Saltar ao contido

Alfa Romeo

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
Alfa Romeo
Cuore Sportivo
TipoSociedade Anónima
Fundación24 de xuño de 1910 EN Milán, Italia Italia
MatrizStellantis
LocalizaciónTurín, Italia Italia
FundadorAlexandre Darracq
Ugo Stella
Nicola Romeo
Persoas claveJean-Philippe Imparato (CEO)
IndustriaAutomóbil
ProdutosAutomóbil
Na rede
https://www.alfaromeo.com, https://www.alfaromeousa.com/, https://www.alfaromeo.co.uk/ e https://www.alfaromeo.com.tr/
Facebook: Alfa.Romeo.cars Twitter: alfa_romeo Instagram: alfaromeoofficial LinkedIn: alfa-romeo Youtube: UCZ0KUEiciMan-aG7e1mr4uA BNE: XX4576697 Editar o valor en Wikidata
[ editar datos en Wikidata ]

Alfa Romeo Automobiles S.p.A. é un fabricante de vehículos premium italiano e desde 2021 é unha filial de Stellantis. A compañía fundouse o 24 de xuño de 1910 en Milán, Italia. "Alfa" é un acrónimo do seu nome fundador, "Anonima Lombarda Fabbrica Automobili". Na fase inicial de montaxe, para ter un edificio para producir coches, a empresa comprou o Edificio da fábrica de Portello de Darracq en Milán, que estaba a pechar e vendía todos os seus activos.[1] A marca é coñecida polos vehículos orientados ao deporte e leva participando nas carreiras de automóbiles desde 1911.

Alfa 2000 touring spider

O primeiro coche producido pola compañía foi o 1910 24 HP, deseñado por Giuseppe Merosi. A.L.F.A. aventurouse nas carreiras de motor, cos pilotos Franchini e Ronzoni competindo na Targa Florio de 1911 con dous modelos de 24 CV. En agosto de 1915, a compañía quedou baixo a dirección do empresario napolitano Nicola Romeo, que converteu a fábrica para producir material militar para os esforzos da guerra italianos e aliados. En 1920, o nome da compañía cambiouse por Alfa Romeo, o Torpedo 20-30 HP foi o primeiro coche en levar dita insignia.

En 1921, a Banca Italiana di Sconto, que apoiaba o Ing. Nicola Romeo & Co, crebou e o goberno precisou apoiar ás empresas industriais implicadas, nas que estaba Alfa Romeo, a través do "Consorzio per Sovvenzioni sui Valori Industriali". En 1925, as actividades ferroviarias separáronse da compañía Romeo e en 1928 Nicola Romeo marchou. En 1933, a propiedade estatal reorganizouse baixo a bandeira da organización industrial estatal italiana Istituto per la Ricostruzione Industriale (IRI), que entón tiña un control efectivo. A compañía loitou por volver á rendibilidade despois da segunda guerra mundial e recorreu a vehículos pequenos de produción masiva no canto de construír a man modelos de luxo. En 1954 desenvolveu o motor Alfa Romeo Twin Cam, que permanecería en produción ata 1994. O Istituto per la Ricostruzione (IRI), o conglomerado estatal que controla Finmeccanica vendeu a marca ao grupo Fiat en 1986 debido a que a marca non era rendible..[2]

Alfa Romeo competiu con éxito en carreiras de Gran Premio, Fórmula 1, automóbiles deportivos, carreiras de turismos e rallys. Competiu tanto como construtor como fornecedor de motores, mediante entradas de fábrica (normalmente baixo o nome Alfa Corse ou Autodelta) e entradas privadas. O primeiro coche de carreiras fabricouse en 1913, tres anos despois da fundación da compañía, e Alfa Romeo gañou o campionato mundial inaugural de coches de Gran Premio en 1925. As vitorias nas carreiras deron unha imaxe deportiva á marca e Enzo Ferrari fundou o equipo de carreiras da Scuderia Ferrari en 1929 como un equipo de carreiras de Alfa Romeo, antes de independizarse en 1939. E que obtivo o maior número de triunfos do mundo.[3]

Os automóbiles Alfa sempre foron moi famosos polo seu elegante deseño e as súas prestacións, sobre todo nos segmentos de Gran Turismo e Deportivos. A pesar de todo a compañía non se viu libre de problemas financeiros en diversas épocas, tendo que incorporarse finalmente no ano 1987 ao todopoderoso grupo turinés da FIAT, como xa o fixeran outras marcas históricas italianas, Ferrari, Maserati ou Lancia.

Historia

[editar | editar a fonte]

Nome

[editar | editar a fonte]

O nome da empresa é unha combinación do nome orixinal, "A.L.F.A." ("Anonima Lombarda Fabbrica Automobili"), e o apelido do empresario Nicola Romeo, que tomou o control da empresa en 1915.

Fundación e primeiros anos

[editar | editar a fonte]
Un Darracq 8/10 HP de 1908 montado polo antecesor de Alfa Romeo, Darracq Italiana.
O A.L.F.A. 24 CV (isto cunha carrozaría Castagna torpedo) foi o primeiro coche fabricado por Anonima Lombarda Fabbrica Automobili (A.L.F.A.) en 1910.

O primeiro edificio da fábrica de A.L.F.A. foi en primeiro lugar propiedade da "Società Anonima Italiana Darracq" (SAID), fundada en 1906 pola empresa francesa de automóbiles de Alexandre Darracq, con algúns investidores italianos. Un deles, Cavaliere Ugo Stella, un aristócrata de Milán, converteuse en presidente da SAID en 1909. A localización inicial da empresa estaba en Nápoles, pero incluso antes de que comezara a construción da fábrica prevista, Darracq decidiu a finais de 1906 que Milán sería máis axeitada e, polo tanto, adquiríuse un terreo no suburbio de Milán de Portello, onde construíuse unha nova fábrica de 6700 m². A finais de 1909, os coches italianos Darracq vendíanse lentamente e a compañía liquidouse.[4] Ugo Stella, xunto cos outros coinvestidores italianos, fundou unha nova empresa chamada ALFA (Anonima Lombarda Fabbrica Automobili), que comprou os activos italianos de Darracq que estaba en disolución. [4] O primeiro coche producido pola compañía foi o 1910 24 HP, deseñado por Giuseppe Merosi, contratado en 1909 para o deseño de novos coches máis axeitados ao mercado italiano. Merosi pasaría a deseñar unha serie de novos coches A.L.F.A., con motores máis potentes como o 40-60 HP. A.L.F.A. aventurouse nas carreiras de motor, cos pilotos Franchini e Ronzoni competindo na Targa Florio de 1911 con dous modelos de 24 CV. En 1914 deseñouse e construíuse un coche avanzado para as carreiras de Gran Premio, o GP1914, cun motor de catro cilindros, dobre eixe de levas en cabeza, catro válvulas por cilindro e dobre acendido.[5] Porén, o inicio da primeira guerra mundial detivo a produción de automóbiles en ALFA durante tres anos.

En agosto de 1915, a compañía quedou baixo a dirección do empresario napolitano Nicola Romeo, que converteu a fábrica para producir material militar para os esforzos da guerra italianos e aliados. Durante a guerra producíronse municións, motores de avións e outros compoñentes, compresores e xeradores baseados nos motores de automóbiles existentes na compañía. Despois da guerra, Romeo investiu os seus beneficios de guerra na adquisición de locomotoras e plantas de ferrocarril en Saronno (Costruzioni Meccaniche di Saronno), Roma (Officine Meccaniche di Roma) e Nápoles (Officine Ferroviarie Meridionali), que se sumaron a propiedade de ALFA.

Procución de Alfa Romeo entre 1934 e 1939[6]
Ano Coches Vehículos
industriais
1934 699 0
1935 91 211
1936 20 671
1937 270 851
1938 542 729
1939 372 562

A produción de coches non se considerou nun principio, pero retomouse en 1919 xa que as pezas para a conclusión de 105 coches quedaran na fábrica A.L.F.A. dende 1915.[7] En 1920, o nome da compañía cambiouse por Alfa Romeo, co Torpedo 20-30 HP como o primeiro automóbil en levar dita insignia.[8] O seu primeiro éxito chegou en 1920 cando Giuseppe Campari gañou en Mugello e continuou co segundo posto na Targa Florio pilotado por Enzo Ferrari. Giuseppe Merosi continuou como deseñador principal e a compañía seguiu producindo coches de estrada sólidos, así como exitosos coches de carreira (incluíndo os 40-60 CV e o RL Targa Florio).

En 1923 Vittorio Jano chegou de Fiat, en parte debido á persuasión dun novo piloto de Alfa chamado Enzo Ferrari, para substituír a Merosi como deseñador xefe en Alfa Romeo. O primeiro Alfa Romeo baixo Jano foi o P2 Grand Prix, que gañou para Alfa Romeo o campionato mundial inaugural de coches de Gran Premio en 1925. Para a estrada, Jano desenvolveu unha serie de coches pequenos e medianos, motores en liña de 4, 6 e 8 cilindros baseados na unidade P2 que estableceu a arquitectura dos motores da compañía, con construción de aliaxe lixeira, cámaras de combustión esféricas hemi, buxías situados no centro, dúas filas de válvulas en cabeza por banco de cilindros e dúas levas en cabeza. Os deseños de Jano demostraron ser fiables e potentes.

Enzo Ferrari demostrou ser mellor director de equipo que piloto e, cando o equipo da fábrica privatizouse, converteuse en Scuderia Ferrari. Cando Ferrari deixou Alfa Romeo, construíu os seus propios coches. Tazio Nuvolari pilotaba a miúdo para Alfa, gañando moitas carreiras antes da segunda guerra mundial.

Alfa Romeo 8C 2900 Scuderia Ferrari

En 1928 Nicola Romeo marchou e en 1933 Alfa Romeo foi rescatado polo goberno, que entón tiña un control efectivo. Alfa Romeo converteuse nun instrumento da Italia de Mussolini, un emblema nacional. Durante este período construíu vehículos a medida para os ricos, con carrozarías normalmente de Carrozzeria Touring ou Pininfarina. Esta época alcanzou o seu máximo alcance cos pilotos dos Alfa Romeo 2900B Type 35.

A fábrica Alfa (convertida durante a guerra á produción de motores Macchi C.202 Folgore: a serie Daimler-Benz 600 construída baixo licenza) foi bombardeada durante a segunda guerra mundial e loitou por volver á rendibilidade despois da guerra. Os vehículos de luxo quedaron excluídos. Comezaron a producirse vehículos máis pequenos e fabricados en serie a partir do modelo do ano 1954, coa presentación da serie Giulietta de "berline" (berlina /sedáns), cupés e biprazas abertos. As tres variedades compartían o que sería o motor de catro cilindros Alfa Romeo Twin Cam en cabeza, inicialmente desprazando 1300 cc. Este motor acabaría por ampliarse a 2000 cc e permanecería en produción ata 1995.

Cando vexo pasar un Alfa Romeo, quítome o chapeu.
Henry Ford falando con Ugo Gobbato en 1939[9]

Posguerra

[editar | editar a fonte]
8C 2900B Touring Spider (1937).

Unha vez que se retomaron os deportes de motor despois da segunda guerra mundial, Alfa Romeo demostrou ser o coche a bater nos eventos de Gran Premio. A introdución da nova fórmula, a (Fórmula 1) para coches de carreiras cun só asento proporcionou un escenario ideal para o Tipo 158 Alfetta de Alfa Romeo, adaptado dunha voiturette de antes da guerra, e Giuseppe Farina gañou o primeiro Campionato do Mundo de Fórmula Un en 1950 no 158. Juan Manuel Fangio conseguiu o segundo campionato consecutivo de Alfa en 1951.

En 1952, Alfa Romeo experimentou co seu primeiro coche compacto con tracción dianteira, "Proxecto 13–61"..[10] Tiña a mesma disposición do motor dianteiro montado transversalmente que o automóbil moderno con tracción dianteira. Alfa Romeo fixo un segundo intento a finais dos anos 50 baseado no Proxecto 13-61. Debería chamarse Tipo 103 e parecía á versión máis pequena do seu popular Alfa Romeo Giulia. Non obstante, debido ás dificultades financeiras na Italia da posguerra, o Tipo 103 nunca chegou a producirse. Se Alfa Romeo o producise, tería precedido ao Mini como o primeiro coche compacto con tracción dianteira "moderno". A mediados dos anos 50, Alfa Romeo celebrou un acordo co Grupo Matarazzo do Brasil para crear unha empresa chamada Fabral ("Fábrica Brasileira de Automóveis Alfa", "a fábrica de automóbiles brasileira Alfa") para construír alí o Alfa Romeo 2000. Despois de recibir a aprobación do goberno, Matarazzo retirouse debido á presión do presidente do Brasil Juscelino Kubitschek e a compañía estatal FNM comezou a construíralí o coche como "FNM 2000" en 1960.[11]

Alfa Romeo Tipo 33TT12

Durante a década de 1960, Alfa Romeo concentrouse nos deportes de motor empregando coches de produción, incluído o GTA (que significa Gran Turismo Allegerita), unha versión con carrozaría de aluminio do cupé deseñado por Bertone, cun potente motor de dobre buxía. Entre outras vitorias, o GTA gañou o campionato inaugural do Sports Car Club of America Trans-Am en 1966. Nos anos 70, Alfa Romeo concentrouse nos prototipos de carreiras deportivas co Tipo 33, con prontas vitorias en 1971. Finalmente, o Tipo 33TT12 gañou a Campionato Mundial de Marcas para Alfa Romeo en 1975 e o Tipo 33SC12 gañou o Campionato Mundial de Coches Deportivos en 1977.[11]

Como Alfa Romeo era unha empresa controlada polo Estado, a miúdo estaban sometidas a presións políticas. Para axudar á industrialización do sur subdesenvolvido de Italia, o novo coche compacto de Alfa Romeo ía construír nunha nova fábrica en Pomigliano d'Arco en Campania. Incluso o nome do coche, "Alfa Sud" (Alfa Sur), reflectía onde construíuse. O 18 de xaneiro de 1968 creouse unha nova empresa chamada "Industria Napoletana Costruzioni Autoveicoli Alfa Romeo-Alfasud S.p.A.", o 90% pertencía a Alfa Romeo e o 10% a un holding controlado polo goberno Finmeccanica.[12] Esta planta construíuse a raíz das protestas francesas do [[maio 68 | 1968] e do Outono quente en Italia e nunca "púxose en marcha correctamente".[13] Os empregados eran principalmente obreiros da construción e non estaban adestrados para o traballo na fábrica, mentres que as relacións laborais foron problemáticas en todo momento. As taxas de absentismo na fábrica de Pomigliano foron do 16,5 por cento durante a década dos 70.[14]

Na década de 1970, Alfa Romeo volveu ter problemas financeiros, coa compañía funcionando ao redor do sesenta por cento da capacidade en 1980. [13] Dado que Alfa Romeo estaba controlada polo Istituto per la Ricostruzione Industriale (IRI), propiedade do goberno italiano, realizouse un acordo onde aproximadamente a cuarta parte dos salarios dos traballadores se pagaban a través das axencias estatais de desemprego para permitir que as plantas de Alfa estivesen inactivas dúas semanas cada dous meses. Unha liña de produtos envellecida e unha produtividade moi baixa combinada cun malestar industrial case permanente e as altas taxas de inflación de Italia mantiveron a Alfa Romeo firmemente en números vermellos. [13] Tentáronse outras medidas creativas para reforzar Alfa, incluíndo unha finalmente fracasada empresa conxunta con Nissan avalada polo entón presidente de Alfa, Ettore Massacesi, e o primeiro ministro Francesco Cossiga. En 1986, o IRI sufría fortes perdas e o presidente do IRI Romano Prodi puxo á venda Alfa Romeo. Finmeccanica, o brazo de soportes mecánicos de IRI e os seus antecesores, posuía Alfa Romeo desde 1932. Prodi dirixiuse por primeira vez ao fabricante italiano Fiat, que se ofreceu para iniciar unha empresa conxunta con Alfa.

Toma de control de Fiat

[editar | editar a fonte]

Fiat retirou o seu plan de empresa conxunta con Alfa Romeo cando Ford presentou unha oferta para adquirir parte de Alfa Romeo e reestruturar a compañía, ao tempo que aumentou a súa participación ao longo do tempo. Non obstante, Fiat optou por adquirir a totalidade de Alfa Romeo e ofrecer garantías laborais aos traballadores italianos, unha oferta que Ford non estaba disposta a igualar. Tampouco danou a ningunha das partes implicadas que unha adquisición por parte de Fiat mantivese a Alfa Romeo en mans italianas. En 1986, o acordo concluíuse coa fusión de Alfa Romeo co rival tradicional Lancia na Alfa Lancia Industriale SpA de Fiat. Xa en 1981, o entón presidente de Alfa Romeo, Ettore Massacesi, afirmara que Alfa nunca usaría motores Fiat, sendo os motores, en boa medida, a identidade de Alfa Romeo, pero estaría encantado de cooperar plenamente con todo o resto. [15]

Alfa Romeo 156 GTA

Os modelos producidos a partir de 1990 combinaron as virtudes tradicionais de Alfa de estilo vangardista e estilo deportivo cos beneficios económicos da racionalización do produto e inclúen unha versión "GTA" do 147 hatchback, o Brera deseñado por GIugiaro, e un exótico coche de alto rendemento chamado 8C Competizione (chamado así por un dos coches deportivos e de carreiras de Alfa máis exitosos de antes da guerra, o 8C dos anos 30).

En 2005 Maserati foi comprada de novo a Ferrari e quedou baixo o control total de Fiat. O Grupo Fiat creou entón unha división deportiva e outra de luxo, Maserati e Alfa Romeo.[16] Hai unha relación estratéxica planificada entre estes dous, compártense motores, plataformas e posiblemente distribuidores.[17]

A principios de 2007 reorganizouse Fiat Auto S.p.A. e creáronse catro novas compañías de automóbiles; Fiat Automobiles SpA, Alfa Romeo Automobiles SpA, Lancia Automobiles SpA e Fiat Light Commercial Vehicles SpA Estas empresas son propiedade de Fiat Group Automobiles SpA (desde 2007 FCA Italy SpA).[18]

Escultura conmemorativa dos 100 anos de Alfa Romeo

O 24 de xuño de 2010, Alfa Romeo cumpriu 100 anos desde a súa fundación.[19]

Desenvolvementos recentes

[editar | editar a fonte]

Alfa Romeo sufriu caídas de vendas. En 2010, vendeu un total de preto de 112.000 unidades, o que foi significativamente inferior ao obxectivo global de vendas de 300.000 do CEO de Fiat, Marchionne. A compañía dispúxose a alcanzar un obxectivo de vendas de 170.000 unidades en 2011, incluíndo 100.000 modelos Giulietta e 60.000 MiTo, pero en realidade vendeu 130.000 unidades ese ano.[20] O seu obxectivo a medio prazo era de 500.000 unidades en 2014, incluídas 85.000 do mercado norteamericano.[21] En 2017 Alfa Romeo aumentou a produción nun 62 por cento, construíndo un total de 150.722 vehículos nas tres fábricas da compañía.[22]

Deseño e tecnoloxía

[editar | editar a fonte]
Insignia en Alfa Romeo 4C

Desenvolvemento tecnolóxico

[editar | editar a fonte]

Alfa Romeo introduciu moitas innovacións tecnolóxicas ao longo dos anos e a empresa foi a miúdo un dos primeiros usuarios de novas tecnoloxías. O seu motor de marca rexistrada dobre leva usouse por primeira vez no coche Grand Prix de 1914,[23] o primeiro coche de estrada con tal motor, o 6C 1500 Sport, apareceu en 1928.

Alfa Romeo probou un dos primeiros sistemas electrónicos de inxección de combustible (Caproni - Fuscaldo) no Alfa Romeo 6C 2500 coa carrozaría "Ala spessa" en 1940 Mille Miglia. O motor tiña seis inxectores accionados eléctricamente, alimentados por un sistema de bomba de combustible en circulación a semi-alta presión.[24]

Os modelos de 1969 para o mercado de Norteamérica tiñan unha inxección mecánica de combustible SPICA (Società Pompe Iniezione Cassani & Affini, unha filial de Alfa Romeo). Segundo Alfa Romeo, a potencia e rendemento do motor non cambiaron respecto á versión con carburador. O sistema SPICA continuou ata os modelos do ano 1982 coa presentación da inxección electrónica de combustible Bosch de 2,0 litros. Moitos exemplos de Alfa con SPICA aínda se atopan en funcionamento.

A distribución de válvulas variable presentouse no Alfa Romeo Spider, vendido nos Estados Unidos en 1980.[25] Todos os modelos de Alfa Romeo Spider a partir de 1983 usaron VVT electrónico.[26]

A serie 105 Giulia era un coche bastante avanzado, empregaba tecnoloxías como o freo de disco en todas as rodas,[27] e un deposito colector do radiador de plástico [Cómpre referencia]. Tamén tiña o coeficiente de arrastre (Cd) máis baixo da súa clase[28] A mesma tendencia continuou cos Alfetta 2000 e GTV, que tiñan peculiaridades como 50:50 distribución de peso,[29][30] axuste estándar iantas de aliaxe [Cómpre referencia] e transeixo.[31]

As novidades máis recentes inclúen o proceso completo de deseño CAD usado no deseño do Alfa Romeo 164[32] e unha transmisión automática / con cambio de levas chamada Selespeed usada no 156;[33] o 156 foi tamén o primeiro coche de pasaxeiros do mundo en utilizar o motor diésel Common rail.[34] A tecnoloxía de accionamento de válvulas variables electrohidráulicas Multiair empregada en MiTo introduciuse en 2009.[35] En 2016, o Alfa Romeo Giulia veu con freos eléctricos..[36]

Deseño da carrozaría

[editar | editar a fonte]
Alfa Romeo 6C 2500 SS (1939, número de serie 913.008) no museo técnico de Vadim Zadorozhn

Moitas casas de deseño de automóbiles famosas en Italia aceptaron encargas para producir conceptos e deseños de vehículos para Alfa Romeo. Estes inclúen:

As técnicas de construción empregadas por Alfa Romeo foron imitadas por outros fabricantes de automóbiles e, deste xeito, os deseños de carrozaría Alfa Romeo foron a miúdo moi influentes. A continuación móstrase unha lista de innovacións e, no seu caso, exemplos de imitación doutros fabricantes de automóbiles:

Alfa 6C 2500 S
  • 1960: Aerodinámica: o Giulia da serie 116 tiña un Cd moi baixo. Toyota, en particular, intentou producir unha serie de vehículos de forma similar neste momento.
  • Anos 70: carenado de parachoques: co fin de cumprir os estándares americanos de choque, Alfa Romeo formulou unha técnica de deseño para incorporar parachoques ao deseño xeral da carrocería dos vehículos para non estragar as súas liñas de deseño. A culminación desta técnica de deseño foi a década de 1980 Alfa Romeo 75. O proceso foi amplamente copiado, especialmente en Alemaña e o Xapón.
  • Década de 1980: o Alfa Romeo 164: o proceso de deseño e influencia deste coche está case completamente fóra de toda proporción con respecto aos anteriores Alfa Romeos. O 164 introduciu completamente o CAD/CAM no ciclo de fabricación, con moi pouco feito directamente a man. Ademais, a influencia de estilo do 164 continúa na liña actual dos modernos Alfa Romeos. A maioría dos fabricantes incorporaron ideas de deseño expresadas por primeira vez no 164 nos seus propios deseños, incluíndo unha maior dependencia de ordenadores de bordo. [Cómpre referencia]
  • Anos 90: o pseudocoupé: o Alfa Romeo 156 e 147, mentres que os vehículos de catro portas, representábanse a si mesmos como se fosen dúas portas coas asas das portas dianteiras prominentes e solapas dos tiradores das portas traseiras menos visibles. Honda utilizou este estilo de deseño no último Civic hatchback, e unha idea algo semellante tamén se ve no Mazda RX-8 cupé de catro prazas e no Renault Clio V.
  • Anos 2000: o Brera e o 159: o deseño destes vehículos, de Giorgetto Giugiaro, demostrou influencia no estilo sedán e coupé, demostrando que os vehículos conceptuais a miúdo poden traducirse inmediatamente en forma de automóbil, sempre que o deseño inicial teña lugar mediante sistemas CAD.

Concept cars

[editar | editar a fonte]
Artigo principal: Coches conceptuais Alfa Romeo.

Alfa Romeo fabricou varios concept cars:

Anos 50 - Os coches B.A.T.

Os prototipos de coches Berlina Aerodinamica Tecnica deseñounos por Bertone como un exercicio para determinar se os deseños racionalizados e impulsados ​​por túneles de vento producirían un alto rendemento nun chasis estándar e se os vehículos resultantes eran do gusto do público. Os Alfa 1900 Sprint foron a base do B.A.T. 5, 7 e 9.[37] O último B.A.T. 11 baseouse no 8C Competizione.

1960 e 1970 - Descendentes do Tipo 33

O coche de carreiras Tipo 33, co seu motor V8 de 2000 cc de alta velocidade, converteuse na base dunha serie de coches conceptuais diferentes durante a década de 1960 e 1970, dous dos cales resultaron finalmente en vehículos de produción. A maioría apareceu no Salón do Automóbil de Xenebra. Aquí unha breve lista:

  • Gandini/Bertone Carabo (1968) - Marcello Gandini expresou ideas que chegarían a bo porto no Lamborghini Countach.
  • Tipo 33.2 (1969) - Deseñado por Pininfarina usando un deseño xa coñecido dun prototipo de Ferrari.
  • Gandini/Bertone Montreal Concept (1967) - fixo a súa aparición na Expo de Montreal de 1967, este concepto baseado no Giulia resultou no coche de estrada de produción Alfa Romeo Montreal cunha variante do motor V8 do Tipo 33.
  • Bertone/Giugiaro Navajo (1976) - Un vehículo totalmente de fibra de vidro e, dalgún xeito, o epítome do estilo "Origami" de avións planos de Giugiaro.
1980-hoxe - Ideas modernas

En xeral, os concept cars para Alfa Romeo convertéronse en vehículos de produción, logo dalgunha modificación para facelos axeitados para a fabricación e proporcionar seguridade para o condutor e os pasaxeiros. Os Zagato SZ, GTV e Spider, Brera e 159 son bos exemplos do compromiso estilístico de Alfa Romeo nesta dirección.

Logotipos

[editar | editar a fonte]

Logotipo orixinal

[editar | editar a fonte]
Insignias con coroa de loureiro 1925-1945 nun Alfa Romeo RL SS de 1925

O logotipo de Alfa Romeo incorpora dous dispositivos heráldicos tradicionalmente asociados ao seu lugar de nacemento, a cidade de Milán: unha cruz vermella, procedente do emblema de Milán, e o biscione, unha gran cobra de colar tragando un neno: emblema da Casa de Visconti, gobernantes da cidade no século XIV.[38][39][40]

O logotipo deseñouse orixinalmente en 1910 por un mozo italiano debuxante da oficina técnica de A.L.F.A., Romano Cattaneo. [41]

Orixe

[editar | editar a fonte]

En xuño de 1910 a Società Anonima Darracq converteuse en Anonima Lombarda Fabbrica Automobili e preparaba o seu primeiro modelo, o 24 HP. O consello pediu ao enxeñeiro xefe Giuseppe Merosi que deseñase unha insignia para a carcasa do radiador do novo coche. Merosi dirixiuse aos seus colaboradores. [42] Un deles, Cattaneo, inspirouse no escudo que vira ás portas do Castello Sforzesco para incluír a "biscione" no logotipo. [41] A Merosi gustoulle a idea e, xunto con Cattaneo, elaborou un esbozo, logo aprobado polo director xeral Ugo Stella, Cattaneo encargouse de facer o deseño final. [41]

A chapa orixinal era redonda, de latón esmaltado, cun diámetro de 65 mm. e levaba xa todos os accesorios actuais, a cruz vermella sobre campo branco de Milán á esquerda, unha biscione verde sobre campo azul claro á dereita, todo rodeado por un anel azul coas palabras "ALFA" na parte superior e "MILANO" na parte inferior. [41] En homenaxe ao Rei de Italia, as dúas palabras estaban separadas por dous nós de oito, chamados nós Savoia en italiano e símbolos da entón casa de Savoia. Orixinalmente de latón macizo, as letras cambiaronse por esmalte branco en 1913. [43] En 1918, despois de que a empresa fora comprada por Nicola Romeo, a frase "ALFA" foi substituída por "ALFA-ROMEO".

En 1925, para conmemorar a vitoria do Alfa Romeo P2 no Campionato Mundial de Fabricantes de 1925, engadiuse unha coroa de loureiro de metal prateado arredor da insignia, usada (en varias formas) ata 1982.[39][44] A adición da coroa de flores ampliou a insignia a 75 mm, de diámetro, en 1930 volveuse a reducir a 60 mm. [41]

  • 1946–1950
    1946–1950
  • 1950–1972
    1950–1972
  • 1972–1982
    1972–1982

Evolución na posguerra

[editar | editar a fonte]

En 1946, despois da abolición da monarquía e proclamación da República italiana, os nós de oito de Savoia substituíronse por dúas liñas curvas. [41] Ao mesmo tempo, a chapa redeseñouse completamente e reduciuse de tamaño a 54 mm., un diámetro sen cambios desde entón. [41] Feita de aceiro estampado, a nova insignia levaba os elementos tradicionais, os guións, a cruz, unha "biscione" recentemente estilizada e unha fina coroa de loureiro, estampada en prata antiga, sobre un uniforme Vermello Alfa de fondo, que substituíra os campos azul, branco e azul claro. Esta insignia vermella e metálica empregouse ata 1950, cando a empresa volveu a unha tradicional esmaltada e coloreada, en 1960 cambiouse a chapa de latón a plástico, sen diferenzas substanciais no deseño. [41]

A principios da década de 1970 completouse a nova planta de Alfa Romeo en Pomigliano d'Arco (preto de Nápoles). Cando en 1972 o Alfasud producido alí converteuse no primeiro automóbil Alfa Romeo fabricado fóra de Milán, a palabra "Milano", as liñas curvas e o guión entre "Alfa" e "Romeo" foron eliminados do distintivo en todos os Alfa Romeos. [45]

Redeseño 2015

[editar | editar a fonte]

O 24 de xuño de 2015, 105 aniversario da compañía, presentouse un novo logotipo nun acto de prensa no Museo Alfa Romeo; xunto co Alfa Romeo Giulia como parte do plan de relanzamento da marca.[46]

As cores do logotipo reducíronse de catro a tres: o verde da "biscione", o vermello da cruz e o azul escuro do anel circundante. Outros cambios son un novo rostro tipo serif e a ausencia dos campos divididos en branco e azul claro, substituídos por un único fondo con textura de prata.

O logotipo Quadrifoglio

[editar | editar a fonte]
Artigo principal: Alfa Romeo Quadrifoglio.

Desde 1923, o logotipo "quadrifoglio" (tamén chamado "trevo de catro follas") foi o símbolo dos coches de carreiras Alfa Romeo e desde a segunda guerra mundial tamén se usou para designar os modelos de gama superior. O 'quadrifoglio' adoita colocarse nos paneis laterais do coche, por riba ou detrás das rodas dianteiras, nos gardalamas dianteiros no caso dos vehículos modernos. O logotipo consiste nun trevo verde con catro follas, contida cun triángulo branco. Hai "dous Quadrifolio" - Quadrifolio Verde - Quadrifolio Ouro

Historia do emblema

[editar | editar a fonte]
Ugo Sivocci ao volante dun Alfa Romeo P1 de 1923

O 'quadrifoglio' úsase nos coches Alfa Romeo desde a morte de Ugo Sivocci en 1923. Como amigo de Enzo Ferrari, Sivocci foi contratado por Alfa Romeo en 1920 para conducir un dos catro vehículos do equipo oficial, Alfa Corse, con Antonio Ascari, Giuseppe Campari e Enzo Ferrari. Críase que Sivocci tiña unha enorme experiencia, pero a miúdo víase dificultado pola mala sorte e era considerado o eterno segundon. Para desterrar a súa mala sorte, cando chegou a Targa Florio, o piloto pintou un cadrado branco cun trevo de catro follas verde (o "quadrifoglio") no centro da grella do seu coche. Sivocci tivo un éxito inmediato, cruzando a liña de meta primeiro. O "quadrifoglio" converteuse posteriormente no símbolo dos Alfa Romeo de carreiras coa vitoria na Targa Florio. Case como se demostrase os efectos máxicos deste símbolo, Sivocci morreu mentres probaba o novo P1 de Merosi en Monza, uns meses despois de gañar a Targa Florio. O piloto de Salerno, que saíu da pista nunha curva, non tiña o "quadrifoglio". Desde este período de 1923, as carrozarías dos coches de carreiras Alfa Romeo adornáronse co "quadrifoglio" como un meigallo. O cadrado branco substituíuse por un triángulo en memoria de Ugo Sivocci.[47]

Insignia Quadrifoglio no Alfetta 159

Uso moderno

[editar | editar a fonte]

O primeiro coche de estrada que levou o quadrifoglio foi o Alfa Romeo Giulia TI Super de 1963, unha variante berlina do Giulia ideado para a competición pero que se puxo á venda ao público, tiña trevos de catro follas verdes nos gardalamas dianteiros, sen o triángulo. Na década de 1970 "Quadrifoglio Verde" ou "Trevo verde" converteuse no nivel de acabado máis deportivo da variante de cada modelo, equipado co motor máis potente. O Alfasud, Sprint, 33, 75, 164 e 145 todos tiñan versións do Quadrifoglio Verde. Tamén nos anos setenta e ata o oitenta usáronse chapas de trevo de catro follas douradas para denotar as variantes máis luxosas e ben equipadas dos coches Alfa Romeo, chamados "Quadrifoglio Oro" ou "Quadrifoglio Ouro". O Alfasud, Alfetta, Alfa 6, 90 e 33 tiñan versións do Quadrifoglio Ouro. Nos últimos tempos o "quadrifoglio" reviviu nos coches deportivos de 2007 Alfa Romeo 8C Competizione e Spider. Cos actuais Alfa Romeo MiTo e Giulietta, o Quadrifoglio Verde reinstaurouse como o nivel de equipamento máis deportivo da gama, e os trevos de catro follas verdes nos gardalamas dianteiros volven ser o distintivo de Alfa Romeos de alto rendemento. A berlina deportiva de 2016 de Alfa Romeo, o novo Giulia, presentouse primeiro no acabado Quadrifoglio antes da presentación dos modelos base. Comezando polo modelo de gama alta que leva ese emblema histórico.

Automobilismo

[editar | editar a fonte]
Artigo principal: Alfa Romeo no automobilismo.
Artigo principal: Alfa Romeo F1.
Brian Redman pilotando un Alfa Romeo 33 TT 12.

Alfa Romeo está implicado nas carreiras de motor desde 1911, cando inscribiu dous 24 CV na competición Targa Florio. Alfa Romeo gañou o primeiro Campionato Mundial de Fabricantes en 1925 e o primeiro Campionato Europeo AIACR en 1931 e obtivo vitorias en moitas carreiras e eventos de motor como a Targa Florio, Mille Miglia e Le Mans. O grande éxito continuou coa Fórmula 1, cando Alfa Romeo gañou o primeiro Campionato Mundial de Fórmula Un en 1950 e o segundo Campionato de Fórmula Un en 1951. A compañía tamén gañou campionatos internacionais nas categorías Prototipos, Touring e Fast Touring nos anos 60 e 70. Os pilotos privados tamén participaron nalgunhas competicións de rally, con bos resultados. Alfa Romeo competiu como construtor e como fornecedor de motores, a través dos equipos oficiais Alfa Corse, Autodelta e participacións privadas. O equipo de carreiras de fábrica de Alfa Romeo foi subcontratado á Scuderia Ferrari de Enzo Ferrari entre 1933 e 1938. Entre os pilotos estaba Tazio Nuvolari, que gañou o Gran Premio de Alemaña de 1935 en Nürburgring.

Alfa Romeo mantivo unha colaboración técnica co equipo Sauber F1 Team desde 2018 e competiu no Campionato Mundial de Fórmula Un de 2020 como Alfa Romeo Racing.[48]

Alfa Romeo gañou 5 Campionato de Europa de Fórmula 3 da FIA e 5 Copa de Europa de Fórmula 3 da FIA co apoio da Alfa Romeo Stable Euroracing que creou o motor para o campionato de Fórmula 3, e co apoio da compañía automobilística italiana Novamotor que traballa na competición de Fórmula 3.

Automóbiles

[editar | editar a fonte]

Modelos actuais

[editar | editar a fonte]
Giulia Stelvio
Alfa Romeo Giulia

O novo Giulia presentouse á prensa no Museo Storico Alfa Romeo de Arese, o 24 de xuño de 2015. Isto coincidiu co 105 aniversario da compañía e viu a presentación dun logotipo revisado. As vendas foron de aproximadamente 34.000 exemplare no ano (2018), despois caeron a 20.000 ao ano (2019).

Alfa Romeo Stelvio

O Stelvio presentouse no Salón do Automóbil de Los Ángeles de 2016. O Stelvio é o primeiro SUV de produción de Alfa Romeo que compite na mesma categoría que o Porsche Macan, Jaguar F-Pace, Audi Q5, Mercedes- Benz GLC e BMW X3. Son as principais vendas actuais de Alfa con menos de 40.000 exemplares ao ano (2019).

Modelos históricos

[editar | editar a fonte]
6C Gran Sport (1931)
8C 2300 (1931)
2600 Touring Spider (1961)
GT Junior (1965)
Montreal (1970)
GTV6 (1980)
Spider (1992)
156 (1997)
8C Competizione (2008)
Autotutto F12 ambulance
Coches de estrada Coches de carreiras
1910

1910–1920 24 HP
1910–1911 12 HP
1911–1920 15 HP
1913–1922 40–60 HP

1911 15 HP Corsa
1913 40–60 HP Corsa
1914 Grand Prix

1920

1921–1922 20–30 HP
1920–1921 G1
1921-1921 G2
1922–1927 RL
1923–1925 RM
1927–1929 6C 1500
1929–1933 6C 1750

1922 RL Super Sport
1923 RL Targa Florio
1923 P1
1924 P2
1928 6C 1500 MMS
1929 6C 1750 Super Sport

1930

1931–1934 8C 2300
1933-1933 6C 1900
1934–1937 6C 2300
1935–1939 8C 2900
1939–1950 6C 2500

1931 Tipo A
1931 8C 2300 Monza
1932 Tipo B (P3)
1935 Bimotore
1935 8C 35
1935 8C 2900A
1936 12C 36
1937 12C 37
1937 6C 2300B Mille Miglia
1937 8C 2900B Mille Miglia
1938 308
1938 312
1938 316
1938 158
1939 6C 2500 Super Sport Corsa

1940

1948 6C 2500 Competizione

1950

1950–1958 1900
1951–1953 Matta
1954–1962 Giulietta
1958–1962 2000
1959–1964 Dauphine

1951 159
1952 6C 3000 CM

1960

1962–1968 2600
1962–1976 Giulia Saloon
1963–1967 Giulia TZ
1963–1977 Giulia Sprint
1963–1966 Giulia Sprint Speciale
1965–1967 Gran Sport Quattroruote
1965–1971 GTA
1963–1965 Giulia Spider
1966–1993 Spider
1967–1969 33 Stradale
1967–1977 1750/2000 Berlina

1960 Giulietta SZ
1963 Giulia TZ
1965 GTA
1965 Tipo 33
1968 33/2
1969 33/3

1970

1970–1977 Montreal
1972–1983 Alfasud
1972–1984 Alfetta saloon
1974–1987 Alfetta GT/GTV
1976–1989 Alfasud Sprint
1977–1985 Nuova Giulietta
1979–1986 Alfa 6

1972 33/4
1973 33TT12
1976 33SC12
1979 177
1979 179

1980

1983–1994 33
1984–1987 Arna
1984–1987 90
1985–1992 75
1987–1998 164
1989–1993 SZ/RZ

1982 182
1983 183
1984 184
1985 185

1990

1992–1998 155
1994–2000 145
1995–2000 146
1993/4–2004 GTV/Spider
1996–2007 156
1996–2007 166

1992 155 GTA
1993 155 V6 TI
1998 156 D2
1999 GTV Cup
2002 156 GTA Super 2000
2003 156 Super 2000

2000

2000–2010 147
2007–2009 8C Competizione
2008–2010 8C Spider
2003–2010 GT
2005–2010 Brera
2004–2011 159
2006–2010 Spider
2008–2018 MiTo
2013–2020 4C

2003 147 GTA Cup

Carabineiros e goberno italiano

[editar | editar a fonte]

Na década de 1960, Alfa Romeo fíxose famoso polos seus pequenos coches e modelos deseñados especificamente para a Policía italiana e Carabinieri (brazo das forzas armadas italianas secundado só parcialmente con fins de policía civil), entre eles o "Giulia Super" e o 2600 Sprint GT. As cores dos Alfa Romeos usados ​​pola Polizia eran/son verdes/azuis con raias brancas e escritura, coñecidas como "Pantera" (panteras), mellorando o aspecto agresivo dos coches (especialmente a serie Giulia), mentres que os Carabinieri Alfas son azul escuro con teitos brancos e raias vermellas, coñecidos como a "Gazzella" (gacelas) que denota a velocidade e axilidade destes "Pattuglie" (coches patrulla). Non obstante, o termo "Pantera" utilizouse indistintamente e a imaxe axudou a crear unha percepción sen sentido, decidida e respectada polo público en xeral dos homes que conducían estes coches, fiel á súa historia.

Italian State Police Flying Squad "Panther" 1971 Alfa Giulia Super

Desde entón, Alfa Romeo segue a ser o equipamento elixido polos carabineiros, a Polizia Autostradale (policía da estrada), a Guardia di Finanza (aplicación da lei fiscal) e o servizo de policía convencional (Polizia). Sucesivamente, os seguintes coches Alfa Romeo atoparon o favor do emprego da policía e do goberno italiano.[49]

• Alfa Romeo AR51
• Alfa Romeo Giulia
• Alfa Romeo Alfetta
• Alfa Romeo Giulietta
• Alfa Romeo 33 (só [[[Polizia di Stato]])
• Alfa Romeo 75
• Alfa Romeo 164 (vehículos oficiais)
• Alfa Romeo 155
• Alfa Romeo 156
• Alfa Romeo 166 (vehículos oficiais)
• Alfa Romeo 159
• Alfa Romeo Giulia (Carabinieri, 2 Giulia Quadrifoglio - Polizia di Stato, 2 Giulia Veloce Q4 [50])

Desde a década de 1960, o primeiro ministro italiano utilizou Alfa Romeos (e recentemente o novo Maserati Quattroporte) como limusina gobernamental preferidas. O 164 e o 166 atoparon un emprego particular nas dúas últimas décadas.

Camións e vehículos comerciais lixeiros

[editar | editar a fonte]
Romeo2 LCV

En 1930 Alfa Romeo presentou un camión lixeiro ademais de vehículos pesados ​​baseados en construcións de Büssing..[51] Na segunda guerra mundial Alfa Romeo tamén construíu camións para o Exército italiano ("35 toneladas en calquera lugar") e máis tarde tamén para a Wehrmacht alemá. Despois da guerra, retomouse a produción de vehículos comerciais.

En cooperación con FIAT e Saviem a partir dos anos 60 desenvolvéronse diferentes modelos de camións lixeiros.

A produción de vehículos pesados ​​en Italia rematou en 1967. Os camións pesados ​​continuaron construíndose durante algúns anos no Brasil pola filial de Alfa Romeo Fábrica Nacional de Motores co nome de FNM. As últimas furgonetas Alfa Romeo foron a Alfa Romeo AR6 e AR8, versións rebauyizadas do Iveco Daily e Fiat Ducato. A compañía tamén produciu trolebúses para moitos sistemas en Italia, América Latina,[52] Suecia,[53] Grecia,[54] Alemaña, Turquía e Suráfrica. Máis tarde, Alfa Romeo concentrouse só na fabricación de turismos.

LCVs
Alfa Romeo 430
Camións
Un trolebús Alfa Romeo 1000 (Mille) Aerfer FI 711.2 OCREN de 1961 do sistema de trolebuses ANM de Nápoles
Un trolebús Alfa Romeo Mille AF de 1962 da CTP Nápoles, co icónico distintivo Alfa Romeo no centro
Buses
Trolebúses

Notas

[editar | editar a fonte]
Referencias
  1. ↑ "Copia arquivada". autoweb.com. 2000. Arquivado dende o orixinal o 11 de maio de 2009. Consultado o 10 de marzo de 2021.  |title= e |título= redundantes (Axuda); |archive-url= e |urlarquivo= redundantes (Axuda); |archive-date= e |dataarquivo= redundantes (Axuda); |access-date= e |data-acceso= redundantes (Axuda)
  2. ↑ latimes: Fiat Will Buy Alfa Romeo, Besting Ford's Bid – latimes, accessdate: 30 de xuño de 2018
  3. ↑ Henry, Alan (1989). Ferrari – The Grand Prix Cars (2nd ed.). Hazleton. p. 12. 
  4. ↑ 4,0 4,1 Sannia, Alessandro (2010). Alfa Romeo - 100 anni di leggenda. Milano: Gribaudo. ISBN 978-88-7906-972-4. 
  5. ↑ Fusi, Luigi, Le Alfa di Romeo e Merosi , Edizione Dimensione S, Milán, 1985
  6. ↑ Patrick Italiano. "Copia arquivada" (PDF). enzociliberto.it/aisastoryauto. Arquivado dende o orixinal (PDF) o 29 de setembro de 2007. Consultado o 10 de marzo de 2021.  |title= e |título= redundantes (Axuda); |archive-url= e |urlarquivo= redundantes (Axuda); |archive-date= e |dataarquivo= redundantes (Axuda); |access-date= e |data-acceso= redundantes (Axuda)
  7. ↑ "P. Italiano: 'Story of the Alfa Romeo factory and plants: Part 1, The early Portello'" (PDF). Arquivado dende o orixinal (PDF) o 11 de novembro de 2007. Consultado o 19 de outubro der 2009. 
  8. ↑ "Alfa Romeo History/The Company". alfaromeo.com. Arquivado dende o orixinal o 15 de xaneiro de 2013. Consultado o 7 de xuño de 2012. 
  9. ↑ Griffith, Borgeson (1990). Alfa Romeo. I creatori della Leggenda. Nada Edizioni. ISBN 88-7911-045-4. 
  10. ↑ Tim Rauen. "Tim's Alfa Romeo Page – Alfasud". Alfasud.alfisti.net. Arquivado dende o orixinal o 23 de outubro de 2009. Consultado o 29 de novembro de 2009. 
  11. ↑ 11,0 11,1 Shapiro, Helen (Winter 1991). "Determinants of Firm Entry into the Brazilian Automobile Manufacturing Industry, 1956–1968". The Business History Review 65 (4, The Automobile Industry): 897, 907. JSTOR 3117267. doi:10.2307/3117267. 
  12. ↑ Bulmer, Charles (17 de febreiro de 1968). "News". Motor: 91. 
  13. ↑ 13,0 13,1 13,2 Seidler, Edouard (1982-06-05). "Alfa's Rising Sun". Autocar (IPC Business Press Ltd.) 156 (4459): 18. 
  14. ↑ Seidler, p. 20
  15. ↑ Seidler, p. 19
  16. ↑ "News 12.07.2005". italiaspeed.com. Consultado o 11 de xuño de 2012. 
  17. ↑ "Press release 1 de abril de 2005" (PDF). fiatgroup.com. Consultado o 11 de xuño de 2012. 
  18. ↑ "Press release 23 de xaneiro de 2007" (PDF). fiatautopress.com. Consultado o 11 de xuño de 2012. 
  19. ↑ "Goodwood 2010: Celebrating 100 years of Alfa Romeo". Autoblog (en inglés). Consultado o 2019-08-28. 
  20. ↑ "FIAT S.p.A. Annual Report 2011" (PDF). 27 de marzo de 2012. 
  21. ↑ Luca Ciferri (10 de abril de 2011). "Alfa's N. America return pushed to 2013". Automotive News. 
  22. ↑ "Giulia, Stelvio Helped Alfa Romeo Boost Production By 62% In 2017". 14 de xaneiro de 2018. 
  23. ↑ "Tech Analysis: An Echo of the Past: The history and evolution of twin-cam engines". europeancarweb.com. Arquivado dende o orixinal o 03 de marzo de 2012. Consultado o 17 de agosto de 2010. 
  24. ↑ "1940 6C 2500 Touring 'Ala Spessa'". digilander.libero.it (en italiano). Consultado o 11 de abril de 2009. 
  25. ↑ "Alfa Romeo Spider FAQ" (PDF). alfaspiderfaq.org. Arquivado dende o orixinal (PDF) o 17 de setembro de 2010. Consultado o 17 de agosto de 2010. 
  26. ↑ Rees, Chris (2001). Original Alfa Romeo Spider. MBI Publishing 2001. p. 102. ISBN 0-7603-1162-5. 
  27. ↑ "Alfa Romeo Giulia". conceptcarz.com. Consultado o 17 de agosto de 2010. 
  28. ↑ "Alfa Romeo Giulia Ti". sportscarmarket.com. Arquivado dende o orixinal o 02 de marzo de 2012. Consultado o 17 de agosto de 2010. 
  29. ↑ "1980 Alfa Romeo Alfetta". hagertyinsurance.co.uk. Arquivado dende o orixinal o 19 de marzo de 2021. Consultado o 19 de xuño de 2018. 
  30. ↑ "1985 Alfa Romeo GTV6: Ensemble player". Autoweek. Consultado o 19 de xuño de 2018. 
  31. ↑ "Alfa Romeo Alfetta Sedan". sportscarmarket.com. Arquivado dende o orixinal o 02 de marzo de 2012. Consultado o 17 de agosto de 2010. 
  32. ↑ "The new Alfa Romeo 164". digest.net. Arquivado dende o orixinal o 22 de xuño de 2013. Consultado o 17 de agosto de 2010. 
  33. ↑ "Alfa Romeo 156". alfaworkshop.co.uk. Arquivado dende o orixinal o 4 de xullo de 2010. Consultado o 17 de agosto de 2010. 
  34. ↑ "New powertrain technologies conference". autonews.com. Consultado o 17 de agosto de 2010. 
  35. ↑ "08.09.2009 NEW MODEL: ALFA MITO MULTIAIR (105 BHP, 135 BHP & 170 BHP)". italiaspeed.com/2009/cars. Consultado o 17 de agosto de 2010. 
  36. ↑ MOTOR: Geek Speak: Alfa Romeo's brake by wire | MOTOR, accessdate: 27 de xaneiro de 2018
  37. ↑ "1954 Alfa Romeo B.A.T. 7". conceptcarz.com/vehicle. Consultado o 11 de xuño de 2009. 
  38. ↑ "Behind the Badge: Why Alfa Romeo's Logo Features a Snake Eating a Guy". The News Wheel. 17 de xuño de 2015. Arquivado dende o orixinal o 19 de marzo de 2021. Consultado o 8 de novembro de 2018. 
  39. ↑ 39,0 39,1 Autocar & Motor 185. Haymarket. 1990. p. 67. Consultado o 13 de setembro de 2010. 
  40. ↑ "The Visconti Family". ultimateitaly.com. Arquivado dende o orixinal o 31 de xullo de 2010. Consultado o 17 de agosto de 2010. 
  41. ↑ 41,0 41,1 41,2 41,3 41,4 41,5 41,6 41,7 Fusi (1978).
  42. ↑ Fusi (1978), p. 807-808.
  43. ↑ Fusi (1978), p. 811-812.
  44. ↑ Fusi (1978), p. 112.
  45. ↑ Fusi (1978), p. 419.
  46. ↑ Berruti, Valerio (24 de xuño de 2015). "Alfa Romeo, ecco la nuova Giulia". La Repubblica (en italiano). Consultado o 7 de xullo de 2015. 
  47. ↑ "Alfa Romeo Quadrifoglio History". Alfa Romeo Automobillismo Storico, Centre Documentazione. Arquivado dende o orixinal o 15 de xaneiro de 2013. Consultado o 11 de xaneiro de 2013. 
  48. ↑ Khorounzhiy, Valentin (1 de xaneiro de 2020). "Alfa Romeo F1 team rebranded as Kubica joins in reserve role". motorsport.com. Consultado o 2020-01-01. 
  49. ↑ "Le Alfa Romeo con il Centauro". poliziadistato.it (en italiano). Arquivado dende o orixinal o 28 de xullo de 2011. Consultado o 12 de setembro de 2010. 
  50. ↑ Eventi. [http : //www.quattroruote.it/news/eventi/2016/12/12/polizia_di_stato_giulia_giulietta_e_renegade_mettono_la_divisa_1993527324.html "Polizia di Stato - Giulia, Giulietta e Renegade mettono a divisa"] |url= incorrecto (Axuda). Quattroru it-IT. Consultado o 28-08-2019. 
  51. ↑ "Alfa Romeo trolleybusses" (PDF). newedgeconcept.com via web.archive.org. Arquivado dende o orixinal (PDF) o 05 de xuño de 2007. Consultado o 16 de xullo de 2009. 
  52. ↑ "Latin American Trolleybus Installations". tramz.com. Arquivado dende o orixinal o 20 de abril de 2013. Consultado o 17 de xuño de 2009. 
  53. ↑ "Stockholm Trådbuss 20/1-1941 – 31/8-1964" (PDF). sparvagssallskapet.se. Arquivado dende o orixinal (PDF) o 19 de marzo de 2021. Consultado o 17 de xuño de 2009. 
  54. ↑ "Europe – Soviet Union & Exported ZIU Trolleybuses". sptc.spb.ru. Arquivado dende o orixinal o 27 de outubro de 2012. Consultado o 17 de xuño de 2009. 
  55. ↑ "Alfa Romeo". trucksplanet.com. Consultado o 3 de setembro de 2011. 
  56. ↑ 56,0 56,1 "Le modélisme militaire italien à toutes les échelles". italie1935-45 (en francés). Arquivado dende o orixinal o 19 de xaneiro de 2008. Consultado o 9 de xaneiro de 2008. 

Véxase tamén

[editar | editar a fonte]

Bibliografía

[editar | editar a fonte]
  • Fusi, Luigi (1978). Alfa Romeo—Tutte le vetture dal 1910—All cars from 1910 (3rd ed.). Milán: Emmeti Grafica editrice. 

Outros artigos

[editar | editar a fonte]

Ligazóns externas

[editar | editar a fonte]
Traído desde «https://gl.wikipedia.org/w/index.php?title=Alfa_Romeo&oldid=6820112»