Αραχίδα
 |
Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές. |
| Arachis | ||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 φύλλα και καρποί της αραχίδος της υπογείου
| ||||||||||||
| Συστηματική ταξινόμηση | ||||||||||||
| Σύστημα: κατά CRONQUIST, 1981 | ||||||||||||
|
Η αραχίδα είναι ποώδες μονοετές ή διετές φυτό της οικογένειας των Κυαμοειδών (Fabaceae). Το γένος Αραχίς (επιστ. ονομ. Arachis) περιλαμβάνει εννέα συνολικά είδη, με αντιπροσωπευτικότερο την Αραχίδα την υπόγειο ή κοινά αράπικο φιστίκι (στην Κύπρο λέγεται φουστουκούδι). Καλλιεργείται σε μεγάλη έκταση στην Ινδία και σε χώρες της αφρικανικής ηπείρου κυρίως για τα σπέρματά της που περιέχουν έλαιο.
Περιγραφή
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Πρόκειται για πόα με όρθιο ή έρποντα βλαστό και εναλλασσόμενα φύλλα, σύνθετα, που έχουν δύο ζεύγη φυλλαρίων. Τα άνθη είναι κίτρινα με κόκκινες ραβδώσεις. Ο καρπός είναι λοβός ή χέδρωπας. Πολλαπλασιάζεται με σπέρματα. Ευδοκιμεί σε θερμά κλίματα.
Ιστορικά στοιχεία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Το φυτό κατάγεται από τη Βραζιλία. Εκεί μεταφέρθηκε και αρχικά καλλιεργήθηκε στην Αφρική από εμπόρους των Νέγρων για τη διατροφή των τελευταίων στο ταξίδι από Αφρική στην Αμερική. Η ποικιλία που καλλιεργείται σήμερα προήλθε έπειτα από συνεχή επιλογή ενός αυτοφυούς είδους της Βραζιλίας. Σταδιακά η καλλιέργειά της επεκτάθηκε σε θερμά κλίματα σε όλο τον κόσμο. Η κυριότερη χώρα παραγωγής είναι η Κίνα (40% της παγκόσμιας παραγωγής). Ακολουθούν η Ινδία, η Νιγηρία, οι Η.Π.Α., η Ινδονησία, το Σουδάν, η Αργεντινή κ.ά. Στην Ελλάδα η καλλιέργεια της αναπτύσσεται σε περιορισμενο βαθμό (περίπου 45,000 στρέμματα), αν και σε αρκετά μέρη όπως στην Μεσσηνία, στον Αλμυρό και στις Σέρρες.
Διατροφικά χαρακτηριστικά
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η περιεκτικότητα των σπερμάτων σε έλαιο ανέρχεται μέχρι και 48% , σε πρωτεΐνη έως και 30%. Είναι πλούσια σε άλατα φωσφόρου ενώ είναι εξαίρετα αφού περιέχουν βιταμίνες όπως είναι η θειαμίνη και η ριβοφλαβίνη καθώς και η νιασίνη, κυστίνη.
Οι καρποί
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο καρπός μετά απο την συλλογή του, υπόκειται σε αποφλοίωση - σπάσιμο. Από τους σπόρους παράγεται εδώδιμο έλαιο υψηλής θρεπτικής αξίας (φιστικέλαιο), αλλά και το φιστικοβούτυρο (ένα είδος βουτύρου). Επίσης καβουρδισμένοι οι σπόροι καταναλώνονται ως ξηροί καρποί, ενώ με κατάλληλη επεξεργασία δίνουν ένα υποκατάστατο του κακάου που χρησιμοποιείται στη ζαχαροπλαστική. Επιπλέον, τα υποπροϊόντα της κατεργασίας των σπόρων θεωρούνται εξαιρετική ζωοτροφή, όπως και τα φύλλα του φυτού.
Βιβλιογραφία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Φυτολογία, Εκπαιδευτική Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια, Εκδοτική Αθηνών.
