Μετάβαση στο περιεχόμενο

Γαλαξίας του Τριγώνου

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Συντεταγμένες: Sky map 01h 33m 50.9s, 30° 39′ 36″

Γαλαξίας του Τριγώνου
Ο γαλαξίας του Τριγώνου - Μεσιέ 33
Παρατηρησιακά Δεδομένα (εποχή J2000)
ΑστερισμόςΤρίγωνον
Ορθή Αναφορά01h 33m 50.9s[1]
Απόκλιση+30° 39′ 37″[1]
Μετατόπιση προς το ερυθρό- 179 ± 3 km/s [1]
Απόσταση3 ± 1,2 MLy (0,967 ± 0,367 Mpc)[1]
Ομάδα ή σμήνος γαλαξιώνΤοπική ομάδα γαλαξιών
Φαινόμενο μέγεθος (V)5,72 [2]
Χαρακτηριστικά
Τύπος ΓαλαξίαSA(s)cd HII [1]
Φαινόμενη διάμετρος (V)70,8' x 41,7' [1]
Άλλες ονομασίες
Μεσιέ 33, NGC 598, UGC 1117, PGC 5818 [1]
Δείτε επίσης: Γαλαξίες, Κατάλογος γαλαξιών

Ο γαλαξίας του Τριγώνου (γνωστός και ως Μεσιέ 33, Μ33 και NGC 598) είναι σπειροειδής γαλαξίας σε απόσταση τριών εκατομμυρίων ετών φωτός, στον αστερισμό Τρίγωνον. Είναι ο δεύτερος κοντινότερος σπειροειδής γαλαξίας στον Γαλαξία μας μετά τον Γαλαξία της Ανδρομέδας και ανήκει στην Τοπική ομάδα γαλαξιών.

Ιστορικό

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Πιθανότατα ο γαλαξίας του Τριγώνου ανακαλύφθηκε από τον Hodierna to 1654. Ο Σαρλ Μεσιέ τον ανακάλυψε ανεξάρτητα τις 25 Αυγούστου 1764. Παρ' όλα αυτά, ο Ουίλιαμ Χέρσελ, αν και προσπάθησε να αποφύγει την ένταξη στον κατάλογό του αντικειμένων του Μεσιέ, τον συμπεριέλαβε ως Η.V.17, όταν παρατήρησε τον γαλαξία το φθινόπωρο του 1784. Επιπλέον, ο Χέρσελ συμπεριέλαβε στον κατάλογό του το λαμπρότερο νεφέλωμα του γαλαξία, το NGC 604, ως Η.ΙΙΙ.150. [3][4] Ο Μεσιέ 33 ήταν ένας από τους πρώτους γαλαξίες που αναγνωρίστηκαν ως σπειροειδείς από τον Κόμη Ρος, τότε γνωστοί ως νεφελώματα. Ο Μεσιέ 33 ήταν ένα από τα πρώτα «νεφελώματα» που αναγνωρίστηκαν ως γαλαξίες, όταν ανακαλύφθηκαν σε αυτόν κηφείδες.

Χαρακτηριστικά

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Μεσιέ 33 είναι ένας σπειροειδής γαλαξίας χωρίς ράβδο στο κέντρο του, δηλαδή οι βραχίονές του αρχίζουν κατευθείαν από τον πυρήνα του. Από την οπτική μεριά της Γης φαίνεται υπό κλίση 54 μοιρών, κάτι που επιτρέπει την εξέταση των βραχιόνων χωρίς να εμποδίζεται από αέρια.[5][6] Στον πυρήνα του γαλαξία του Τριγώνου υπάρχει εξαιρετικά φωτεινή πηγή ακτίνων Χ με εκπομπή 1,2 × 1039 erg/s, η οποία μεταβάλλεται κατά 20% σε μία περίοδο 106 ημερών. Αυτή η πηγή είναι η ισχυρότερη στην τοπική ομάδα.[7]

Σχηματισμός άστρων

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το NGC 604 στον γαλαξία του Τριγώνου.

Το εσωτερικό μέρος του γαλαξία αποτελείται από δυο φωτεινούς σπειροειδείς βραχίονες, στους οποίους υπάρχουν πολλές περιοχές σχηματισμού άστρων. Το δέκα τοις εκατό του αερίου του γαλαξία βρίσκεται σε αυτήν την κατάσταση, δηλαδή σε νεφελώματα.[5][6] Στον γαλαξία του Τριγώνου, τέσσερα νεφελώματα έχουν αριθμούς NGC, τα NGC 588, NGC 592, NGC 595 και NGC 604, ενώ κάποιοι άλλοι λαμπροί κόμβοι έχουν αριθμούς IC. Αυτοί είναι οι IC 131, IC 132, IC 133, IC 134, IC 135, IC 136, IC 137, IC 139-40, IC 142 και IC 143. Το μεγαλύτερο νεφέλωμα, το NGC 604, είναι 5 x 107 λαμπρότερο από τον Ήλιο.[8]

Άλλα χαρακτηριστικά

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Γύρω στα 54 σφαιρωτά σμήνη έχουν ανιχνευτεί στον γαλαξία Μεσιέ 33, αλλά ο πραγματικός αριθμός εκτιμάται γύρω στα 120 ή και περισσότερα.[9] Η ηλικία τους θεωρείται ότι είναι μικρότερη από αυτήν των αντιστοίχων στο Γαλαξία μας. Τα λαμπρότερα από αυτά που φαίνονται σε ένα τηλεσκόπιο 50 εκατοστών είναι τα C 39, C 27 και C 13.[10] Η υπεριώδης ακτινοβολία που εκπέμπουν τα ογκώδη άστρα αυτού του γαλαξία συγκρίνεται με αυτή των άστρων στο Μέγα Νέφος του Μαγγελάνου.[11]

Το 2007, μία μαύρη τρύπα με μάζα 15,7 ηλιακές μάζες εντοπίστηκε με βάση στοιχεία από το τηλεσκόπιο ακτίνων Χ Τσάντρα. Αυτή η τρύπα, με όνομα Μ33 Χ-7, περιφέρεται γύρω από έναν αστέρα κάθε 3,5 μέρες. Είναι η μεγαλύτερη γνωστή αστρική μαύρη τρύπα, που δημιουργήθηκε δηλαδή από την κατάρρευση ενός άστρου.[12][13]

Κοντινοί γαλαξίες

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η θέση του γαλαξία του Τριγώνου (Μ33) σε σχέση με τον αστερισμό της Ανδρομέδας.

Ο γαλαξίας του Τριγώνου έχει διάμετρο 50.000 έτη φωτός και υπολογίζεται ότι φιλοξενεί 30 με 40 δισεκατομμύρια αστέρες.[14] Αυτά τα μεγέθη κατατάσσουν τον Γαλαξία του Τριγώνου ως το τρίτο μεγαλύτερο μέλος της Τοπικής Ομάδας γαλαξιών μετά τον Γαλαξία της Ανδρομέδας (1 τρισεκατομμύριο άστρα) και τον Γαλαξία μας (400 δισεκατομμύρια ή ενδεχομένως ακόμα και 500 δισεκατομμύρια άστρα). Ο LCG 3, γνωστός και ως νάνος των Ιχθύων, είναι ένας πιθανός δορυφόρος του γαλαξία του Τριγώνου. Ο γαλαξίας του Τριγώνου απέχει 750.000 έτη φωτός από τον γαλαξία της Ανδρομέδας. Το 2012 ανακοινώθηκε ότι ο γαλαξίας της Ανδρομέδας και του Τριγώνου συνδέονται μεταξύ τους με μια γέφυρα υδρογόνου.[15]

Παρατήρηση

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Εάν τα επίπεδα της φωτορύπανσης είναι χαμηλά, ο γαλαξίας του Τριγώνου είναι οριακά ορατός με γυμνό μάτι, καθώς έχει φαινόμενο μέγεθος 5,72 (με όριο για παρατήρηση με γυμνό μάτι το 6).[16] Καθώς είναι ένα διάχυτο αντικείμενο, η ορατότητά του επηρεάζεται έντονα από τη φωτορύπανση. Κατά συνέπεια, ο γαλαξίας αυτός αποτελεί ένα από τα κριτήρια διαύγειας του νυχτερινού ουρανού.[17][18] Αν και ο εντοπισμός του με γυμνό μάτι είναι δύσκολος, ο γαλαξίας του Τριγώνου αποτελεί ένα εντυπωσιακό αντικείμενο με κιάλια και μικρά τηλεσκόπια.

Δείτε επίσης

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • NGC 300, ένας άλλος κοντινός σπειροειδής γαλαξίας με παρόμοια μορφή.

Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 «NASA/IPAC Extragalactic Database». Results for NGC 598. Ανακτήθηκε στις 24 Οκτωβρίου 2006. 
  2. ↑ «M 33 -- Galaxy». SIMBAD. Centre de Données astronomiques de Strasbourg. Ανακτήθηκε στις 28 Νοεμβρίου 2009. 
  3. ↑ Jones, Kenneth Glyn (1991). Messier's nebulae and star clusters. The Practical astronomy handbook series (2nd έκδοση). Cambridge University Press. σελ. 366. ISBN 0521370795. 
  4. ↑ Mullaney, James (2007). The Herschel objects and how to observe them. Astronomers' Observing Guides. Springer. σελίδες 16–17. ISBN 0387681248. 
  5. ↑ 5,0 5,1 Heyer, Mark H.; Corbelli, Edvige; Schneider, Stephen E.; Young, Judith S. (February 2004). «The Molecular Gas Distribution and Schmidt Law in M33». The Astrophysical Journal 602 (2): 723–729. doi:10.1086/381196. Bibcode: 2004ApJ...602..723H. 
  6. ↑ 6,0 6,1 Verley, S.; Corbelli, E.; Giovanardi, C.; Hunt, L. K. (January 2009). «Star formation in M 33: multiwavelength signatures across the disk». Astronomy and Astrophysics 493 (2): 453–466. doi:10.1051/0004-6361:200810566. Bibcode: 2009A&A...493..453V. 
  7. ↑ Dubus, G.; Charles, P. A.; Long, K. S. (October 2004). «High resolution Chandra X-ray imaging of the nucleus of M 33». Astronomy and Astrophysics 425: 95-98. doi:10.1051/0004-6361:20041253. Bibcode: 2004A&A...425...95D. 
  8. ↑ Corbelli, E.; Verley, S.; Elmegreen, B. G.; Giovanardi, C. (February 2009). «The cluster birthline in M 33». Astronomy and Astrophysics 495 (2): 479-490. doi:10.1051/0004-6361:200811086. Bibcode: 2009A&A...495..479C. 
  9. ↑ Zloczewski, K.; Kaluzny, J.; Hartman, J. (March 2008). «Photometric Survey for Stellar Clusters in the Outer Part of M33». Acta Astronomica 58: 23–39. Bibcode: 2008AcA....58...23Z. 
  10. ↑ Globular Clusters in M33, ανακτήθηκε 2010-03-09.
  11. ↑ Grebel, E. K. (November 2-5, 1999). «The Star Formation History of the Local Group». Στο: F. Favata, A. Kaas, and A. Wilson, επιμ. Proceedings of the 33rd ESLAB symposium on star formation from the small to the large scale. Noordwijk, The Netherlands. Bibcode: 2000ESASP.445...87G. 
  12. ↑ Abubekerov, M. K.; Antokhina, E. A.; Bogomazov, A. I.; Cherepashchuk, A. M. (March 2009). «The mass of the black hole in the X-ray binary M33 X-7 and the evolutionary status of M33 X-7 and IC 10 X-1». Astronomy Reports 53 (3): 232-242. doi:10.1134/S1063772909030056. Bibcode: 2009ARep...53..232A. 
  13. ↑ Morcone, Jennifer (October 17, 2007). «Heaviest Stellar Black Hole Discovered in Nearby Galaxy». Chandra X-ray Observatory press release. https://chandra.harvard.edu/press/07_releases/press_101707.html. Ανακτήθηκε στις 2010-02-13. 
  14. ↑ Michon, Gerard P. «Sizing up the Universe - Stars, Sand and Nucleons». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 Ιανουαρίου 2009. Ανακτήθηκε στις 7 Ιανουαρίου 2010. 
  15. ↑ Θ. Λαΐνας (31 Μαΐου 2012) Γέφυρα υδρογόνου ενώνει δύο γαλαξίες Το Βήμα. Ανακτήθηκε την 1 Ιουνίου 2012
  16. ↑ Bortle, John E. (Φεβρουάριος 2001). «The Bortle Dark-Sky Scale». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Μαρτίου 2009. Ανακτήθηκε στις 7 Ιανουαρίου 2010. 
  17. ↑ Skiff, Brian (10 Ιανουαρίου 1997). «Messier 81 naked-eye». sci.astro.amateur. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Μαρτίου 2021. Ανακτήθηκε στις 11 Φεβρουαρίου 2010. 
  18. ↑ Barbara Wilson· Larry Mitchell. «The Revised AINTNO 100». Astronomy-Mall. Ανακτήθηκε στις 11 Φεβρουαρίου 2010. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]


Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Γαλαξίας_του_Τριγώνου&oldid=10802743"