Primolacoj
 | ||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||||||||
| Biologia klasado | ||||||||||||||||
| ||||||||||||||||
| primolo Primula L. | ||||||||||||||||
Aliaj Vikimediaj projektoj
| ||||||||||||||||
La primolacoj[2] (latine Primulaceae) estas planta familio el la dukotiledonaj angiospermoj. Tiu familio apartenas al la ordo erikaloj (Ericales). Ĝi enhavas ĉirkaŭ 70 genrojn kaj preskaŭ 2800 speciojn[1],[3]. Ĝia tipa genro estas primolo[2].
Tiuj plantoj vivas ĉefe en kontinenta, montara klimato; la varmajn, sekajn lokojn ili ne ŝatas. Ili estas moltigaj, ofte unujaraj herboj, ofte kun rozeto.
Taksonomio
[redakti | redakti fonton]Laŭ World Flora Online kaj The Plant List (18 jun. 2020)[1],[3], jen ĉi-sube la listo de la akceptitaj taksonoj, kaj ties Esperantaj nomoj[4]:
- Angiospermae - angiospermoj
- Ericales Bercht. & J.Presl - erikaloj
- Primulaceae Batsch ex Borkh. - primolacoj
- Aegiceras Gaertn. - egicero -
- Amblyanthopsis Mez - ambliantopso
- Amblyanthus A. DC. - amblianto
- Anagallis L. - anagalo[5], i.a. la specio anagaleto
- Androsace L. - androzaco[6]
- Antistrophe A. DC. - antistrofeo
- Ardisia Sw. - ardizio
- Ardisiandra Hook. f. - ardiziandro
- Badula Juss. - badulo
- Bonellia Bertero ex Colla - bonelio
- Bryocarpum Hook. f. & Thomson - briokarpo
- Clavija Ruiz & Pav. - klaviĥo
- Conandrium Mez - konandrio
- Coris L. - koriso
- Cortusa L. - kortuzo**
- Ctenardisia Ducke - ktenardizio
- Cybianthus Mart. - cibianto
- Cyclamen L. - ciklameno[7]
- Deherainia Decne. - deherenio
- Dionysia Fenzl - dionizio
- Discocalyx Mez - diskokaliko
- Dodecatheon L. - dodekateo
- Douglasia Lindl. - duglasio**
- Elingamita G.T.S. Baylis - elingamito
- Embelia Burm. f. - embelio
- Emblemantha B.C. Stone - emblemanto
- Fittingia Mez - fitingio
- Geissanthus Hook. f. - geisanto
- Gentlea Lundell - gentleo**
- Grenacheria Mez - grenaĉerio
- Heberdenia Banks ex A. DC. - heberdenio
- Hottonia L. - hotonio
- Hymenandra (A. DC.) Spach - himenandro
- Jacquinia L. - jakinio
- Labisia Lindl. - labizio
- Loheria Merr. - loherio
- Lysimachia L. - lizimaĥio
- Lysimachiopsis A. Heller - lizimaĥiopso
- Maesa Forssk. - maezo
- Marantodes (A. DC.) Post & Kuntze - marantodo
- Monoporus A. DC. - monoporo
- Myrsine L. - mirsino
- Neomezia Votsch - neomezio
- Nummularia Hill - numulario
- Omphalogramma (Franch.) Franch. - omfalogramo
- Oncostemum A. Juss. - onkostemo
- Parathesis (A. DC.) Hook. f. - paratezo
- Peckia Vell. - pekio*
- Pelletiera A. St.-Hil. - peletiero
- Petesiodes - peteziodo
- Pleiomeris A. DC. - plejomerido
- Pomatosace Maxim. - pomatosaco
- Primula L. - primolo[2]
- Rapanea Aubl. - rapaneo*
- Sadiria Mez - sadirio
- Samodia Baudo - samodio
- Samolus L. - samolo[8]
- Soldanella L. - soldanelo[9]
- Steironema Raf. - stejronemo*
- Stimpsonia C. Wright ex A. Gray - stimpsonio
- Stylogyne A. DC. - stilogino
- Suttonia A. Rich. - sutonio*
- Systellantha B.C. Stone - sistelanto
- Tapeinosperma Hook. f. - tapejnospermo
- Tetrardisia Mez - tetrardizio*
- Theophrasta L. - teofrasto
- Trientalis L. - trientalo
- Vitaliana - vitaliano
- Votschia B. Ståhl - voĉio
- Wallenia Sw. - valenio
- Weigeltia A. DC. - vejgeltio*
- Primulaceae Batsch ex Borkh. - primolacoj
- Ericales Bercht. & J.Presl - erikaloj
- *genro akceptita en TPL sed ne en WFO, kiu tamen akceptas ĝiajn speciojn.
- **genro akceptita en WFO sed ne en TPL. Tamen laŭ WFO, estas neniu akceptita specio en ĝi.
Kelkaj taksonoj
[redakti | redakti fonton]- Androsace L. (sin. Douglasia, Vitaliana)
- Ciklameno (Cyclamen): plurjaraj tuberhavaj herboj, hejmaj en la Mediteraneaj regionoj, precipe en Alpoj. Ili havas kliniĝintajn, blankajn aŭ ruĝajn florojn kun retrofleksitaj petaloj.
- Primolo estas multspecia genro de unu-, du- kaj plejofte plurjaraj herboj kun ordinare rozete aranĝitaj elbazaj folioj kaj kun kvinnombraj brilkoloraj floroj en umbeloj, grapoloj, densaj kapoj aŭ spikoj en la fino de la skapo. Multaj specioj estas ĝardene kulturataj.
- Aŭrikulo estas 10-15 cm alta staŭdo (Primula auricula) kiu floras tre frue en la printempo kun floroj en umbelo (ankaŭ ĝardena aŭrikulo)
(vidu aŭrikulario (fungo), aŭriklo (ekstera parto de orelo), aŭriko (ŝipa velo))
Referencoj
[redakti | redakti fonton]- ↑ 1,0 1,1 1,2 Primulaceae ĉe World Flora Online
- ↑ 2,0 2,1 2,2 primolo en PIV ĉe vortaro.net
- ↑ 3,0 3,1 Primulaceae ĉe The Plant List. Arkivita el la originalo je 2017-06-18. Alirita 2020-06-18 .
- ↑ Listo de plantoj baza ĉe Google Sheets
- ↑ anagalo en PIV ĉe vortaro.net
- ↑ androzaco en PIV ĉe vortaro.net
- ↑ ciklameno en PIV ĉe vortaro.net
- ↑ samolo en PIV ĉe vortaro.net
- ↑ soldanelo en PIV ĉe vortaro.net
