Εντ Γουντ

Εντ Γουντ
Όνομα στη μητρική γλώσσα	Edward Davis Wood Jr. (Αγγλικά)
Ψευδώνυμο	Ann Gora, Akdov Telmig, Johnny Carpenter, Emil Moreau, John Quinn, William Davis, Dick Trent και Kathleen Everett
Γέννηση	10  Οκτωβρίου 1924 Πακίπσι
Θάνατος	10  Δεκεμβρίου 1978 Χόλυγουντ
Αιτία θανάτου	Οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου
Συνθήκες θανάτου	φυσικά αίτια
Χώρα πολιτογράφησης	Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής
Ιδιότητα	σεναριογράφος, παραγωγός ταινιών, ηθοποιός ταινιών, σκηνοθέτης κινηματογράφου, μοντέρ, συγγραφέας, ηθοποιός θεάτρου, μυθιστοριογράφος και σκηνοθέτης
Σύντροφος	Dolores Fuller
Σημαντικά έργα	Glen or Glenda
Σχετικά πολυμέσα

Ο Έντουαρντ Ντέιβις Γουντ Τζούνιορ (Edward Davis Wood Jr, 10 Οκτωβρίου 1924 - 10 Δεκεμβρίου 1978), γνωστός απλά ως Εντ Γουντ, ήταν Αμερικανός κινηματογραφικός σκηνοθέτης, σεναριογράφος και παραγωγός ταινιών. Απ' το 1951 έως το θάνατό του, γύρισε μεγάλο αριθμό ταινιών, στις περισσότερες από τις οποίες εμφανιζόταν επίσης ως ηθοποιός και έκανε το μοντάζ. Θεματολογικά, ανήκαν συνήθως στην κατηγορία του τρόμου και της επιστημονικής φαντασίας, ενώ προς το τέλος της ζωής του προσπάθησε να αναμείξει τα παραπάνω είδη με την πορνογραφία και τελικώς κατέληξε να γυρίζει πορνογραφικές ταινίες. Αν και ο ίδιος είχε μεγάλη αγάπη για τον κινηματογράφο και ονειρευόταν να πετύχει μια μεγάλη καριέρα, ωστόσο την εποχή που ήταν ενεργός είχε αντιμετωπιστεί άκρως αρνητικά ως σκηνοθέτης.

Καριέρα

Δεν γνώρισε ποτέ εμπορική ή καλλιτεχνική επιτυχία και αντιμετωπίστηκε τότε απ' το Χόλυγουντ ως μια γραφική φυσιογνωμία που είχε πάθος με τον κινηματογράφο, αλλά δεν διέθετε το αντίστοιχο ταλέντο - διόλου τυχαία, έχει χαρακτηριστεί ως ένας από τους χειρότερους σκηνοθέτες όλων των εποχών και αρκετοί μάλιστα αναλυτές τον θεωρούν ως τον χειρότερο σκηνοθέτη όλων των εποχών. Πιθανώς σε αυτό έπαιξε ρόλο και η μόνιμη αδυναμία του, με λίγες τυχερές εξαιρέσεις (όπως με την ταινία Plan 9 from Outer Space του 1959), να βρει χρηματοδότες.

Ως αποτέλεσμα, για να περιορίσει τα έξοδα, αναγκαζόταν να γυρίζει τις ταινίες του μέσα σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα για οικονομικούς λόγους. Σε κάποιες μάλιστα ταινίες, όπως στην Glen or Glenda (Γκλεν ή Γκλέντα, με προϋπολογισμό μόλις 26.000 δολαρίων, γυρίστηκε σε στυλ ημι-ντοκιμαντέρ) του 1953, το κινηματογραφικό στούντιο ενοικιαζόταν μόλις για 4 ημέρες, προκειμένου να μειωθεί το κόστος της επένδυσης στο ελάχιστο. Για αυτούς τους λόγους, γύριζε έως και 30 σκηνές την ημέρα, αριθμός εξωπραγματικός σε σύγκριση με τη μία ή το μέγιστο δύο σκηνές των περισσότερων ταινιών, και ως εκ τούτου ο ίδιος μετά βίας άφηνε τους ηθοποιούς του να κάνουν πρόβες πριν το κάθε γύρισμα. Συνήθως τους έστελνε απευθείας μπροστά στην κάμερα, γεγονός που μερικές φορές οδηγούσε σε σύγχυση κατά τα γυρίσματα και σε γελοίες σκηνές. Επίσης, για τους λόγους που μόλις προαναφέρθηκαν, ο Εντ Γουντ έκανε ελάχιστη χρήση του μοντάζ και σπάνια δοκίμαζε να ξανακάνει τις ηχογραφήσεις όταν «δεν του έβγαιναν» με την πρώτη. Κατά συνέπεια, όλες οι ταινίες του είχαν πάντα εμφανή και εξωφρενικά λάθη, όπως τοίχους που κινούνται (ιδίως όταν οι ηθοποιοί έπεφταν πάνω τους) ή απότομες αλλαγές μεταξύ των σκηνών (jump cuts). Το ίδιο συνέβη και με τα ειδικά εφέ των ταινιών του, καθώς αναγκαζόταν να είναι όσο το δυνατόν πιο οικονομικά, με αποτέλεσμα να είναι πρωτόγονα ή σε κάποια έργα ακόμα και γελοία κατά καιρούς.

Παρόλα αυτά, μεταθανάτια οι ταινίες του έγιναν αντικείμενο μελέτης για τα τεχνικά λάθη, τα εξαιρετικά φτηνά σκηνικά, τα αυτοσχέδια και πρωτόγονα τεχνικά εφέ, τη χρήση ασύνδετων εμβόλιμων πλάνων που έβρισκε δωρεάν σε κινηματογραφικά αρχεία, τους εκκεντρικούς χαρακτήρες, τους παράξενους διαλόγους και την αλλόκοτη πλοκή των σεναρίων. Έτσι σήμερα θεωρείται εμβληματική μορφή στο χώρο των b-movies και της παρωδίας, αν και ο Γουντ ουδέποτε είχε τέτοια πρόθεση. Αντιθέτως μάλιστα θεωρούσε πως γύριζε κανονικές ταινίες και εξ αρχής ονειρευόταν μια μεγάλη καριέρα στο Χόλυγουντ, που όμως ποτέ δεν ήρθε, με αποτέλεσμα σταδιακά να πέσει σε κατάθλιψη, καθώς έβλεπε τον εαυτό του ως έναν παρεξηγημένο καλλιτέχνη. Η τραγωδία της καριέρας του Γουντ είναι ότι ποτέ δεν τον πήραν στα σοβαρά όσο ζούσε, ενώ ήταν πάντα στόχος του να αναγνωριστεί ως σκηνοθέτης.

Περισσότερο από τις ίδιες τις δημιουργικές ικανότητές του, ο Εντ Γουντ είναι ευρύτερα γνωστός για το ότι συνεργάστηκε με τον μεγάλο Ούγγρο ηθοποιό Μπέλα Λουγκόζι, μετρ των ταινιών τρόμου. Κάποιοι έχουν μιλήσει για εκμετάλλευση, υποστηρίζοντας ότι ο σκηνοθέτης χρησιμοποίησε έναντι πινακίου φακής τον Λουγκόζι στα τελευταία του χρόνια (καθώς βρέθηκε νεκρός στο κρεβάτι του σπιτιού του στο Λος Άντζελες στις 16 Αυγούστου 1956, σε ηλικία 73 ετών, από καρδιακό επεισόδιο), εθισμένο στη μορφίνη και πάμφτωχο, ώστε να κερδίσει από τη βαρύτητα του ονόματός του. Οι περισσότερες μαρτυρίες όμως συγκλίνουν στο ακριβώς αντίθετο, ότι ανέπτυξαν αληθινή φιλία και ο Γουντ ήταν ένας απ' τους πιο ειλικρινείς συμπαραστάτες του Λουγκόζι στα προβλήματα υγείας που αντιμετώπιζε. Την εκδοχή αυτή υιοθετεί και ο Τιμ Μπάρτον στην κινηματογραφική ταινία Εντ Γουντ (1994), η οποία περιστρέφεται γύρω απ' τη σχέση των δύο καλλιτεχνών.

Στην εποχή του, ο Εντ Γουντ ήταν επίσης γνωστός για τη συχνή εμμονή του να ντύνεται σαν γυναίκα. Όταν ήταν μικρός, η μητέρα του τον έντυνε συχνά με κοριτσίστικα ρούχα, φούστες και φορέματα, έως και την ηλικία των 12 ετών, πιθανώς διότι ήθελε να είχε αποκτήσει κόρη. Ως αποτέλεσμα, καλλιεργήθηκε στο Γουντ μια κλίση προς την παρενδυσία και είχε μάλιστα δηλώσει πως όταν πολεμούσε στο Γκουανταλκανάλ (υπηρέτησε ως πεζοναύτης στο Β' Παγκόσμιο Πόλεμο), φορούσε κρυφά σουτιέν και γενικώς γυναικεία εσώρουχα κάτω απ' τη στρατιωτική στολή. Αυτό δεν σημαίνει πως ήταν ομοφυλόφιλος - απεναντίας μάλιστα στα νιάτα του είχε τη φήμη του γυναικά. Στα πιο ώριμα χρόνια του, όμως, ήταν πιστός και αφοσιωμένος στις φίλες του (η πιο διάσημη από τις οποίες ήταν η Ντολόρες Φούλερ / Dolores Fuller, σε δεσμό από τα τέλη του 1952 έως το 1955) και μετά στη σύζυγό του, Κάθυ Ο'Χάρα / Kathy O'Hara, την οποία παντρεύτηκε το 1956. Ο Γουντ είχε ένα παιδί, μια κόρη που ονομάζεται Kathleen Emily Wood.

Μεταγενέστερα χρόνια

Από το 1963 μέχρι το θάνατό του τον Δεκέμβριο του 1978, ο Γουντ έγραψε τουλάχιστον 80 μυθιστορήματα και εκατοντάδες διηγήματα, καθώς και διηγήματα για διάφορα περιοδικά και κόμικς. Κάποιες φορές έφτανε στο σημείο να εργάζεται σε δώδεκα έργα ταυτόχρονα, ενώ παράλληλα έτρωγε, έπινε, έβλεπε τηλεόραση και συζητούσε ενώ πληκτρολογούσε στη γραφομηχανή. Συμβούλευε τους νέους συγγραφείς να συνεχίσουν να γράφουν. «Ακόμα και αν η ιστορία χειροτερέψει, θα βελτιωθεί στο τέλος», όπως τόνιζε.

Στα τελευταία του 15 χρόνια, ο Εντ Γουντ είχε σοβαρές οικονομικές δυσκολίες. Συχνά έγραφε ολόκληρα σενάρια ταινιών για μόλις 700 έως 1.000 δολάρια το κάθε ένα (με την τότε ισοτιμία), μόνο για να επιβιώσει, λεφτά όμως που ξόδευε σχεδόν αμέσως στο ποτό στην τοπική κάβα. Η καριέρα του ως σκηνοθέτη είχε πλέον υποβαθμιστεί στη δημιουργία αποκλειστικά πορνογραφικών ταινιών. Η κατάθλιψή του άρχισε να εντείνεται και μαζί της αναπτύχθηκε στον ίδιο και στη σύζυγό του σοβαρό πρόβλημα αλκοολισμού. Ο Paul Marco είπε ότι ο Γουντ έλεγε συνεχώς με απόγνωση: «Θεέ μου, έχω δώσει τα πάντα. Θα έπρεπε να είμαι εκατομμυριούχος. Θα έπρεπε να έχω ένα εκατομμύριο δολάρια τώρα!»

Ως αποτέλεσμα, ο Εντ Γουντ και η σύζυγός του εκδιώχθηκαν συστηματικά από τα διαμερίσματά τους λόγω μη καταβολής ενοικίου. Κάθε φορά που μετακόμιζαν, ο Wood δημιουργούσε αμέσως πίστωση με την κάβα που βρισκόταν πλησιέστερα στη νέα του διεύθυνση. Το τελευταίο τους διαμέρισμα ήταν σε μια περιοχή γκέτο υψηλής εγκληματικότητας «στη γωνία Yucca και Cahuenga» στο Χόλυγουντ, όπου κατοικούσαν τοξικομανείς και τζογαδόροι, και μάλιστα ο ήχος των πυροβολισμών έξω από το κτίριο τις νύχτες ήταν συχνό φαινόμενο. Ο Γουντ, ο οποίος έβαζε τακτικά ενέχυρο τις γραφομηχανές του για μετρητά, έπεφτε τακτικά θύμα ληστείας όταν έβγαινε πεζός στο δρόμο προς την κάβα. Τελικά έβαλε τον εκδότη του να στέλνει τους μισθούς του απευθείας στους διάφορους ιδιοκτήτες κάβας, έτσι ώστε να μην χρειάζεται να μεταφέρει μετρητά όταν πήγαινε εκεί.

Θάνατος

Σταδιακά έως το 1978, η κατάθλιψη του Γουντ είχε επιδεινωθεί, καθώς ο ίδιος και η σύζυγός του Kathy O'Hara είχαν υποκύψει στον αλκοολισμό. Εκδιώχθηκαν από το διαμέρισμά τους στο Χόλυγουντ στην οδό Yucca την Πέμπτη 7 Δεκεμβρίου 1978, σε πλήρη φτώχεια, από δύο βοηθούς σερίφη που κλήθηκαν από τον ιδιοκτήτη τους επειδή δεν πλήρωσαν το ληξιπρόθεσμο ενοίκιό τους. Μάλιστα εξαναγκάστηκαν βίαια να αφήσουν πίσω όλα τα προσωπικά τους αντικείμενα, μεταξύ αυτών και τα λευκώματα και τα ημιτελή σενάρια, τα οποία ο ιδιοκτήτης φέρεται να πέταξε βιαστικά σε έναν κάδο απορριμμάτων, προκειμένου να μην τα αφήσει πίσω και πέσουν σε λάθος χέρια. Η μεγάλη συλλογή του Γουντ από τις πρώτες διαφημίσεις του απορρίφθηκε επίσης μετά την έξωσή του. Το ζευγάρι μετακόμισε στο μικρό διαμέρισμα του φίλου τους, ηθοποιού Peter Coe, στο Βόρειο Χόλυγουντ, που βρίσκεται στη λεωφόρο Laurel Canyon 5635. Ο Εντ Γουντ έπεσε σε κατάσταση απόγνωσης το Σαββατοκύριακο, πίνοντας βότκα και καλώντας απεγνωσμένα παλιούς του φίλους για χρήματα, χωρίς όμως αποτέλεσμα.

Γύρω στο μεσημέρι της Κυριακής 10 Δεκεμβρίου, ο Γουντ αισθάνθηκε άρρωστος και πήγε να ξαπλώσει στην κρεβατοκάμαρα του Coe, ενώ ο Coe, η Kathy O'Hara και μερικοί φίλοι παρακολουθούσαν έναν αγώνα ποδοσφαίρου στην τηλεόραση. Από την κρεβατοκάμαρα, ζήτησε από την O'Hara να του φέρει ένα ποτό, κάτι που εκείνη αρνήθηκε να κάνει. Λίγα λεπτά αργότερα φώναξε: «Κάθυ, δεν μπορώ να αναπνεύσω!», μια έκκληση που η Ο'Χάρα αγνόησε, καθώς αργότερα είπε ότι ο Εντ Γουντ το έκανε συχνά αυτό, ως φάρσα. Αφού δεν άκουσε καμία κίνηση στην κρεβατοκάμαρα για είκοσι λεπτά, η O'Hara έστειλε μια φίλη να ελέγξει τον Γουντ, η οποία τον βρήκε νεκρό στο κρεβάτι από καρδιακό επεισόδιο, σε ηλικία 54 ετών. Στη συνέχεια, ο ίδιος αποτεφρώθηκε και οι στάχτες του διασκορπίστηκαν στη θάλασσα. Η σύζυγός του, Kathy O'Hara, έπεσε τότε σε κατάσταση ψυχολογικής συντριβής για αρκετό καιρό και τελικώς πέθανε στις 26 Ιουνίου 2006, χωρίς να ξαναπαντρευτεί.

Επαναξιολόγηση

Τη εποχή του θανάτου του, το όνομα και η καριέρα του Γουντ είχαν γίνει τόσο αφανή και σκοτεινά που ακόμα και οι περισσότερες τοπικές εφημερίδες του Λος Άντζελες, συμπεριλαμβανομένου του περιοδικού ψυχαγωγίας Variety, δεν δημοσίευσαν καμία νεκρολογία για αυτόν.

Στα μετέπειτα χρόνια όμως, και ιδίως μετά τη δημοσίευση της βιογραφίας του Rudolph Gray Ecstazen με τον τίτλο, Nightmare: The Life and Art of Edward D. Wood, Jr. το 1992, η ζωή και το έργο του Γουντ γνώρισαν ένα είδος δημόσιας δικαίωσης χάρη στον εκ νέου ανακαλυφθέντα ζήλο και την αληθινή αγάπη του για τον κινηματογράφο και την κινηματογραφική βιομηχανία. Το 1994 μάλιστα γυρίστηκε και προβλήθηκε η βιογραφική ταινία του Τιμ Μπάρτον «Εντ Γουντ», η οποία κέρδισε δύο βραβεία Όσκαρ (αξιοσημείωτο είναι ότι γυρίστηκε ασπρόμαυρη).

Φιλμογραφία

Αναφέρονται μόνο οι ταινίες που σκηνοθέτησε. Δεν περιλαμβάνονται οι ταινίες στις οποίες έγραψε μόνο το σενάριο, ούτε διασκευές ταινιών του από άλλους σκηνοθέτες.

Έτος	Όνομα	Επίσης	Σημειώσεις
1951	The Sun Was Setting	Σεναριογράφος	Τηλεταινία - πιθανώς δεν μεταδόθηκε ποτέ.
1953	Glen or Glenda	Σεναριογράφος, πρωταγωνιστής	Ταινία σχετική με την ομοφυλοφιλία. Πιστεύεται πως σε ένα βαθμό, όσον αφορά την παρενδυσία, ο Γουντ έχει προσθέσει βιογραφικά στοιχεία.
	Crossroad Avenger: The Adventures of the Tucson Kid	Σεναριογράφος, ηθοποιός	Δοκιμαστικό για μια σειρά ταινιών που τελικά απορρίφθηκε
	Boots	Σεναριογράφος	Βασισμένο στο προηγούμενο δοκιμαστικό
1954	Jail Bait	Σεναριογράφος	Αστυνομική ταινία φαντασίας, όπου ο εγκληματίας πρωταγωνιστής κάνει εγχείρηση αλλαγής προσώπου για να αποφύγει τους διώκτες του.
1955	Bride of the Monster	Σεναριογράφος	Μια από τις πιο γνωστές ταινίες του. Ο Λουγκόζι υποδύεται έναν επιστήμονα που δημιουργεί πυρηνικούς υπερανθρώπους για να καταλάβει τη Γη.
1957	Final Curtain	Σεναριογράφος
	The Night the Banshee Cried	Σεναριογράφος
1959	Plan 9 from Outer Space	Σεναριογράφος	Το πιο διάσημο έργο του, χαρακτηρισμένο ως το χειρότερο στην ιστορία του κινηματογράφου, αφηγείται τη σύγκρουση ανάμεσα σε ένα ανδρόγυνο ζόμπι, ένα στόλο εξωγήινων και τον αμερικανικό στρατό. Ανάμεσα στα πολλά παράδοξα, ξεχωρίζει η παρεμβολή πλάνων με τον Λουγκόζι που προορίζονταν για άλλη ταινία, ενώ μάλιστα ο ηθοποιός είχε πεθάνει τρία χρόνια νωρίτερα! Σημειωτέον ότι η παραγωγή χρηματοδοτήθηκε από Ευαγγελικούς, τους οποίους ο Γουντ είχε πείσει πως με τα κέρδη που θα απέφερε, θα γύριζε από μία βιογραφική ταινία για καθέναν απ' τους Δώδεκα Αποστόλους. Αναφέρεται ότι στην πρεμιέρα της ταινίας του Plan 9 from Outer Space, ο Εντ Γουντ είπε: «Θα μείνω στην ιστορία με αυτή την ταινία».
	Night of the Ghouls	Σεναριογράφος	Γυρίστηκε το 1959, αλλά κυκλοφόρησε μόλις το 1984 και απευθείας στα βίντεο, επειδή ο Γουντ δεν είχε χρήματα για την επεξεργασία του αρνητικού. Στην ταινία, ένας κομπογιαννίτης μέντιουμ αποσπά χρήματα από αφελείς.
1960;	Trick Shooting with Kenne Duncan
1961	The Sinister Urge	Σεναριογράφος
1969	The Love Feast	Σεναριογράφος, πρωταγωνιστής	Ελαφριά πορνογραφική ταινία.
1970	Take It Out in Trade	Σεναριογράφος	Πορνό γυρισμένο με ερασιτέχνες ηθοποιούς.
	Excited	Σεναριογράφος	Το υπογράφει με το ψευδώνυμο Akdov Telmig.
1971	The Only House	Σεναριογράφος	Διασκευή του ομώνυμου μυθιστορήματος.
	Necromania	Σεναριογράφος	Ένα παντρεμένο ζευγάρι προσπαθεί να επιλύσει τα σεξουαλικά του προβλήματα, καταφεύγοντας σε μια νεκρομάντιδα και τη βοηθό της.
1975	Sex Education Correspondence School	Σεναριογράφος
1977	Hot Ice

Βιβλιογραφία

• Benshoff, Harry M. (1997). Monsters in the Closet: Homosexuality and the Horror Film. Manchester University Press. ISBN 0-7190-4473-1. 
• Craig, Rob (2009). Ed Wood, Mad Genius: A Critical Study of the Films. McFarland. ISBN 978-0-7864-5423-5. 
• Ford, Luke (1999). A History of X: 100 Years of Sex in Film. Prometheus Books. ISBN 1-61592-631-3. 
• Gerstner, David A., επιμ. (2006). Routledge International Encyclopedia of Queer Culture. Routledge. ISBN 0-415-30651-5. 
• Grey, Rudolph (1994). Nightmare of Ecstasy: The Life and Art of Edward D. Wood Jr. Feral House. ISBN 0-922915-24-5. 
• Hoberman, J.· Rosenbaum, Jonathan (2009). Midnight Movies. Basic Books. ISBN 978-0-7867-4700-9. 
• Morton, Jim (1986). Juno, Andrea· Vale, V., επιμ. Incredibly Strange Films (1 έκδοση). San Francisco, California: RE/Search. ISBN 0-940642-09-3. 
• Pontolillo, James (2017). The Unknown War of Edward D. Wood, Jr.: 1942 - 1946. Self-published. ISBN 978-1-5488-6947-2. 
• Weaver, Tom, επιμ. (2004). It Came From Horrorwood: Interviews With Moviemakers In The Science Fiction And Horror Tradition. McFarland. ISBN 0-7864-2069-3. 
• Weldon, Michael (1996). The Psychotronic Video Guide. Titan Books. ISBN 1-85286-770-1. 

Περαιτέρω ανάγνωση

• Conway, Rob (2009). Ed Wood, Mad Genius: A Critical Study of the Films. McFarland. ISBN 978-0-7864-3955-3. .
• Medved, Harry and Michael (1980). The Golden Turkey Awards. Perigree Books. ISBN 0-399-50463-X.  pp. 168, 169, 176–181, 204–208, 211, 217.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Εντ Γουντ στην IMDb
• The Hunt for Edward D. Wood Jr. Exhaustive guide to Wood's films and their commercial releases.
• Ed Wood Jr.'s magazine work (Includes adult images)
• Ed Wood: A Neighbor on the Boulevard of Broken Dreams
• Ed Wood's TV pilot Final Curtain
• Ed Wood's lost TV pilot, "Final Curtain"
• Book page for Blood Splatthharvers Quickly: The Collected Stories
• The Hunt for Edward D. Wood, Jr. Αρχειοθετήθηκε 2007-03-13 στο Wayback Machine. - Ιστοσελίδα θαυμαστών