Lehen Judu-Erromatar Gerra edo judu matxinada handia (latinez: Bellum Iudaicum; hebreeraz: המרד הגדולha-Mered Ha-Gadol), JudeanbertokoekErromatar Inperioaren aurkako egindako hiri matxinada nagusietako (Judu-Erromatar Gerrak) lehena izan zen, Kristo ondorengo 66 eta 73 urteen artean gertatu zena —bigarrena Kitosen Gerra (115-117) eta hirugarrena Bar Kokhbaren matxinada (132-135) izan ziren—. 66. urtean hasi zen, erromatar eta juduen arteko tirabira erlijiosoek eragina.[1]Zerga-objekzioak egoera zaildu zuen eta Gessius Florus gobernadoreak tenplua arpilatu zuen. Honek matxinada indarberritu eta Herodes Agripa II.ak eta erromatar ofizilek hiria utzi zuten. Beth Horongo guduan matxinoek 6.000 legionario erail zituzten eta XII Fulminata legioak bere arranoa galdu zuen.[2] Gauzak horrela, NeronekVespasiano jeneralari matxinada betiko amaitzea eskatu zuen eta honek 67an Galilea inbaditu zuen. Errefuxiatuek hiriburua bete zuten baina Erromaren egoera politiko nahasiak operazioak geldiarazi zituen. Matxinada 70. urtean amaitu zen, noiz Titok zuzendutako legioekJerusalem setiatu eta erraustu zuten. Legionarioek Jerusalemgo tenplua arpilatu eta su eman zioten; judu gotorleku nagusiak, batez ere 73. urtean Masada, hondatu eta biztanleriaren zati handi bat sarraskitu eta esklabo bihurtu zuten.[3]
Datuak: Q202578