Patricius

Vide etiam paginam fere homonymam: Patricius (praenomen).

Patricius (patricius, -i; Graece: πατρίκιος) est appellatio nobilis Romae antiquae. Ex hac deducta est etiam appellatio procerum in multis oppidis Italiae ac Sacri Imperii Romani Medio Aevo.

Patricii se progenies illarum gentium esse, quae Romam condiderant, crediderunt. Verbum "patricius" a "pater" sive "patres" deductum est.

In re publica Romana ineunte conubia inter patricios et plebem illicita erant; anno 445 a.C.n. demum lege Canuleia de Conubio patrum et plebis concessa sunt^[1]. Reditus patriciis diu tantum ex fructibus agriculturae aut praeda belli capere licebat. Regulis postea laxatis tamen reditus ex mercaturis aut pecuniae negotio indecori habebantur. Post Certamen inter patricios et plebem gentes patriciae una cum quibusdam gentibus plebeis res Romanas definiebant. Patricii etiam re publica exeunte magno honore gaudebant; plurimi factioni Optimatium favebant. Sunt quidem patricii notissimi ut puta Gaius Iulius Caesar aut Publius Clodius Pulcher, qui res Popularium agebant.

Gentes patriciae notae erant Cornelii, Valerii, Iulii, Claudii, Aemilii et Fabii.

Tempore discriminis rei publicae numerus gentium patriciorum valde imminutus est. Anno 29 a.C.n. lege Saenia Augusto ius gentium patriciarum creandarum delatum est. Quod ius et Augusti successores sibi vindicaverunt.

Constantinus Magnus nomen patricii viris dedit, qui sibi de imperatore bene meruerant. Ex tunc nomen honorarium in usu manebat et Medio aevo variis in regionibus denuo pro nobilibus adhibitum est.

Notae

↑ König, Ingemar: Der Römische Staat I – Die Republik, p. 169, Stuttgardiae 1992.

Nexus interni

Bibliographia

Ferenczy, Endre. 1976. From the Patrician State to the Patricio-Plebeian State. Amstelodami: A. M. Hakkert. (Anglice)
Mitchell, Richard E. 1990. Patricians and plebeians: The origin of the Roman state. Ithacae, NY: Cornell Univ. Press. (Anglice)
König, Ingemar. 1992. Der Römische Staat I – Die Republik, Philipp Reclam jun., Stuttgardiae. (Theodisce)
Raaflaub, Kurt A., ed. 2004. Social struggles in Archaic Rome: New perspectives on the conflict of the orders. 2. ed. Oxonii: Blackwell. (Anglice)
Rosenstein, Nathan and Robert Morstein-Marx. 2010. A Companion to the Roman Republic. Cicestriae, West Sussex: Wiley-Blackwell. (Anglice)

Nexus externi

"Patricians", in: Encyclopedia Americana. 1920.
"Patrician", in: Collier's New Encyclopedia. 1921.

De Roma antiqua

Roma antiqua • Historia Romae

Aetates	Exordium • Monarchia • Res Publica • Imperium • Ruina et lapsus Imperii • Imperium Romanum Occidentale • Imperium Byzantinum
Constitutiones	Historia • Aetas regum • Res Publica • Imperium Romanum
Administratio	Senatus • Comitia (Curiata, Centuriata, Tributa, Concilia plebis) • Curia Hostilia • Forum • Cursus honorum • Legatus • Dux • Officium • Praefectus • Vigintisexviri • Lictor • Magister militum • Imperator • Princeps senatus • Pontifex • Augustus • Caesar • Tetrarchia • Provincia
Magistratus	Tribunus plebis • (Tribuni aerarii • Tribuni militum • Tribuni militum consulari potestate • Tribunus Celerum) • Quaestor • Aedilis • Praetor • Consul • Censor • Proconsul • Gubernator • Dictator • Magister equitum • Decemviri legibus scribundis • Tribuni militum consulari potestate • Triumvir • Rex • Interrex
Leges	Lex XII Tabularum • Civis Romanus sum • Auctoritas • Imperium • Status • Iudicia • Constitutio Antoniniana • Edictum Domitiani de excidendis vineis
Societas	Patricii • Plebs • Secessio plebis • Ordo Equestris • Gens • Tribus • Praenomina Romana antiqua • Mulieres • Matrimonium • Servitus • Liberti
Exercitus	Legio • Limes
Cultura	Calendarium • Medicina • Theatrum • Ars coquinaria • Schola • Litterae • Ars • Musica • Architectura • Religio (Exsequiae • Persecutiones • Cultus imperatorius) • Mythologia • Christianismus in imperio romano • Thermae • Forum • SPQR • Vestimenta • Festa • (Carmentalia • Floralia • Lemuralia • Lupercalia • Parilia • Saturnalia) • Circus • Vinum • Meretrices • Linguae
Technologia	Numeri Romani • Arithmetica • Abacus • Viae Romanae • Pontes • Aquae ducti • Metallurgia • Cloaca Maxima
Oeconomia	Agricultura • Mercatura • Aerarium • Nummi
Lingua Latina	Archaica • Classica sive aurea • Postclassica sive argentea • Sermo vulgaris • Mediaevalis • Humanistica • Lingua Neolatina • Lingua Latina scientifica • Lingua Latina Ecclesiastica • Linguae Romanicae
Scriptores praecipui	Apuleius • Catullus • Cicero • Quintus Curtius Rufus • Horatius • Iulius Caesar • Iuvenalis • Livius • Lucretius • Ovidius • Petronius • Plautus • Gaius Plinius Secundus • Gaius Plinius Caecilius Secundus • Propertius • Sallustius • Seneca • Suetonius • Tacitus • Vergilius • Vitruvius
Indices	Annales • Consules rei publicae • Consules sub principatu electorum • Dii Graeci cum paribus deis Romanis Etruscisque • Dioeceses • Gentes Romanae • Gubernatores provinciarum Romanarum • Imperatores • Oppida et urbes • Homines illustri • Provinciae • (Provinciae Rei Publicae • Provinciae Imperii • Provinciae Imperii Diocletiani • Tabula successionis provinciarum Romanarum) Reges • Regiones Italicae Augustae • Antiquae viae

stipula

Haec pagina est stipula. Amplifica, si potes!

[1] König, Ingemar: Der Römische Staat I – Die Republik, p. 169, Stuttgardiae 1992.

[1]