Qarif Axunov
Qarif Axunov | |
---|---|
tatar. Гарифҗан Ахунҗан улы Ахунов | |
Doğum tarixi | 18 sentyabr 1925 |
Vəfat tarixi | 4 iyun 2000 (74 yaşında) |
Vəfat yeri | |
Dəfn yeri | |
Təhsili | |
Fəaliyyəti | yazıçı |
Əsərlərinin dili | rus dili, Tatar dili |
Mükafatları |
|
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Qarif Axunov (tatar. Гарифҗан Ахунҗан улы Ахунов, 18 sentyabr 1925 – 4 iyun 2000, Kazan) — dövlət və ictimai xadim, RSFSR-nin əməkdar incəsənət xadimi, Tatarıstanın xalq yazıçısı, Qabdulla Tukay Respublika Mükafatı laureatı (1973).
Həyatı
[redaktə | mənbəni redaktə et]18 sentyabr 1925-ci ildə Arsk rayonunun Keçkene Uçili kəndində çörəyini erkən itirən böyük bir kəndli ailəsində anadan olub: Keçkene Uçili kəndində təşkil olunan kolxozun ilk sədri kommunist Axunzyan (Qərifin atası) öldürüldü tərəfindən kulaks[1].
Kazanbaş kəndindəki yeddi illik məktəbdə savadlılığın əsaslarını öyrənmiş, daha sonra 1947-ci ildə bitirdiyi Arsk Pedaqoji Məktəbində təhsil almışdır[2].
1947-ci ildə Kazan Dövlət Universitetinin Tarix və Filologiya fakültəsinin tələbəsi oldu və 1952-ci ildə onu müvəffəqiyyətlə bitirdi[1].
Universiteti bitirdikdən sonra "Edabiyata Şurası" ("Sovet Ədəbiyyatı") jurnalının redaksiyasında çalışdı.
1956–1968-ci illərdə Almetyevskdə yaşadı, Tatar ASSR Yazıçılar Birliyi şöbəsinin məsul katibi oldu. Bu dövrdə Axunov əsas əsərlərini yazdı[2].
1957-ci ildə SSRİ Yazıçılar Birliyinin üzvü oldu.
1968-ci ildə Axunov 1971–1974-cü illərdə Kazana qayıtdı. "Kazan utları" jurnalının baş redaktoru işləmişdir[2].
Qarif Axunov ictimai həyatda çox fəaldır. 1969-cu ildən bəri Sov. İKP üzvüdür. XXV və XXVI partiya qurultaylarına, RSFSR Yazıçılarının II, III, IV qurultaylarına, SSRİ Yazıçılarının V, VI və VII qurultaylarına nümayəndə olmuşdu[1]. Tatar SSR-dən 9–10 çağırış SSRİ Ali Sovetinin Millətlər Sovetinin deputatı (1974–1984)[3][4]. 645 saylı Çistopol seçki dairəsindən 9-cu çağırış Ali Sovetinə seçildi; Millətlər Şurasının Xarici İşlər Komissiyasının üzvü[3].
1973-cü ildə "Xəzinə" romanı və "Bir qozun kernel" hekayəsinə görə Gabdulla Tukai Respublika Mükafatı laureatı adına layiq görülmüşdür[2].
1974–1984-cü illərdə Axunov — TASSR Yazıçılar Birliyinin sədri, 1987–1991-ci illərdə. Tatarıstan Mədəniyyət Fondunun sədri[2].
1993-cü ildə Axunov Tatarıstanın Xalq Yazıçısı adına layiq görülmüşdür.
4 iyun 2000-ci ildə vəfat etmişdir, Arskda dəfn edildi[2][5].
İstinadlar
[redaktə | mənbəni redaktə et]- ↑ 1 2 3 Хасан ХАЙРИ — Чувствовать биение сердца народа // Статья из книги Ахунов Р. Ядро ореха. Роман. Повести, М., 1982, стр. 129–130
- ↑ 1 2 3 4 5 6 Андрей Иванов — Гариф Ахунов: писатель, нашедший "Клад" Arxivləşdirilib 2016-03-04 at the Wayback Machine//Газета "Вечер Елабуги" № 22 от 01.06.2011
- ↑ 1 2 Депутаты Верховного Совета СССР. 9 созыв. Издание Президиума Верховного Совета СССР. — М., 1974. — 550 с., с. 43.
- ↑ "Список депутатов Верховного Совета СССР 10 созыва". 2013-07-10 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-03-07.
- ↑ "Могила Гарифа Ахунова". 2018-08-12 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-07-29.
- 18 sentyabrda doğulanlar
- 1925-ci ildə doğulanlar
- 4 iyunda vəfat edənlər
- 2000-ci ildə vəfat edənlər
- 74 yaşında vəfat edənlər
- Kazanda vəfat edənlər
- Kazan Dövlət Universitetinin məzunları
- SSRİ-nin "Qırmızı əmək bayrağı" ordeni ilə təltif edilənlər
- "Xalqlar dostluğu" ordeni ilə təltif edilənlər
- Qabdulla Tukay adına Dövlət Mükafatı laureatları
- Əlifba sırasına görə yazıçı və şairlər