Чулацаман тӀегӀо

Сири

Хьажоргаш нисйар
35°18′ къ. ш. 38°38′ м. д.HGЯO
ХӀара йаззам Википеди чуьра бу — маьрша энциклопеди
ХӀокху терминан кхин а маьӀнаш ду, хьажа Сири (маьӀнаш).
Сири
Ӏаьр. سوريا‎‎
Байракх ХӀост
Байракх ХӀост
Сирин Ӏаьрбийн Республикан Гимн
Маьрша йаьлла терахьаш 1946 шеран 17 апрелехь[1] (Францех)
Официалан мотт Ӏаьрбийн[2]
Коьрта гӀала Димашкъ
Йаккхий гӀаланаш Хьалаб, Димашкъ, Хьимс
Урхаллин тайпа Парламентан республика с доминирующей партией
[Прим. 1]
Латта
 • Шадерг 185 180[Прим. 2] км² (87-гӀа дуьненахь)
 • % хина тӀехле 0,06
Бахархой
 • Мах хадор ▼22 457 336[3][4] стаг
ДЧС
 • Шадерг (2010- 2011) 107,400 млрд.[5] долл. (67-гӀа)
 • ХӀораннан а сина 4800[4] долл.
АДКИ (2013) ▲ 0,648[6] (йукъара; 116-гӀа меттиг)
Ахча Сирийн фунт (SYP, 138)
Интернет-домен .sy
Код ISO SY
Код МОК SYR
Телефонан код +963
Сахьтан асаш +2 [7]
Автомобилийн некъаш аьтту агӀора[8]
Викилармин логотип Викиларми чохь медиафайлаш

Сири (Ӏаьр. سُورِيَا‎‎ йа سُورِيَةُ‎ Сурия, Сурият), официалан цӀе Сирин Iаьрбийн Республика[9] (Ӏаьр. الْجُمْهُورِيَّةُ الْعَرَبِيَّةُ السُّورِيَّةُ‎‎; аль-ЖумхӀурийятул-Ӏарабийятус-Сурийят) — иза Йуккъерчу Малхбалехь йолу Ӏаьрбийн пачхьалкх а, унитаре республика а йу. Цуьнан дозанаш ду къилба-малхбузехь Ливанца а, Исраилца а, къилбехь Урданца а, малхбалехь Ӏиракъаца а, къилбаседехь Туркойчоьнца а. Малхбузехь Лаьттайуккъерчу хӀордана го баьккхина йу иза.

Йуккъерчу хlорданца аре йолуш бу Шема мохк. Шема махкахь 20 миллион сов адам дехаш ду, дукхах болу бахархой бусалба бу. 1963-шо хенахь дуьйна "БаӀас" боху тоба махкана куьйгалла деш йу. 1946-шарахь Шема мохк маьрша баьлла Паранцех.[10]

Географи

[бӀаьра нисйан | нисйан]

Мехк доза кхочу: къилбседехь — Туркойчоьца, малхбалехьа — Ӏиракъаца, къилб-малхбалехьа — Йорданаца, къилбехьа а къилб-малхбузехьа — Либнанаца а Исраилца, малхбузехьа — Йуккъерчу Азера хӀорданаца а Кипр лаьтта-дакъаца хӀордан доза.

Истори

[бӀаьра нисйан | нисйан]

Мухьафазаташ

[бӀаьра нисйан | нисйан]

Кеп:Сирин мухьафазаташ

№ Нохчийн
цӀе 		Ӏаьрбийн
цӀе 		административан центр Майда,
км² 		Бахархой,
(2011) адам. 		Луьсталла,
адам./км²
1. Димашкъ دمشق Димашкъ 118 1 754 000 14 864,41
2. Димашкъ (мухафаза) ریف دمشق Димашкъ 18 018 2 836 000 157,40
3. Дейр-эз-Зор دير الزور Дейр-эз-Зор 33 060 1 239 000 37,48
4. Деръа درعا Деръа 3 730 1 027 000 275,34
5. Идлиб ادلب Идлиб 6 097 1 501 000 246,19
6. Латакия اللاذقية Латакия 2 297 1 008 000 438,83
7. Ракка الرقة Ракка 19 618 944 000 48,12
8. Тартус طرطوس Тартус 1 896 797 000 420,36
9. Халеб (Алеппо) حلب Халеб (Алеппо) 18 498 4 868 000 263,16
10. Хама حماه Хама 10 163 1 628 000 160,19
11. Хасеке الحسكة Хасеке 23 334 1 512 000 64,80
12. Хомс حمص Хомс 40 940 1 803 000 44,04
13. Эль-Кунейтра القنيطرة Эль-Кунейтра 1 861 90 000 48,36
14. Эс-Сувейда السويداء Эс-Сувейда 5 550 370 000 66,67
Массо 185 180 21 377 000 115,44

Notes

[бӀаьра нисйан | нисйан]
  1. ↑ Правительство Сирии фактически не контролирует всю территорию страны; на некоторых территориях существуют альтернативные органы власти, см. Гражданская война в Сирии
  2. ↑ Из них около 1150 км² оккупированы Израилем в 1967 году по результатам Шестидневной войны, а затем аннексированы в 1980 году

Хьостанаш

[бӀаьра нисйан | нисйан]
  1. ↑ Дуьххьара маршо кхайкхина 1936 шеран сентябрехь, цул тӀаьхьа — 1944 шеран 1 январехь; къобалйина 1946 шеран 17 апрелехь.
  2. ↑ Сиро-месопотамская группа диалектов.
  3. ↑ Census.gov. Country Rank. Countries and Areas Ranked by Population: 2013. U.S. Department of Commerce (2013). ТӀекхочу дата: 2013 шеран 9 май. Архивйина 2013 шеран 9 майхь
  4. ↑ 1 2 Syria. International Monetary Fund. ТӀекхочу дата: 2012 шеран 22 апрель. Архивйина 2013 шеран 1 февралехь
  5. ↑ ЦРУ (2010) Архивйина 2011-06-04 — Wayback Machine
  6. ↑ Human Development Report 2013. United Nations Development Programme (2013 шеран 14 март). ТӀекхочу дата: 2013 шеран 14 март.
  7. ↑ На территории Сирии применяется переход на летнее время.
  8. ↑ https://chartsbin.com/view/edr
  9. ↑ «Русско-чеченский словарь» (авторы — А.Т. Карасаев, А.Г. Мациев)
  10. ↑ Report of the Commission Entrusted by the Council with the Study of the Frontier between Syria and Iraq. World Digital Library (1932). ТӀекхочу дата: 2013 шеран 8 июль.
Хьост — «https://ce.wikipedia.org/wiki/Сири»