Chityna

Chityna
	Ogólne informacje
Monomery	acetyloglukozamina
Struktura meru	−C; 8H; 13O; 5N−
	Identyfikacja
Numer CAS	1398-61-4
Niebezpieczeństwa
	Karta charakterystyki: dane zewnętrzne firmy Sigma-Aldrich [dostęp 2020-02-18]
	Globalnie zharmonizowany system; klasyfikacji i oznakowania chemikaliów
	Substancja nie jest klasyfikowana jako; niebezpieczna według kryteriów GHS; (na podstawie podanej karty charakterystyki).
Dawka śmiertelna	LD50 50 mg/kg (szczur, dożylnie)
	Podobne związki
Pochodne	chitozan
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Hasło w Wikisłowniku

Chityna (stgr. χιτών chiton ‘wierzchnia szata’) – organiczny związek chemiczny z grupy biopolimerów, polisacharyd zbudowany z cząsteczek β-glukozaminy^[1]^[2], połączonych wiązaniami β-1,4-glikozydowymi^[2]. Występuje w ścianach komórkowych wodorostów^[2], grzybów^[1]^[2] i bakterii^[2], a także w szkieletach zewnętrznych stawonogów^[1]^[2] (które tworzy wraz z białkami oraz solami wapnia i magnezu^[2]). Jej obecność potwierdzono także u mięczaków, ramienionogów i mszywiołów^[2].

Chemicznie chityna ma podobną strukturę do celulozy. Zamiast merów glukozydowych posiada ona jednak mery N-acetyloglukozoaminowe (dokładnie N-acetylo-D-glukozo-2-aminowe). Tak jak w celulozie, tworzą one długie łańcuchy polimerowe poprzez wiązania β-1,4-glikozydowe. Wymiana części atomów tlenu na atomy azotu w strukturze chityny w stosunku do struktury celulozy powoduje, że w chitynie występują dużo silniejsze międzycząsteczkowe wiązania wodorowe, co skutkuje większą wytrzymałością mechaniczną chityny w stosunku do celulozy^{[potrzebny przypis]}.

Przypisy

↑ ^a ^b ^c ShigehiroS. Hirano ShigehiroS., Chitin and Chitosan, [w:] Ullmann’s Encyclopedia of Industrial Chemistry, Weinheim: Wiley‐VCH, 2005, DOI: 10.1002/14356007.a06_231 (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h Słownik tematyczny. Biologia, cz. 1, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2011, s. 37, ISBN 978-83-01-16529-1 .

[Ullmann-1] ShigehiroS. Hirano ShigehiroS., Chitin and Chitosan, [w:] Ullmann’s Encyclopedia of Industrial Chemistry, Weinheim: Wiley‐VCH, 2005, DOI: 10.1002/14356007.a06_231 (ang.).

[StB1-2] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h Słownik tematyczny. Biologia, cz. 1, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2011, s. 37, ISBN 978-83-01-16529-1 .

[1]

[2]