Hejma kapro
Hejma kapro | ||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Biologia klasado | ||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||
Capra aegagrus hircus (Linnaeus, 1758) | ||||||||||||||||||
Konserva statuso | ||||||||||||||||||
Konserva statuso: Dombesto
| ||||||||||||||||||
Aliaj Vikimediaj projektoj
| ||||||||||||||||||
La hejma kapro (Capra aegagrus hircus) estas subspecio de kapro aldomigita de la natura kapro de sudokcidenta Azio kaj orienta Eŭropo. La kapro estas membro de la familio bovedoj kaj apude rilataj al la ŝafo, ambaŭ en la subfamilio kaprenoj. Estas pli ol tri cent distingaj rasoj de hejmkaproj.
Hejmaj kaproj estas unu el la plej antikvaj dombestaj specioj. Dum miloj da jaroj, kaproj estis uzitaj por ties lakto, viando, haro, kaj peltoj ĉirkaŭ plimulto de la mondo.
Malsovaĝigo
[redakti | redakti fonton]La hejma kapro devenas de la natura kapro. Malsovaĝigo verŝajne okazis antaŭ la 11-a jarmilo a.K. en la Meza Oriento, verŝajne en la suda Levantenio (la areo de nunaj Israelo kaj Jordanio) aŭ en la Zagros-montaro (la areo de nuna Irano). Studoj supozigas ke malsovaĝigo okazis proksimume en la sama tempo sed sendepende unu de la alia en diversaj lokoj en la Meza Oriento. Poste, la loĝantaroj rapide miksiĝis pro homa nomadismo. Oni kutime supozas, ke kun malsovaĝigo okazas rapidaj morfologiaj ŝanĝoj al la skeleto, precipe la formo de la korna konuso, kaj ankaŭ malpliiĝo de grandeco. Sekso- kaj aĝoproporcioj en bestostoj de arkeologiaj lokoj ankaŭ kutimas distingi malsovaĝigitajn kaj ĉasitajn populaciojn: malsovaĝigitaj populacioj kutime havis entute pli da junaj bestoj, kaj krome rimarkeblas ke prefere junaj viraj bestoj estis prefere buĉataj.