kat

Universeel taalgebruik

Woordherkomst en -opbouw

• Afgeleid van katal

Symbool

kat

1. (natuurkunde), (eenheid) het symbool voor katal, een eenheid voor katalytische activiteit

Verwante begrippen

eenheden van katal
ykat • zkat • akat • fkat • pkat • nkat • μkat • mkat • ckat • dkat • kat • dakat • hkat • kkat • Mkat • Gkat • Tkat • Pkat • Ekat • Zkat • Ykat

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  kat    (hulp, bestand)
• IPA: / kɑt / (1 lettergreep)

Gelijkklinkende woorden

• qat

Woordafbreking

• kat

Woordherkomst en -opbouw

• erfwoord via Middelnederlands catte van Oudnederlands katta, in de betekenis van ‘katachtige’ aangetroffen vanaf 1165 (cognaat met, maar niet ontleend aan Latijn cattus)
• [5] (verkorting) van bekattering, in de betekenis van ‘standje’ aangetroffen vanaf 1976

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	kat	katten
verkleinwoord	katje	katjes

Zelfstandig naamwoord

de kat v / m

1. (roofdieren) bepaald soort zoogdier, Felis sylvestris catus , tot de katachtigen behorende soort die tam is geworden
2. (roofdieren) zoogdier dat behoort tot een geslacht van vleesetende dieren, zoals de tijgers en leeuwen
3. (informeel) grote pluizige windprotectiehoes voor microfoons
4. (figuurlijk) meisje dat zich vals gedraagt
5. bitse terechtwijzing
6. (scheepvaart) (verkorting) kleiner anker dat tot versterking van een groter anker uitgeworpen wordt

• 
  1. Een cyperse kat.
• 
  2. De moeraskat is een kat die in Azië voorkomt.
• 
  3. Een standaard met microfoon die door een kat tegen geruis wordt beschermd.
• 
  6. Een gebroken kat uit de 19e eeuw.

Synoniemen

• [1]: poes

Hyperoniemen

• wilde kat, katachtigen, roofdieren, zoogdieren, gewervelden, chordadieren, dieren

Verwante begrippen

• Afrikaanse civetkat, Afrikaanse goudkat, Afrikaanse wilde kat, amoertijgerkat, Aziatische goudkat, balemeerkat, Bengaalse tijgerkat, bergkat, bergmeerkat, borneobandcivetkat, borneogoudkat, brazzameerkat, campbellmeerkat, civetkat, colocolokat, Chinese bergkat, Dents meerkat, diadeemmeerkat, dianameerkat, dryasmeerkat, dwergmeerkat, Europese wilde kat, Filipijnse vliegende kat, fretkat, gedoornde zeekat, geelgroene meerkat, genetkat, geoffroykat, gewone bandcivetkat, gewone zeekat, grijze meerkat, groene meerkat, grootvlekkige civetkat, grote witneusmeerkat, Indische civetkat, iriomotekat, kleine witneusmeerkat, knevelmeerkat, kroonmeerkat, madagaskarcivetkat, malabarcivetkat, Maleise civetkat, Maleise vliegende kat, marmerkat, meerkat, mierencivetkat, moeraskat, moerasmeerkat, monameerkat, nachtkat, noordelijke dwergmeerkat, ottercivetkat, pampakat, pantanalkat, pardelkat, platkopkat, roestkat, roodbuikmeerkat, roodneusmeerkat, roodstaartmeerkat, sabeltandkat, Sclaters meerkat, sierlijke zeekat, tantalusmeerkat, tijgerkat, uilenkopmeerkat, vissende kat, watercivetkat, wilde kat, witkeelmeerkat, woestijnkat, Wolfs meerkat, zeekat, zonnestaartmeerkat, zwartvoetkat

Hyponiemen

• angorakat, asherakat, asielkat, babykat, binnenkat, bonsaikat, boomkat, boskat, buitenkat, buurkat, buurtkat, coronakat, doorsneekat, dorpskat, dwergkat, er is geen kat, erekat, fabriekskat, geselkat, goudkat, herfstkat, huiskat, ibbelkat, kamerkat, karakterkat, kitkat, kladderkat, knijpkat, kortstaartkat, krabbekat, kribbekat, laboratoriumkat, langstaartkat, lapjeskat, lievelingskat, loopgraafkat, loopkat, mangrovekat, mannetjeskat, manxkat, marterkat, moederkat, muiskat, muizenkat, muskuskat, naaktkat, najaarskat, panterkat, proefkat, raskat, robotkat, roofkat, rotkat, schietkat, schildpadkat, schootkat, servalkat, showkat, slenterkat, sluipkat, sneeuwkat, spiegelkat, spikkelkat, steppekat, straatkat, studentenkat, tempelkat, tuinkat, verwilderde kat, vliegende kat, vrouwtjeskat, werkkat, zwerfkat

Afgeleide begrippen

• Afrikaanse gevlekte kathaai, Arabische kathaai, bedekte kathaai, bleke kathaai, bruine kathaai, bruine katvogel, gebochelde kathaai, geelgestippelde kathaai, gespikkelde kathaai, gestippelde kathaai, gestreepte kathaai, gevlekte katvogel, grauwe kathaai, grijsgevlekte kathaai, groene katvogel, grote katmaki, Japanse kathaai, katfretten, kathaai, kathaaien, katmaki's, katskinken, katslang, kattenlintworm, kattenspoelworm, kattenvlo, katvis, katvogel, Mexicaanse kathaai, Midden-Amerikaanse katfret, Noord-Amerikaanse katfret, Noord-Amerikaanse katvissen, noordelijke katvogel, rode katvis, roodgevlekte kathaai, slanke kathaai, slanke valse kathaai, sproetige kathaai, stevige kathaai, valse kathaai, valse kathaaien, vette kathaai, West-Afrikaanse kathaai, witte kathaai, Zuid-Chinese kathaai, zwarte katvogel
• kat-en-muisspel, kataal, kataas, katachtig, katanker, katbatterij, katbeer, katblock, katbout, katdavit, katfret, kathaak, kathalzen, katknuppelen, katlijnen, katloper, katmaki, katoog, katpardel, katplaat, katschip, kattakel, kattebrood, kattedoren, Kattegat, kattegaten, kattekliek, katten af, katten om, kattenagel, kattenaids, kattenbak, kattenbelletje, kattenbezitter, kattenblik, kattenblok, kattenbont, kattenborrel, kattenbrokken, kattencafé, kattendarm, kattendief, Kattendiep, Kattendijke, kattendoorn, kattendoren, kattendrek, katteneten, kattengat, kattengedragstherapeut, kattengejammer, kattengejank, kattengekrol, kattengeschrift, kattengeslacht, kattengespin, kattengoud, kattengras, kattengrit, kattenhaar, kattenhout, kattenkabinet, kattenkerkhof, kattenkind, kattenklauw, kattenklei, kattenkolonie, kattenkop, kattenkorrel, kattenkroeg, kattenkruid, kattenkwaad, kattenliefhebber, kattenluik, kattenluikje, kattenman, kattenmand, kattenmepper, kattenmof, kattenmoordenaar, kattenmuziek, kattenoog, kattenoor, kattenpension, kattenpeuter, kattenpijp, kattenpis, kattenpoep, kattenpoot, kattenprins, kattenpsycholoog, kattenpunt, kattenras, kattenrug, kattensnaar, kattensnor, kattensnuit, kattensoort, kattenspoor, kattensprong, kattenstaart, kattenstront, kattententoonstelling, kattenterrorist, kattentong, kattentouw, kattentri, kattenval, kattenvals, kattenvel, kattenvertaler, kattenvoer, kattenvoet, kattenvrees, kattenvriend, kattenvrouw, kattenwaanzin, kattenwas, kattenwasje, kattenwereld, kattenzeik, kattenziekte, kattenzilver, kattenzoet, kattepul, katterig, katterik, kattespoor, katteval, kattig, katuil, katvanger, katvechten, Katwijk, katwilg, Katwoude, katzoeker, katzwijm

Verwante begrippen

katachtigen:

•  Afrikaanse goudkat  
•  Afrikaanse luipaard  
•  Afrikaanse wilde kat  
•  amoertijgerkat  
•  amoerpanter  
•  Anatolische luipaard  
•  Arabische luipaard  
•  Aziatische goudkat  
•  Balinese tijger  
•  balkanlynx  
•  Bengaalse tijger  
•  Bengaalse tijgerkat  
•  berberleeuw  
•  bergkat  
•  borneogoudkat  
•  Borneose nevelpanter  
•  Canadese lynx  
•  caracal  
•  cheeta  
•  Chinese bergkat  
•  Chinese tijger  
•  colocolokat  
•  cougar  
•  Euraziatische lynx  
•  Europese leeuw  
•  Europese wilde kat  
•  floridapanter  
•  genet  
•  geoffroykat  
•  holenleeuw  
•  huiskat  
•  hyena  
•  Indische panter  
•  iriomotekat  
•  jachtluipaard  
•  jaguar  
•  jaguarundi  
•  Javaanse panter  
•  Javaanse tijger  
•  Kaapse leeuw  
•  Kaspische tijger  
•  leeuw  
•  los  
•  luipaard  
•  lynx  
•  lynxen  
•  Maleise tijger  
•  manoel  
•  margay  
•  marmerkat  
•  Mesopotamische leeuw  
•  moeraskat  
•  nachtkat  
•  nevelpanter  
•  Noord-Chinese panter  
•  Noord-Indochinese tijger  
•  ocelot  
•  pampakat  
•  pantanalkat  
•  panter  
•  pardelkatten  
•  pardellynx  
•  Perzische leeuw  
•  Perzische panter  
•  platkopkat  
•  poema  
•  rode lynx  
•  roestkat  
•  sabeltandkatten  
•  serval  
•  Siberische tijger  
•  sneeuwluipaard  
•  sneeuwpanter  
•  Sri Lankaanse panter  
•  Sumatraanse tijger  
•  tijger  
•  tijgerkat  
•  vissende kat  
•  wilde kat  
•  woestijnkat  
•  zanzibarluipaard  
•  zwartvoetkat  +

Uitdrukkingen en gezegden

• [1] als een kat om de hete brij draaien
  om de zaak heen praten om conflicten te vermijden
• [1] als kat en hond zijn
  in voortdurende ruzie zijn
• [1] de kat bij het spek zetten
• [1] de kat bij de melk zetten
• [1] de kat de bel aanbinden
• [1] de kat in het donker knijpen
• [1] de kat op het spek binden
• [1] de kat sturen
  wegblijven
• [1] de kat uit de boom kijken
• [1] een kat een kat noemen
• [5] een kat geven
  een snauw geven
• [1] een kat in de zak kopen
• [1] er is geen kat
• [1] kat in 't bakkie
  makkelijk, iets dat weinig moeite kost
• [1] katje lam zijn
  stomdronken zijn
• [1] nu komt de kat op de koord
• [1] verzopen katje
  iemand die helemaal doorweekt is door de regen

∗ De man keek me aan; zijn lichte ogen verdwenen bijna tussen zijn rimpels toen hij lachte. 'Ho, juffertje' Hij tikte tegen zijn pet. 'Je lijkt wel een verzopen katje. Waar kom jij ineens vandaan?'

• [1] voor de kat z'n viool
• [1] voor de kat zijn viool
• [1] zich weren als een kat in de krullen
  zich geducht weren

Spreekwoorden

• [1] als de kat van huis is, dansen de muizen op tafel
• [1] als de katjes muizen, dan miauwen ze niet
• [1] als de katten muizen, mauwen ze niet
• [1] als katjes muizen, dan mauwen ze niet
• [1] de kat zal met zijn maag niet weglopen
  gezegd van iemand die net veel heeft gegeten
• [1] een benauwde kat maakt rare sprongen
• [1] een kat in het nauw maakt rare sprongen
• [1] een kat komt altijd op z'n pootjes terecht
  ingewikkelde en vervelende dingen kunnen vanzelf weer voor elkaar komen
• [1] in het donker zijn alle katjes grauw
  in het duister ziet men geen verschil tussen mooi en lelijk
• [1] maak dat de kat wijs
• [1] om der wille van de smeer likt de kat de kandeleer

Vertalingen

    1. bepaald soort zoogdier, Felis sylvestris catus   

Afrikaans: kat (af) Aragonees: gato (an) Asturisch: gatu (ast) Atjehs: mië Bulgaars: коткa (bg) (kotka) Catalaans: gat (ca) m Chinees: 猫 (zh) (māo) Deens: kat (da) g Duits: Katze (de) v Engels: cat (en) Esperanto: kato (eo) Estisch: kass (et) Faeröers: kattur (fo) Fins: kissa (fi) Frans: chat (fr) m Fries: kat (fy) g Hawaïaans: popoki Hebreeuws: חתול (he) (chatoel) Hindi: बिल्ली (hi) (billī) v Ido: kato (io) Iers: cat (ga) IJslands: köttur (is) m Indonesisch: kucing (id) Interlingua: catto (ia) Italiaans: gatto (it) m Japans: 猫 (ja) (neko) Kazachs: коска (kk) (koska) Krim-Tataars: mışıq

Kituba: pusu, niawu Komi: кань Koreaans: 고양이 (ko) (goyangi') Maltees: qattus (mt) m, qattusa (mt) v Minangkabaus: kuciang Noors: katt (no) m, katte (no) m/v Nynorsk: katt (nn) m, katte (nn) v Occitaans: gat (oc) m, cat (oc) m Oedmoerts: коӵыш Oekraïens: кiт (uk) (kit), кішка (uk) (kishka) Oezbeeks: Cyrillisch: мушук (uz) Latijns: mushuk (uz) Oppersorbisch: kóčka (hsb) v Oudnoords: kǫttr (no) m Pools: kot (pl) m Portugees: gato (pt) m Quechua: michi (qu), misi (qu) (Ecuador) Roemeens: pisică (ro) v Russisch: кот (ru) (kot) m Sloveens: maček (sl) m, mačka (sl) v Slowaaks: mačka (sk) v, kocúr (sk) m Spaans: gato (es) m Tsjechisch: kočka (cs) v, kocour (cs) m Turks: kedi (tr) Vietnamees: mèo (vi) Welsh: cath (cy) Zweeds: katt (sv) g

    iemand een kat geven   

Duits: jemandem eins auf den Deckel geben (de)

Werkwoord

vervoeging van
katten

kat

1. enkelvoud tegenwoordige tijd van katten
2. gebiedende wijs van katten

Anagrammen

• kta, tak, TAK, t.k.a.

Gangbaarheid

• Het woord kat staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "kat" herkend door:

100 %	van de Nederlanders;
100 %	van de Vlamingen.

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.

Achterhoeks

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	kat	katten
verkleinwoord

Zelfstandig naamwoord

Kat

1. (roofdieren) kat

Schrijfwijzen

• katte

Synoniemen

• hoeskat
• poes

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.

Afrikaans

Uitspraak

• IPA: /kɐt/

• geluid

Woordafbreking

• kat

Woordherkomst en -opbouw

• Uit het Nederlands

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	kat	katte

Zelfstandig naamwoord

kat

1. (roofdieren) kat; tot de katachtigen behorende soort die tam is geworden
2. (roofdieren) kat; gebruikt als naam voor een geslacht van vleesetende dieren, zoals de tijgers en leeuwen

Synoniemen

• (taxonomisch) Felis sylvestris catus 

Anagrammen

• tak

Spreekwoorden

• As die kat weg is, is die muis baas.
• Die kat uit die boom kyk.

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.

Deens

Zelfstandig naamwoord

kat g

1. (roofdieren) kat

   «Min kat er bange for mus.»

   Mijn kat is bang voor muizen.

Verbuiging

	enkelvoud		meervoud
	onbepaald	bepaald	onbepaald	bepaald
nominatief	kat	katten	katte	kattene
genitief	kats	kattens	kattes	kattenes

Synoniemen

• (taxonomisch) Felis sylvestris catus 

Verwijzingen

• kat in:
  Det Danske Sprog- og Litteraturselskab
  Den Dankse Ordbog op website:ordnet.dk

Drents

Zelfstandig naamwoord

kat

1. (roofdieren) kat

Schrijfwijzen

• katte

Engels

enkelvoud	meervoud
kat	-

Zelfstandig naamwoord

kat

1. qat (plant)

Schrijfwijzen

• gat
• qat
• khat
• tschat

Fries

Zelfstandig naamwoord

kat g

1. (roofdieren) kat

Synoniemen

• (taxonomisch) Felis sylvestris catus 

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.

Koerdisch

Zelfstandig naamwoord

kat

1. scheut, spruit

Limburgs

Uitspraak

• IPA: /kɑt/ (Etsbergs)

Zelfstandig naamwoord

kat v

1. (roofdieren) kat
2. (slang) een aantrekkelijke vrouw

Verbuiging

	enkelvoud				meervoud
	geheel	gemuteerd	verkleind	gemuteerd verkleind	geheel	gemuteerd	verkleind	gemuteerd verkleind
nominatief	kat	chat	ketje	chetje	ket	chet	ketjes	chetjes
genitief	kat	chat	ketjes	chetjes	ket	chet	ketjes	chetjes
locatief	kattes	chattes	katteske	chatteske	kattese	chattese	katteskes	chatteskes
datief	kat(te)	chat(te)	ketje	chetje	ket	chet	ketjes	chetjes
accusatief	kat	chat	ketje	chetje	ket	chet	ketjes	chetjes

Synoniemen

• (taxonomisch) Felis sylvestris catus 

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.

Nedersaksisch

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	kat	katten
verkleinwoord

Zelfstandig naamwoord

kat

1. (roofdieren) kat

Schrijfwijzen

• Katt
• katte
• Katte

Synoniemen

(schertsend) dakhaeze (schertsend) dakhaos (schertsend) dakhaoze

hoeskat poes puus

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.

Nedersorbisch

Zelfstandig naamwoord

kat

1. (beroep) beul, scherprechter; de uitvoerder van executies

Synoniemen

• wobjesaŕ
• wobjesowaŕ

Verwante begrippen

• katowaś

Oppersorbisch

Zelfstandig naamwoord

kat

1. (beroep) beul, scherprechter; de uitvoerder van executies

Verwante begrippen

• katować

Pools

Uitspraak

• IPA: /kat/
• Geluid:  kat    (hulp, bestand)

Woordherkomst en -opbouw

• Afgeleid van het Proto-Slavische *katъ

Zelfstandig naamwoord

kat m

1. (beroep) beul, scherprechter; de uitvoerder van executies

Synoniemen

• oprawca

Anagrammen

• akt m
• tak

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.

Stellingwerfs

Zelfstandig naamwoord

kat

1. (roofdieren) kat

Schrijfwijzen

• katte

Synoniemen

• (schertsend) dakhaeze

Slowaaks

Uitspraak

• IPA: /kat/

Woordherkomst en -opbouw

• Afgeleid van het Proto-Slavische *katъ

Zelfstandig naamwoord

kat m

1. (beroep) beul, scherprechter; de uitvoerder van executies

Afgeleide begrippen

• katovský

Verwante begrippen

• katovsky (bw.)
• katovstvo o

Anagrammen

• akt m

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.

Tsjechisch

Uitspraak

• IPA: /kat/

Woordafbreking

• kat

Woordherkomst en -opbouw

• Afgeleid van het Proto-Slavische *katъ

Zelfstandig naamwoord

kat mbezield

1. (beroep) beul, scherprechter; de uitvoerder van executies

Verbuiging

		enkelvoud	meervoud
nominatief		kat	kati / katové
genitief		kata	katů
datief	korte vorm	katu	katům
	lange vorm	katovi
accusatief		kata	katy
vocatief		kate	kati / katové
locatief	korte vorm	katu	katech
	lange vorm	katovi
instrumentalis		katem	katy

Synoniemen

1. popravčí mbezield

Afgeleide begrippen

• katovna v
• katovský
• katův

Paroniemen

• kát

Verwante begrippen

• katan mbezield
• katyně v
• rozkatit se

Anagrammen

• akt monbezield
• tak (bw.)

Uitdrukkingen en gezegden

• pracovat jako kat

Verwijzingen

• Internetová jazyková příručka - Ústav pro jazyk český AV ČR (Tsjechisch)
• Slovník spisovného jazyka českého - Ústav pro jazyk český AV ČR (Tsjechisch)
• Příruční slovník jazyka českého - Ústav pro jazyk český AV ČR (Tsjechisch)

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.

Zelfstandig naamwoord

kat

1. genitief meervoud van kata

Twents

Zelfstandig naamwoord

kat

1. (roofdieren) kat

Schrijfwijzen

• katte

Veluws

Zelfstandig naamwoord

kat

1. (roofdieren) kat

Schrijfwijzen

• katte

Synoniemen

• (schertsend) dakhaos
• (schertsend) dakhaoze
• poes
• puus

West-Dani

persoon	enkelvoud	meervoud
eerste	an	nit
tweede	kat	kit
derde	at	it

Persoonlijk voornaamwoord

kat

1. jij