Naar inhoud springen

Portaal:Albanië

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie


Mirsevini!
Welkom!
Portaal van Albanië
Apollonia
Apollonia
Kasteel van Elbasan Valbona, Shkodër Albanese Riviera
----
Albanië (Albanees: Shqipëria of Shqipnija), officieel de Republiek Albanië, is een land in het westen van het Balkanschiereiland, grenzend aan de Adriatische en Ionische Zee en aan Griekenland, Noord-Macedonië, Kosovo en Montenegro.

Albanië is lid van de Verenigde Naties, de NAVO, de Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa, de Raad van Europa, de Wereldhandelsorganisatie, de Organisatie van de Islamitische Conferentie en een van de oprichtende leden van de Unie voor het Middellandse Zeegebied. Op 28 april 2009 heeft het land bovendien officieel het EU-lidmaatschap aangevraagd.

Albanië is een parlementaire democratie. De Albanese hoofdstad Tirana is de thuisbasis van ongeveer 895.000 van de 3,6 miljoen inwoners van het land, en het is ook de financiële hoofdstad van het land. Vrijemarkthervormingen in het land hebben de weg opengesteld voor buitenlandse investeerders, met name in de energie- en vervoersinfrastructuursector.

(Lees verder over Albanië)


Uitgelicht

Albanezen zijn een volk van het Europese schiereiland de Balkan.

De oorsprong van de Albanezen is onduidelijk. De meeste geschiedkundigen en taalkundigen denken aan een Illyrische of een Daco-Thracische oorsprong.

Albanezen vormen de overgrote meerderheid van de bevolking in Albanië, Kosovo en het westen van Noord-Macedonië. In Griekenland maken ze deel uit van de moslimminderheid aldaar. Ook buiten de Balkan worden grote groeperingen Albanezen aangetroffen, vooral in het Verenigd Koninkrijk, Italië en de Verenigde Staten.

De Albanezen spreken Albanees, een Indo-Europese taal zonder nauwe verwanten. Het Albanese alfabet is gebaseerd op het Latijnse alfabet en heeft 36 letters.

De meeste Albanezen zijn soennitische moslims. Belangrijke religieuze minderheden zijn Bektashi-moslims, Albanees-orthodoxen en Rooms-katholieken. (Lees verder)


Uitgelichte afbeelding
Tirana vanaf de berg Dajti


Geschiedenis

Wilhelm Friedrich Heinrich Prinz zu Wied (Neuwied, 26 maart 1876Predeal, Roemenië, 18 april 1945) was van 21 februari tot 3 september 1914 soeverein vorst van Albanië.

Wilhelm was een jongere zoon van vorst Wilhelm Adolph Maximilian Carl zu Wied en prinses Marie der Nederlanden, een nicht van koning Willem III. Hij diende eerst als officier in het Garde du Corps en werd vervolgens als ritmeester naar Potsdam overgeplaatst. In 1913 werd hij tot vorst van Albanië gekozen.

Een coalitie van de grootmachten Oostenrijk-Hongarije, Rusland, Frankrijk en Duitsland erkende op 29 juli 1913 de onafhankelijkheid van Albanië van het Ottomaanse Rijk als zelfstandig vorstendom. Men koos ten slotte Wilhelm zu Wied, die was voorgedragen door de Roemeense koningin Elisabeth (een geboren prinses zu Wied), de echtgenote van koning Carol I. Deze Duitse prins behoorde niet tot een van de landen die interesse in Albanië hadden (Oostenrijk, Italië, Servië), had vorstelijke familierelaties, lag bij niemand slecht en zou als protestant een neutrale positie innemen tussen zijn overwegend Grieks-orthodoxe, rooms-katholieke en islamitische onderdanen. Wilhelm stemde na lang aarzelen en onderhandelen toe. Zijn oom Carol had hem desgevraagd gezegd: "Veel kans heb je niet, maar je kunt slechts één keer sterven." Een achttienkoppige delegatie uit Albanië bood hem op 21 februari 1914 de Albanese kroon aan.

Wilhelm betrad op 7 maart 1914 samen met zijn vrouw Sophia von Schönburg-Waldenburg en zijn twee kinderen in Durrës voor het eerst Albanese bodem, enthousiast door het volk begroet. Hij trof een zeer arm land aan dat niet over een noemenswaardige infrastructuur en administratie beschikte. Zijn "paleis", voor Albanese begrippen luxueus, was een gebouw van twee verdiepingen met een aantal kamers rond een binnenhof midden in de stad. Een Nederlandse delegatie - Nederland was een neutraal land en Wilhelm bovendien een achterneef van koningin Wilhelmina - onder leiding van generaal-majoor Willem de Veer en majoor Lodewijk Thomson trachtte een plaatselijke gendarmerie te vormen. (Lees Verder)


Cultuur en natuur

Zëri i Popullit (Nederlands: "Stem van het Volk"), is de benaming van de partijkrant van de Socialistische Partij van Albanië (Partia Socialiste e Shqipërisë, PSSh).

Zëri i Popullit werd in augustus 1942 gesticht als orgaan van de Albanese Communistische Partij (Partia Komuniste e Shqipërisë, PKSh). De krant Zëri i Popullit werd de spreekbuis van de communistische partij (sinds 1947 Albanese Partij van de Arbeid genoemd) en bleef dit gedurende 49 jaar. Na de liberalisatie van de perswet in 1990 en het verschijnen van andere kranten, waaronder de populaire oppositiekrant Rilindja Demokratike nam de oplage van Zëri i Popullit drastisch af, maar bleef toch de grootste krant. Na de opheffing van de Albanese Partij van de Arbeid (PPSh) en het einde van het communisme werd Zëri i Popullit de partijkrant van de Socialistische Partij van Albanië (Partia Socialiste e Shqipërisë, PPSh). (Lees Verder)


Politiek
Fan Noli
Fan Noli

Theophan (Fan) Stylian Noli (Edirne, 6 januari 1882 - Fort Lauderdale (Florida), 13 maart 1965) was een Albanese Albanees-orthodox bisschop, dichter en politicus.

In 1921 keerde Fan Noli naar Albanië terug en werd in het parlement gekozen voor de Vatra (Volks-)Partij. Hij was minister van Buitenlandse Zaken onder Xhafer Ypi. Nadat Ahmet Zogu het premierschap aanvaardde voerde hij de oppositie aan tegen Zogu en diens coalitie van grootgrondbezitters. Na een politieke moord op een liberale journalist brak er een revolte uit en week Ahmet Zogu uit naar Joegoslavië. Fan Noli werd vervolgens premier van een progressief-liberaal kabinet.

Fan Noli ontvouwde een groot hervormingsplan, onder andere de herverdeling van het grootgrondbezit. Met behulp van de Joegoslaven, restanten van het Russische Witte Leger en leden van Zogu's eigen Mati stam viel Zogu Albanië binnen en verdreef met Kerst Fan Noli en diens aanhangers. Fan Noli vluchtte naar Italië en vestigde zich later in de Verenigde Staten. (Lees Verder)


Wist je dat...
Skanderbeg
Skanderbeg
  • ... koning Zog I van Albanië van Albanië in het Guinness Book of Records staat als grootste roker aller tijden, en dat hij tevens het vaakst vogelvrij is verklaard?
  • ... diezelfde koning voor Hergé als model diende voor de Syldavische koning in Kuifje-album De scepter van Ottokar?
  • ... Skanderbeg meer dan 1.500.000 Ottomaanse soldaten versloeg en daardoor Europa behoedde voor een Turkse overheersing?
  • ...Albanië tijdens de Tweede Wereldoorlog bijna één miljoen joden onder zijn hoede nam, en er uiteindelijk slechts dertig zijn gedeporteerd?
  • ... Albanië op 28 november de nationale feestdag viert?
  • ... Albanië (5,4%) en Cyprus (3,6%) de enige landen in Europa zijn die in het eerste kwartaal van 2009 nog een economische groei kenden?
  • ... Albanië het eerste land was dat aan de Verenigde Staten officieel aanbood om gevangenen van hun detentiecentrum Guantánamo Bay op Cuba te nemen?
  • ... Albanië de grootste en diepste meren van de Balkan heeft?
  • ... Moeder Teresa Albanese was?
  • ... de UNESCO-site Butrint in Zuid-Albanië populair is als uitstapje met de ferry bij archeologisch geïnteresseerde reizigers op het Griekse eiland Korfoe?
  • ... Albanië de meeste kikkers exporteert in de hele wereld?
  • ... volgens de Engelse krant The Observer het de beste backpack bestemming is?
  • ... de laatste slag tussen Julius Caesar en Pompeius plaatsvond in de Albanese stad Kavajë?
  • ... de Korab de hoogste berg van Albanië is met zijn 2764 meter hoogte?
  • ... Albanië samen met Spanje de meeste dagen zon van Europa heeft?
  • ... de Albanezen samen met de Grieken en Turken worden gezien als een van de eerste bewoners van Europa?


Artikelen
Goede artikelen

In de Etalage:

Er is nog geen etalageartikel over Albanië, help mee artikelen verbeteren!

Andere goede artikelen:

Skanderbeg
Moeder Teresa
Beleg van Krujë (1450)

Gewenste artikelen

Lijst met gewenste artikelen over Albanië:

Lijst van oorlogen in Albanië · Partij van de Vereniging voor de Mensenrechten · Politiek in Albanië · Lanë · Konispolgrot · Mehmed Isa · Congres van Lushnjë

Lijst met artikelen die dienen uitgebreid te worden:

Bevrijdingsleger van Kosovo · Korab · Manëz


Dit kan beter

Wij zijn nog op zoek naar portaalmedewerkers:

  1. Vinie007
  2. ...

Word medewerker


Categorieën
Afbeelding
Cultuur
Economie
Gebouw
Geografie
Geschiedenis
Natuur
Persoon
Politiek
Sport


Verwant
Subportalen van Zuidoost-Europa
Klik op een regio om naar het portaal over de regio te gaan

Albanië · Bosnië en Herzegovina · Bulgarije · Griekenland · Kosovo · Kroatië · Moldavië · Roemenië · Turkije
Streken: Thracië      Steden: Boekarest · Istanbul