staon

Brezhoneg

Etimologiezh

Anv-kadarn 1 :

A rankfe dont eus ur ger krennvrezhonek *stavn, amprestet digant an norseg stafn « staon », hag en deus roet êtâne e normaneg.^[1]

Anv-kadarn 2 :

Eus ar ger staffn e krennvrezhoneg^[2], deuet eus ar ger keltiek *stamnā a zeufe eus ar wrizienn indezeuropek *stom-n- « genoù » a gaver er gerioù Stimme « mouezh » en alamaneg, stóma (στόμα) « genoù » en henc'hresianeg ha staman- « geol ar c'hi » en avesteg.^[3] Kar d'ar ger saon.

Da geñveriañ gant an anvioù-kadarn safn « geol ; javedoù, karvan » e kembraeg ha saven « saon, faout » e kerneveureg.

Anv-kadarn 1

Staon ul lestr.

staon /ˈstãwn/ benel (liester staonioù)

1. (Mordeadurezh) Pezh prenn pe vetal, kromm ha war valir, e penn a-raok ul lestr a vez roget ar mor gantañ.
2. (Dre astenn-ster) Lodenn a-raok ur vag, ul lestr, an aros eo al lodenn a-dreñv.
   • E Galia, staon hag aros listri a veze graet gant prenn kizellet. — (Meven Mordiern, Notennou diwar-benn ar Gelted koz, o istor hag o sevenadur, Skridoù Breizh, 1944, p. 188.)

Adstummoù

staoñ, stañv

Gerioù heñvelster

• (2) : araog, diaraog, penn-araog

Gerioù enepster

1. tambod, stambod
2. aros

Deveradoù

• gourstaon

Gerioù kevrennek

• banniel-staon

Troidigezhioù

Pezh kromm ha balirek ar penn-araog ul lestr a zirog ar mor

• alamaneg : Vordersteven ^(de)  gourel , Vorsteven ^(de)  gourel
• daneg : stævn ^(da)  nepreizh
• euskareg : bular ^(eu)
• galleg : étrave ^(fr)  benel , étable ^(fr)  benel
• gresianeg : στείρα ^(el) (stíra)  benel
• islandeg : stefni ^(is)  nepreizh
• italianeg : dritto di prua ^(it)  gourel , ruota di prua ^(it)  benel
• iwerzhoneg : stuimine ^(ga)  gourel , tosach ^(ga)  gourel
• kembraeg : pen blaen ^(cy)  gourel

• nederlandeg : voorsteven ^(nl)  gourel
• norvegeg : stevn ^(no)
• portugaleg : roda de proa ^(pt)  benel
• saozneg : stem ^(en)
• skoseg : claigeann-toisich ^(gd)  gourel
• spagnoleg : roda de proa ^(es)  benel

Anv-kadarn 2

Ar staon er genoù.

staon /ˈstãwn/ benel (liester staonioù)

1. (Korfadurezh) Speur uhelañ diabarzh ar genoù, hag a zisparti anezhañ diouzh kavenn ar fri.
   • He ! He ! eme Jarlig kozh, an aval, marteze, ne oa ket ken trenk-se, marteze blazet mat da staon hon zad-kozh. — (Fañch al Lae, Bilzig, Kemper, 1925, p. 137.)
   • Kement tamm kig brein a gav a zo mat d'e staon. — (Tad Medar, An Tri Aotrou, 1981, p. 112.)
2. Bezañ c'hwek, kalet, plijus, saourus d'ar staon:
   • Petra 'zo saourusoc'h d'ar staon eget eget yod kerc'h? — (Tad Medar, An Tri Aotrou, 1981, p. 28.)
3. Bezañ du e staon: drouk
4. Bezañ figus e staon: figus
5. Reiñ diwar e staon da un den: skeiñ taolioù (dorn, treid) gant un den.

Stummoù rannyezhel

s(t)an (gwenedeg)

Deveradoù

• staonegezh
• staonekaat
• staonekadur
• staonel
• staonenn
• staoniata

Gerioù kevrennek

• staon-c'had

Troioù-lavar

• askorn staon
• gouel ar staon
• hueg ar staon
• kanol ar staon

Troidigezhioù

• alamaneg : Gaumen ^(de)  gourel
• arabeg : حَنَك ^(ar) (ḥanak)  gourel
• esperanteg : palato ^(eo)
• euskareg : ahosabai ^(eu)
• galleg : palais ^(fr)  gourel
• gresianeg : ουρανίσκος ^(el) (ouranískos)  gourel
• ido : palato ^(io)
• inuktitut : ᕿᓚᒃ ^(iu) (qilak)
• italianeg : palato ^(it)  gourel
• iwerzhoneg : carball ^(ga)  gourel
• kembraeg : taflod y genau ^(cy)  benel
• kerneveureg : stevnik ^(kw)  benel
• lingala : edáda ^(ln)
• nederlandeg : gehemelte ^(nl)  nepreizh , verhemelte ^(nl)  nepreizh
• poloneg : podniebienie ^(pl)  nepreizh
• romañcheg : palat ^(rm)  gourel , tschiel de la bucca ^(rm)  gourel
• saozneg : palate ^(en)
• skoseg : càirean ^(gd)  gourel
• spagnoleg : paladar ^(es)  gourel
• vietnameg : vòm miệng ^(vi)

Gwelet ivez

• Ar pennad « staon » e-barzh Wikipedia

Daveoù

Roll an daveoù :

• ^[1] : Albert Deshayes, Dictionnaire étymologique du breton, Douarnenez, Le Chasse-Marée, 2003, p. 690.
• ^[2] : Ar c'hCatholicon : Staffn, troet gant palais de la bouche
• ^[3] : Ranko Matasović, Etymological Dictionary of Proto-Celtic, Leyden, Brill, 2009, p. 354.