Lutjewolde

**Lutjewolde**
Buurtschap in Nederland
	;
Situering
Provincie	Groningen
Gemeente	Groningen; Het Hogeland
Coördinaten	53° 18′ NB, 6° 39′ OL
Foto's
	Naamsbordje vanaf de Thesingerweg (oostzijde)
Portaal	Nederland

Lutjewolde, vroeger ook Lutkewolde of Emderwolde genoemd, is een buurtschap en een voormalig kerspel in de Nederlandse provincie Groningen. Het ligt aan de weg van Bedum naar Thesinge. Lutjewolde ligt deels in de gemeente Groningen, deels in de gemeente Het Hogeland. De scheidslijn wordt gevormd door de Eemshavenweg. Ten noordoosten van het gehucht ligt het dorp Sint-Annen, ten zuidoosten het gehucht Achter-Thesinge en ten westen het gehucht (Het) Reidland.

Geschiedenis

Het dorp Lutjewolde is omstreeks de 10e of 11e eeuw gesticht als een veenontginning vanuit Westeremden.^[1] Het wordt aan het einde van de 10e eeuw genoemd als Amuthariouualda, omstreeks 1030-50 als Emutherouualda, dat is het wold van (Wester)emden. Het achtervoegsel -wolde duidt erop dat we te maken hebben met ontgonnen wildernis. De naam Littekewalda wordt in 1400 voor het eerst gebruikt.

Lutjewolde had een eigen kerk. Een parochieregister van omstreeks 1475 vermeldt nog Emederwalde, waarvan het bisdom echter geen inkomsten meer ontving.^[2] Ook het klooster van St. Annen behoorde tot dit kerspel. In 1498 werd onderscheid gemaakt tussen Sancte Anne clooster en dat karspel van den buiren, dat Lutkewolde werd genoemd. Een deel van het kerspel werd omstreeks deze tijd bij Ten Boer gevoegd. De rest werd toebedeeld aan Bedum. De kerk kreeg de status van een kapel en werd in 1601 alsnog gesloopt. De fundamenten werden in het begin van de 19e eeuw blootgelegd om daaruit puin te winnen. Landbouwer Julle Koster ontdekte in een "vierkant stukje gronds ... de grondvesten eener kerk" met een grote hoeveelheid skeletmateriaal.^[3]^[4] Mogelijk lag het achter de huidige begraafplaats van Sint-Annen aan de Thesingerweg, waar resten van een kapel zijn gevonden^[5] en dat vroeger ook tot Lutjewolde behoorde.

Geboren in Lutjewolde

Albert Wiersema (1895-1966), architect

Bronnen, noten en/of referenties

↑ Vgl. M. Miedema: West-Fivelingo 600 v. Chr. - 1900 n. Chr., in: Palaeohistoria 41/42 (1999-2000), p. 346
↑ Ostfriesisches Urkundenbuch, nr. 961. Zie Cartago, recto 3.
↑ O.D.J. Roemeling, De 'Wolde' parochies tussen Ten Boer en Bedum, in: Driemaandelijkse Bladen 30 (1978), pp. 55-74, hier pp. 62-65.
↑ Zie ook het (herdrukte) artikel uit de Groninger Volksalmanak van 1831 in het Nieuwsblad van het Noorden van 25-11-1898
↑ AMK-terrein nr. 5273: "Terrein met verhoogde woonplaats met resten van een kapel (funderingsresten) uit de 12de eeuw.".

[1] Vgl. M. Miedema: West-Fivelingo 600 v. Chr. - 1900 n. Chr., in: Palaeohistoria 41/42 (1999-2000), p. 346

[2] Ostfriesisches Urkundenbuch, nr. 961. Zie Cartago, recto 3.

[3] O.D.J. Roemeling, De 'Wolde' parochies tussen Ten Boer en Bedum, in: Driemaandelijkse Bladen 30 (1978), pp. 55-74, hier pp. 62-65.

[4] Zie ook het (herdrukte) artikel uit de Groninger Volksalmanak van 1831 in het Nieuwsblad van het Noorden van 25-11-1898

[5] AMK-terrein nr. 5273: "Terrein met verhoogde woonplaats met resten van een kapel (funderingsresten) uit de 12de eeuw.".

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]