Juan José Elhuyar
Johano Jozefo Elhujar (1754-1796) | |||||
---|---|---|---|---|---|
Persona informo | |||||
Juan José de Elhuyar | |||||
Naskiĝo | 15-a de junio 1754 en Logroño, Hispanio | ||||
Morto | 20-a de septembro 1796 en Santafé de Bogotá, Kolombio | ||||
Lingvoj | hispana vd | ||||
Ŝtataneco | Hispanio vd | ||||
Alma mater | Universitato de Parizo | ||||
Familio | |||||
Gefratoj | Fausto Elhuyar vd | ||||
Infanoj | José Luciano D'Elhuyar y Bastida (en) vd | ||||
Profesio | |||||
Okupo | kemiisto mineralogo malkovrinto vd | ||||
| |||||
vd | Fonto: Vikidatumoj | ||||
Juán José Elhuyar (1754-1796) (n. en Logroño, Hispanio, en la 15-a de junio 1754 - m. en Santafé de Bogotá, Kolombio, en la 20-a de septembro 1796) estis hispana kemiisto kaj mineralogo kiu, kune kun sia frato, Faŭsto Elhuyar, unue malkovris kaj izolis la kemian elementon volframon.
Biografio
[redakti | redakti fonton]Li, kune kun lia frato Faŭsto, studis matematikon kaj historion en Parizo, inter 1773 kaj 1777. Ambaŭ fratoj estis favoritaj de entreprena spirito kaj apogiĝis de la hispana registaro en malsimilaj eŭropaj universitatoj, celante alvenigi la utilajn konojn de la scienca esplorado.
En 1781, Johano Jozefo sendiĝis al Svedio, ĉar ĉi-lando troviĝis avancita rilate al la kemiaj sciencoj, ne menciante ke la hispana registaro interesiĝis je la svedaj metodoj pri kanonfabrikiĝo. Li unue iris al Upsalo, en kies universitato li samdividis lecionojn kun Torbern Olof Bergman. Pli malfrue li studis en urbo Köping, kie ankaŭ Karlo Vilhelmo Skile (1742-1786) vizitadis. Apud Bergamn, li sin dediĉis al la laboratoriaj modernaj metodoj por la akirad de kemiaj elementoj, kaj estis Bergman mem, kiu pasis al Elhuyar la suspekton pri la ekzisto de alia metala elemento en la mineralo skileito[1]. Aŭtune 1783, en Hispanio, Johano Jozefo unue izoligis kaj akiris la volframon, kun la helpo de sia frato, Faŭsto, kaj tiu elemento estis la unua malkovraĵo de elemento eltirita tute laboratoria.
Malgraŭ tio, la hispana registaro ne ŝatis ke Elhuyar sin dediĉis pli da tempo al siaj sciencaj studoj kaj esploroj, kaj, en 1784, li estis sendita al Santa Fe de Bogotá kiel laboranto de la arĝenta minejaro en urbo Mariquita, departemento de Tolimo. Tie li kunlaboris kiel mineralogo kune kun la botanikisto Jozefo Celestino Mutis (1732-1808)[2]. En 1788, li edziĝis al Maria Jozefa Bastida y Lee.
Selektita verkaro
[redakti | redakti fonton]- A Chemical Analysis of Wolfram: And Examination of a New Metal, which Enters ..., Juan José de Elhuyar, Fausto Delhuyar, Carl Wilhelm Scheele, Torbern Bergman - 1785
- Análisis química del Volfram y examen de un nuevo metal que entra en su ..., Fausto de Elhuyar, Juan José de Elhuya - 1785
- Chemische Zergliederung des Wolframs, 1786
Literaturo
[redakti | redakti fonton]- Personensuche
- The life and times of Juan José D'Elhuyar: discoverer of tungsten in 18th-century New Granada - 1981
- A Chemical Analysis of Wolfram: And Examination of a New Metal, which Enters ..., Juan José de Elhuyar, Fausto Delhuyar, Carl Wilhelm Scheele, Torbern Bergman
- Biografía de José Celestino Mutis: con la relación de su viaje y estudios ..., Apolinar Federico Gredilla
- La patria interrumpida: Latinoamericanos en el exilio, siglos XVIII-XX
- Chemistru about
- Encyclopedia.com
- Open library
- Minería iberoamericana: Biografías mineras, 1492-1892, Juan Manuel López de Azcona, Ignacio González Casasnovas, Esther Ruiz de Castañeda.
Vidu ankaŭ
[redakti | redakti fonton]- Fausto Elhuyar (1755-1833)[3]
- Torbern Olof Bergman (1735-1784)
- Jozefo Celestino Mutis (1732-1808)[2]
- Kemio
- Listo de kemiaj elementoj laŭ atomnumero
- Listo de kemiaj elementoj laŭ nomo
- Listo de kemiaj elementoj laŭ simbolo
- Perioda tabelo
- Volframo
Referencoj
[redakti | redakti fonton]- ↑ Skileito estas erco de volframo kaj Kalcio kies formulo estas CaWO4.
- ↑ 2,0 2,1 Personensuche
- ↑ Personensuche