yud

Brezhoneg

Etimologiezh

(Anv-gwan) → Etimologiezh da glokaat (Ouzhpennañ)

(Furm verb) Savet diwar yud-, pennrann ar verb yudal, hep dibenn-ger.

Anv-gwan

Derez	Furm
Derez-plaen	yud
Derez-uheloc'h	yutoc'h
Derez-uhelañ	yutañ
Derez-estlammiñ	yutat

yud /ˈjyːt/

1. Trubard
   • Un den yud: treitour.
2. drouk
   • Komzoù yud.
3. Bezañ yud ouzh, evit unan bennak : bezañ drouk gantañ.
   • Warc'hoazh marteze ho po ezhomm eus an hini oc'h bet yud evitañ, p'oa bihan ha paour. — (Mab an Dig, Rondel Goz Sandrione, Bleun-Brug, niv. 96, Genver-C'hwevrer 1957, p. 8.)
4. Kriz, poanius (pa gomzer eus goap, kleñved, poan, taolioù).
   • Marvet er bloaz-mañ gant ar put :
     Eur c’hleñved dañjerus ha yud. — (Yann-Vari Perrot, Alanik al Louarn, Ar Gwaziou, Montroulez, 1911, p. 29.)
   • [...] ; war-lerc'h ar vleunien a gutuilh Doue, e chom c'hoaz bleuniou lirzin a garer muioc'h a ze, evel evit en em zigoll diouz tôliou yud an Ankou. — (Yann-Vari Perrot, Erwan ar Moal, Bue ar Zent, Montroulez, 1912, p. 273.)
   • Kastizañ rae e gorf gant ar gourizoù reun, ar chadennoù houarn, ar skourjezoù yud. — (Yann-Vari Perrot, Erwan ar Moal, Bue ar Zent, Montroulez, 1912, p. 442.)
5. avel yud
6. goapaerezh yud
   • Hor Salver jezuz en deus gouzañvet e-pad e basion ar goapaerezh yud, an tamall e gaou, ar javedadoù, hag an taolioù dourn; ... — (PGAZ, p. 81.)

Deveradoù

• paz-yud
• taol-yud

Troidigezhioù

• galleg : traitre ^(fr)

Adverb

yud /ˈjyːt/]].

1. • Deut int a benn eus o zôl ; hag ec'h eont, hag e teuont, hag ec'h hejont o fennou, hag e
2. Evel dre [[yudalc'hoarzont yud c'hoarzhadennou-ifern ; [...] :. — (Yann-Vari Perrot, Erwan ar Moal, Bue ar Zent, Montroulez, 1912, p. 293.)
   • Trouz a gleve evel gant un dorn o krabisañ ar prenestr, hag ur vouezh a glemme yud… Aotrou Doue ! — (Ivon Krog, Eur Zac'had Marvailhou, Buhez Breiz, Kemper, 1924, p. 193.)
3. gant droug en den :
   • C'hoarzhin yud, kregiñ yud, sellout yud.

Anv-kadarn

yud /ˈjyːt/; liester : yudoù

1. yudadenn
   • Klevit yud an avel.

Furm verb

yud /ˈjyːt/

1. Furm ar verb yudal e trede gour unan an amzer-vremañ, en doare-disklêriañ.
   • N’ouzon nemet un dra : en amzer hiziv al loened a harzh, a c’hwitell, a vlej, a wic’h, a viaou, a hinno, a yud, a hud, a voud, a chilp, a glip, a goag, a c’hroag, a gan, a richan, a grougous, a roc’h, a doc’h, a soroc’h, a c’harm, a ragach, a c’hregach, a gloc’h, a youc’h, a razailh, a rizink, pep hini en e vod hag hervez e ouenn. — (Jakez Riou, An Ti Satanazet, Skridoù Breizh, 1944, p. 8.)
2. Furm ar verb yudal en eil gour unan an doare-gourc'hemenn.