wymowa

See also: wymową

Old Polish

Alternative forms

wymołwa

Etymology

Deverbal from wymówić. First attested in the fourteenth century.

Pronunciation

IPA^(key): (10^th–15^th CE) /vɨmɔva/
IPA^(key): (15^th CE) /vɨmɔva/

Noun

wymowa f (diminutive wymówka)

(attested in Lesser Poland, Sieradz-Łęczyca) statement, utterance, expression
Synonym: wymówienie
- 1887 [Fifteenth century], Wacław Ubogi z Brodni, edited by Lucjan Malinowski, Modlitwy Wacława. Zabytek języka polskiego z wieku XV odkryty i skopjowany przez Aleksandra Przezdzieckiego wydał i objaśnił Lucyjan Malinowski‎^[1], Krakow, Brodnia, page 13b:
  Ku twoiey sprawyedlyuosczi czynienyu wszitki nasze aby szly wimowi
  [Ku twojej sprawiedliwości czynieniu wszytki nasze aby szły wymowy]
story, fable
- 1874-1891 [Fifteenth century], Rozprawy i Sprawozdania z Posiedzeń Wydziału Filologicznego Akademii Umiejętności‎^{[2], [3], [4]}, volume XXIII, page 279:
  Trademus ea (sc. documenta moralia), vt intelligas clarius..., per fabulas figurarum, gl. per locuciones fabulosas wymowy
  [Trademus ea (sc. documenta moralia), vt intelligas clarius..., per fabulas figurarum, gl. per locuciones fabulosas wymowy]
eloquence
- 1877-1881 [1437], Władysław Wisłocki, editor, Katalog rękopisów Biblioteki Uniwersytetu Jagiellońskiego, number 228, page 86:
  Wymowa facundia
  [Wymowa facundia]
(attested in Masovia) condition; exception
Synonym: wymówienie
- 1895 [1448–1450], Mikołaj Suled, edited by Franciszek Piekosiński, Tłumaczenia polskie statutów ziemskich, Kodeks Świętosławów, Warka, page 32:
  Ysz gdiby... then tho pozyczcza za svmmą penyądzy... prosczye a przes kthoreykole wymowy (sine aliqua condicione) yakoby za przerzeczoną svmmą *peynyądzy doszycz czynyącze przyąl (sc. rzeczy zastawione)
  [Iż gdyby... ten to pożyczca za summę pieniędzy... proście a przez ktorejkole wymowy (sine aliqua condicione), jakoby za przerzeczoną summę pieniędzy dosyć czyniące, przyjął (sc. rzeczy zastawione)]
(attested in Lesser Poland) justification; excuse
Synonym: wymówienie
- 1895 [Fifteenth century], Franciszek Piekosiński, editor, Tłumaczenia polskie statutów ziemskich. Kodeks Działyńskich I‎^[5], Lesser Poland, page 16:
  Gdy nyektorzy bywayą pozwany przed naszą oblycznoscz o nyektore vini, ... wziąli sobie obyczay, ysz tho... przykazanym swych panow... czynyą, ktorąsz to wymową od zlosczy y od smyerczy czastokrocz byli wyzwoleny
  [Gdy niektorzy bywają pozwani przed naszę obliczność o niektore winy, ... wzięli sobie obyczaj, iż to... przykazanim swych panow... czynią, ktorąż to wymową od złości i od śmierci częstokroć byli wyzwoleni]
(attested in Greater Poland, Masovia) deal; arrangement, agreement
- 1885-2024 [c. 1428], Jan Baudouina de Courtenay, Jan Karłowicz, Antoni Adam Kryńskiego, Malinowski Lucjan, editors, Prace Filologiczne‎^[6], volume I, Międzyrzecz, Warsaw, page 488:
  Contra initum pactum mymo pospolithy slub y wymoua
  [Contra initum pactum mimo pospolity ślub i wymowę]

Derived terms

adjective

wymowny

Related terms

adjectives

adverb

niewymownie

nouns

verbs

mówić impf
wymówić pf, wymawiać impf

Descendants

Polish: wymowa

References

B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “wymowa”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN