Sarkoidoza
 | Ovaj članak ili neki od njegovih odlomaka nije dovoljno potkrijepljen izvorima (literatura, veb-sajtovi ili drugi izvori). |
| Sarkoidoza | |
|---|---|
 Rendgenski snimak prsnog koša koji pokazuje tipične čvoraste tvorevine pri dnu pluća. | |
| Klasifikacija i vanjski resursi | |
| ICD-10 | D86 |
| ICD-9 | 135 |
| OMIM | 181000 |
| DiseasesDB | 11797 |
| MedlinePlus | 000076 |
| eMedicine | med/2063/2063 |
| MeSH | D012507 |
Sarkoidoza je multisistemska granulomatozna bolest nepoznate etiologije koju karakterizira nakupljanje T-limfocita i fagocita u zahvaćenim organima, te nestanak normalne građe tkiva.
Opis bolesti
[uredi | uredi izvor]Najčešće se javlja u osoba između 20 i 40 godina u Sjevernoj Evropi ili kod američkih crnaca. Rizik od razvoja sarkoidoze tokom života posebno je visok kod muškaraca (1.15%) i žena (1.6%) u Švedskoj, te američkih crnaca (2.4%). Pojedinačni provocirajući faktori ili poremećene odbrambene reakcije organizma potaknute vanjskim faktorima mogu biti odgovorni za pojavu bolesti, kao i genetski faktori.
Uzrok nastanka
[uredi | uredi izvor]Postoji više teorija koje pokušavaju objasniti uzrok nastanka ove bolesti. Jedna se zasniva na pretpostavci da predisponirane osobe reagiraju na razne stimuluse (udisanje polena, izloženost beriliju, infektivni agensi i genetski faktori) produkcijom granuloma.
Klinička slika
[uredi | uredi izvor]Akutni oblik počinje iznenada, s povišenom temperaturom, gubitkom apetita, malaksalošću, suhim kašljem, bolovima u zglobovima i mišićima. Uz to, može se javiti i erythema nodosum (crvenilo u obliku čvorića, čvorasto crvenilo), koje se spontano povlači nakon mjesec dana. Na rendgenografiji pluća vidi se obostrano uvećanje hilarnih limfnih žlijezda, koje nestaje nakon godinu dana.
Hronični oblik može nastati od akutnog ili može imati hroničan tok od samog početka.
Oko 25% bolesnika je bez simptoma i bolest se slučajno otkriva rendgenografijom pluća i srca. Kada postoje, simptomi koji dominiraju su dispneja (otežano disanje) pri naporu, suh kašalj, malaksalost i zamor.
Dijagnoza
[uredi | uredi izvor]Postavlja se na osnovu anamneze, kliničkog pregleda, rendgenografije pluća i srca, određivanja kalcija u serumu i urinu, određivanja nivoa angiotenzina (konvertirajućeg enzima u serumu i bronhoalveolarnom lavažom, kao i određivanjem imunoglobulina u serumu. Dijagnoza se potvrđuje biopsijom zahvaćenih limfnih žlijezda, plućnog parenhima, kože ili ostalih organa.
Liječenje
[uredi | uredi izvor]Terapija je simptomatska, što podrazumijeva primjenu kortikosteroida, koji popravljaju lokalne i opće simptome. Glavni cilj terapije jeste prevencija plućne fibroze.
