Ganeŝo
| Ganeŝo | |
|---|---|
| |
| hindua dio | |
| Informoj | |
| Sekso | vira |
| Patro | Ŝivo |
| Patrino | Parvatio |
| Gefratoj | Kartikeya |
| Edzo/Edzino | Sidhi • Ridhi |
Ganeŝo (sanskrite गणेश, Gaṇeśa; 
aŭdu) estas unu el la dioj plej konataj el la hindaj gedioj. Ĝia bildo troveblas en ĉiuj lokoj de Barato kaj ĝi estas inter la plej adorataj gedioj. Ĝia kultado estas amplekse disvastigita kaj etendiĝas laŭlonge de Barato kaj ankaŭ en la religioj budhismo kaj jainismo. Kvankam ĝi estas konata sub diversaj aspektoj, la elefantokapo estas la plej ofta distingitaĵo. Ĝi estas ofte adorata kiel Vigneŝo aŭ Vignesuaro, la foriganto de baroj. Patrono de la artoj kaj sciencoj kaj gvidanto de la intelekto kaj saĝeco.
Oni preĝas al ĝi komence de la ritoj kaj ceremonioj religiaj kaj ĝi estas alvokata kiel Patrono de la Skribaĵoj dum legado de sanktaj tekstoj kaj skribosesioj. Pluraj tekstoj rakontas anekdotojn pri ĝia mitologia naskiĝo kaj klarigas ĝian aspekton.
Ganeŝo estiĝis definitiva dio inter la 4a kaj la 5a jarcentoj a.K., dum la regado de la Gupta imperio, kvankam ĝi heredis karakterizaĵojn de antaŭaj vedaj dioj. Ĝia populareco rapide kreskis kaj en la 9a jc. p.K. ĝi estis inkluzivigita inter la 5 plej gravaj gedioj de smartismo (ortodoksa brahmana hindua religio).
La ĉefaj skriboj dediĉataj al Ganeŝo estas Ganapati Atarvaŝirŝo, la Ganeŝa Purano kaj la Mudgala Purano.