Edukira joan

Magna Carta

Wikipedia, Entziklopedia askea
Magna Carta
Irudia
Motacharter (en) Itzuli
kontratu
Eskuizkribu
Indarraldi1215eko ekainaren 15a - 
Honetan oinarrituaArticles of the Barons (en) Itzuli
HerrialdeaIngalaterrako Erresuma
Robert Fitzwalter (en) Itzuli
Robert de Vere, 3rd Earl of Oxford (en) Itzuli
Roger de Montbegon (en) Itzuli
Robert de Ros (en) Itzuli
Richard de Percy
William Marshal, 2nd Earl of Pembroke (en) Itzuli
William II de Forz, 3rd Earl of Albemarle (en) Itzuli
William Malet (en) Itzuli
William de Lanvallei (en) Itzuli
William Hardell (en) Itzuli
William de Beauchamp (en) Itzuli
William d’Aubigné (en) Itzuli
William de Mowbray (en) Itzuli
John de Lacy (en) Itzuli
Geoffrey de Saye (en) Itzuli
Richard de Clare, 3rd Earl of Hertford (en) Itzuli
Richard de Montfichet (en) Itzuli
Saer de Quincy, 1st Earl of Winchester (en) Itzuli
Geoffrey FitzGeoffrey de Mandeville, 2nd Earl of Essex (en) Itzuli
John FitzRobert (en) Itzuli
Hugh Bigod, 3rd Earl of Norfolk (en) Itzuli
Gilbert de Clare, 5th Earl of Gloucester (en) Itzuli
Roger Bigod, 2nd Earl of Norfolk (en) Itzuli
Eustace de Vesci (en) Itzuli
Henry de Bohun, 1st Earl of Hereford (en) Itzuli
William of Huntingfield (en) Itzuli
Lanaren edo izenaren hizkuntzaMedieval Latin (en) Itzuli
Kultura ondare
Lua errorea:expandTemplate: template "Protecció patrimonial/prepara" does not exist.

Magna Carta[1] edo Magna Carta Libertatum (Askatasunen Gutun Handia latinez) 1215eko ekainaren 15ean Joan Lurgabea Ingalaterrako erregeak sinatutako eskubide-dokumentua da, herrialdeko baroi ugari erregearen kontra matxinatu eta Londres hartu ondoren (maiatzaren 17an). Izan ere, Frantziako Bouvines eta La Roche-aux-Moines porrot militarren ostean, erregearen eskakizun militar eta ekonomikoek noblezia altuen altxamendua eragin zuen.

Dokumentu horrek erregeen eskubideak murriztu zituen, lege-prozedurak errespetatzera behartuta eta monarken nahia legeen mugen barnan finkatuta. Atxiloketa arbitrarioak galarazten zituen Habeas Corpus eskubidea bermatu zen. Horretaz gain, eskubide feudalak, hirien askatasuna errege-nahiaren aurka eta Erresumaren Kontseilu Gorenak kontrolatutako zergak ere abian jarri zituen.

Erdi Aroan eta hurrengo mendeetan eraberritu zen Magna Carta, eta, XIX. mendearen hasierako, artikulu gehienek ez zuten balio juridikorik Ingalaterrako zuzenbidean. Nolanahi ere, eragin handia izan zuen, AEBetako Konstituzioak eta Eskubideen Aldarrikapenak erakusten duten bezala.

Erreferentziak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Ikus, gainera

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Kanpo estekak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]