Camanachd
Math | chwaraeon tîm, chwaraeon peli, hoci |
---|---|
Ffeiliau perthnasol ar Gomin Wicimedia |
Chwaraeon cyswllt llawn Albanaidd ydy Camanachd neu Iomain (Saesneg: Shinty). Chwaraeir y gamp gyda ffon a phêl. Yn Ucheldiroedd yr Alban y dechreuodd y gêm, ac ucheldirwyr wedi symud i ddinasoedd yr Alban sy'n ei chwarae gan mwyaf ond tan yn ddiweddar arferid ei chwarae yn Lloegr a rhai gwledydd eraill ble gwelid mewnlifiad o Ucheldiroedd yr Alban.[1] Gelwir y gêm yn "hoci heb reolau" gan un chwaraewr.
Mae'r gêm yn perthyn i deulu campau hoci sy'n boblogaidd ar draws y byd mewn gwahanol ffurfiau. Mae'n debyg i [[Hyrli|hyrli] yn yr Iwerddon ac i'r gêm werin Bando a arferid ei chwarae yng Nghymru.
Rheolau
[golygu | golygu cod]Ceir dau dîm o 10 (mewn gemau dynion) a 12 (mewn gemau menywod).
Rhaid defnyddio'r ffon, a elwir yn canon i fwrw'r bêl fewn i'r gôl. Mae'r cae rhwng 140-170 llath o hyd a rhwng 70 - 80 llath ar draws. Mae'r gôl ei hun llawer llai na rhai pêl-droed neu hyrli ac ond 12 llath ar draws a 10 llath o uchder, sy'n rhoi iddynt siâp mwy sgwâr nag hirsgwâr.
Yn wahanol i hoci gellir defnyddio traed i stopio'r bêl, a defnyddir dwy ochr o'r ffon. Chwaraeir y gêm mewn dwy hanner 45 munud o hyd, sef 90 mewn cyfanswm ond gydag amser ychwanegol os oes angen oherwydd anafiadau ayyb.[2]
Gweler hefyd
[golygu | golygu cod]Dolenni allannol
[golygu | golygu cod]Cyfeiriadau
[golygu | golygu cod]- ↑ Shinty in England, pre-1893 Archifwyd 2009-09-01 yn y Peiriant Wayback, The Sports Historian, 19:2(1999), 43–60
- ↑ "The Rules of Shinty". Sianel Youtube Ninh Ly. 2017.