Susan Sontag

Susan Sontag
Persona informo
Susan Sontag
Naskiĝo	16-an de januaro 1933 (1933-01-16) en Nov-Jorko
Morto	28-an de decembro 2004 (2004-12-28) (71-jaraĝa) en Nov-Jorko
Mortis pro	Naturaj kialoj vd
Mortis per	Leŭkemio kaj myelodysplastic syndrome (en) vd
Tombo	Tombejo de Montparnasse, 2 vd
Lingvoj	angla vd
Ŝtataneco	Usono vd
Alma mater	Universitato de Parizo Universitato de Kalifornio ĉe Berkeley Kolegio Sankta Anno Universitato de Ĉikago - Bakalaŭro de Artoj Universitato Harvard - Magistro de Artoj Universitato de Oksfordo North Hollywood High School (en) vd
Familio
Edz(in)o	Philip Rieff (en) (1950–1959) vd
Amkunulo	Nicole Stéphane (mul) María Irene Fornés (en) Annie Leibovitz (1989–2004) vd
Infanoj	David Rieff (en)  ( Philip Rieff (en) ) vd
Profesio
Okupo	verkisto aktivisto pri virinaj rajtoj ĵurnalisto filmkritikisto homrajta aktivulo teatra reĝisoro historiisto literaturkritikisto romanisto filmreĝisoro filozofo scenaristo eseisto profesoro publikigisto vd
Laborkampo	Anglalingva literaturo, historio kaj filozofio vd
Aktiva dum	1959–2004 vd
Verkado
Verkoj	On Photography ❦ Against Interpretation ❦ Illness as Metaphor ❦ AIDS and Its Metaphors ❦ Under the Sign of Saturn vd
Honorigoj Honorigoj (2003)  Premioj Princino de Asturio pri Literaturo (2003)  Pacpremio de la germana librokomerco (2001)  Jerusalema premio (2000)  Nacia Libra Premio por Fikcio (2000)  Nacia Libra Premio, kialo de la premio In America (en) (1975)  Guggenheim-stipendio (1966)  Guggenheim-stipendio (1965)  George Polk Award (en)  MacArthur Fellows Program (en)  Harvard Centennial Medal (en)  Komandoro de la Artoj kaj la Leteroj  National Book Critics Circle Award in Criticism (en) vd
Membrecoj Membrecoj Usona Akademio de Artoj kaj Beletro Fi-Beta-Kapa-Societo Usona Akademio de Artoj kaj Sciencoj PEN America (en) vd
En TTT	Oficiala retejo vd
vd	Fonto: Vikidatumoj

Susan SONTAG (naskiĝis la 16-an de januaro 1933, mortis la 28-an de decembro 2004 en la Novjorka hospitalo Sloan Kettering pro leŭkemio) estis usona aŭtoro, filozofo kaj literatura kritikisto. Oni opinias ŝin unu el la plej influhavaj intelektuloj de Usono. Ŝi iĝis plej konata pro skriboj pri la sociaj antaŭjuĝoj kaj amaskulturo.

Naskita en familio de laikaj judoj (la tiel nomata "juda laikeca"), Susan Sontag venis por la unua fojo en sinagogon kiel 15-jarulino.

Paŝtela portreto de Susan Sontag komisiita de la Gay & Lesbian Review por la kovrilo de majo-junio 2009.

Ŝi scipovis legi jam trijaraĝa, estis studento 16-jara, patrino 19-jara (ŝia filo David Rieff estas konata verkisto). Ŝi divorcis en 1959 kaj poste neniam reedziniĝis. Ŝi translokiĝis 26-jara al Nov-Jorko, kie ŝi ekinstruis historion de religio en la Universitato Columbia. Tiam ekaperis ŝiaj eseoj en la gazeto Partisan Review.

Ŝia unu studlaboro en 1964 vekis grandan atenton kaj ekde tiam estimo al ŝi nur kreskis, ĉar ŝi neniam timis kritiki la sociajn konvenciojn, tabuojn. Kvankam ŝiaj artistaj laboroj ekis grandan eĥon, la plej atentokaptaj estis ŝiaj politikaj deklaroj. Ŝi estis inter la unuaj, kiuj kritikis la Vjetnaman Militon. Ŝi skribis en 1967, ke „Usono baziĝas je genocido, je la nepridubebla supozo, ke la blankaj eŭropanoj rajtis okupi la kontinenton per la ekstermo de la indiĝenoj”. Post unu jaro ŝi veturis al Hanojo por kompreni la batalon de la vjetnamoj. Ŝi vizitis ankaŭ Kubon kaj petis simpation por la sistemo de Fidel Castro, sed ŝi tuj kritikis la sistemon, kiam oni enprizonigis la opozicianojn. En 1982 ŝi nomis komunismon faŝismo kun homeca vizaĝo, post la malpermeso de la pola sindikato Solidareco. Tio kolerigis ŝiajn multajn maldekstrulajn amikojn. Ŝi apogis la Usonan envolviĝon en Balkanio.

La dekstruloj klasifikis ŝin kontraŭulo de Usono, kiam ŝi nomis — post la atako la 11-an de septembro 2001 — la teroristojn kuraĝaj. Ŝi kulpigis tiam ankaŭ Usonon, ĉar ĝi iĝis la sola superpotenco de la mondo, kiu malbone alianciĝis.

Ŝi permesis al si, ke ĉe transpreno de premio en Jerusalemo ŝi kritikis la politikon de Israelo. Onidire, ŝi timis neniun kaj nenion.

Ŝi ĉiam serĉis en siaj verkoj la moralon, ne distingis akre la senton kaj penson. Ŝi verkis 17 librojn, kiuj aperis en 32 lingvoj (2004). Ŝi okupiĝis ankaŭ pri reĝisorado.

Dum la resto de ŝia vivo ŝi kritikis la registaron de George W. Bush kaj la Irakan Militon. En 2003 ŝi ricevis la 54-an Pacpremion de la germana librokomerco ĉe la Frankfurta Librofoiro pro sia engaĝiĝo proksimigi Usonon kaj Eŭropon kaj pro libereco de opinio.

Ŝi elstaris pro sia senkompata kritiko de la postmilita fotografia laboro de la Nubaoj (diversaj afrikaj etnoj) fare de Leni Riefenstahl. En eseo, ŝi komparis la aliron de Riefenstahl al la beleca idealo de nazia ideologio kaj parolis pri la "fascina faŝismo " de la nova verko de Riefenstahl.

Susan Sontag estis regula kunlaboranto de The New Yorker , The New York Review of Books , Times Literary Supplement , The Nation , Granta , Partisan Review, kaj London Review of Books .

Persone

Ŝi havas lesbajn rilatojn ekde la 1970-aj jaroj. En 1989 ŝi renkontis la fotistinon Annie Leibovitz, kun kiu ŝi loĝis en Novjorko.

Ekstera ligilo

• Oficiala retejo de Susan Sontag