Ernst Zermelo

Ernst Zermelo
Fødd	27. juli 1871 Berlin
Død	21. mai 1953 Freiburg im Breisgau
Nasjonalitet	Tyskland
Område	matematisk logikk, mengdelære, formalism, Zermelo–Fraenkel set theory
Yrke	matematikar, filosof, universitetslærar
Institusjonar	Albert-Ludwigs-Universität Universitetet i Göttingen Universitetet i Zürich Humboldt-Universität zu Berlin
Alma mater	Humboldt-Universität zu Berlin Universitetet i Göttingen Albert-Ludwigs-Universität Martin-Luther-Universität Halle-Wittenberg
Doktorgradsrettleiar	Lazarus Fuchs Hermann Amandus Schwarz
Medlem	Heidelberger Akademie der Wissenschaften

Ernst Friedrich Ferdinand Zermelo (27. juli 1871–21. mai 1953) var ein tysk matematikar. Arbeidet hans har hatt store konsekvensar for den grunnleggande matematikken og dermed innan filosofi.

Ernst Zermelo var fødd i Berlin i Det tyske keisardømet. Han studerte ved universiteta i Berlin, Halle og Freiburg og tok doktorgraden ved universitetet i Berlin i 1894 innan variasjonsrekning. Han vart verande på universitetet i Berlin som assistenten til Planck, og starta gjennom han å studere hydrodynamikk. I 1897 reiste han til Göttingen, som på denne tida var eit leiande matematisk senter i verda der han gjorde ferdig habilitetestesen sin i 1899.

I 1910 vart Zermelo leiaren for det matematiske instituttet på Universitetet i Zürich, men trekte seg frå her i 1916.

I 1900 på den internasjonale matematikkongressen i Paris gav David Hilbert det matematiske samfunnet ei utfordring då han la fram dei kjende Hilbert-problema, ei liste på 23 uløyste grunnleggjande spørsmål som matematikarane burde løyse det komande hundreåret. Dei første av desse var eit problem innan mengdelære, kontinuumhypotesen som vart introdusert av Cantor i 1878.

Zermelo byrja å arbeide med mengdelære og i 1902 gav han ut den første artikkelen sin som omhandla grunntal. I 1904 tok han eit steg vidare innan kontinuumhypotesen då han beviste velordningsteoremet. Dette resultatet gjorde Zermelo kjend, og han vart professor i Göttingen i 1905. Ikkje alle matematikarar godkjende beviset hans, mellom anna fordi han hadde nytta utvalsaksiomet, som ikkje på denne tida var eit godteke aksiom. I 1908 klarte han derimot å lage eit nytt bevis som vart akseptert i breiare kretsar.

I 1922 utbetra både Adolf Fraenkel og Thoralf Skolem kvar for seg aksiomsystemet til Zermelo. Dette førte til ti aksiom, i dag kalla Zermelo–Fraenkel aksioma (ZF), og er i dag det mest nytta systemet innan aksiomatisk mengdelære.

Ernst Zermelo døydde i 1953 i Freiburg im Breisgau i Vest-Tyskland.

Bibliografi

• Jean van Heijenoort, 1967. From Frege to Godel: A Source Book in Mathematical Logic, 1879-1931. Harvard Univ. Press.
  • 1904. "Proof that every set can be well-ordered," 139-41.
  • 1908. "A new proof of the possibility of well-ordering," 183-98.
  • 1908. "Investigations in the foundations of set theory I," 199-215.
• 1913. "On an Application of Set Theory to the Theory of the Game of Chess" in Rasmusen E., ed., 2001. Readings in Games and Information, Wiley-Blackwell: 79-82.
• 1930. "On boundary numbers and domains of sets: new investigations in the foundations of set theory" in Ewald, William B., ed., 1996. From Kant to Hilbert: A Source Book in the Foundations of Mathematics, 2 vols. Oxford Uni. Press: 1219-33.

Kjelder

• Denne artikkelen bygger på «Ernst Zermelo» frå Wikipedia på engelsk, den 7. november 2009.