Saltu al enhavo

Al-Kindi

El Vikipedio, la libera enciklopedio
Al-Kindi
Araba kuracisto, matematikisto, pensulo kaj filozofo.
Araba kuracisto, matematikisto, pensulo kaj filozofo.
Persona informo
الكندي
Naskonomo أبو يوسف يعقوب بن إسحاق الصبّاح الكندي
Naskiĝo ĉirkaŭ 801
en Kufa, Irako
Morto ĉirkaŭ 870
en Bagdado, Irako
Religio islamo vd
Lingvoj araba vd
Ŝtataneco Abasida Kaliflando Redakti la valoron en Wikidata vd
Familio
Parencoj Muhammad ibn al-Ash'ath al-Kindi (en) Traduki (praulo) Redakti la valoron en Wikidata vd
Profesio
Alia nomo Abú-Júsuf ibn Ishák vd
Okupo filozofo
astronomo
kuracisto
kriptologo
matematikisto
muzika teoriisto Redakti la valoron en Wikidata vd
Laborkampo Matematiko, filozofio, islama teologio, logiko, etiko, fiziko, kemio, psikologio, farmakologio, Islama filozofio, astronomio kaj medicino Redakti la valoron en Wikidata vd
Aktiva en BasraBagdado vd
Verkado
Verkoj Q19455250 ❦
Q19497982 ❦
De Gradibus ❦
Q19497987 ❦
Q19498040 ❦
On the Intellect vd
Filozofo
Skolo/tradicio falsafismo
vd Fonto: Vikidatumoj
vdr

Al-Kindi, plennome Abu Ja'kub bin Ishak al-Kindi (arabe أبو يعقوب بن إسحاق الكندي, Abū Jaʿqūb ibn Isḥāq al-Kindī, latinigite Alkindus; naskiĝis ĉ. 801 en Kufa; mortis 873 en Bagdado) estis araba pensulo, sciencisto, matematikisto, kuracisto, muzikisto kaj la unua ĉefa filozofo de falsafismo.

Laŭ al-Kindi, la instruoj de la Korano pri Dio kaj la animo estas paraboloj pri abstraktaj filozofiaj veroj. La Korano esprimas veron parabole ĉar la popolo ne povas pensi racie kaj abstrakte. Do religio estis fakte filozofio por la multaj.

Al-Kindi ne rigardis filozofion kiel vero pli alta ol religio, sed vero pli pura, vero sen la neeviteblaj homismoj de malkaŝita religio. Do, se ni forigas la homismojn de sankta skribo ni povos vidi la veron pli rekte kaj profunde.

La unua kriptografia algoritmo por deĉifri ĉifritan kodon estis disvolvigita de al-Kindi, en Manuskripto por deĉifri kriptografiajn mesaĝojn. Li faris la unuan priskribon de ĉifranalizo pere de analizo de literofteco, nome la plej frua deĉifra algoritmo.[1]

Referencoj

[redakti | redakti fonton]
  1. Dooley, John F.. (2013) A Brief History of Cryptology and Cryptographic Algorithms. Springer Science & Business Media, p. 12–3. ISBN 9783319016283.

Vidu ankaŭ

[redakti | redakti fonton]
Ĉi tiu artikolo estas verkita en Esperanto-Vikipedio kiel la unua el ĉiuj lingvoj en la tuta Vikipedia projekto.