Κεστώδη
| Κεστώδη | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||
| Συστηματική ταξινόμηση | ||||||||||
|
Τα κεστώδη (Cestoda) είναι ομοταξία παρασιτικών σκουληκιών στη συνομοταξία των πλατυελμίνθων. Τα περισσότερα από τα είδη –και τα πιο γνωστά– είναι αυτά της υποκατηγορίας των Ευκεστωδών (Eucestoda). Είναι σκουλήκια που μοιάζουν με κορδέλες ως ενήλικες, γνωστά ευρέως ως ταινίες. Το σώμα τους αποτελείται από πολλές παρόμοιες μονάδες, γνωστές ως προγλωττίδες, οι οποίες είναι πακέτα αυγών, που διοχετεύονται τακτικά στο περιβάλλον για να μολύνουν άλλους οργανισμούς. Τα είδη της άλλης υποκατηγορίας, αυτής των Κεστοδαρίων, είναι κυρίως παράσιτα ψαριών.
Όλα τα κεστώδη είναι παρασιτικά. Πολλά έχουν σύνθετο βιολογικό κύκλο, συμπεριλαμβανομένου ενός σταδίου τελικού (κύριου) ξενιστή, στο οποίο οι ενήλικες μεγαλώνουν και αναπαράγονται, συχνά για χρόνια, και ένα ή δύο ενδιάμεσα στάδια στα οποία αναπτύσσονται οι προνύμφες σε άλλους ξενιστές. Συνήθως τα ενήλικα ζουν στις πεπτικές οδούς των σπονδυλωτών, ενώ οι προνύμφες ζουν συχνά στο σώμα άλλων ζώων, είτε σπονδυλωτά είτε ασπόνδυλα.[1] Για παράδειγμα, το διφυλλοβόθριο (Diphyllobothrium) έχει τουλάχιστον δύο ενδιάμεσους ξενιστές: ένα καρκινοειδές και στη συνέχεια ένα ή περισσότερα ψάρια γλυκού νερού. Ο τελικός του ξενιστής είναι ένα θηλαστικό.[1] Ορισμένα κεστώδη είναι συγκεκριμένα για τον ξενιστή, ενώ άλλα είναι παράσιτα μεγάλης ποικιλίας ξενιστών. Έχουν περιγραφεί περίπου 6.000 είδη. Πιθανώς όλα τα σπονδυλωτά μπορούν να φιλοξενήσουν τουλάχιστον ένα είδος.
Η ενήλικη ταινία έχει κεφαλή, κοντό λαιμό και μια στροβίλη (διαχωρισμένο σώμα) που σχηματίζεται από προγλωττίδες. Οι ταινίες αγκιστρώνονται στο εσωτερικό του εντέρου του ξενιστή τους χρησιμοποιώντας την κεφαλή τους τους, η οποία συνήθως έχει γάντζους, μυζητήρες ή και τα δύο.[2] Δεν έχουν στόμα, αλλά απορροφούν θρεπτικά συστατικά απευθείας από το έντερο του ξενιστή. Ο λαιμός παράγει συνεχώς προγλωττίδες και κάθε μία περιέχει αναπαραγωγική οδό.[3] Οι ώριμες προγλωττίδες είναι γεμάτες αυγά και πέφτουν για να φύγουν από τον ξενιστή – είτε παθητικά στα κόπρανα, είτε κινούνται ενεργά. Όλες οι ταινίες είναι ερμαφρόδιτες, με κάθε άτομο να έχει αρσενικά και θηλυκά αναπαραγωγικά όργανα.
Οι άνθρωποι υπόκεινται σε λοίμωξη από πολλά είδη ταινιών, εάν καταναλώσουν κρέας που δεν έχει μαγειρευτεί, όπως το χοιρινό (Taenia solium), το βόειο κρέας (T. saginata) και τα ψάρια (Diphyllobothrium), ή εάν ζουν ή τρώνε τρόφιμα παρασκευασμένα σε συνθήκες κακής υγιεινής (είδη Υμενόλεπρις ή Εχινόκοκκος). Η αναπόδεικτη ιδέα της χρήσης ταινιών για αδυνάτισμα κυκλοφορεί από το 1900 περίπου.[4]
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ 1,0 1,1 Ruppert, Edward E.· Fox, Richard, S.· Barnes, Robert D. (2004). Invertebrate Zoology, 7th edition. Cengage Learning. σελίδες 258–263. ISBN 978-81-315-0104-7.
- ↑ Cheng, Thomas C. (2012). «Cestoidea: The Tapeworms, Cestodaria: the Unsegemented Tapeworms & Eucestoda: The True Tapeworms». General Parasitology. Elsevier Science. σελίδες 378–444. ISBN 978-0-323-14010-2.
- ↑ Tortora, Gerard J.· Funke, Berdell R.· Case, Christine L. (2016) [2010]. Microbiology: An Introduction (12th έκδοση). Benjamin-Cummings, part of Addison Wesley Longman. σελ. 347. ISBN 9780321929150.
- ↑ «'Eat! Eat! Eat!' Those notorious tapeworm diet pills» (στα αγγλικά). The Quack Doctor. 2015-01-23. https://thequackdoctor.com/index.php/eat-eat-eat-those-notorious-tapeworm-diet-pills/. Ανακτήθηκε στις 2018-07-26.