Μετάβαση στο περιεχόμενο

Πρόγραμμα Διαστημικού Λεωφορείου - Μιρ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
An illustration showing a space shuttle docked to a space station above a stylized version of the Earth. The Sun is rising over the Earth, and the image is surrounded by ribbon in red, white and blue. The words NASA, Shuttle, РКА and Мир are written around the image.
The Shuttle–Mir insignia

Το Πρόγραμμα Διαστημικού Λεωφορείου - Μιρ (αγγλικά Shuttle–Mir Program, ρωσικά Программа Мир - Шаттл) ήταν ένα διαστημικό πρόγραμμα στο οποίο συνεργάστηκαν οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ρωσία, περιλάμβανε την επίσκεψη των Αμερικάνικων Διαστημικών Λεωφορείων στον Ρώσικο διαστημικό σταθμό Μιρ, την πτήση Ρώσων κοσμοναυτών με το Διαστημικό Λεωφορείο, και την πτήση ενός Αμερικανού αστροναύτη πάνω σε ένα διαστημόπλοιο Σογιούζ για να συμμετάσχει σε μακράς διάρκειας αποστολές στον Μιρ.

Το σχέδιο, που συχνά ονομαζόταν «Πρώτη Φάση» (Phase One), είχε ως στόχο να επιτρέψει στις Ηνωμένες Πολιτείες να μάθουν από την εμπειρία των Ρώσων στις διαστημικές πτήσεις μεγάλης διάρκειας και να προωθήσει ένα πνεύμα συνεργασίας μεταξύ των δύο εθνών και των διαστημικών τους υπηρεσιών, της Αμερικανικής Εθνικής Υπηρεσίας Αεροναυτικής και Διαστήματος (NASA) και της Ομοσπονδιακής Διαστημικής Υπηρεσίας της Ρωσικής Ομοσπονδίας (Roskosmos). Το πρόγραμμα βοήθησε να προετοιμαστεί το έδαφος για περαιτέρω συνεργασίες των δύο χωρών και συγκεκριμένα τη «Δεύτερη Φάση» του κοινού έργου δηλαδή την κατασκευή του Διεθνή Διαστημικού Σταθμού. Το πρόγραμμα ανακοινώθηκε το 1993 και η πρώτη αποστολή έγινε το 1994, το πρόγραμμα συνεχίστηκε μέχρι την προγραμματισμένη ολοκλήρωση του το 1998. Έντεκα αποστολές του Διαστημικού Λεωφορείου, μια από κοινού πτήση του Σογιούζ και περίπου 1000 συνολικές μέρες για τους Αμερικανούς αστροναύτες στο διάστημα κατά τη διάρκεια των επτά αποστολών μεγάλης διάρκειας.

Κατά τη διάρκεια του τετραετούς προγράμματος, πολλές πρωτιές διαστημικών πτήσεων επιτεύχθηκαν από τα δύο έθνη, συμπεριλαμβανομένου του πρώτου Αμερικανού αστροναύτη που εκτοξεύτηκε πάνω σε ένα διαστημόπλοιο Σογιούζ, του μεγαλύτερου διαστημικού σκάφους που είχε συναρμολογηθεί μέχρι τότε στην ιστορία, και του πρώτου διαστημικού περιπάτου από Αμερικανό χρησιμοποιώντας μια ρωσική διαστημική στολή Orlan.

Το πρόγραμμα αμαυρώθηκε εξαιτίας διαφόρων ανησυχιών, κυρίως για την ασφάλεια του «Μιρ» μετά από μια φωτιά που προκλήθηκε και μια σύγκρουση με ένα σκάφος ανεφοδιασμού, τα οικονομικά θέματα μετά τα ανεπαρκή κονδύλια για το ρωσικό Διαστημικό Πρόγραμμα και τις ανησυχίες από τους αστροναύτες σχετικά με τη συμπεριφορά των διαχειριστών του προγράμματος. Παρ 'όλα αυτά, ένα μεγάλο μέρος επιστημονικής γνώσης, εμπειρίας στην κατασκευή διαστημικών σταθμών και γνώσης εργασίας από κοινού αποκτήθηκε από τον συνδυασμό τον ενεργειών των δύο κρατών, που επέτρεψε την ομαλή κατασκευή του Διεθνή Διαστημικού Σταθμού.

Το πρόγραμμα

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το Διαστημικό Λεωφορείο Atlantis συνδεδεμένο με το Μιρ στην αποστολή STS-71

Αν και το πρόγραμμα Shuttle-Mir είχε επινοηθεί ως μέρος του Διεθνή Διαστημικού Σταθμού, ο οποίος αποτελείται από την ένωση διαφόρων σχεδίων διαστημικών σταθμών από διάφορα έθνη, είχε τις ρίζες του στον Ψυχρό Πόλεμο. Κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1980, η NASA είχε προγραμματιστεί να εκτοξεύσει έναν διαστημικό σταθμό με το όνομα Freedom (Ελευθερία) ως αντιστάθμισμα για τα Σοβιετικά Σαλιούτ και Μιρ. Την ίδια εποχή οι Σοβιετικοί σχεδίαζαν να κατασκευάσουν τον Μιρ-2 στη δεκαετία του 1990 για να αντικαταστήσει το Μιρ.[1]

Ωστόσο εξαιτίας σχεδιαστικών αδυναμιών και προϋπολογισμού το Freedom δεν ξεπέρασε πότε το στάδιο των μακετών και κάποιων μικρών δοκιμών, και μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης που σηματοδότησε το τέλος του Ψυχρού Πολέμου και τους Διαστημικού Αγώνα το Freedom ήταν κοντά στο να ακυρωθεί από τη Βουλή των Αντιπροσώπων των Ηνωμένων Πολιτειών. Ενώ στη Ρωσία, η οικονομική κρίση μετά την κατάρρευση του σοβιετικού συστήματος οδήγησε στην ακύρωση του Μιρ-2 του οποίου είχε κατασκευαστεί μόνο ο βασικός κορμός.[1] Παρόμοιες οικονομικές δυσκολίες είχαν και οι άλλες χώρες που σχεδίαζαν να κατασκευάσουν διαστημικό σταθμό, προτρέποντας τις Ηνωμένες Πολιτείες στη δεκαετία του 1990 να αρχίσει διαπραγματεύσεις με εταίρους στην Ευρώπη, Ρωσία, Ιαπωνία και Καναδά να ξεκινήσουν τον σχεδιασμό ενός διαστημικού σταθμού από κοινού.[1]

Τον Ιούνιο του 1992 ο Αμερικανός Πρόεδρος Τζορτζ Μπους και ο Ρώσος ομόλογος του Μπορίς Γιέλτσιν συμφώνησαν να συνεργαστούν στην εξερεύνηση του διαστήματος υπογράφοντας τη Συμφωνία μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής και της Ρωσικής Ομοσπονδίας για τη συνεργασία στην εξερεύνηση και χρήση του διαστήματος για Ειρηνικούς Σκοπούς. Η συμφωνία αυτή προέβλεπε τη σύσταση ενός σύντομου σχεδίου κατά την οποία ένας Αμερικανός αστροναύτης θα επιβιβαζόταν στο Ρωσικό διαστημικό σταθμό Μιρ και δύο Ρώσοι κοσμοναύτες θα επιβιβαζόντουσαν στο Αμερικάνικο Διαστημικό Λεωφορείο.[1]

Τον Σεπτέμβριο του 1993, ο Αμερικανός Αντιπρόεδρος Αλ Γκορ, και ο Ρώσος πρωθυπουργός Βίκτορ Τσερνομίρντιν ανακοίνωσαν τα σχέδια για ένα νέο διαστημικό σταθμό, ο οποίος τελικά έγινε ο Διεθνής Διαστημικός Σταθμός.[2] Συμφώνησαν επίσης, στο πλαίσιο της προετοιμασίας για το νέο αυτό σχέδιο, ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες θα συμμετείχαν ενεργά στο Μιρ κατά τα προσεχή έτη, υπό την κωδική ονομασία «Πρώτη Φάση» (Phase One) (η κατασκευή του ΔΔΣ να είναι η «Δεύτερη Φάση»).[3]

Κατά τη διάρκεια του προγράμματος έντεκα αποστολές του Διαστημικού Λεωφορείου επισκέφτηκαν τον σταθμό, αλλάζοντας τα πληρώματα και μεταφέροντας προμήθειες. Επί πρόσθετα μια από αυτές τις πτήσεις, η STS-74, μετέφερε νέα εξαρτήματα στο Μιρ, όπως έναν θαλαμίσκο σύνδεσης και ένα ζεύγος ηλιακών συστοιχιών. Διάφορα επιστημονικά πειράματα διεξήχθησαν, τόσο στις πτήσεις από και προς όσο και μακροπρόθεσμα επάνω στο σταθμό. Κατά τη διάρκεια του προγράμματος δύο νέες υπομονάδς προστέθηκαν στον Μιρ, το Σπεκτρ (Φάσμα) και το Πριρόντα (Φύση), αυτές οι υπομονάδες χρησιμοποιήθηκαν κατά κύριο λόγο από τους Αμερικανούς αστροναύτες ως χώρος διαμονής και διεξαγωγής πειραμάτων. Οι αποστολές αυτές επέτρεψαν στη NASA και τη Ρωσική Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Διαστήματος να μάθουν πολλά σχετικά με τη συνεργασία στο διάστημα με διεθνείς εταίρους και πως να ελαχιστοποιήσουν τους κινδύνους που συνδέονται με τη συναρμολόγηση ενός μεγάλου διαστημικού σταθμού σε τροχιά, όπως θα έπρεπε να γίνει με τον ISS.[4][5]

Το πρόγραμμα χρησίμευσε επίσης ως ένα πολιτικό τέχνασμα εκ μέρους της αμερικανικής κυβέρνησης, παρέχοντας ένα διπλωματικό δίαυλο για τη NASA να συμμετάσχει στη χρηματοδότηση του ρωσικού διαστημικού προγράμματος. Αυτό επέτρεψε στη ρωσική κυβέρνηση να κρατήσει τον Μιρ σε λειτουργία ως μέρος του διαστημικού της προγράμματος στο σύνολο της, εξασφαλίζοντας ότι η ρωσική κυβέρνηση παρέμεινε (και θα παραμένει), φιλική προς τις Ηνωμένες Πολιτείες.[6][7]

Οι επτά Αμερικανοί αστροναύτες που συμμετείχαν σε διαμονή μακράς διάρκειας στον Μιρ.

Επαύξηση

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Εκτός από τις πτήσεις του Διαστημικού Λεωφορείου στον Μιρ, η Πρώτη Φάση περιλάμβανε επτά «Επαυξήσεις» στον σταθμό, δηλαδή πτήσεις μακράς διάρκειας πάνω στον Μιρ από Αμερικανούς αστροναύτες. Η επτά αστροναύτες που πήραν μέρος στις Επαυξήσεις, Νόρμαν Θάγκαρντ, Σάνον Λούσιντ, Τζον Μπλάχα, Τζέρυ Λίνενγκερ, Μάιλ Φόαλ, Ντάβιντ Γολφ και Άντι Τόμας, πήγαν με τη σειρά τους στην Αστρόπολη κοντά στη Μόσχα, για να εκπαιδευτούν σε διάφορες πτυχές της λειτουργίας του Μιρ και του διαστημοπλοίου Σογιούζ που χρησιμοποιόταν για τις μεταφορές από και προς το σταθμό. Οι αστροναύτες έκαναν πρακτική για τη διεξαγωγή διαστημικών περιπάτων έξω από τον διαστημικό σταθμό Μιρ. Επίσης έκαναν μαθήματα στη Ρωσική γλώσσα την οποία θα χρησιμοποιούσαν για να συνεννοηθούν με τους κοσμοναύτες στο διαστημικό σταθμό, και με το Κέντρο Ελέγχου Πτήσης της Ρωσίας.[7]

Κατά τη διάρκεια της διαμονής τους στον Μιρ, οι αστροναύτες πραγματοποίησαν διάφορα πειράματα, συμπεριλαμβανομένου καλλιεργειών και κρυστάλλων, και πήραν εκατοντάδες φωτογραφίες της Γης καθώς αυτή γυρνούσε ήρεμα από κάτω τους. Βοήθησαν επίσης στη συντήρηση και επισκευή του σταθμού, μετά από διάφορα περιστατικά με φωτιές, συγκρούσεις, απώλειες ισχύος, ανεξέλεγκτες περιστροφές και τοξικές διαρροές. Συνολικά, οι Αμερικανοί αστροναύτες πέρασαν σχεδόν χίλιες μέρες στο Μιρ, που επέτρεψε στη NASA να μάθει πολλά σχετικά με τις επανδρωμένες διαστημικές πτήσεις μεγάλης διάρκειας, ιδίως στους τομείς της ψυχολογίας του αστροναύτη και την καλύτερη οργάνωση χρονοδιαγραμμάτων για τα πειράματα πάνω στον σταθμό.[6][7]

Η άποψη του Μιρ από το [[Διαστημικό Λεωφορείο Discovery]] καθώς αποχωρεί από τον σταθμό κατά τη διάρκεια του STS-91

Μιρ

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Κύριο λήμμα: Μιρ

Ο Μιρ κατασκευάστηκε μεταξύ του 1986 και 1996 και ήταν ο πρώτος διαστημικός σταθμός που αποτελούνταν από υπομονάδες. Επίσης ήταν ο πρώτος κατοικήσιμος ερευνητικός σταθμός στο διάστημα. Ο στόχος του Μιρ ήταν η παροχή μεγάλου και κατοικήσιμου επιστημονικού εργαστηρίου στο διάστημα και μέσω μια σειράς συνεργασιών, συμπεριλαμβανομένου το Ιντερκόσμος και το Shuttle-Μιρ, έγινε διαθέσιμο για αστροναύτες από διάφορες χώρες του κόσμου. Ο σταθμός υπήρχε μέχρι τις 23 Μαρτίου 2001 οπότε και τέθηκε εκτός τροχιάς και έσπασε κατά τη διάρκεια της ατμοσφαιρικής επανεισόδου.[1]

Ο Μιρ βασιζόταν στη σειρά των διαστημικών σταθμών Σαλιούτ που είχαν τεθεί σε τροχιά τη δεκαετία του '70 από τη Σοβιετική Ένωση (επτά συνολικά Σαλιούτ είχαν τεθεί σε τροχιά), και η εξυπηρέτηση του γινόταν κυρίως με το ρωσικό επανδρωμένο σκάφος Σογιούζ και το σκάφος μεταφοράς φορτίου Προγκρές. Το διαστημικό λεωφορείο Μπουράν, αναμενόταν να επισκεφθεί τον Μιρ, αλλά το πρόγραμμα του ακυρώθηκε μετά από την πρώτη μη επανδρωμένη πτήση του. Κατά την επίσκεψη των Αμερικανικών Διαστημικών Λεωφορείων, για τη σύνδεση τους με το Μιρ χρησιμοποιούνταν το σύστημα Androgynous Peripheral Attach System το οποίο είχε σχεδιαστεί για τον Μπουράν, και τοποθετούνταν σε έναν βραχίονα που είχε σχεδιαστεί από τους Αμερικανούς για τον Διαστημικό Σταθμό Freedom.[1] Όταν το Διαστημικό Λεωφορείο συνδεόταν με τον σταθμό, ο συνολικός χώρος αυξανόταν καθιστώντας το, το μεγαλύτερο διαστημόπλοιο της εποχής με συνολική μάζα 250 τόνων.[1][8]

An overhead view of a spaceplane, coloured white on its topside and black on its underside, attached to a large orange tank, to which two slender white rockets are also attached. A gray platform supporting this stack serves as the background.
Μια εναέρια άποψη του Ατλαντίς όπως κάθεται στο Mobile Launcher Platform (MLP) πριν από την αποστολή STS-79

Διαστημικό Λεωφορείο

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Κύριο λήμμα: Διαστημικό Λεωφορείο

Το Διαστημικό Λεωφορείο της NASA, που επίσημα λέγεται "Διαστημικό Σύστημα Μεταφορών" (Space Transportation System-STS), είναι ο τρέχων φορέας εκτόξευσης πληρωμάτων και φορτίου των ΗΠΑ. Συνολικά κατασκευάστηκαν 5 χρησιμοποιήσιμα Διαστημικά Λεωφορεία, από τα οποία τα τρία παραμένουν (τα δύο καταστράφηκαν σε ατυχήματα). Το διαστημικό λεωφορείο εκτοξεύεται κάθετα, φέρνοντας συνήθως πέντε έως επτά αστροναύτες (αν και έχουν μεταφερθεί και οκτώ) και μέχρι περίπου 22.700 κιλά (50.000 λίβρες) ωφέλιμου φορτίου σε χαμηλή γήινη τροχιά. Όταν η αποστολή του τελειώνει, πυροδοτεί τους προωστήρες και επιστρέφει μέσα στη γήινη ατμόσφαιρα, πετά σαν ανεμοπλάνο χωρίς καθόλου ενέργεια και κάνει οριζόντια προσγείωση όπως και ένα συνηθισμένο αεροσκάφος.[9][10]

Το διαστημικό λεωφορείο είναι το πρώτο τροχιακό διαστημικό σκάφος που σχεδιάστηκε με μερική ικανότητα επαναχρησιμοποίησης. Είναι επίσης το πρώτο επανδρωμένο διαστημικό σκάφος με φτερά που έχει επιτύχει να εκτοξευθεί σε τροχιά και να προσγειωθεί. Μεταφέρει μεγάλα ωφέλιμα φορτία σε διάφορες τροχιές. Κάθε διαστημικό λεωφορείο σχεδιάστηκε με προβλεπόμενη διάρκεια ζωής 100 εκτοξεύσεων ή 10 ετών λειτουργικής ζωής.[9][10]

Κατά τη διάρκεια της Πρώτης Φάσης, επισκέφτηκαν το Μιρ τα διαστημικά λεωφορεία Ντισκάβερι, Ατλαντίς και το Εντέβορ, με το Ατλαντίς να πετάει επτά συνεχόμενες αποστολές από το 1995 μέχρι το 1997. Το Διαστημικό Λεωφορείο Κολούμπια, το παλαιότερο και βαρύτερο του στόλου, ήταν ανίκανο να λειτουργήσει με την κλίση 51.6 μοιρών του Μιρ (και αργότερα του ΔΣΣ) και δεν ήταν εφοδιασμένο με μια εξωτερική αεροφράκτη, που απαιτείται για τη σύνδεση με διαστημικούς σταθμούς.[11][12][13]

Ιστορικό

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το πρόγραμμα Διαστημικού Λεωφορείου-Μιρ ξεκινάει — η εκτόξευση του Discovery για την STS-60, η πρώτη πτήση του προγράμματος.

Νέα συνεργασία ξεκινά (1994)

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Πρώτη Φάση του προγράμματος Διαστημικού Λεωφορείου - Μιρ ξεκίνησε στις 3 Φεβρουαρίου 1994, με την εκτόξευση του Ντισκάβερι το οποίο επιτελούσε την 18η αποστολή του την STS-60. Η οχταήμερη αποστολή ήταν η πρώτη αποστολή διαστημικού λεωφορείου εκείνη τη χρονιά, η πρώτη πτήση ενός Ρώσου κοσμοναύτη, του Σεργκέι Κρικάλεφ μέσα στο Αμερικάνικο σκάφος, και σημάδεψε την αυξανόμενη συνεργασία των δύο χωρών στο διάστημα, 37 χρόνια μετά την έναρξη του Διαστημικού Αγώνα.[14] Στο πλαίσιο μιας διεθνούς συμφωνίας για διαστημικές πτήσεις, η αποστολή ήταν η δεύτερη πτήση του Spacehab και σημάδεψε το εκατοστό Gateway Special να πετά στο διάστημα. Το πρωταρχικό φορτίο της αποστολής ήταν ο Wake Shield Facility (ή WSF), μηχανισμός που είχε σχεδιαστεί για την παραγωγή νέων ταινιών ημιαγωγών για προηγμένα ηλεκτρονικά. Ο WSF πετούσε στο τέλος του ρομποτικό βραχίονα του Discovery καθόλη τη διάρκεια της πτήσης. Κατά τη διάρκεια της αποστολής, οι αστροναύτες στο Discovery πραγματοποίησαν επίσης διάφορα πειράματα πάνω στο Spacehab, και έλαβαν μέρος σε μια ζωντανή αμφίδρομη επικοινωνία με τους τρεις αστροναύτες του Μιρ, Βαλέρι Πολιάκοφ, Βίκτορ Αφανάσιεφ και Γιούρι Ουσάτσεφ.[11][15][16]

Το Μιρ κατά το τέλος της STS-71

Η Αμερική φτάνει στον Mir (1995)

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στις 3 Φεβρουαρίου 1995 το Ντισκάβερι εκτοξεύτηκε, ήταν η αποστολή STS-63, δεύτερη εκτόξευση Διαστημικού Λεωφορείου για το πρόγραμμα και η πρώτη με γυναίκα πιλότο την Εϊλέεν Κόλλινς. Αναφέρεται ως "κοντά στον -Μιρ" αποστολή, το πρώτο ραντεβού με τον Mir έγινε σε οκτώ μέρες από την εκτόξευση, ο Ρώσος κοσμοναύτης Βλαντιμίρ Τιτόφ όπως και το υπόλοιπο πλήρωμα του Discovery' έφτασαν στα 11 μέτρα από τον Mir. Μετά τη συνάντηση η Κόλλινς πραγματοποίηση μια πτήση γύρω από τον σταθμό. Η αποστολή αυτή ήταν μια πρόβα για πρώτη αποστολή που θα ενωνόταν το διαστημικό λεωφορείο με τον σταθμό Μιρ, STS-71, επίσης πραγματοποίησε έλεγχο του εξοπλισμού που θα χρησιμοποιούνταν κατά τη διάρκεια της ένωσης στις αποστολές που ακολουθούσαν.[15][17][18]

Πέντε εβδομάδες μετά την πτήση του Discovery, η εκτόξευση της 14 Μαρτίου του Soyuz TM-21 μετέφερε την αποστολή EO-18 στον Mir. Το πλήρωμα αποτελείτο από τους κοσμοναύτες Βλαντιμίρ Ντεζούροφ και Γκενάντι Στρεκάλοφ και τον αστροναύτης της NASA Νόρμαν Θάγκαρντ, ο οποίος έγινε ο πρώτος Αμερικανός που πέταξε στο διάστημα με το διαστημόπλοιο Σογιούζ. Κατά τη διάρκεια των 115 ημερών της αποστολής τους, η υπομονάδα Σπεκτρ εκτοξεύτηκε πάνω σε ένα πύραυλο Proton και συνδέθηκε στο Μιρ. Το Σπεκτρ μετέφερε περισσότερα από 680 κιλά ερευνητικού εξοπλισμού από την Αμερική και άλλες χώρες. Το πλήρωμα της αποστολής επέστρεψε στη Γη με Διαστημικό Λεωφορείο Atlantis ύστερα από την πρώτη ένωση Διαστημικού Λεωφορείου με τον Μίρ στην STS-71.[1][6][19]

Η Υπομονάδα Διασύνδεσης του Μιρ τοποθετημένο στον Ατλαντίς στην STS-74, έτοιμο να συνδεθεί στο Κρίσταλ.

Στην αποστολή STS-71 έγινε με επιτυχία η σύνδεση του Μιρ με το διαστημικό λεωφορείο Ατλαντίς, ήταν η πρώτη σύνδεση αμερικανικού σκάφους με ρώσικο από το Apollo-Soyuz Test Project το 1975.[20] το Atlantis μετέφερε τους κοσμοναύτες Ανατόλι Σολοβιόφ και Νικολάι Μπουντάριν, οι οποίοι θα αποτελούσαν το πλήρωμα της αποστολής EO-19, και πήρε πίσω τον αστροναύτη Νόρμα ΘάγκαρντN και τους κοσμοναύτες Βλαντιμίρ Ντεζούροφ και Γκενάντι Στρεκάλοφ του πληρώματος της αποστολής EO-18. Στο Atlantis, επίσης, που πραγματοποιήθηκαν σε τροχιά κοινές έρευνες ΗΠΑ-Ρωσίας στις επιστήμες της ζωής πάνω σε ένα Spacelab και εκτέλεσε υλικοτεχνικό ανεφοδιασμό του σταθμού.[15][21][22]

Η τελευταία πτήση του Διαστημικού λεωφορείου για το 1995, STS-74, άρχισε με την εκτόξευση του Διαστημικού Λεωφορείου Ατλαντίς στις 12 Νοεμβρίου 1995 το οποίο μετέφερε τη Ρωσίκη υπομονάδα σύνδεσης στον Μιρ, μαζί με νέα ζεύγη ηλιακών συστοιχιών και άλλων αναβαθμίσεων υλικού. Η Υπομονάδα Σύνδεσης είχε σχεδιαστεί για να προσφέρει περισσότερο χώρο για τα Διαστημικά Λεωφορεία για να αποφευχθούν τυχόν συγκρούσεις με τις ηλιακές συστοιχίες του Μιρ κατά τη διάρκεια ένωσης, πρόβλημα το οποίο ξεπεράστηκε στην αποστολή STS-71 με τη μετεγκατάσταση της υπομονάδας Κρίσταλ σε διαφορετική θέση του σταθμού. Η υπομονάδα συνδέθηκε στην ειδική θέση του Κρίσταλ και ξεπεράστηκε η ανάγκη για αυτή τη διαδικασία σε επόμενες αποστολές. Κατά τη διάρκεια του ταξιδιού περίπου 450 λίτρα νερό μεταφέρθηκαν στον Μιρ και δείγματα από αίμα, ούρα και σάλιο μεταφέρθηκαν με το Ατλαντίς στη Γη για πειράματα.[15][23][24][25]

Μια άποψη της κεραίας του ραντάρ στην υπομονάδα Πριρόντα κατά τη διάρκεια της STS-79

Πριρόντα (1996)

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Συνεχόμενη Αμερικανική παρουσία στον Μιρ ξεκίνησε το 1996 με την εκτόξευση του Ατλαντίς στις 22 Μαρτίου στην αποστολή STS-76, όπου ο δεύτερος Αμερικανός αστροναύτης επαύξησης Σάννον Λούσιντ μεταφέρθηκε στον Μιρ. Η αποστολή STS-76 ήταν η τρίτη αποστολή ένωσης με τον Μιρ, και έδειξε της δυνατότητες ανεφοδιασμού του Spacehab, και έβαλαν πειραματικά πειραματικά πακέτα στον Μιρ και τότε έγινε ο πρώτος διαστημικός περίπατος γύρω από συνδεδεμένο σκάφος. Οι διαστημικοί περίπατοι που έγιναν από το πλήρωμα του Ατλαντίς, έδωσαν σημαντική εμπειρία στους αστροναύτες για τη μετέπειτα συναρμολόγηση του Διεθνή Διαστημικού Σταθμού.[26]

Η Lucid έγινε η πρώτη Αμερικανίδα που έμεινε σε διαστημικό σταθμό, και με την εξάμηνη επέκταση της διαμονής της εξαιτίας προβλημάτων στο διαστημικό λεωφορείο, έκανε ρεκόρ διαμονής στο διάστημα 118 ημερών για τις Ηνωμένες Πολιτείες. Κατά τη διάρκεια της παραμονής της Lucid στον Μιρ η υπομονάδα Πριρόντα με περίπου 1,000 κιλά Αμερικανικού υλικού συνδέθηκε στον Μιρ. Η Lucid έκανε 28 διάφορα επιστημονικά πειράματα στο Πριρόντα και στο Σπεκτρ.[15][27]

Το Διαστημικό Λεωφορείο Atlantis συνδεδεμένο με τον Μιρ κατά τη διάρκεια της αποστολής STS-81

Η διαμονή της στον Μιρ τελείωσε με την πτήση του Ατλαντίς στην αποστολή STS-79, και η εκτόξευση είχε γίνει στις 16 Σεπτεμβρίου. Η αποστολή STS-79 ήταν η πρώτη αποστολή Διαστημικού Λεωφορείου που μετέφερε διπλή υπομονάδα Spacehab. Μετέφερε περισσότερα από 1,800 kg αποθέματα στον Μιρ, συμπεριλαμβανομένου νερού που παράχθηκε από τα κύτταρα καυσίμων του Ατλαντίς και πειραμάτων που περιλάμβαναν έρευνες στους υπεραγωγούς, ανάπτυξη χόνδρων και άλλες βιολογικές μελέτες. Περίπου 910 κιλά δειγμάτων από πειράματα και εξοπλισμού μεταφέρθηκαν από τον Μίρ στον Ατλαντίς καθιστώντας τη συνολική μεταφορά στην πιο εκτεταμένη.[28]

Σε αυτή την τέταρτη ένωση με τον Μιρ ο αστροναύτης Τζον Μπλάχα πήρε τη θέση του ως αστροναύτης επαύξησης στον σταθμό. Η παραμονή του στον σταθμό βελτίωσε διάφορες λειτουργίες όπως οι διαδικασίες μεταφοράς σε συνδεδεμένο διαστημικό λεωφορείο διαδικασίες παράδοσης και τις ραδιοφωνικές επικοινωνίες.

Δύο διαστημικοί περίπατοι πραγματοποιήθηκαν κατά τη διάρκεια της παραμονής του στο σκάφος. Ο στόχος τους ήταν να αφαιρέσουν τις συνδέσεις ηλεκτρικής ενέργειας από τη δωδεκαετή συστοιχία ηλιακής ενέργειας και να τις τοποθετήσουν στην πιο αποδοτική νέα συστοιχία. Συνολικά ο Μπλάχα πέρασε τέσσερις μήνες μαζί με τον κοσμοναύτη του Μιρ-22 διεξάγοντας έρευνες στην επιστήμη των υλικών, τη μηχανική ρευστών και στις επιστήμες ζωής, πριν επιστρέψει στη Γη με το Ατλαντίς στην STS-81 τον επόμενο χρόνο.[15][29]

Φωτιά και σύγκρουση (1997)

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 1997 η STS-81 αντικατέστησε τον αστροναύτη Τζον Μπλάχα με τον Τζέρυ Λίνενγκερ, μετά την 118ήμερη παραμονή του Μπλάχα στον Μιρ. Κατά τη διάρκεια αυτής της πέμπτης ένωσης διαστημικού λεωφορείου το πλήρωμα του Ατλαντίς μετέφερε αποθέματα στον σταθμό και επέστρεψε στη Γη το πρώτο φυτό που ολοκλήρωσε τον κύκλο ζωής του στο διάστημα, μια σοδειά σιταριού που είχε τοποθετηθεί από τη Σάννον Λούσιντ. Κατά τη διάρκεια των πενταημερών επιχειρήσεων τα πληρώματα μετέφεραν περίπου 2,700 κιλά εφοδιασμό στον Μιρ και μετέφεραν 1,100 kg υλικών πίσω στο Ατλαντίς.[30]

Το πλήρωμα της αποστολής STS-81 δοκίμασαν το Shuttle Treadmill Vibration Isolation και το Stabilization System (TVIS) σχεδιασμένα για χρήση στην υπομονάδα Ζβεζντά του Διεθνή Διαστημικού Σταθμού. Οι μικροί προωθητήρες του διαστημικού λεωφορείου πυροδοτήθηκαν κατά τη διάρκεια των επιχειρήσεων για να μαζέψουν δεδομένα μηχανικής για τον ΔΣΣ. Μετά την αποσύνδεση το Ατλαντίς έκανε μια πτήση γύρω από τον Μιρ αφήνοντας τον Linenger πάνω στον σταθμό.[15][30]

Ένα απανθρακωμένο πάνελ στον Μίρ μετά τη φωτιά.

Κατά τη διαμονή του ο Λίνενγκερ έγινε ο πρώτος Αμερικανός που έκανε διαστημικό περίπατο από ξένο διαστημικό σκάφος και ο πρώτος που δοκίμασε τη Ρώσικη διαστημική στολή Orlan-M μαζί με τον Ρώσο κοσμοναύτη Βασίλι Τσιμπλίεφ. Και τα τρία μέλη του πληρώματος της αποστολής ΕΟ-23 έκαναν πτήση στο Σογιούζ, πρώτα έκαναν αποσύνδεση από μια πλευρά αποσύνδεσης και ύστερα πέταξαν χειροκίνητα για να κάνουν σύνδεση σε διαφορετικό μέρος του σταθμού. Αυτό έκανε τον Λίνενγκερ τον πρώτο Αμερικανό που αποσυνδέθηκε από έναν διαστημικό σταθμό από δυο διαφορετικά διαστημόπλοια (Διαστημικό Λεωφορείο και Σογιούζ).[19]

Ο Λίνενγκερ και οι Ρώσοι συνεπιβάτες Βασίλι Τσιμπλίεφ και Αλεξάντερ Λαζούτκιν αντιμετώπισαν διάφορες δυσκολίες κατά τη διάρκεια της αποστολής. Σε αυτές συμπεριλαμβάνεται η πιο σοβαρή φωτιά που προκλήθηκε σε σκάφος το οποίο είναι σε τροχιά (εξαιτίας εφεδρικής συσκευής παραγωγής οξυγόνου), αποτυχίες συστημάτων του σκάφους, μια παρ 'ολίγον σύγκρουση με ένα σκάφος ανεφοδιασμού Προγκρές κατά τη διάρκεια δοκιμής χειροκίνητης σύνδεσης και μια ολική διακοπή ηλεκτρικής ενέργειας του σταθμού. Η διακοπή ενέργειας προκάλεσε και την απώλεια του ελέγχου της συμπεριφοράς τους σκάφος που με τη σειρά του οδήγησε σε έναν ανεξέλεγκτο «κατρακύλισμα» στο διάστημα.[1][6][7][15]

Ο επόμενος αστροναύτης της NASA που θα έμενε στον Μιρ ήταν ο Μάικλ Φόαλ. Ο Φόαλ και η Ρωσίδα ειδικός αποστολής Ελένα Κοντακόβα επιβιβάστηκαν στον Μιρ με το Ατλαντίς στην αποστολή STS-84. Το πλήρωμα της STS-84 μετέφερε 249 αντικείμενα μεταξύ των δύο διαστημοπλοίων, μεταξύ των οποίων νερό, πειραματικά δείγματα, αποθέματα και υλικό. Ένα από τα πρώτα αντικείμενα που μεταφέρθηκαν στον Μιρ ήταν μια μονάδα παραγωγής οξυγόνου. Το Ατλαντίς σταμάτησε τρεις φορές ενώ απομακρυνόταν κατά τη διάρκεια της διαδικασίας αποσύνδεσης στις 21 Μαΐου. Ο στόχος ήταν να μαζευτούν δεδομένα από έναν Ευρωπαϊκό αισθητήρα σχεδιασμένο για τα μελλοντικά ραντεβού του Automated Transfer Vehicle (ATV) της ESA με τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό.[15][31]

Κατεστραμμένη ηλιακή συστοιχία στην υπομονάδα Σπεκτρ του Μίρ μετά τη σύγκρουση με το μη επανδρωμένο σκάφος ανεφοδιασμού Προγκρές τον Σεπτέμβριο του 1997

Η διαμονή του Φόαλ στον σταθμό κυλούσε ομαλά μέχρι την 25 Ιουνίου όταν ένα σκάφος ανεφοδιασμού συγκρούστηκε με τις ηλιακές συστοιχίες στην υπομονάδα Σπεκτρ κατά τη διάρκεια της δεύτερης χειροκίνητης δοκιμαστικής σύνδεσης του Προγκρές. Το εξωτερικό κέλυφος της υπομονάδας χτυπήθηκε και με αποτέλεσμα να δημιουργηθούν οπές το οποίο τελικά οδήγησε στην απώλεια πίεσης του σταθμού. Αυτή ήταν η πρώτη αποσυμπίεση σε τροχιά στην ιστορία των διαστημικών πτήσεων. Το πλήρωμα έκοψε γρήγορα τα καλώδια που πήγαιναν στην υπομονάδα και έκλεισαν την καταπακτή του Σπεκτρ για να αποτρέψουν την ανάγκη εγκατάλειψης του σταθμού με το Σογιούζ. Οι προσπάθειες τους σταθεροποίησαν την πίεση του σταθμού ενώ η πίεση στο Σπεκτρ που περιείχε πολλά από τα πειράματα του Foale έπεσαν στο κενό. Ευτυχώς τροφή, νερό και άλλες επιτακτικές προμήθειες ήταν τοποθετημένες σε άλλες υπομονάδες και με την προσπάθεια διάσωσης και επανασχεδιασμού από τον Φόαλ και την επιστημονική κοινότητα ελαχιστοποιήθηκαν οι απώλειες δεδομένων από τις έρευνες.[6][15]

Στην προσπάθεια επαναφοράς ενέργειας και συστήματος που χάθηκαν μετά την απομόνωση του Σπεκτρ και στην προσπάθεια εντοπισμού της διαρροής ο νέος κυβερνήτης του Μιρ Ανατόλι Σολοβιόφ και ο μηχανικός πτήσης Πάβελ Βινογκράντοφ προέβησαν σε επιχείρηση διάσωσης αργότερα στην αποστολή. Μπήκαν στην άδεια υπομονάδα κατά τη διάρκεια διαστημικού περιπάτου διερευνώντας την κατάσταση των μηχανημάτων και άνοιξαν δίοδο για τα καλώδια από το Σπεκτρ προς τον υπόλοιπο σταθμό. Μέτα από αυτές τις πρώτες έρευνες οι Φοάλ και Σολοβιόφ διεξήγαγαν εξάωρο διαστημικό περίπατο στην επιφάνεια του Σπεκτρπ για να επιθεωρήσουν τη χαλασμένη υπομονάδα.[15][32]

Το Μίρ όπως φαινόταν από το παράθυρο του Ατλαντίς όπου φαίνονται διάφορες υπομονάδες του σταθμού και το συνδεδεμένο Σογιούζ

Μετά από αυτά τα περιστατικά το κογκρέσο των Ηνωμένων Πολιτειών και η NASA εξέτασαν το ενδεχόμενο της ματαίωσης του προγράμματος εξαιτίας ανησυχιών για την ασφάλεια των αστροναυτών αλλά ο διαχειριστής της ΝΑSΑ Ντάνιελ Γκόλντιν αποφάσισε να συνεχίσει το πρόγραμμα.[7]

Η αποστολή STS-86 πραγματοποίησε την έβδομη σύνδεση με τον Μιρ την τελευταία του 1997. Κατά τη διάρκεια της αποστολής τα μέλη του πληρώματος Τιτόφ και Παραζίνσκι έκαναν την πρώτη από κοινού Αερικανορωσική δραστηριότητα έξω από το σκάφος, και την πρώτη στην οποία Ρώσος φόρεσε Αμερικάνικη διαστημική στολή. Στον πεντάωρο διαστημικό περίπατο οι δυο τους τοποθέτησαν το 55κιλό Solar Array Cap στην Υπομονάδα Διασύνδεσης για μελλοντική απόπειρα από μέλη πληρώματος να κλείσουν την τρύπα στο κέλυφος του Σπεκτρ. Στην αποστολή ο Φοάλ επέστρεψε πίσω στη Γη μαζί με δείγματα, υλικό και μια παλιά γεννήτρια οξυγόνου, και έμεινε ο Wolf στον σταθμό για την 128 ήμερη παραμονή. Ο Γολφ αρχικά είχε προγραμματιστεί να είναι το τελευταίος αστροναύτης στον Μιρ αλλά τελικά επιλέχθηκε να πάει αντί για τον αστροναύτη Γούεντι Λάουρενς. Ο Λάουρενς κρίθηκε ακατάλληλος για την πτήση εξαιτίας αλλαγής των απαιτήσεων μετά τη σύγκρουση του Προγκρές με το Σπεκτρ. Οι νέοι κανόνες απαιτούσαν όλα τα μέλη του πληρώματος του Μιρ να έχουν εκπαιδευτεί και να είναι έτοιμοι για διαστημικούς περιπάτους αλλά μια ρωσική στολή δεν ετοιμάστηκε την ώρα της εκτόξευσης.[15][33]

Το Διαστημικό Λεωφορείο Discovery προσγειώνεται στο τέλος της αποστολής STS-91, τελειώνοντας το πρόγραμμα διαστημικού λεωφορείου-Μιρ

Το τέλος της Πρώτης Φάσης (1998)

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το τελευταίο έτος της πρώτης φάσης ξεκίνησε με την πτήση του Διαστημικού Λεωφορείου Endeavour στην αποστολή STS-89. Η αποστολή μετέφερε τον κοσμοναύτη Σαλιζάν Σαπίροφ στον Μιρ και αντικατέστησε τον Νταβίντ Γολφ με τον Άντι Τόμας.[15][34]

Κατά τη διάρκεια της παραμονής του ο Tόμας δούλεψε σε 27 επιστημονικές έρευνες στα πεδία της προηγμένης τεχνολογίας, στις επιστήμες της Γης, στις επιστήμες ανθρώπινης ζωής στην έρευνα μικροβαρύτητας, και στον μετριασμό του κινδύνου του ISS. Η διαμονή του στον Μιρ θεωρήθηκε η ομαλότερη ολόκληρης της Πρώτης Φάσης του προγράμματος, περιλάμβανε εβδομαδιαίες επιστολές [15][35]

Ο Τόμας επέστρεψε πίσω στη Γη στην τελευταία αποστολή του προγράμματος Διαστημικού Λεωφορείου-Μιρ STS-91. Η αποστολή έκλεισε την πρώτη φάση με τα πληρώματα της ΕΟ-25 και STS-91 να μεταφέρουν νερό στον Μιρ και την εναλλαγή περίπου 2,100 κιλών εξοπλισμού μεταξύ των δυο σκαφών. Τα Αμερικανικά πειράματα μακράς διάρκειας που ήταν στον Μιρ επίσης μεταφέρθηκαν στο Discovery. Οι καταπακτές έκλεισαν για την αποσύνδεση στις 9:07 πμ της 8 Ιουνίου και το σκάφος αποκολλήθηκε στις 12:01 πμ την ίδια μέρα.[15][36][37]

Η κληρονομιά του Μιρ, οι κύριες υπομονάδς του Διεθνή Διαστημικού Σταθμού

Δεύτερη και Τρίτη Φάση: ΔΣΣ (1998–2016)

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Κύριο λήμμα: Διεθνής Διαστημικός Σταθμός

Με την προσγείωση του Discovery στις 12 Ιουνίου 1998 το πρόγραμμα της Πρώτης Φάσης έφτασε στο τέλος της. Τεχνικές και εξοπλισμός που αναπτύχθηκε κατά τη διάρκεια του προγράμματος βοήθησαν στην κατασκευή της Δεύτερης Φάσης: αρχική συναρμολόγηση του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού (ISS). Όταν ολοκληρωθεί ο ΔΣΣ θα αποτελείται από 16 υπομονάδες καθιστώντας τον μεγαλύτερο τεχνητό δορυφόρο της Γης. Η άφιξη της υπομονάδας Destiny το 2001 σημείωσε το τέλος της Δεύτερης Φάσης και την αρχή της Τρίτης Φάσης, η τελική συναρμολόγηση του σταθμού που ακόμα είναι σε εξέλιξη.[38]

Ο ολοκληρωμένος σταθμός θα αποτελείται από πέντε εργαστήρια και θα υποστηρίζει έξι μέλη πληρώματος. Με πάνω από 1000 κυβικά μέτρα συμπιεσμένου όγκου και μάζας 400,000 κιλών ο ολοκληρωμένος σταθμός θα είναι περίπου διπλάσιος του Μιρ και του Διαστημικού Λεωφορείου ενωμένα. Οι Φάσεις Δύο και Τρία έχουν ως στόχο να συνεχιστεί τόσο η διεθνής συνεργασία στο διάστημα και την επιστημονική έρευνα στη μηδενική βαρύτητα, ιδίως όσον αφορά τα μακράς διάρκειας επανδρωμένων διαστημικών πτήσεων. Τα αποτελέσματα της έρευνας αυτής θα παρέχουν σημαντικές πληροφορίες για μακράς διάρκειας αποστολές στη Σελήνη και των Άρης.[39]

Μετά τη σκόπιμη θέση εκτός τροχιάς του Μιρ τον Μάρτιο του 2001 ο ΔΣΣ έγινε ο μόνος διαστημικός σταθμός σε τροχιά γύρω από τη Γη. Η κληρονομία του Μιρ ζει στον σταθμό ενώνοντας πέντε διαστημικές υπηρεσίες στο όνομα της εξερεύνησης και ετοιμασίας του χώρου για τη μετέπειτα πορεία των διαστημικών πτήσεων στη Σελήνη, στον Άρη και πιο πέρα.[40]

Αντιπαράθεση

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο αστροναύτης Τζέρυ Λίνενγκερ φοράει μαι μάσκα με αναπνευστήρα μετά τη φωτιά που προκλήθηκε το 1997 στο Μιρ

Ασφάλεια και επιστημονικό αποτέλεσμα

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η κατάκριση του προγράμματος ήταν άμεσα συνδεδεμένη με την ασφάλεια που μπορούσε να παρέχει το πεπαλαιωμένο Μιρ ειδικά μετά τη φωτιά που προκλήθηκε και τη σύγκρουση με το ανεφοδιαστικό σκάφος Προγκρές το 1997.[7]

Η φωτιά προκλήθηκε από δυσλειτουργία μιας εφεδρικής γεννήτριας οξυγόνου και έκαιγε για περίπου 90 δευτερόλεπτα παράγοντας μεγάλες ποσότητες τοξικού καπνού το οποίο γέμισε τον σταθμό για περίπου 45 λεπτά, αυτό ανάγκασε το πλήρωμα να φορέσει μάσκες αλλά ορισμένες από τις μάσκες ήταν σπασμένες. Οι πυροσβεστήρες που ήταν τοποθετημένοι στους τοίχους των υπομονάδων ήταν αμετακίνητα. Η φωτιά προκλήθηκε κατά τη διάρκεια κίνησης πληρωμάτων και έτσι ήταν έξι άνδρες μέσα στον σταθμό και όχι το συνηθισμένο τρεις. Η πρόσβαση σε ένα από τα σωστικά Σογιούζ που ήταν συνδεδεμένα ήταν μπλοκαρισμένη δηλαδή σε περίπτωση ανάγκης εγκατάλειψης του σταθμού το μισό πλήρωμα δεν θα μπορούσε να διαφύγει. Ένα παρόμοιο περιστατικό είχε συμβεί και σε παλαιότερη αποστολή στον Μιρ αλλά ήταν μικρότερης κλίμακας.[6][7]

Η σύγκρουση παρουσίασε περαιτέρω ζητήματα ασφάλειας. Προκλήθηκε από την αποτυχία του συστήματος χειροκίνητης σύνδεσης TORU το οποίο δοκιμαζόταν εκείνη τη στιγμή. Οι δοκιμές ματαιώθηκαν και είχαν στόχο την απόσυρση του ακριβού συστήματος Kurus εξαιτίας της έλλειψης χρημάτων από τους Ρώσους.

Τα ατυχήματα πρόσθεσαν στην ολοένα και αυξανομένη κριτική της αξιοπιστίας του σταθμού. Ο αστροναύτης Μπλέιν Χάμμοντ υποστήριξε ότι οι ανησυχίες του για την ασφάλεια του Μιρ αγνοήθηκαν από τη NASA και οι καταγραφές των συσκέψεων ασφάλειας «εξαφανίστηκαν από ένα κλειδωμένο χρηματοκιβώτιο».[41] Το Μιρ αρχικά είχε σχεδιαστεί να πετάξει για πέντε χρόνια αλλά τελικά έμεινε στο διάστημα τρεις φορές περισσότερο. Κατά τη διάρκεια της Πρώτης Φάσης και μετά ο σταθμός έδειχνε την ηλικία του με συνεχείς αποτυχίες του υπολογιστή, απώλειες ισχύος, ανεξέλεγκτες μανούβρες στο διάστημα και σωλήνες με διαρροές ήταν διαρκής ανησυχία για το πλήρωμα. Μερικές βλάβες του συστήματος παραγωγής οξυγόνου ήταν επίσης μια ανησυχία.[6]

Ένα άλλο σκέλος της αντιπαράθεσης ήταν το επιστημονικό αποτέλεσμα από όλο το πρόγραμμα ειδικά μετά την απώλεια της επιστημονικής υπομονάδας Σπεκτ. Οι αστροναύτες, οι διαχειριστές και διάφορα μέλη του τύπου παραπονέθηκαν ότι τα οφέλη του προγράμματος αντισταθμίζονται από τους κινδύνους που συνδέονται με αυτήν, λαμβάνοντας ιδιαίτερα υπόψη το γεγονός ότι η πλειονότητα των πειραμάτων των ΗΠΑ περιλαμβανόταν στην υπομονάδα που χάθηκε. Και έτσι ένα μεγάλο μέρος Αμερικανικής έρευνας ήταν απρόσιτο μειώνοντας τα πειράματα.[42] Τα θέματα ασφάλειας προκάλεσαν τη NASA να επανεξετάσει το μέλλον του προγράμματος σε διάφορες χρονικές στιγμές. Η υπηρεσία τελικά αποφάσισε να συνεχίσει το πρόγραμμα και επικρίθηκε για αυτή την απόφαση από διάφορες πηγές.[43]

Στάσεις

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι στάσεις του ρωσικού διαστημικού προγράμματος και της NASA για την Πρώτη Φάση ήταν επίσης στις ανησυχίες των αστροναυτών που συμμετείχαν. Εξαιτίας των οικονομικών προβλημάτων της Ρωσίας πολλοί εργαζόμενοι Κέντρο Ελέγχου Αποστολής της Ρωσίας ένιωθαν ότι το υλικό της αποστολής και η συνέχεια του Μιρ ήταν πιο σημαντικά από τις ζωές των κοσμοναυτών πάνω στον σταθμό. Και έτσι το πρόγραμμα έτρεχε πολύ διαφορετικά σε σύγκριση με το Αμερικανικό πρόγραμμα, οι κοσμοναύτες είχαν τις μέρες τους να είναι σχεδιασμένες γι' αυτά πρακτικά, οι εργασίες (όπως η σύνδεση), οι οποίες θα εκτελούνται με το χέρι από τους πλοηγούς λεωφορείων όλα γίνονται με αυτόματο μηχανισμό, και οι κοσμοναύτες είχαν πληρώσει τους προσέγγιζαν και αν έκαναν λάθη κατά τη διάρκεια των πτήσεών τους. Οι Αμερικανοί έμαθαν στο Σκάιλαμπ και σε προγενέστερες διαστημικές αποστολές ότι αυτό το επίπεδο ελέγχου δεν ήταν δημιουργικό και από τότε έκαναν τα σχέδια των πτήσεων πιο ευέλικτα. Οι Ρώσοι παρ'όλα αυτά.[6][44]

Μετά τα δύο ατυχήματα το 1997, ο αστροναύτης Τζέρι Λίνενγκερ έκρινε ότι οι ρωσικές αρχές επιχείρησαν να συγκαλύψουν για να υποβαθμίσουν τη σημασία των επεισοδίων, φοβούμενοι ότι οι Αμερικανοί θα αποχωρούσαν από τη συνεργασία. Ένα μεγάλο μέρος αυτής της «συγκάλυψης» έδειχνε την εντύπωση ότι οι Αμερικανοί αστροναύτες δεν ήταν στην πραγματικότητα «συνεργάτες» αλλά «φιλοξενούμενοι». Το προσωπικό της NASA δεν έμαθε για τη φωτιά για αρκετές ώρες. Η NASA άρχισε να συμμετέχει περισσότερο όταν Ρώσοι ελεγκτές της αποστολής έβαλαν σκοπό να θέσούν τις ευθύνες για το ατύχημα εξ ολοκλήρου στον Βασίλι Tsibliyev. Μόνο μετά από τη σημαντική πίεση που άσκησε η ΝASA η στάση αυτή άλλαξε.[6][7]

Σε διάφορες χρονικές στιγμές κατά τη διάρκεια του προγράμματος το προσωπικό της NASA δεν ήταν αρκετό και είχαν πρόβλημα με τη διοίκηση της NASA. Ένας ιδιαίτερος χώρος της έριδος ήταν οι αναθέσεις πληρωμάτων στις αποστολές. Πολλοί αστροναύτες ισχυρίστηκαν ότι η μέθοδος της επιλογής εμπόδιζε τους πιο ικανούς ανθρώπους που ήταν κατάλληλοι για τις αποστολές.[6][7][45]

Οικονομικά

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Από τη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης η Ρωσική οικονομία σιγά σιγά κατέρρεε, και ο προϋπολογισμός για την εξερεύνηση του διαστήματος μειώθηκε κατά 80%. Πριν και μετά την Πρώτη Φάση, πολλά από τα χρήματα για τα έξοδα του ρωσικού προγράμματος ερχόταν από πτήσεις αστροναυτών από την Ευρώπη και άλλες χώρες, και ένας Ιαπωνικός τηλεοπτικός σταθμός πλήρωνε 9,5 εκατ. δολλάρια για να έχει έναν δημοσιογράφο στον Μιρ.[6] Με το ξεκίνημα της Δεύτερης Φάσης, οι κοσμοναύτες έβρισκαν τις αποστολές τους επεκταμένες για την εξοικονόμηση χρημάτων στις εκτοξεύσεις, οι έξι ετήσιες πτήσεις του Προγκρές είχαν μειωθεί στις τρεις και υπήρχε μια πιθανότητα να πουληθεί το Μιρ για $500 εκατομμύρια.[6]

Επικριτές είχαν ισχυριστεί ότι η σύμβαση 325 εκατομμυρίων δολαρίων της ΝASA και της Ρωσίας ήταν το μόνο πράγμα που διατηρούσε το Ρωσικό Διαστημικό Πρόγραμμα ζωντανό, και ότι μόνο το Διαστημικό Λεωφορείο κρατούσε το Μιρ ψηλά. Η NASA, επίσης, έπρεπε να πληρώσει βαριά τέλη για τα εγχειρίδια κατάρτισης και τον εξοπλισμό που χρησιμοποιούσαν οι αστροναύτες για την εκπαίδευση τους στην Αστρόπολη.[7] Προβλήματα ήρθαν στο προσκήνιο όταν το Nightline του ABC αποκάλυψε ότι υπήρχε μια πιθανότητα για υπεξαίρεση των αμερικανικών χρημάτων από τις ρωσικές αρχές, προκειμένου να οικοδομηθεί μια ακολουθία νέων σπιτιών για κοσμοναύτες στη Μόσχα, ή ακόμη ότι τα έργα αυτά είχαν χρηματοδοτηθεί από τη ρωσική μαφία. Το γραφείο της NASA για τις εξωτερικές υποθέσεις δήλωσε «Αυτό που κάνει η Ρωσία με τα χρήματα της, είναι δικιά της δουλειά.» [6][46]

Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 1,7 1,8 David Harland (30 Νοεμβρίου 2004). The Story of Space Station Mir. New York: Springer-Verlag New York Inc. ISBN 978-0-387-23011-5. 
  2. ↑ Donna Heivilin (21 Ιουνίου 1994). «Space Station: Impact of the Expanded Russian Role on Funding and Research» (PDF). Government Accountability Office. Ανακτήθηκε στις 3 Νοεμβρίου 2006. 
  3. ↑ Kim Dismukes (4 Απριλίου 2004). «Shuttle–Mir History/Background/How "Phase 1" Started». NASA. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 12 Απριλίου 2007. 
  4. ↑ Kim Dismukes (4 Απριλίου 2004). «Shuttle–Mir History/Welcome/Goals». NASA. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Ιουνίου 2011. Ανακτήθηκε στις 12 Απριλίου 2007. 
  5. ↑ George C. Nield & Pavel Mikhailovich Vorobiev (Ιανουάριος 1999). "Phase One Program Joint Report" (PDF). NASA. Ανακτήθηκε στις 2007-03-30. Αρχειοθετήθηκε 2011-06-05 στο Wayback Machine. «Αρχειοθετημένο αντίγραφο» (PDF). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 5 Ιουνίου 2011. Ανακτήθηκε στις 1 Ιουλίου 2010. 
  6. ↑ 6,00 6,01 6,02 6,03 6,04 6,05 6,06 6,07 6,08 6,09 6,10 6,11 6,12 Bryan Burrough (7 Ιανουαρίου 1998). Dragonfly: NASA and the Crisis Aboard Mir. London, UK: Fourth Estate Ltd. ISBN 978-1841150871. 
  7. ↑ 7,00 7,01 7,02 7,03 7,04 7,05 7,06 7,07 7,08 7,09 Linenger, Jerry (1 Ιανουαρίου 2001). Off the Planet: Surviving Five Perilous Months Aboard the Space Station Mir. New York, USA: McGraw-Hill. ISBN 978-0071372305. 
  8. ↑ David S. F. Portree (Μάρτιος 1995). "Mir Hardware Heritage" (PDF). NASA. Ανακτήθηκε στις 2007-03-30. Αρχειοθετήθηκε 2019-09-26 στο Wayback Machine. «Αρχειοθετημένο αντίγραφο» (PDF). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 26 Σεπτεμβρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 1 Ιουλίου 2010. 
  9. ↑ 9,0 9,1 Jim Wilson (5 Μαρτίου 2006). «Shuttle Basics». NASA. Ανακτήθηκε στις 21 Σεπτεμβρίου 2009. 
  10. ↑ 10,0 10,1 David M. Harland (5 Ιουλίου 2004). The Story of the Space Shuttle. Springer-Praxis. ISBN 978-1852337933. 
  11. ↑ 11,0 11,1 Sue McDonald (Δεκέμβριος 1998). "Mir Mission Chronicle" (PDF). NASA. Ανακτήθηκε στις 2007-03-30. Αρχειοθετήθηκε 2010-05-31 στο Wayback Machine. «Αρχειοθετημένο αντίγραφο» (PDF). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 31 Μαΐου 2010. Ανακτήθηκε στις 1 Ιουλίου 2010. 
  12. ↑ Kim Dismukes (4 Απριλίου 2004). «Shuttle–Mir History/Spacecraft/Space Shuttle Orbiter». NASA. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Δεκεμβρίου 2006. Ανακτήθηκε στις 30 Μαρτίου 2007. 
  13. ↑ Justin Ray (14 Απριλίου 2000). «Columbia Weight Loss Plan». Spaceflight Now. Ανακτήθηκε στις 29 Οκτωβρίου 2009. 
  14. ↑ William Harwood (1994-02-04). «Space Shuttle Launch Begins Era of US-Russian Cooperation». Washington Post: σελ. a3. 
  15. ↑ 15,00 15,01 15,02 15,03 15,04 15,05 15,06 15,07 15,08 15,09 15,10 15,11 15,12 15,13 15,14 «Shuttle–Mir History/Shuttle Flights and Mir Increments». NASA. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Σεπτεμβρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 30 Μαρτίου 2007. 
  16. ↑ Jim Dumoulin (29 Ιουνίου 2001). «STS-60 Mission Summary». NASA. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 30 Μαρτίου 2007. 
  17. ↑ Jim Dumoulin (29 Ιουνίου 2001). «STS-63 Mission Summary». NASA. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 20 Μαρτίου 2009. Ανακτήθηκε στις 30 Μαρτίου 2007. 
  18. ↑ Kathy Sawyer (1995-01-29). «US & Russia Find Common Ground in Space – Nations Overcome Hurdles in Ambitious Partnership». Washington Post: σελ. a1. 
  19. ↑ 19,0 19,1 List of Mir Expeditions
  20. ↑ Scott, David· Leonov, Alexei (30 Απριλίου 2005). Two Sides of the Moon. Pocket Books. ISBN 978-0743450676. 
  21. ↑ Jim Dumoulin (29 Ιουνίου 2001). «STS-71 Mission Summary». NASA. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 Μαρτίου 2015. Ανακτήθηκε στις 30 Μαρτίου 2007. 
  22. ↑ Nick Nuttall (1995-06-29). «Shuttle homes in for Mir docking». The Times. 
  23. ↑ «CSA – STS-74 – Daily Reports». Canadian Space Agency. 30 Οκτωβρίου 1999. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 Ιουλίου 2011. Ανακτήθηκε στις 17 Σεπτεμβρίου 2009. 
  24. ↑ Jim Dumoulin (29 Ιουνίου 2001). «STS-74 Mission Summary». NASA. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 20 Δεκεμβρίου 2016. Ανακτήθηκε στις 30 Μαρτίου 2007. 
  25. ↑ William Harwood (1995-11-15). «Space Shuttle docks with Mir – Atlantis uses manoeuvres similar to those needed for construction». Washington Post: σελ. a3. 
  26. ↑ William Harwood (1996-03-28). «Shuttle becomes hard-hat area; spacewalking astronauts practice tasks necessary to build station». Washington Post: σελ. a3. 
  27. ↑ Jim Dumoulin (29 Ιουνίου 2001). «STS-76 Mission Summary». NASA. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6 Αυγούστου 2013. Ανακτήθηκε στις 30 Μαρτίου 2007. 
  28. ↑ William Harwood (1996-09-20). «Lucid transfers from Mir to Space Shuttle». Washington Post: σελ. a3. 
  29. ↑ Jim Dumoulin (29 Ιουνίου 2001). «STS-79 Mission Summary». NASA. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18 Μαΐου 2007. Ανακτήθηκε στις 30 Μαρτίου 2007. 
  30. ↑ 30,0 30,1 Jim Dumoulin (29 Ιουνίου 2001). «STS-81 Mission Summary». NASA. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 20 Μαΐου 2007. Ανακτήθηκε στις 30 Μαρτίου 2007. 
  31. ↑ Jim Dumoulin (29 Ιουνίου 2001). «STS-84 Mission Summary». NASA. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 10 Φεβρουαρίου 2007. Ανακτήθηκε στις 30 Μαρτίου 2007. 
  32. ↑ David Hoffman (1997-08-22). «Crucial Mir spacewalk carries high hopes – continued Western support could hinge on mission's success». Washington Post: σελ. a1. 
  33. ↑ Jim Dumoulin (29 Ιουνίου 2001). «STS-86 Mission Summary». NASA. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 30 Μαρτίου 2007. 
  34. ↑ Jim Dumoulin (29 Ιουνίου 2001). «STS-89 Mission Summary». NASA. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 30 Μαρτίου 2007. 
  35. ↑ Thomas, Andrew (Σεπτέμβριος 2001). «Letters from the Outpost». NASA. Ανακτήθηκε στις 15 Απριλίου 2007. 
  36. ↑ Jim Dumoulin (29 Ιουνίου 2001). «STS-91 Mission Summary». NASA. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 30 Μαρτίου 2007. 
  37. ↑ William Harwood (1998-06-13). «Final American returns from Mir». Washington Post: σελ. a12. 
  38. ↑ Gerald Esquivel (23 Μαρτίου 2003). «ISS Phases I, II and III». NASA. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 14 Δεκεμβρίου 2007. Ανακτήθηκε στις 27 Ιουνίου 2007. 
  39. ↑ «NASA – International Space Station». 2007. Ανακτήθηκε στις 30 Μαρτίου 2007. 
  40. ↑ Michael Cabbage (2005-07-31). «NASA outlines plans for Moon and Mars». Orlando Sentinel. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2007-03-12. https://web.archive.org/web/20070312170234/https://www.orlandosentinel.com/news/custom/space/orl-asec-moon073105,0,3136666.htmlstory?coll=orl-home-promo. Ανακτήθηκε στις 2009-09-17. 
  41. ↑ Alan Levin (6 Φεβρουαρίου 2003). «Some question NASA experts' objectivity». USA Today. 
  42. ↑ James Oberg (1997-09-28). «NASA's 'Can-Do' style is clouding its vision of Mir». Washington Post: σελ. c1. 
  43. ↑ Mark Prigg (1997-04-20). «Row between Nasa and the Russian Space Agency – Innovation». The Sunday Times: σελ. Sport 20. 
  44. ↑ Leland F. Belew (1977). «9 The Third Manned Period». SP-400 Skylab, Our First Space Station. NASA. Ανακτήθηκε στις 6 Απριλίου 2007. 
  45. ↑ Ben Evans (2007). Space Shuttle Challenger: Ten Journeys into the Unknown. Warwickshire, United Kingdom: Springer-Praxis. ISBN 978-0387463551. 
  46. ↑ «SpaceViews Update 97 May 15: Policy». Students for the Exploration and Development of Space. 15 Μαΐου 1997. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 Οκτωβρίου 2000. Ανακτήθηκε στις 5 Απριλίου 2007. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Πρόγραμμα_Διαστημικού_Λεωφορείου_-_Μιρ&oldid=10232697"