kevçî

Kurmancî

Bilêvkirin

IPA^(kilîd): /kɛvˈt͡ʃiː/
Deng (Amed)
Kîtekirin: kev·çî

Navdêr

Zayenda nêr a binavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	kevçî	kevçî
Îzafe	kevçiyê	kevçiyên
Çemandî	kevçî	kevçiyan
Nîşandera çemandî	wî kevçî	wan kevçiyan
Bangkirin	kevçiyo	kevçiyino
Zayenda nêr a nebinavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	kevçiyek	kevçiyin
Îzafe	kevçiyekî	kevçiyine
Çemandî	kevçiyekî	kevçiyinan

kevçî nêr, k-ya nerm, ç-ya nerm

Alavek destikdirêj, devpan û kûr e ku mirov pê xwarinê ji sênîkê dibe devê xwe; bi taybetî xwarinên ron
- Xwarina xwe ji qiraxa firaxê bixwin, kevçiyê xwe mavêjin serê firaxê. — (Hawar, Hedsîsên Cenabê Pêxember, Kamuran Bedîrxan, Nûdem, hj. 43, 1932-1933)
- Kevçî kevçî avê lêkini li destê bûkê, berî zavê kin. Mala zavê wer kort e; Van mizrîban şort û şort in. Bûkê megrî, zava xort e. — (Hawar, Hilbîna çiran, Tawûsparez, Nûdem, hj. 52, 1932-1933)
- Hevris bi piranî devî ne, lê carina jî dibin dar... Meriv ji darên wan kêrika rûn, hesk, çoçik, kevçî û tiştên weha çêdike. — (Komxebat, Ansîklopediya Zarokan, APEC, 2004, ISBN 91-89675-32-0)
- Wekî tu zanî ku bizineke min jî tune, nexwe tu çima bi kevçî mast dixwî!? — (Fewaz Evdê, Hindik û Rindik [arşîv], xwebun.org, 25.08.2020)
- Emr weke pelê daran xwe li tunebûnan pêça, kevçiyên gund û cîranan li dawetên cin û periyan. — (Yildiz Çakar, Bihar xweş e di gulanê de, xew xweş e di paxila yarê de [arşîv], xwebun.org, 16.03.2020)
Her alavê mîna kevçî.
Dozerê kevçiyê xwe da bin axê û rakir.

Herwiha

Jê

Binêre herwiha

Navên amanan bi kurmancî

Etîmolojî

Hevreha soranî کەوچک‎ (kewçik), kirmanşanî kemçig, zazakî kewçike, koçike, farisiya navîn kefçeg/kefç, sogdî kefçê/kepçê, farisî كفچه‎ (kefçê) û چمچه‎ (çemçê), belûçî چمچہ‎ (çemçe), avestayî kefe-, sanskrîtî चमस (çemese), hemû ji proto-îranî

Werger

Abazayî: мхӏа́чӏва (mḥā́č̣̍vā)
Abxazî: амҳаҵә (āmḥāc̣°)
Adîgeyî: джэмышх (ǯ̍ăməšx)
Afarî: dawwaar
Afrîkansî: lepel → af
Ajië: kùyèè
Akanî: atere
Alabamayî: lapihchi, lapihchosi
Albanî: lugë → sq m
Almaniya bilind a kevn: spanna
Almanî: Löffel → de n
Elmanîşî: Löffel n
Altayiya başûrî: калбак (kalbak), кожык (kožïk)
Amazîxiya fasî: ⵜⴰⵖⵏⵊⴰⵡⵜ m (taɣnjawt)
Amharî: ማንካ (manka)
Aragonî: cullara m
Aramî:
Aramiya nû ya asûrî: ܬܲܪܘܵܕܵܐ‎ n (tarwādā), ܟ̰ܲܡܟ̰ܵܐ‎ n (čamčā)

Aramî: ܬܪܘܕܐ‎ n (tarwāḏā)
Arçî: чӏакъв
Asamî: চামুচ nt (samus)
Astûrî: cuyar → ast m
Avarî: гъуд (ġud), бугъун (buġun)
Aynuyî: パラパスイ (parapasuy)
Azerî: qaşıq → az
Bambarayî: kuyɛri, kutu
Baskî: koilara, goilare
Başkîrî: ҡалаҡ (qalaq)
Batsbî: ჺაბიკ (ʿabiḳ)
Belarusî: лы́жка m (lýžka)
Belûçî: چمچہ‎ (camca)
Bengalî: চামচ → bn (camôc)
Bretonî: loa → br
Bruneyî: sudu, sinduk
Bulgarî: лъжи́ца m (lǎžíca)
Burmayî: ဇွန်း → my (jwan:)
Cingphoyî: zun
Conxayî: ཐུར་མ (thur ma)
Çeçenî: ӏайг (ʿajg)
Çekî: lžíce → cs m
Çerokî: ᎠᏗᏙᏗ (adidodi)
Çîkasawî: folosh
Çînî:
Kantonî: 匙羹 (ci⁴ gang¹), 調羹 (tiu⁴ gang¹), 羹 (gang¹)

Dunganî: фәзы (fəzɨ), фәфәзы (fəfəzɨ), фәфәр (fəfər)

Mandarînî: 匙子 → zh (chízi), 湯匙 → zh (tāngchí), 調羹 → zh (tiáogēng), 匙 → zh (chí), 勺子 → zh (sháozi)

Minnanî: 湯匙 → zh-min-nan (thng-sî), 匙仔 (sî-á)

Wuyî: 調羹
Çukçî: вонны (vonny), рилӄунэӈ (rilqunėṇ)
Danmarkî: ske → da g
Daurî: somugw
Dolganî: луоску (luosku)
Elfdalî: stjieð m
Endonezyayî: sendok → id, sudu → id
Erebî: مِلْعَقَة‎ m (milʿaqa)
Erebiya cezayirî: مغرف‎

Erebiya bahranî: خَاشُوقَة‎ m (ḵāšūga)

Erebiya misrî: معلقة‎ m (maʿláʾa)

Erebiya kendavî: خَاشُوقَة‎ m (ḵāšūga)

Erebiya hîcazî: ملعقة‎ m (milʿaga)

Erebiya iraqî: خَاشُوقَة‎ m (ḵāšūqa, ḵāšūga, ḵāšōga)

Erebiya lîbyayî: كاشيك‎ n (kāšīk)

Erebiya fasî: معلقة‎ m (mʿalqa), عشقة‎ m (ʿašqa)

Erebiya necdî: ملعقة‎ (milʿiga)

Erebiya bakûrê şamê: خَاشُوقَة‎ m (ḵāšūʾa)

Erebiya mezopotamyayî ya bakur: خَاشُوقَة‎ m (ḵāšūqa, ḵāšūga)

Erebiya tunusî: مغرفة‎ m (mḡarfa)
Ermenî: գդալ → hy (gdal)
Erzayî: пенч (penč)
Esperantoyî: kulero → eo
Estonî: lusikas → et
Farisî: قاشق‎ → fa (qâšoq, qâšeq), چمچه‎ → fa (čamče, čomče)
Ferî: skeið m, spónur n
Fînî: lusikka → fi
Fransî: cuiller → fr m, cuillère → fr m
Friyolî: sedon n
Frîsiya kevn: spon
Frîsî: leppel, spoen
Gaelîka skotî: spàin m
Gagawzî: kaşık
Galîsî: culler → gl m
Gujaratî: ચમચો n (camco), ચમચી → gu m (camcī)
Gurcî: კოვზი (ḳovzi)
Hawayî: puna
Hawsayî: cōkàlī
Higaononî: kutsara, salidot
Hindî: चम्मच → hi n (cammac), चम्चा n (camcā), चमस → hi (camas), दर्वि → hi (darvi), दर्वी → hi (darvī)
Hmongî: diav, rab diav
Holendî: lepel → nl n
Huaveyî: cochar
Îbranî: כַּף‎ m (kaf)
Îdoyî: kuliero → io
Îgboyî: ngajị
Îngilîziya kevn: spōn n an m
Îngilîzî: spoon → en
Îngûşî: ӏаг (ʿag)
Înterlîngua: coclear → ia
Înuîtî: ᐊᓘᑦ
Îrlendiya kevn: líach m
Îrlendî: spúnóg → ga m, spiún m
Îtalî: cucchiaio → it n
Îzlendî: skeið → is m
Japonî: スプーン → ja (supūn), 匙 → ja (さじ, saji), 匙 → ja (kai)
Jurúnayî: karaxu
Kabardî: лошкӏэ (lošč̣̍ă)
Kalalîsûtî: alussaat
Kalmîkî: ухр (uxr)
Kannadayî: ಚಮಚ → kn (camaca)
Karaçay-balkarî: къашыкъ (qaşıq)
Karakalpakî: qasıq
Karelî: luzikku
Katalanî: cullera → ca m
Kayapó: karaxu
Keçwayî: wislla
Kirgizî: кашык → ky (kaşık)
Kîkongoyî: lutu
Kîngalî: හැන්ද (hænda)
Kînyarwandayî: yiko, ikiyiko
Komî-zîriyî: пань (panʹ)
Koreyî: 숟가락 → ko (sutgarak), 스푼 → ko (seupun)
Kornî: lo m
Korsîkayî: cuchjara → co, cuchjaru, cascica
Kumikî: къашыкъ (qaşıq)
Ladînî: cazuol n
Lamboyayî: sodeka
Latgalî: lizeika
Latînî: cochleārium nt
Latviyayî: karote m
Lawsî: ບ່ວງ → lo (būang)
Lazî: კუზი (ḳuzi)
Lingalayî: lutu, ekijiiko
Lîmbûrgî: lepel
Lîtwanî: šaukštas → lt n
Lîvonî: kōj
Lugandayî: lokelé, lútu
Luhyayî: sichiko
Luksembûrgî: Läffel → lb n
Luoyî: ojiko
Luşûtsîdî: spud
Mòçenoyî: leffl n
Maguindanaoyî: salidut
Makedonî: ла́жица m (lážica)
Malagasî: sotro → mg
Malayalamî: സ്പൂണ്‍ → ml (spūṇ‍), കരണ്ടി → ml (karaṇṭi), തവി → ml (tavi)
Malayiya baba: senduk
Malezî: sudu → ms
Maltayî: mgħarfa m
Manksî: spein n
Maorî: pune → mi
Mapuçî: wixü
Maranaoyî: saridot
Maratî: चमचा → mr n (camcā), चमस (camas), दर्वि (darvi), दर्वी (darvī)
Mariya rojhilatî: совла
Masayî: en-kijíko, ol-kurtét
Mayayiya yukatekî: maskab k'ab
Mazenderanî: کچه‎ (kače)
Mbya guaraniyî: kuxa
Mecarî: kanál → hu
Megrelî: კიზი (ḳizi)
Mohawkî: atókwa
Mokşayî: куцю (kucju)
Mongolî: халбага → mn (halbaga)
Monî: ဇန် (còn)
Navajoyî: bééshʼadeeʼ, adeeʼ
Nepalî: चम्चा → ne nt (camcā)
Norsiya kevn: sponn
Norwecî:
Norweciya bokmålî: skje → no n an m, skei n an m

Norweciya nînorskî: skei m
Ojibweyî: emikwaanens
Oksîtanî: culhièr → oc n, culhèr n
Oriyayî: ଚାମଚ → or (camôcô)
Oromoyî: fallaana
Osetî: уидыг (widyg)
Osmanî: قاشیق‎ (kaşık)
Oygurî: قوشۇق‎ (qoshuq)
Ozbekî: qoshiq → uz
Papyamentoyî: kuchara
Pará arárayî: karatju
Peştûyî: کاچوغه‎ → ps m (kāčúǧa)
Plodîşî: Läpel n
Polonî: łyżka → pl m, łyżeczka → pl m
Portugalî: colher → pt m
Puncabî: ਚਮਚਾ (camcā)
Qazaxî: қасық → kk (qasyq)
Qiptî: ⲙⲩⲥⲑⲏⲣ m (musthēr)
Rohingyayî: camic
Romancî: tschadun n
Romanî: rroj m
Romaniya kalo fînî: roi m
Romanyayî: lingură → ro m
Rusî: ло́жка m (lóžka), ло́жечка m (lóžečka)
Rusînî: ло́жка m (lóžka)
Samiya bakurî: baste
Samiya başûr: buste
Sanskrîtî: दर्वि → sa m (darvi), चमस → sa (camasa), दर्वी → sa (darvī)
Santalî: ᱪᱚᱢᱚᱪ (cômôc)
Sebwanoyî: kutsara
Senekayî: adogwa'shä'
Sêriyî: eenm haxöl
Silesî: łyżka m
Sindhî: چَمْچو‎
Sirboxirwatî:
Kirîlî: кашика m, жлица m, лижка m, лaжица m

Latînî: kašika → sh m, žlica → sh m, ližka m, lažica m
Slaviya kevn:
Kirîlî: лъжица m (lŭžica)
Slaviya rojavayî ya kevn: лъжька m (lŭžĭka), лъжица m (lŭžica)
Slovakî: lyžica → sk m, lyžička m, varecha m, vareška m
Slovenî: žlica → sl m
Somalî: qaaddo
Sorbî:
Sorbiya jêrîn: łžyca m

Sorbiya jorîn: łžica m
Sotoyiya başûr: kgaba
Spanî: cuchara → es m
Svanî: კიზ (ḳiz), ყო̄შ (q̇ōš)
Swahîlî: kijiko → sw 7 an 8, mwiko → sw 3/4
Swêdî: sked → sv g
Şanî: ၸေႃႉ (tsô̰a)
Şîngazîcayî: sutru 5 an 6, mkoɓe 3 an 4
Şorî: қажық
Tacikî: қошуқ → tg (qošuq)
Tagalogî: kutsara → tl
Tamîlî: கரண்டி → ta (karaṇṭi)
Tarifitî: taɣenjašt m
Tayî: ช้อน → th (chɔ́ɔn)
Telûgûyî: చెమ్చా (cemcā)
Teteriya krîmî: qaşıq
Teterî: кашык → tt (qaşıq)
Tigrînî: ማንካ (manka)
Tirkî: kaşık → tr
Tirkmenî: çemçe
Tîbetî: ཁེམ་བུ (khem bu)
Tlingitî: shál
Tuvanî: омааш (omaaş)
Udmurtî: пуньы (punʹy)
Urdûyî: چمچ‎ (cammac), چمچہ‎ n (camca)
Ûkraynî: ло́жка m (lóžka)
Venîsî: cuciàro n
Vepsî: luzik
Viyetnamî: thìa → vi, muỗng → vi
Volapûkî: spun → vo, spunil
Voroyî: luits
Walonî: coyî → wa n, coyire → wa m
Weylsî: llwy → cy m
Wîlamowî: łefuł n, łeffuł n
Wolofî: kuddu
Xakasî: самнах (samnax)
Ximêrî: ស្លាបព្រា → km (slaappriə)
Xosayî: icephe 5 an 6
Yakutî: ньуоска (ńuoska), хамыйах (xamıyax)
Yidîşî: לעפֿל‎ n (lefl)
Yorubayî: ṣíbí
Yupîkiya navendî: luuskaaq
Yûnanî: κουτάλι → el nt (koutáli)
Kevn: μύστρον nt (mústron), κοχλιάριον nt (kokhliárion)
Zhuangî: beuzgeng
Zuluyî: isipunu 7 an 8

Ev qismê Wergerê ji agahiyên naveroka vê guhertoya gotara wekhev a li ser Wîkîferhenga îngilîzî pêk tê.