Əl-Hilal FK

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
Əl-Hilal FK
ərəb. نادي الهلال السعودي
Loqonun şəkli
Klubun tam adı Əl-Hilal Futbol Klubu
Ölkə
Ləqəb(lər) Mavi dalğalar
Rəng(lər) göy,
Yaranma tarixi 16 oktyabr 1957 (67 il əvvəl) (1957-10-16)
Stadionu Krallıq Stadionu
Tutumu 26.000
Prezidenti Fahat min Nafəl
Liqa Səudiyyə Ərəbistanı Peşəkar Liqası
2023-24 1.
Rəsmi saytı
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Əl-Hilal FK (ərəb. نادي الهلال السعودي‎) və ya Əl-Hilal Futbol Klubu, Əl-HilalSəudiyyə Ərəbistanının Ər-Riyad şəhərində yerləşən peşəkar multi-idman klubu. Komanda Səudiyyə Peşəkar Liqasında mübarizə aparır. Əl-Hilal 66 rəsmi kubok qazanan Asiyanın ən çox mükafatlandırılan klubudur. Onlar həmçinin Asiyada ən çox qitə kuboku rekordunu və 18 Peşəkar Liqa titulunu əldə ediblər.

16 oktyabr 1957-ci ildə qurulan "Əl-Hilal" 1976-cı ildə yarandığı gündən bəri Səudiyyə Peşəkar Liqasının bütün mövsümlərində iştirak etmiş üç komandadan biridir.

Ümumilikdə "Əl-Hilal" 66 rəsmi titul qazanıb. Daxili yarışlarda rekord olaraq 18 Peşəkar Liqa titul, 13 Vəliəhd Şahzadə Kubokunu, 7 Səudiyyə Federasiya Kubokunu, 10 Kral Kubokunu, 3 Super Kuboku, eləcə də Səudiyyənin Təsisçi Kubokunu qazanıblar.

Beynəlxalq miqyasda "Əl-Hilal" rekord sayda Asiya Futbol Konfederasiyası kubokunu qazanıb — 1991, 2000, 2019 və 2021-ci illərdə AFC Çempionlar Liqası, 1997 və 2002-ci illərdə Asiya Kubok Qalibləri Kubokunu və 1990-cı ildə Asiya Super Kubokunu qazanıb. 2009-cu ilin sentyabrında "Əl-Hilal" IFFHS tərəfindən 20-ci əsrin ən yaxşı Asiya klubu adına layiq görülüb.[1]

Rivellino və Nejib Limam 1979-cu ildə.

Klubun yaradılması ideyası o zaman başladı ki, 1957-ci ildə "Gənclər" klubunun daxilində rəhbərlər arasında ciddi fikir ayrılığının şahidi yaşandı. Bu isə öz növbəsində Abdul Rəhman bin Səidin həmin il "Gənclər " klubunun prezidentliyindən istefaya getməsinə səbəb oldu. Bu isə klubda böhranı daha da artırdı. Belə ki, bir çox tanınmış "Gənclər" klubunun futbolçuları da, klubdan ayrıldı.

Səudiyyə idmanına xidmət etmək üçün peşəkar səviyyəli yeni bir klubun yaradılması ideyası yaranmışdı. Çox keçmədən 15 oktyabr 1957-ci ildə Ər-Riyadda yeni bir klub fəaliyyətə başladı. 3 dekabr 1958-ci ilə qədər klub 1 il ilk qoyduğu adla çıxış etdi. "Olimpiya" klubu, "Əl Nassr", "Əl Riyad" və "Əl Kavkab" klubları arasında mübarizə aparan turnirdə iştirak etdikdən sonra adını dəyişdi. Klub yaranan kimi "Əl-Hilal" təkcə xalqın dəstəyini deyil, həm də kralın diqqətini cəlb etdi.[2]

Klub yaranmasından sonra formalaşması üşün bir müddət vaxt lazım oldu. Klub 1961-ci ildə Kral Kuboku kubokunu qaldıraraq ilk uğurunu əldə etdi. "Əl-Hilal" 1964-cü ildə ikiqat Asiya çempionu "Əl-İttihad" üzərində penaltilər seriyasında qalib gələrək yenidən Kral Kubokunu qazandı. Klub 1963–1964-cü illərdə vəliəhd şahzadə kubokunu da qazanıb.

"Əl-Hilal" 1976–1977 mövsümündə Səudiyyə Ərəbistanı Premyer Liqasnın elə ilk mövsümündəcə çempion adını qazanaraq, Səudiyyə Ərəbistanın tarixinə adını qeyd etmişdir. "Əl-Hilal" 1978–1979-cu illərdə də liqa çempionu oldu.

1970-ci illərdə Səudiyyə Ərəbistanlı şəxslərdən əlavə legioner qismində bir sıra oyunçular və məşqçilər kluba qoşuldu. Onlara nümunə olaraq Braziliya əfsanələri Mario Zaqallo və Roberto Rivelinonun adını çəkmək olar.

Davamlı uğur (1980–1990)

[redaktə | mənbəni redaktə et]

1970-ci illərin sonlarında Səudiyyə Premyer Liqasının qurulmasından sonra "Əl-Hilal" iki dəfə müsabiqədə qalib gəldi. 1980-ci illər həm "Əl-Hilal", həm də Səudiyyə Milli Futbol Komandasının kapitanı olmuş müdafiəçi Saleh Əl-Nuyeimeh kimi istedadlı yerli oyunçularla, Riyad nəhəngləri ilə yeni uğurlar əldə etdi. Son dərəcə istedadlı oyunçu olan Yusuf Əl-Thunayan və gənc, məhsuldar forvard Sami Əl-Cabər buna nümunədir. Klub 10 il ərzində dörd liqa titulunu və dörd kral kubokunu qazanmağa davam etdi. "Əl-Hilal" iki dəfə klublararası Asiya çempionatının ikincisi olub. 1986-cı ildə son turda dairəvi sistemdən sonra ikinci oldular. Növbəti il 1987-ci ildə finala yüksəldilər, lakin "Yomiuri" futbol klubu texniki qalibiyyət səbəbiylə çempion oldu, çünki ilk mərhələ üçün müəyyən edilmiş tarixə qədər "Əl-Hilal" komandası hazırlıq düşərgəsinə əsas oyunçulardan doqquzunun seçilməsi səbəbindən finala komanda çıxara bilmədi.

Kontinental üstünlük (1991–2002)

[redaktə | mənbəni redaktə et]

1990-cı illər liqada yeni bir iddiaçı və güc kimi "Əl-Şəbab"ın ortaya çıxması səbəbiylə titul uğrunda mübarizə aparan dominant komandalarda dəyişiklik oldu. Kəskin rəqiblər "Əl-Nasser" və "Əl-İttihad"ın yenidən dirçəlməsi liqanın rəqabətə çevrilməsinə və dördlük arasında bölüşdürülməsinə səbəb oldu, "Əl-Hilal" bu dövrdə üç titul qazandı (1995–96, 1997–98, 2001–02). Klub öz akademiyasından Navaf Əl-Temyat, Məhəmməd Əl-Şalhoub, Abdullah Əl-Jamaan, Əhməd Əl-Doki, eləcə də zambiyalı müdafiəçi Əliyah Litana kimi oyunçularla istedadlar əldə etməyə davam etdi. "Əl-Hilal"ın bu dövrdə əldə etdiyi uğurlar klubların kimliyini, tənəzzülünü və gələcək illər üçün Asiya qitəsindəki mövqeyini müəyyənləşdirdi. Bunlardan birincisi 1991-ci ildə, klub finalda penaltilər seriyasında İranın "İstiqlal" klubunu məğlub edərək, ilk Asiya titulunu, Asiya Klub Çempionatını qazandıqda gəldi. 1997-ci ildə Asiya Kubok Qalibləri KubokuAsiya Super Kuboku da əldə edildi. Klub 1999–2000-ci illərdə yenidən Asiya Klub Çempionatını qazandı, 89-cu dəqiqədə bərabərlik qolunu vurduqda və əlavə vaxtda Jubilo İvata ilə qarşılaşmada qalib gəldi, final tarixinin ən həyəcanlı və rəqabətli oyunlarından biri oldu; Elə həmin il superkubok da qazanıldı. Nəhayət, bu dövrdə son Asiya çempionluğuna 2002-ci ildə Kubok Qalibləri Kubokunu əldə etməklə nail oldu.[3]

Liqa duopolyası (2003–2011)

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Əsrin əvvəlində "Əl-Hilal" və "Əl-İttihad" arasındakı tarixi rəqabət Səudiyyə futbolunda indiyə qədər heç vaxt görülməmiş səviyyəyə çatmışdı. Tarixən, ilk görüşlərindən bəri "Əl-Hilal"/"Əl-İttihad" matçları həmişə aqressiv olub və hər iki komandanın Səudiyyənin iki böyük şəhəri Ər-RiyadCiddədən olması səbəbindən böyük izdihamı özünə cəlb edib. Hər komanda fərqli şəhərləri, keçmişləri və dəyərləri təmsil edirdi. "Əl-Hilal" Səudiyyə Ərəbistanının paytaxtı Ər-Riyadda yerləşir, ənənəvi Nəcd dəyərlərinə malik olmaqla yanaşı, klub daha çox yuxarı və orta təbəqə tərəfindən dəstəklənir və kralın diqqətindən kənarda qalmır. Digər tərəfdən, "Əl-İttihad" liman şəhəri Ciddədə yerləşir və adətən aşağı və orta təbəqə, eləcə də ona "xalq klubu" ləqəbi verən qeyri-Səudiyyə yerliləri tərəfindən dəstəklənir. Hər iki komanda Səudiyyə futbol tarixinin bu dövrünə hakim idi. "Əl-Hilal" çempionluğu (2004–05, 2007–08, 2009–10, 2010–11) qazandı. Bu müddət ərzində "Əl-İttihad"ın qızıl nəsli "Əl-Hilal"ın iki AFC Çempionlar Liqası tituluna bərabər oldu, həmçinin (2000–01, 2002–03, 2006–07, 2008–09) liqa titulunu qazandı. Bu, hər iki komandanın iki mövsüm istisna olmaqla, on il ərzində demək olar ki, hər mövsüm liqada qalib və ikinci yerləri dəyişməsi ilə nəticələndi.

Dövrün zirvə anı 2007–2008-ci il futbol mövsümündə "Əl-İttihad"ın bütün mövsümdə cədvələ başçılıq etdiyi və "Əl-Hilal"ın həmişə ikinci yerdə olduğu zaman idi. Ciddədəki Faysal Stadionu ilə "Əl-İttihad" evdə liqa çempionluğunu qazanmaq üçün minimum heç-heçəyə ehtiyac duyurdu. "Əl-İttihad" çox üstün keyfiyyət və ev üstünlüyü sayəsində aşkar favorit idi. Qarşılaşma "Əl-İttihad"ın topa sahiblik və hücum imkanlarında öndə olması ilə başladı, lakin heç bir nəticəsi olmadı. 49-cu dəqiqədə Əhməd Əl-Fraidi topu cərimə meydançasının kənarından keçdi, Yaser Əl-Qahtani baş zərbəsi ilə qapının sağ alt küncünə topu atdı. Beləcə fasilədən dörd dəqiqə sonra "Əl-Hilal" 1–0 önə keçdi. "Əl-İttihad" çoxlu zərbələrlə hesabı bərabərləşdirməyə çalışdı, lakin Məhəmməd Əl-Deayea qapıçı qəhrəmanlıqları Əl-Qahtaninin qolundan sonra bütün matçda onlara çox ehtiyac duyduqları qolu vurmalarına mane oldu. Hakim nəhayət fit çaldı və "Əl-Hilal" Ciddədə liqa çempionu oldu və onun rəhbərliyi altında Kosmin Olaroyiu vəliəhd Şahzadə Kuboku ilə birlikdə mövsümü dublla başa vurdu. Liqa ümumi olaraq bu adla və ləqəblə tanınır (ərəbcə: شعره ياسر) bu adı, tərcümə zamanı " Yasserin saçı" kimi tərcümə olunur, çünki Yasserin baş zərbəsi ilə topu qapıya doğru istiqamətləndirdi. Hadisəni daha da xüsusi edən odur ki, əvvəlki mövsümdə "Əl-İttihad" da son dəqiqələrdə liqa çempionluğunu qazandımışdı.

2009–2010 mövsümünün başlamazdan əvvəl Erik Qerets "Əl-Hilal"ın yeni meneceri kimi işə götürüldü. Onun rəhbərliyi altında "Əl-Hilal" taktiki olaraq çox hücum üslubu mənimsəmiş, onsuz da istedadlı yerli oyunçular qrupunu çox yönlü Cənubi Koreyalı sağ cinah müdafiəçisi Li Yanq-pyo, güclü və dominant müdafiə yarımmüdafiəçisi Mirel Radoi, Vinger Kristian Vilhelmsson və texniki cəhətdən istedadlı braziliyalı hücumameyilli yarımmüdafiəçi Tiaqo Neves və s. kimi ulduz əcnəbi oyunçularla birləşdirmişdir. Taktiki cəhətdən ağıllı menecer tərəfindən idarə olunan yerli və xarici istedadın bu qarışığı liqada üstünlük təşkil etdi və üç oyunla çempion oldu, eyni mövsümdə vəliəhd şahzadə kuboku da qazanıldı. Növbəti 2010–2011 mövsümündə "Əl-Hilal" , 2010-cu ildə Afrika Çempionlar Liqası -da yarımfinal çıxışına qədər ölkə daxilində və qitədə üstünlük təşkil etməyə davam etdi, onların çıxışından qısa müddət sonra Erik Qerets Mərakeş milli futbol komandasının yeni baş məşqçisi olmaq üçün ayrıldı. Qeretsin gedişindən sonra Qabriel Kalderon "Əl-Hilal"ın baş məşqçisi vəzifəsinə keçdi və yenilənmiş 14 komanda liqasını 19 qələbə və 7 heç-heçə ilə məğlubiyyətsiz çempion kimi başa vuraraq, "Əl-İttifaq"dan sonra bu uğura imza atan ikinci komanda oldu. Vəliəhd Şahzadə Kuboku müdafiə olunduğu üçün mövsüm də dubl ilə başa çatdı.

Kontinental mərhələdə mübarizə (2012–2019)

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Arxa-arxa liqa titullarından və daxili cəbhədəki ardıcıl uğurlarından sonra, Əl-Hilal 1999–2000-ci illərdəki son qələbəsindən bəri həmişə qitə ardınca qaçmaqda çətinlik çəkirdi. Artıq qocalmış yerli əsas heyətə əlavə olunan və əsas oyunçuları tərk edən Əl-Hilal ölkə daxilində və Çempionlar liqasında mübarizə apara bilən komandanı yenidən qurmaq üçün keçid dövründə idi. Əl-Hilal 2014-cü ildə, finalda son çıxışından 14 il sonra AFC Çempionlar Liqasının finalına yüksəldi. Bu dəfə onlar Western Sydney Wanderers ilə üz-üzə gəlib. Avstraliya klubu Yuichi Nishimuranın (azarkeşlərin iddia etdiyi) bəzi çox şübhəli hakim qərarları ilə ümumi hesabda 1–0 qalib gəldi.[4] Bu müddət ərzində Əl-Hilal 2011–12 — dən 2015–16 mövsümünə qədər beş mövsüm liqa çempionluğunu qazana bilmədi, bu mövsümlərin üçündə ikinci oldu və yalnız beş kubok titulunu qazana bildi. : Vəliəhd şahzadə kuboku (2011–12, 2012–13, 2015–16), Kral kuboku (2015) və Superkubok (2015) Londondakı Loftus Road Stadionunda əzəli rəqibləri Əl-Nasere qarşı keçirilmişdir.

2016–17 mövsümünün əvvəlində bir sıra pis nəticələr Qustavo Matosas-ın istefaya göndərilməsinə və onun yerinə Ramón Diazın gətirilməsinə səbəb oldu. Diaz, komandanın məşğul olduğu taktiki forma və oyun tərzini, həmçinin oyunçularının onun fəlsəfəsini tez qavraması üçün kondisioneri yenidən təşkil etdi. Nəsillər boyu Əl-Hilalın uğurunun əsasən akademiya oyunçularından, eləcə də komandanın artıq malik olduğu, lakin qrup uyğunlaşmamış və ya həqiqi potensialına çata bilmədiyi əsas imzalardan qaynaqlandığından istifadə edərək. Qapıçı Abdullah Əl-Mayuf kimi oyunçular bölüşdürmə qabiliyyətinə görə Əl-Əhlidən geri gətirildi, sağ və sol cinah müdafiəçiləri Yaser Əl-Şəhrani və Məhəmməd Əl-Breyk şans yaratmada, həmçinin hücum çıxışında, Salman Əl-Fərəc və Abdullah fərqləndilər. Otayfın orta sahədəki əlaqəsi, görmə qabiliyyətinə, texniki və ötürmə qabiliyyətinə və oyunu oxumaqda zəkaya, eləcə də nadir hallarda topa sahiblik etməsinə görə müstəsna olaraq bağlandı. Salem Al-Dawsari 2011-ci ildə əsas komandaya yüksəldiyi zaman son dərəcə istedadlı, lakin cilasız oyunçu idi, lakin əsas oyunçu olmaq üçün yetişdi. Bu oyunçu komandanın onurğasına çevrildi və uzun illər "Əl-Hilal"ın ayrılmaz hissəsinə çevrildi. Menecer dəyişikliyi yuxarıda adıçəkilən oyunçuların çox məharətli olduğu ortaya çıxan topa sahibliyə əsaslanan hücum futbolu oynayaraq komandanın performansını kökündən dəyişdi. Əl-Hilal mövsümü liqa və Kral kubokunun çempionu kimi başa vurdu və birincisi bir mövsümdə rekord xal qazandı.

Növbəti mövsüm "Əl-Hilal"ın yerli liqada liderliyi və 2017-ci ildə AFC Çempionlar Liqasının finalına yüksəlməsi ilə eyni ritmdə davam etdi, lakin onlar Karlos Eduardo ilk oyunun ilk dəqiqələrində ACL yırtıldıqdan və ikinci oyunda Omar Xarbin zədələndikdən sonra nəticədə Yaponiyanın Urawa Red Diamonds komandasına 1–2 hesabı ilə uduzdular. Komanda məğlubiyyətdən sonra əqli cəhətdən çökdü və 2010-cu ildən bəri ilk dəfə qrup mərhələsini tərk edən növbəti seriyanın qrup mərhələsindən çıxmasına səbəb olan bir sıra aşağı səviyyəli çıxışlara başladı. Ramón Díaz 21 fevral 2018-ci ildə işdən çıxarıldı və o, mövsümün sonuna qədər Xuan Braunu müvəqqəti olaraq əvəz etdi, o, Əl-Hilal-ı 15-ci daxili liqa çempionluğunu qazanaraq mövsümü xilas etməyi bacardı.

Kontinental hökmranlığa qayıdış (2019-indiki)

[redaktə | mənbəni redaktə et]

2018–19 mövsümündə klubların sayı 14-dən 16-ya, eləcə də əcnəbi oyunçuların sayı 8-ə yüksəlməklə liqada kəskin dəyişikliklər oldu. Bu mövsüm Xorxe Xesusun idarə etdiyi Bafetimbi Qomis, Andre Karrillo və Sebastian Giovinkonun gəlişini gördü. Mövsüm liqanın ilk doqquz matçında qalibiyyətlə çox yaxşı başladı, yeni prezident təyin olunduqda, İsa 20 matçda qalib gəlsə də, liqada 9 xalla lider olsa da, 30 yanvarda heç bir səbəb göstərilmədən qovulmuşdu və 2018 super qalibi olmuşdu. fincan . Oradan işlər aşağı getməyə başladı, mövsümün sonunda Əl-Hilal liqada bir xal fərqlə Əl-Nasserlə ikinci oldu və 2018–19 Ərəb Klublar Çempionlar Kubokunda ikinci oldu, uduzdu. Al-Taawon kral kubokunun yarımfinalında. Məhəmməd bin Faysal mayın 1-də mövsüm bitməmiş prezident vəzifəsindən istefa verdi.

Fəhad bin Nafil dörd illik müddətə prezident seçilib. Răzvan Luçesku yeni baş məşqçi təyin olundu, lazımsız hesab edilən bir neçə futbolçu sərbəst buraxıldı. Cənubi Koreyalı müdafiəçi Jang Hyun-soo Kolumbiyalı Gustavo Cuellar ilə birlikdə müqavilə imzaladı. Mövsüm yaxşı başladı və "Əl-Hilal" demək olar ki, bütün mövsüm cədvələ başçılıq edirdi, "Əl-Nassr" Əl-Hilal ilə çempionluq yarışında yeganə digər klub idi, "Əl-Hilal" mövsümün son raundlarında "Əl-Nasser"i 4–1 məğlub etdi. mövsümü çempion olaraq başa vuracağımız və 72 xalla yeni rekorda imza atacağımız üçün onların titul ümidlərinə son qoymaq. 2019 Çempionlar Liqası kampaniyası zamanı Əl-Hilal mövsümün ortasında finala çıxmaq üçün yarışda üstün və həyəcanlı bir performans göstərdi. Mövsümün ilk Çempionlar Liqası matçı 1/8 finalda "Əl-Əhli" yə qarşı olub. "Əl-Hilal" səfərdə 4–1 hesabı ilə qalib gəlib. Qomisin hettrik etdiyi və evdə 0–1 hesabı ilə məğlub olduğu "Əl-Hilal" növbəti mərhələyə vəsiqə qazanıb. ümumi xal 4–2. Dörddəbir finalda "Əl-Hilal" yerli rəqibləri "Əl-İttihad"la qarşılaşdı, ilk görüş səfərdə 0:0 hesablı heç-heçə ilə başa çatdı, ikinci matçda isə "Əl-Hilal" evdə Salem, Karrillo və Giovinko, Əl-Əl-in yaddaqalan çıxışları ilə 3–1 qalib gəldi. Hilal cəmi 3–1 hesabı ilə yarımfinala vəsiqə qazanıb. Yarımfinalda "Əl-Hilal" yarışmasında ən çətin rəqibi Əl-Sədd, səfərdə Dohada "Əl-Hilal" 4–1 hesabı ilə qalib gələrkən, rəqib komandanın oyunçusu Əbdülkərim Həsən qırmızı vərəqə alıb. Ər-Riyadda evdə keçirilən cavab oyununda Əl-Sədd dörd qol ikiyə vuraraq hesabı döndərə bildi və oyunun son dəqiqəsində cərimə meydançasının kənarında cərimə zərbəsi təyin olundu və bir qol vurmaq lazımdı. Finala keçmək üçün daha çox qol vurdu, lakin Abdullah Əl-Mayuf topu xilas etdi və ilk vaxt Əl-Hilalın cəmi 6–5 qalibiyyəti ilə başa çatdı, Əl-Hilal 5 ildə üçüncü finala vəsiqə qazandı. 2014 və 2017-ci illərdəki əvvəlki iki finalda qalib gəlməyə cəhd etdikdən və uğursuzluqla nəticələndikdən sonra. Onlar iki il əvvəl finalda uduzduqları Yaponiyanın "Urava Red Diamonds" klubuna qarşı oynayıblar. Onlar uğurla qisas aldılar və evdə 1–0 və səfərdə 2–0 hesabı ilə 3–0 qalib gəldilər, Asiya tacı üçün on doqquz illik gözləntiyə son qoydular, Bafetimbi Qomis həm də turnirlərin ən yaxşı bombardiri və MVP idi. Həm Səudiyyə Ərəbistanı Peşəkar Liqası 2019–20, həm də 2019-cu ildə AFC Çempionlar Liqası titullarını təmin etməklə Əl-Hilal üçlüyü tamamlamaq üçün daha bir titul qazandı. Əl-Hilal 1990-cı ildən bəri kubok titulunu qazanmayan Əl-Nasserlə qarşılaşmaq üçün 2019–20 Kral Kubokunun finalına yüksəldi, Əl-Hilal 2–1 hesabı ilə qalib gələrək tarixi Trebleni tamamladı.

2021-ci il AFC Çempionlar Liqasında Əl-Hilal arpa yarışının pley-off mərhələsinə vəsiqə qazanmağı bacarmışdı. Onlar 1/8 finalda İranın "İstiqlal" komandası ilə qarşılaşıblar. Dubayda 2–0 hesabı ilə qalib gələrək, 1/4 finalda İranın digər komandası Persepolis FC ilə qarşılaşıb və onları 3–0 hesabı ilə məğlub edərək növbəti mərhələyə vəsiqə qazanıblar. Yarımfinalda "Əl-Hilal" çoxillik rəqibləri olan "Əl-Nasser"lə qarşılaşıb və bu tarixi rəqiblərin bir-birlərinə uzun müddət davam edən ədavətinə görə əsrin matçı adlandırılıb. Bu, hər iki komandanın bu yarışmada bir-biri ilə ilk dəfə qarşılaşması idi. Bundan əlavə, Əl-Nasser əvvəllər heç vaxt AFC Çempionlar liqasını qazanmamışdı və Əl-Hilala AFC Çempionlar Liqasının birbaşa rekordçusu olmaq üçün daha bir titul lazım idi. Oyunun mərcləri o qədər yüksək idi ki, oyuna həftələr qalmış Ər-Riyad şəhərində gərginlik hiss olundu. Oyun, Əl-Hilalın Əl-Nasser üzərində 2–1 qalibiyyəti ilə başa çatdı və uzun illər boyu lovğalanma hüququna əlavə olaraq finala yüksəldi. Əl-Hilal 2021-ci ildə Pohang Steelers ilə qarşılaşmaq üçün finala yüksəldi, hər iki klub da üç Asiya Çempionlar liqasında çempionluq rekorduna sahib idi. Qarşılaşmanın başlamasından 16 saniyə sonra əl-Hilal ilk qolu vuraraq üstün olub. Sonda 2–0 hesablı qələbə dördüncü Asiya Çempionlar Liqasının titulunu təmin etdi və Əl-Hilal AFC Çempionlar Liqasının birmənalı olaraq rekordçusu oldu.

AFC Çempionlar Liqasının çempionu olan "Əl-Hilal" 2021-ci ildə BƏƏ -də keçiriləcək Klublararası Dünya Çempionatına vəsiqə qazanıb, "Əl-Hilal" ilk oyununda ev sahibi "Əl-Cəzirə" ilə qarşılaşıb və 6–1 hesabı ilə qalib gəlib. Əl-Hilal daha sonra UEFA Çempionlar Liqasının qalibi Chelsea ilə qarşılaşdı, lakin Əl-Hilalın uduzduğu 2020–21 CAF Çempionlar Liqasının qalibi olan 3-cü yer uğrunda matçda Misirin Əl Əhli SC klubu ilə qarşılaşdı və 1–0 hesabı ilə məğlub oldu. Məyusedici performansla 4:0 hesablı məğlubiyyətlə Əl-Hilal turnirdə 4-cü yerə layiq görüldü.

2022-ci ilin sentyabrında Əl-Hilal Kriştianu Ronaldoya milyonluq iki illik müqavilə təklif etdi, lakin Ronaldo təklifi rədd edərək[5] bunu "ədəbsiz" adlandırıb.[6][7] Qəbul edilsəydi, Ronaldonun transferi Neymarın milyonluq transferini aşaraq ən bahalı transfer olardı.[8] Təklif barədə xəbərlər ilk dəfə 2022-ci ilin iyulunda ortaya çıxdı, lakin Səudiyyə klubunun adı məlum deyildi.[9] Səudiyyə Ərəbistanı Futbol Federasiyasının prezidenti Yaser Al Misehal Ronaldonu Səudiyyə Ərəbistanında oynamaq istədiyini, lakin bunun "təəssüf ki, yanvar ayından əvvəl baş verməyəcəyini" söylədi.[6][7] Bununla belə, o, 2023-cü il yanvarın 1-də Al Nassr FC- yə yazılıb.

2023-cü ilin fevralında Əl-Hilal 2022 FIFA Klublararası Dünya Çempionatında oynadı və Wydad Casablanca və Flamengo üzərində qələbələrdən sonra finala yüksəldi.[10][11] Finalda Real Madridə 5–3 hesabı ilə uduzdular.[12]

Eləcə də fevral ayında "Mavi Dalğalar" AFC Çempionlar Liqasının 1/4 final mərhələsinə qaçdı və burada Foolad ilə qarşılaşacaqlar.

2022-ci ildə AFC Çempionlar Liqası kampaniyasında "Əl-Hilal" pley-off mərhələsinə yüksəlmək üçün A qrupuna başçılıq etdi. Asiya Futbol Konfederasiyası 2022-ci il mövsümünün faktiki olaraq 2022-ci ilin aprelindən may ayına kimi keçirilməsinə baxmayaraq, yarışların təqvimini bütün ilboyu (yazdan payıza) gələn mövsümdən etibarən payızdan yaza dəyişdirmək qərarına gəlib. 2023. Bu qərara görə Əl-Hilal qrup mərhələsinin sonundan ilk pley-off oyununa qədər 9 aylıq fasilə verdi, 2023-cü ilin fevralında Əl-Hilal 1/8 finalda Emarati Şabab Əl-Əhli ilə qarşılaşdı və 3–1 hesabı ilə məğlub oldu. Üç gün sonra dörddəbir finalda "Əl-Hilal" İranın "Fulad" klubu ilə qarşılaşıb və 87-ci dəqiqədə Mareqanın qol vurması ilə 1:0 hesablı qələbə ilə başa çatıb. Yarımfinal mərhələsinə yüksəldikdən sonra "Əl-Hilal" Qətər Əl-Duhail ilə qarşılaşdı, bəzi ekspertlər oyun oynanmazdan əvvəl "Əl-Duhail"in asanlıqla finala yüksələcəyini iddia etdilər, xüsusən də matçın ondan əvvəl bitdiyini iddia edən Nəşət Əkrəm . başladı və Al-Duhail artıq finalda yerini aldı. Oyun günü əl-Hilalın ilk 30 dəqiqədə dörd qol vurması və birinci hissə bitməmiş beşinci qol vurması ilə başladı. İkinci hissədə Əl-Hilal oyunu daha iki qolla başa vurdu və Odion İqalo 7–0 hesablı qələbə qazanaraq super het-trik etdi və 2022-ci ildə "Urawa Red Diamonds"a qarşı AFC Çempionlar Liqasının Finalında yer tutdu.

2022-ci ildə klub yeni loqotipini təqdim etdi. Köhnə təpənin 3D effekti və ayparanın içərisində topun gradienti var idi və o, klubun adı və təsis ili ilə tam mətni daxil edirdi. Yeni Al Hilal loqosu yalnız mavi və ağ dizayna malikdir, üç şaquli mavi zolaq və onların ayparaları arasındakı boşluq "Hilal" üçün ağ "H" yaradır.[13]

Klubun maskotu köpəkbalığıdır.[14]

Əl-Hilal hazırda ev oyunlarını Ər-Riyaddakı Kral Fəhd Beynəlxalq Stadionunda keçirir, 1987-ci ildə inşa edilmiş 67.000 azarkeş tutumuna malik stadion və ara-sıra ev oyunları Səudiyyə Ərəbistanının ən qədim futbol meydançalarından biri olan Şahzadə Faysal bin Fəhd Stadionunda keçirilir. 1969-cu ildə tikilmişdir. 2017-ci ildə Əl Hilal Ər-Riyaddakı Kral Səud Universiteti ilə universitetin stadionundan 2017–18-ci ildən 2019–20-ci ilin sonuna qədər 3 mövsüm istifadə etmək üçün müqavilə imzaladı. 2022-ci ilin fevralında həm Əl-Hilal, həm də Əl-Nassrın "Qiddiyanın planlaşdırılmış uçurumun üstü 40.000+ yerlik stadionunun icarəçiləri olacağı elan edildi, tamamlandıqdan sonra hər iki komanda və tam heyət üçün ev oyunları üçün yeni məkan olacaq. inkişaf etdirilən bir sıra idman qurğuları hər iki klub üçün istifadəyə veriləcək".[15]

Əl-Hilalın Əl-İttihad ilə uzun müddətdir rəqabəti var. Milli yarışın əvvəlindən klublar Səudiyyə Ərəbistanının iki ən böyük şəhərinin: Ər-RiyadCiddənin nümayəndələri kimi görünürdülər. Əl-Hilal 1991, 1999–2000, 2019 və 2021-ci illərdə dörd Asiya Klub Çempionatını qazandığı halda, Əl-İttihad 2004 və 2005-ci illərdə ardıcıl iki dəfə AFC Çempionlar Liqasının qalibi olub. "Əl-Hilal" Səudiyyə Ərəbistanının "El Klassiko"sunda 62 dəfə, "Əl-İttihad" 50 dəfə qalib gəlib, iki tərəf isə 35 dəfə heç-heçə edib. 2019-cu ilə qədər ən böyük qələbə Əl-Hilalın 2009–10-da Əl-İttihad-ı 5–0 məğlub etməsi olub.[16]

Digər rəqabət qonşuları Əl-Nassr ilədir ki, bu da Ər-Riyadın derbisi adlanır. Onlar 148 dəfə qarşılaşıblar, "Əl-Hilal" 59 dəfə qalib gəlib, 48 dəfə məğlub olub, 41 oyun heç-heçə başa çatıb.[17] Ən böyük qələbə Əl-Hilalın Səudiyyə Peşəkar Liqasında 2016–2017-ci illərdə Əl-Nassr-ı 5–1 hesabı ilə məğlub etməsidir. Əl-Nasserlə rəqabət onların arasında Əl-İttihad ilə rəqabətdən daha şiddətlidir. Nümunə kimi, "Əl-Hilal" 2014-cü ildə AFC Çempionlar Liqasının finalına yüksəldikdə, ikinci oyunda "Əl-Nassr" azarkeşləri "Əl-Hilal"a qarşı çıxmaq üçün "Western Sydney Wanderers"in hava limanında gəlişini gözlədilər və Əl-Hilalın bilet planını pozmağa çalışdılar.[18]

Əl-Hilalın AFC Çempionlar liqasındakı ən gərgin qarşılaşmalarına qarşı; BƏƏ -dən Al Ain FC, GCC ölkələrində Qətərin Al Sadd SC və İran komandalarına qarşı Persepolis FC & Esteghlal FC və Asiyanın şərqindən ən uğurlu namizədlər Urawa Red Diamonds & Pohang Steelers .

Maliyyə və sponsorluq

[redaktə | mənbəni redaktə et]
Dövr Kit istehsalçısı Köynək sponsor(lar)ı
2004–2006 Adidas Heç biri
2006–2007 STC
2007–2013 Mobil
2013–2014 Nike
2014–2017 Mobily / Volkswagen / ABDUL SAMAD Al QURASHI / TASNEE / APSCO Mobil 1 / Bupa Arabia
2017–2019 Kingdom Holding Company / Volkswagen / ABDUL SAMAD Al QURASHI / Sun & Sand Sports / Jawwy from STC / APSCO Mobil 1
2019–2023 Mouj Kingdom Holding Company / Emaar / Tawuniya / Flyin / Shawermer / Jahez / Tamkeen Technologies / Sayyar Shemagh / National Medical Care
2023 — indiki zaman Puma

Televiziya matçının yayım hüququ

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Əl-Hilal Səudiyyə Ərəbistanı Futbol Federasiyasından müəyyən məbləğ alır, çünki federasiya tam matçların hüququnu bir paketdə satır və Səudiyyə Peşəkar Liqasının bütün klubları gəliri bərabər şəkildə bölüşür. Səudiyyə liqasının yayım hüququ hazırda Səudiyyə Yayım Təşkilatının SBC Kanalına, eləcə də Şahid yayım xidmətinə satılıb. Həmçinin SSC sports (Səudiyyə idman şirkəti) yayım hüququna malikdir

Digər gəlir mənbələri

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Klubun prezidenti və idarə heyətinin digər üzvləri klub dəstinin və digər məhsulların satışından, həmçinin klubun gəlirlərini artırmaq üçün kluba məxsus investisiya şirkətinin yaradılmasından klubu idarə etmək üçün tələb olunan hər hansı əlavə gəliri təmin edirlər. Son zamanlar Sponsorluq klubların böyük populyarlıq qazanması və yerli, regional və qitə miqyasında böyük populyarlıq qazanması və xüsusilə sosial mediada çoxlu sayda tərəfdar və pərəstişkar yaratması səbəbindən klub tərəfindən imzalanan çoxsaylı gəlirli sövdələşmələrə görə klubların maliyyəsində mühüm rol oynamışdır; Klubun bütün sosial media hesablarında 15 milyondan çox izləyicisi olduğu yer.

Xeyriyyəçilik və xeyriyyəçilik

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Məşqi izləmək üçün əlillər üçün xüsusi oturacaqlar ayrılıb. Satılan biletlərin gəlirinin 25 faizi xeyriyyə təşkilatlarına gedir. Oyunçular və idarə heyəti üzvləri bayram və digər bayramlar zamanı xeyriyyə təşkilatları üçün ictimai tədbirlər təşkil edir və iştirak edirlər.

Klub obyektləri

[redaktə | mənbəni redaktə et]

2009-cu ildə klub Ər-Riyadda yeni düşərgə açdı. Burada 25 otaq, iclas otaqları, mühazirələr üçün smart otaq, kitabxana, yemək otağı, qonaq otaqları, böyük salon və tibb məntəqəsi var. Burada həmçinin video oyunlar, stolüstü tennis, bilyard, stolüstü futbol və bir çox başqa oyunlar üçün əyləncə guşələri var. Böyük komanda üçün iki məşq sahəsi var.

  1. "IFFHS – Asia's Club of the Century". 18 March 2013 tarixində orijinalından arxivləşdirilib.
  2. "The story of Al-Hilal Foundation". 19 September 2018 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 30 May 2009.
  3. "Asian Club Championship Flashback: Al-Hilal v Jubilo Iwata (1999–2000)". the-AFC (ingilis). 9 June 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-06-08.
  4. Cohen, Kate. "Western Sydney Wanderers win Asian Champions League title". The Guardian. 2014-11-02. 14 December 2016 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2014-11-02.
  5. "Cristiano Ronaldo turns down 242 million euros from Saudi Arabian side Al-Hilal". Marca. 13 September 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 13 September 2022.
  6. 1 2 "Cristiano Ronaldo: Chief of Saudi Arabia's football federation wants superstar to join league". Middle East Eye. 13 September 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 13 September 2022.
  7. 1 2 "Kante not accepting Chelsea contract offer, Rashford parts with agency ally, UEFA knew of Russia friendly". The Athletic. 12 September 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 12 September 2022.
  8. "Neymar: how the record-breaking m move to PSG unfolded". The Guardian. 4 August 2017 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 4 August 2017.
  9. "Cristiano Ronaldo receives bumper offer from Saudi Arabian club". The Athletic. 8 August 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 15 July 2022.
  10. "Al-Hilal beats Wydad to reach Club World Cup semifinals". APnews.com. 4 February 2023. 9 February 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 9 February 2023.
  11. "Al-Hilal shock Flamengo with 3-2 win in Club World Cup semifinal". CNN.com. 7 February 2023. 8 February 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 9 February 2023.
  12. "Real Madrid5 Al-Hilal 3". BBC Sport. 11 February 2023. 15 February 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 21 February 2023.
  13. "Al Hilal Reveal New Logo - Complete Redesign". Footy Headlines. 5 November 2022. 6 April 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 3 April 2023.
  14. "📸| #AlHilalVsAlNassr #MBS_ProLeague 12th Round #AlHilal". Twitter (ingilis). 8 December 2018. 24 August 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 3 April 2023.
  15. "Al-Nassr & Al-Hilal sign one of the region's largest strategic partnerships valued at SAR100 million per club annually with Qiddiya". 29 June 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 31 May 2022.
  16. "Al-Hilal vs Al-Ittihad – Saudi Arabia Pro League Head to Head (H2H) Statistics and Match Preview". soccerpunter.com. 21 November 2016 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-11-21.
  17. "التاريخ يرجح كفة الهلال.. والنصر يتفوق بـ"النهائيات"". Al Arabiya. 29 January 2014. 18 May 2015 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 17 May 2015.
  18. "Western Sydney Wanderers facing football in the kingdom". The Sydney Morning Herald. 31 October 2014. 6 January 2015 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 17 May 2015.