Hopp til innhald

Gadolinium

Frå Wikipedia – det frie oppslagsverket
64 EuropiumGadoliniumTerbium


Gd

Cm
Generelle eigenskapar
Namn, kjemisk symbol,
atomnummer
Gadolinium, Gd, 64
Kjemisk serie Lantanid
Gruppe, periode, blokk 3, 6, f
Tettleik, hardleik 7901 kg/m3, (?) (ikkje SI)
Utsjånad Sølvkvitt
Gadolinium
Atomeigenskapar
Atommasse 157,25 u (ikkje SI)
Atomradius (berekna) 188 (233) pm
Kovalent radius 161 pm
Ioneradius 108 pm (ladning: +3)
van der Waals radius (?) pm
Elektronkonfigurasjon [Xe]6s25d14f7
Elektron per energinivå 2, 8, 18, 25, 9, 2
Oksidasjonstrinn (oksid) +3 (svak base)
Krystallstruktur Heksagonal
Fysiske eigenskapar
Tilstandsform Fast stoff
Smeltepunkt 1585 K (1312°C)
Kokepunkt 3523 K (3250°C)
Molart volum 19,90 cm3/mol
Fordampingsvarme 359,4 kJ/mol
Smeltevarme 10,05 kJ/mol
Damptrykk 24400 Pa ved 1585 K
Ljodfart 2680 m/s ved 20 °C
Diverse eigenskapar
Elektronegativitet 1,20 (Paulings skala)
Spesifikk varmekapasitet 230 J/(kg·K)
Elektrisk konduktivitet 0,736 MS/m
Termisk konduktivitet 10,6 W/(m·K)
Ioniseringspotensial 593,4 kJ/mol
1170 kJ/mol
1990 kJ/mol
4250 kJ/mol
Mest stabile isotopar
Iso-
top
Naturleg
førekomst
Halverings-
tid
 (ikkje SI)
NM NE MeV
(ikkje SI)
NP
152Gd 0,20% 1,08×1014 år α 2,205 148Sm
154Gd 2,18% (stabilt)
155Gd 14,80% (stabilt)
156Gd 20,47% (stabilt)
157Gd 15,65% (stabilt)
158Gd 24,84% (stabilt)
160Gd 21,86% 1,3×1021 år β (?) 160Dy
SI-einingar og STP er brukt unntatt der det er avmerkt

Gadolinium er eit metallisk grunnstoff med kjemisk symbol Gd og atomnummer 64. Det høyrer til dei sjeldne jordmetalla og lantanida i f-blokka i periodesystemet.

Førekomsten av gadolinium er i gjennomsnitt ca. 6 mg per kg i jordskorpa (ikkje medrekna havet). Det blir framstilt frå mineral som gadolinitt, monazitt og bastnasitt.

Gadolinium er eit superparamagnetisk metall som m.a. vert brukt i jern-legeringar, CD-plater, mikrobølgeovnar, TV-skjermar, og kontrastmiddel for MR-undersøkingar.

Bakgrunnsstoff

[endre | endre wikiteksten]