Wisconsin
 | Ovaj članak ili neki od njegovih odlomaka nije dovoljno potkrijepljen izvorima (literatura, veb-sajtovi ili drugi izvori). |
| Wisconsin | |||
| State of Wisconsin (en) | |||
| Savezna država | |||
|
|||
| Uzrečica: Forward Naprijed | |||
| Nadimak: Badger State; America's Dairyland Zemlja jazavaca, Američka zemlja mlijeka | |||
| Država |  Sjedinjene Američke Države
| ||
|---|---|---|---|
| Graniči sa | |||
| Glavni grad | Madison | ||
| - Koordinate | 43°4′00″N 89°24′00″W / 43.06667°N 89.40000°W | ||
| Najviša tačka | |||
| - Položaj | Timms Hill | ||
| - Nadmorska visina | 595 m | ||
| Najniža tačka | |||
| - Položaj | Jezero Michigan | ||
| - Nadmorska visina | 176 m | ||
| Dužina | 500 km | ||
| Širina | 420 km | ||
| Površina | 169.639 km2 | ||
| - Voda | 17,0% | ||
| Stanovništvo | 5.726.398 (procjena 2012) | ||
| Gustoća | 40,6 /km2 | ||
| Osnovan | 30. savezna država | ||
| Datum | 29. maj 1848. | ||
| Vlada | |||
| - Guverner | Tony Evers (D) | ||
| Vremenska zona | UTC-6/-5 | ||
| Poštanski broj | WI | ||
| ISO 3166-2 | US-WI | ||
 Položaj Wisconsina na karti Sjedinjenih Američkih Država
| |||
| Veb-sajt: www.wisconsin.gov | |||
Wisconsin je jedna od 50 američkih saveznih država. Nalazi se na sjeveru centralnog dijela SAD-a. Izlazi na obale dva od ukupno pet jezera iz grupe Velikih jezera, i to na jezero Michigan i Gornje jezero, a graniči sa četiri američke savezne države: Iowom, Illinoisom, Minnesotom i Michiganom. Wisconsin se prostire na površini od 169.639 km2, a po popisu iz 2008. godine ima 5.627.967 stanovnika. Glavni grad je Madison, a najveći grad Milwaukee.
Stanovništvo
[uredi | uredi izvor]Prema popisu iz 2002. godine, u Wisconsinu je živjelo 5.363.675 stanovnika, od čega 6,4% mlađih od 5 godina, 25,5% je imalo od 5 do 18 godina, 55% stanovništva imalo je između 18 i 65 godina, a 13,1% imalo je preko 65 godina starosti. Žena je bilo 50,6%, a muškaraca 49,4%.
Još od otkrića Wisconsin je imao etnički heterogeno stanovništvo. Prvi bijeli doseljenici bili su francuski lovci na krzno, praćeni rudarima s engleskog poluotoka Cornwalla, koji su naselili jugozapadni dio zemlje. U sljedećem talasu doseljavaju se "Jenkiji", američko stanovništvo sa sjeveroistoka SAD-a. U ranim godinama formiranja Wisconsina kao države ovi doseljenici dominirali su u državnoj teškoj industriji, finansijama, politici i obrazovanju. Između 1850. i 1900. godine u Wisconsin pristiže veliki broj doseljenika iz Evrope, posebno Nijemaca, Skandinavaca Holanđana, Švicaraca, Finaca, Iraca i Poljaka. U 20. stoljeću, naročito u godinama poslije Drugog svjetskog rata, značajna je migracija Meksikanaca i Afroamerikanaca sa juga, koji su se uglavnom doselili u Milwaukee. Po završetku Vijetnamskog rata u Wisconsin se doseljavaju i pripadnici naroda Hmong, srodni Kinezima.
Po etničkom porijeklu danas je u Wisconsinu najviše Nijemaca, koji predstavljaju 42,6% stanovništva. Broj stanovnika njemačkog porijekla je i mnogo veći, ali se ovaj procenat ljudi zvanično izjasnio o tome. Na drugom su mjestu Irci - 10,9%; slijede Poljaci - 9,3%, Norvežani - 8,5%, Englezi - 6,5%. Što se tiče rasne pripadnosti, najviše je bijelaca 91,52%, slijede Afroamerikanci - 6,15%, Azijati - 1,92%, Indijanci - 1,3% i narodi Okeanije - 0,08%. Latinoamerikanci svih rasa predstavljaju 3,35% stanovništva.
Po vjeroispovijesti je najviše kršćana - 85%, ostalih je 1%, a 14% stanovništva nije religiozno. Od kršćanskih denominacija najbrojniji su protestanti - 55% i rimokatolici - 29%; ostalih je 1%.
Indijanci
[uredi | uredi izvor]Wisconsin je pradomovina plemenima Fox, Kickapoo, Menominee, Sac i Winnebago, te dijelovima plemena Chippewa. Danas je situacija nešto drugačija. Chippewe su ostali u nekoliko rezervata; to su Bad River, Red Cliff, Lac du Flambeau, Lac Courte Oreilles i Saint Croix. Pleme Winnebago i danas živi ovdje pod imenom Ho-Chunk. Potawatomi su nastanjeni blizu granice s Michiganom. Menominee su, također, ostali u starom kraju. Od novih doseljenika mogu se naći Oneide, jedno od plemena saveza Irokeza, koje je ovamo sklonjeno od strane američke vlade, kako bi ih se zaštitilo od osvete Irokeza zbog nelojalnosti Konfederaciji. Stockbridgei iz konfederacije Mahicana i Delaveri iz plemena Munsee također su se nastanili u Wisconsinu nakon što su za njih otvoreni rezervati. U blizini njih žive i Brothertowni.
Okruzi
[uredi | uredi izvor]Wisconsin se sastoji od 72 okruga (counties).
Gradovi
[uredi | uredi izvor]Gradovi s preko 6.000 stanovnika (2000):
|
|
Reference
[uredi | uredi izvor]
Nedovršeni članak Wisconsin koji govori o geografiji treba dopuniti. Dopunite ga prema pravilima Wikipedije.
