Cnicht
 | |
| Math | mynydd, copa  |
|---|---|
| Daearyddiaeth | |
| Gwlad |  Cymru |
| Uwch y môr | 689 metr |
| Cyfesurynnau | 52.99969°N 4.01987°W |
| Cod OS | SH6454946618 |
| Manylion | |
| Amlygrwydd | 104 metr |
| Rhiant gopa | Allt Fawr |
| Cadwyn fynydd | Y Moelwynion |
 | |
Mae Cnicht yn fynydd yn y Moelwynion yn Eryri. Gellir ei ddringo'n weddol hawdd o bentref Croesor. Ambell dro caiff yr enw "Matterhorn Cymru", gan ei fod o'r de-orllewin (ardal Porthmadog neu Groesor) yn edrych yn bur debyg i'r mynydd hwnnw. O'r cyfeiriad arall (wrth ddilyn y llwybr hir sy'n cychwyn gerllaw Nantmor, er enghraifft), prin y mae'n edrych fel mynydd o gwbl, dim ond lle mae'r grib uchel yn gorffen.
Tarddiad yr enw
[golygu | golygu cod]Mae'n debyg fod enw'r mynydd yn tarddu o'r cyfenw Saesneg Knight – bu teulu o'r enw hwnnw yn fasnachwyr yng Nghaernarfon ac yn berchen ar dir yn yr ardal. Pan fenthyciwyd yr enw i'r Gymraeg, roedd y cytseiniad a gynrychiolir gan <K> a <gh> yn dal yn cael eu hynganu yn Saesneg ac fe'u cadwyd yn yr enw Cymraeg Cnicht fel <C> (/k/) a <ch> (/χ/).[1]
Yn lleol, dywedir weithiau fod y mynydd yn edrych yn debyg i farchog ('knight' yn Saesneg) neu i helmed marchog.[2]
Rhestru copaon
[golygu | golygu cod]Dosberthir copaon Cymru, a gweddill gwledydd Prydain, yn rhestri arbennig yn ôl uchder ac yn ôl amlygrwydd y copa; mae'r copa hwn yn cael ei alw'n Hewitt, Nuttall a HuMP. Mae sawl cymdeithas yn mesur, gwiro a chasglu'r rhestri hyn a dônt ynghŷd ar wefan “Database of British and Irish hills”.[3] Uchder y copa o lefel y môr ydy 689 metr (2260 tr). Cafodd yr uchder ei fesur a'i gadarnhau ar 20 Tachwedd 2009.
Gweler hefyd
[golygu | golygu cod]- Bod an Deamhain (Codiad y Daifol: mynydd yn yr Alban)
- Rhestri copaon a sut y cânt eu dosbarthu
- Rhestr mynyddoedd Cymru
- Rhestr o gopaon Cymru
- Rhestr Mynyddoedd yr Alban dros 2,000'
Dolennau allanol
[golygu | golygu cod]- Lleoliad ar wefan Streetmap Archifwyd 2016-03-05 yn y Peiriant Wayback
- Lleoliad ar wefan Get-a-map[dolen farw]
Cyfeiriadau
[golygu | golygu cod]- ↑ Owen, Hywel Wyn a Richard Morgan, Dictionary of the Place-Names of Wales (Llandysul: Gomer, 2007), t. 91.
- ↑ Prysor, Dewi, 100 Cymru [:] Y Mynyddoedd a Fi (Talybont: Y Lolfa, 2021), t. 179.
- ↑ “Database of British and Irish hills”