Oideachas

Bamozai, an Afganastái

Téann indoctrination sa seomra ranga, ionchorprú ábhar polaitiúil san ábhar staidéir nó múinteoirí a bhaineann mí-úsáid as a ról chun mic léinn a ionchoiriú i gcoinne chuspóirí an oideachais a lorgaíonn saoirse smaoinimh agus smaointeoireacht chriticiúil.

Is é an t-oideachas an léann nó scolaíocht a thugtar do dhuine, mar aon leis an traenáil agus an múnlú a chuirtear air. Sa domhan thiar, tá ceart ag gach duine, agus is é an gnás inniu, oideachas a fháil ó aois óg go haois idir 15 agus 18, de ghnáth 18 bliain d'aois.

San oideas foirmiúil, labhraítear ar thrí leibhéal: Bunoideachas, Meánoideachas agus Ardoideachas.

Bunoideachas

Sa bhunoideachas (bunscoileanna), isghnách do leanaí a bheith ann idir 5/6 bliain agus 11/12 bliain.

litearthacht

Meánoideachas

Leanann an meánoideachas (meánscoileanna) ó aois 11-12 go haois 17 nó 20, ag brath ar an gcóras agus ar an dlí.

Ardoideachas

Leantar d'ardoideachas in ollscoil nó i gcoláiste. Is gnách do scoláire in ardoideachas céim bhaitsiléara nó dioplóma a bhaint amach. Leagtar cúrsa oidis 3 nó 4 bliana amach do chúrsa bhaitsiléara, ach bíonn dioplóma le fáil i gcúrsaí gairmiúla áirithe tar éis bliana go leith nó dhá bhliain. Tugtar comhchéim (Associate's Degree) tar éis chúrsaí 2 bhliana i Stáit Aontaithe Mheiriceá.

Meánoideachas

Jan Steen (1672)

In Éirinn

In Éirinn in aimsir na bPéindlíthe, bhíodh scoileanna chois claí ar bun faoin tír, mar go raibh an oiread sin coscanna i gcoinne na teangan Gaeilge agus i gcoinne an chreidimh Chaitlicigh.

Braille

Féach freisin

• Louis Braille (1809-52) Oideachasóir a rugadh i gCoupvray na Fraince.
• Cyril Lodowic Burt (1883-1971) Bhí sé freagrach as teoiric is cleachtadh tástálacha intleachta is inniúlachta, le feidhmeanna san oideachas is staidéár ar chiontóirí óga sa Bhreatain.
• Richard Lovell Edgeworth (1744-1817) Tiarna talún i Meathas Troim, Co. an Longfoirt.. Scríobh sé Practica! Education (Oideachas Praiticiúil, (1798) i gcomhar lena iníon Maria Edgeworth, agus Professiona! Education (Oideachas Gairmiúil) ar an ngairmoideachas, a bhí i bhfad chun tosaigh ar a am.
• Intleacht. Cumas freagairt go hoiriúnach do chúinsí nua.
• Síceolaíocht oideachais. Saothraíodh í seo sa 20ú céad chun modh oibre síceolaíoch a fheidhmiú le foghlaim a thuiscint.

Tagairtí

https://www.gaelscoileanna.ie/en/about/statistics/

https://www.schooldays.ie/articles/primary-Schools-in-Ireland-by-County