Tellur

52 Antimon ← Tellur → Jod Se ↑ Te ↓ Po Heile tabellen
Generelle eigenskapar
Namn, kjemisk symbol, atomnummer	Tellur, Te, 52
Kjemisk serie	Halvmetall
Gruppe, periode, blokk	16, 5, p
Tettleik, hardleik	6240 kg/m3, 2,25 (ikkje SI)
Utsjånad	Sølvgrått
Atomeigenskapar
Atommasse	127,60 u (ikkje SI)
Atomradius (berekna)	140 (123) pm
Kovalent radius	135 pm
Ioneradius	111 pm (ladning: +4)
van der Waals radius	206 pm
Elektronkonfigurasjon	[Kr]4d105s25p4
Elektron per energinivå	2, 8, 18, 18, 6
Oksidasjonstrinn (oksid)	+2, +4, +6 (svak syre)
Krystallstruktur	Heksagonal
Fysiske eigenskapar
Tilstandsform	Fast stoff
Smeltepunkt	722,66 K (499,51°C)
Kokepunkt	1261 K (988°C)
Molart volum	20,46 cm3/mol
Fordampingsvarme	52,55 kJ/mol
Smeltevarme	17,49 kJ/mol
Damptrykk	23,1 Pa ved 722,65 K
Ljodfart	2610 m/s ved 20 °C
Diverse eigenskapar
Elektronegativitet	2,1 (Paulings skala)
Spesifikk varmekapasitet	202 J/(kg·K)
Elektrisk konduktivitet	0,0002 MS/m
Termisk konduktivitet	2,35 W/(m·K)
Ioniseringspotensial	869,3 kJ/mol 1790 kJ/mol 2698 kJ/mol 3610 kJ/mol 5668 kJ/mol 6820 kJ/mol 13200 kJ/mol
Mest stabile isotopar
Iso- top Naturleg førekomst Halverings- tid (ikkje SI) NM NE MeV (ikkje SI) NP 120Te 0,096% (stabilt) 122Te 2,603% (stabilt) 123Te 0,908% >1013 år ε 0,051 123Sb 124Te 4,816% (stabilt) 125Te 7,139% (stabilt) 126Te 18,952% (stabilt) 128Te 31,687% 2,2×1024 år β− 0,867 128Xe 130Te 33,799% 7,9×1020 år β− 2,528 130Xe
SI-einingar og STP er brukt unntatt der det er avmerkt

Tellur er eit grunnstoff med atomnummer 52 og kjemisk symbol Te. Tellur er eit halvmetall.

Bruk

Tellur kan brukast i legeringar og halvleiarar.

Historie

Tellur vart oppdaga av Franz Joseph Muller von Reichstein i 1783.

Førekomst

Tellur er eit sjeldant grunnstoff. Det finst mellom anna som gulltellurid.

Tryggleik

Tellursambindingar er giftige.

Sjå også

• Periodesystemet
• Grunnstoffliste
• Isotoptabell

Bakgrunnsstoff

• Webelements - tellur
  Denne kjemiartikkelen er ei spire. Du kan hjelpe Nynorsk Wikipedia gjennom å utvide han.