เที่ยง

Thai

Etymology

From Middle Chinese 定 (MC dengH, “stable”). Cognate with Northern Thai ᨴ᩠ᨿ᩵ᨦ, Khün ᨴ᩠ᨿ᩵ᨦ, Lao ທ່ຽງ (thīang), Lü ᦵᦑᧂᧈ (teng¹), Shan တဵင်ႈ (tāeng), Ahom 𑜄𑜢𑜂𑜫 (tiṅ), Nong Zhuang dingh or dingq, Saek เถี้ยง.

Pronunciation

Orthographic/Phonemic		เที่ยง e d ī ˋ y ŋ
Romanization	Paiboon	tîiang
	Royal Institute	thiang
(standard) IPA(key)		/tʰia̯ŋ˥˩/(R)

Noun

เที่ยง • (tîiang)

1. midday; midnight.
   • 1967, ศาลฎีกา, “คำพิพากษาศาลฎีกาที่ ๒๕๐/๒๕๑๐ ลงวันที่ ๒๒ มีนาคม ๒๕๑๐ ในคดีระหว่างพนักงานอัยการ กรมอัยการ โจทก์ นายพิมล กาฬสีห์ ที่ ๑ นางนภาพันธ์ กาฬสีห์ ที่ ๒ จำเลย เรื่อง ความผิดเกี่ยวกับเพศ”, in บุญร่วม เทียมจันทร์, editor, รวมคำพิพากษาฎีกาคดีดัง, Bangkok: จงเจริญการพิมพ์, published 1986, pages 300—306:

     โจทก์ฟ้องว่า จำเลยทั้งสองเป็นสามีภริยา...ร่วมกันกระทำผิด...เมื่อวันที่ ๒๘ กรกฎาคม ๒๕๐๖ เวลากลางคืน หลังเที่ยง ถึงวันที่ ๒๙ เวลากลางคืน ก่อนเที่ยง...

     jòot fɔ́ɔng wâa · jam-ləəi táng sɔ̌ɔng bpen sǎa-mii pá-rí-yaa ... rûuam-gan grà-tam pìt ... mʉ̂ʉa wan-tîi · yîi-sìp bpɛ̀ɛt · gà-rá-gà-daa-kom · sɔ̌ɔng-pan hâa rɔ́ɔi hòk · wee-laa glaang-kʉʉn · lǎng tîiang · tʉ̌ng wan-tîi · yîi-sìp gâao · wee-laa glaang-kʉʉn · gɔ̀ɔn tîiang ...

     The Prosecutor filed a charge stating: The two Accused are husband [and] wife...[and had] jointly committed offences...[during the period] from the nighttime [of] the 28th day [of] July, 2506, after the midnight, to the nighttime [of] the 29th day [of July, 2506], before the midnight...

Derived terms

• ไกลปืนเที่ยง
• ข้าวเที่ยง (kâao-tîiang)
• เที่ยง ๆ
• เที่ยงคืน (tîiang-kʉʉn)
• เที่ยงตรง
• เที่ยงวัน (tîiang-wan)
• เที่ยงสุริยะ
• บานเที่ยง
• มื้อเที่ยง (mʉ́ʉ-tîiang)
• อาหารเที่ยง (aa-hǎan-tîiang)
• เอื้องศรีเที่ยง

 

See also

• Appendix:Thai/Time

Adjective

เที่ยง • (tîiang) (abstract noun ความเที่ยง)

1. straight; direct.
2. certain; sure; changeless, stable; invariable; constant; consistent.
   • 2007 February 17, “ทุกสิ่งทุกอย่างในชีวิตไม่เที่ยง”, in มูลนิธิศึกษาและเผยแพร่พระพุทธศาสนา‎^[1], Bangkok: มูลนิธิศึกษาและเผยแพร่พระพุทธศาสนา, retrieved 2020-01-17:

     ชีวิตไม่เที่ยง มีการเปลี่ยนแปลงหรือแตกดับอยู่ตลอดเวลา

     chii-wít mâi tîiang · mii gaan-bplìian-bplɛɛng rʉ̌ʉ dtɛ̀ɛk-dàp yùu dtà-lɔ̀ɔt-wee-laa

     Life is not certain. Changing or ending [can] take place at any time.

3. permanent; perpetual; long-lasting; enduring; durable.
4. exact, precise, accurate; right, correct; truthful, faithful.
5. straight; upright; impartial: incorruptible.

Derived terms

• เที่ยงตรง
• เที่ยงแท้
• เที่ยงธรรม (tîiang-tam)
• มือเที่ยง