Abraham
Abraham (Inebreyo: אַבְרָהָם, Avraham) usa ka taw sa Tora, Bibliya, and Koran kansang Hudeyo, Kristyano ug Muslim nagatuo nga mao ang Patriyarka (Bibliya) sa mga Israyelita, Ismayelita, ug Edomita nga mga taw. Mao nga gitawag kining relihiyiong Abrahamiko sa tradisyon, Si Abraham mao ang amahan niining mga tawhana.
Sumala sa Tora, si Abraham gidala sa Ginoo gikan sa Mesopotamia (karon Irak) ngadto sa yuta sa Kanaan. Gihuna-hunang nahitabo kini pagka-2000 BC-1700. Didto misulod si Abraham sa usa ka kasabotan : baylo sa iyahang pag-ila kang YHWH nga mao ang labing gamhanang ginoo ug awtoridad, si Abraham magasahan ug dili maihap nga mga kaliwatan. Ang kinabuhi niya gisugid sa libro sa Genesis (kapitulo 11-25) mamahimo kining magpakitag lain-laing tradisyon.
Ang orihinalniyang ngalan kay Abram (Inebreyo: אַבְרָם, Avram) nagpasabot kini nga "pinalabing amahan" kun "akong amahan pinalbi" (itandi sa Abiram). Sa mga ulahing bahinsa iyang kinabuhi gitawag siyang Abraham, nga nagpasabot nga "amahan sa mga daghang nasod" sa Genesis 17:5, bisan kini walay pasabot sa Hinebreo.
Si Abraham anak ni Terah ug apo ni Nahor. Amg mga igsuon ni Abraham gihinganlang Nahor ug Haran.
Hudismo, Kristiyanismo ug Islam ang mipangtawag nga "relihiyong Abrahamnon", tungod sa mga buhat ni Abraham sa ilang mga balaang libro. Sa tradisyong Hebreo, gitawag siyang Avraham Avinu kun "Abraham, among Amahan". Ang Ginoo misaad kang Abraham nga pinaagi sa iyang mga anak, ang tanang nasod sa kalibotan mapanalanginan (Genesis 12:3), gikan sa Kristiyanong tradisyon nga repeernsya kang Kristo. Mga Hudeyo, Kristyano ug mga Muslim miisip kaniyang amahan sa Israyel pinaagi sa anak niyang si Isaac (cf. Exodus 6:3, Exodus 32:13). Sa mga Muslim siya usa ka propeta sa Islam ug paryente ni Muhammad pinaagi sa anak niyang si Ishmael. Pinaagi niining pagkasama, ang Keturah, (Genesis 25) si Abraham usab ang nag-una sa mga Semitikanhong tribo sa Negeb nga misubay gikan sa paryente nga si Sheba (Genesis 10:28).
Mga reperensya
[usba | usba ang wikitext]- 1911 Encyclopedia Britannica.
- The Book of Genesis
- Rosenberg, David. Abraham: The First Historical Biography. Basic Books/Perseus Books Group, *Cambridge, Massachusetts, 2006. ISBN 0-465-07094-9.
- Holweck, F. G. A Biographical Dictionary of the Saints. St. Louis, MO: B. Herder Book Co. 1924.
- Latter-day Saint Bible Dictionary
- Nibley, Hugh W. Abraham's Temple Drama
- Vermes, Scripture and Tradition in Judaism
- Beer, Leben Abraham's
- Louis Ginzberg, The Legends of the Jews, trans. Henrietta Szold (Philadelphia: Jewish *Publication Society of America, 1909)
- Book of Abraham LDS scripture Pearl of Great Price
- Bloch, Israel und die Völker (Berlin: Harz, 1922)
- Torcszyner, "The Riddle in the Bible," Hebrew Union College Annual 1 (1924)
- Ginzberg, Legends of the Jews
- Kohler, "The Pre-Talmudic Haggada," Jewish Quarterly Review 7 (July 1895): 587.