Banujo

Banujo aŭ bankuvo^[1] estas, ofte ovala ujo, en kiu povas bani sin homo (eblas ankaŭ bani en ĝi dombeston). ' La naturaj banujoj, kiuj troviĝas en la naturo kiel lagetoj ĉe varmegaj akvofontoj, estis uzataj jam ekde la praepoko far homoj. La romianoj kaj aliaj popoloj inventis la banokulturon kaj konstruis banejojn kun basenoj (pelvoj) el ŝtono.

Banujoj ekzistas el la plej diversaj materialoj. Unuaj banujoj estis el ligno. Longtempe estis uzitaj banujoj el zinkita lado, kiuj troviĝis ĉefe en kuirejo aŭ en lavejo. Poste, dum la 18-a jarcento vendiĝis emajlitaj banujoj, unue el gisfero, kaj ekde la komenco de la 1970-aj jaroj el ŝtala lado. Nuntempe oni fabrikas banujojn el sintezaj, artefaritaj materialoj kiel plasto (akrilo) kaj kompozitoj. Pro altaj fabrikadokostoj kupraj kaj marmoraj banujoj estas maloftaj.

Banujoj en artoj

La pentristo Jacques-Louis David bildigis Jean-Paul Marat, la popolan heroon de la franca revolucio, mortigitan en lia banujo en 1793, en sia pentraĵo La morto de Marat.
La popartisto Tom Wesselmann titolis en 1963 unu el siaj grandformataj araĵoj "Bathtub No.3" (banujo numero 3, Museum Ludwig, Kolonjo).
La humuristo kaj desegnisto Loriot elektis banujon scenejo de absurda komunikado en la desegnofilmo: "La anaso restos ekstere!"