Gaan na inhoud

Paul Verlaine

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Paul Verlaine
Paul Verlaine
Gebore(1844-03-30)30 Maart 1844
Metz, Frankryk
Sterf8 Januarie 1896 (op 51)
Parys, Frankryk
BeroepDigter
Handtekening
Verlaine se geboorteplek en woonhuis in Metz, vandag 'n museum gewy aan die digter se lewe en kunswerke

Paul-Marie Verlaine (Franse fonetiese uitspraak: |vɛʁlɛn(ə); 30 Maart 18448 Januarie 1896) was 'n Franse digter wat geassosieer word met die Simbolisme en Dekadentisme. Hy word beskou as een van die grootste verteenwoordigers van die Dekadentisme in internasionale- en Franse poësie.

Biografie

[wysig | wysig bron]

Vroeë lewe

[wysig | wysig bron]

Verlaine is gebore in Metz en het sy opvoeding aan die Lycée Impérial Bonaparte (nou die Lycée Condorcet) in Parys ontvang. Hy het daarna 'n pos in die staatsdiens gekry. Hy het op 'n vroeë ouderdom gedigte begin skryf, en is aanvanklik beïnvloed deur die Parnassien-beweging en die leier daarvan, Leconte de Lisle. Verlaine se eerste gepubliseerde gedig is in 1863 gepubliseer in La Revue du progrès, 'n publikasie wat gestig is deur die digter Louis-Xavier de Ricard. Verlaine het dikwels die salon van die Markies de Ricard aangedoen [1] (Louis-Xavier de Ricard se moeder) by 10 Boulevard des Batignolles en ook ander sosiale vergaderplekke, waar hy skouers geskuur het met prominente kunstenaarsfigure van die dag soos Anatole France, Emmanuel Chabrier, die digter en humoris Charles Cros, die siniese, anti-bourgeois idealis Villiers de l'Isle-Adam, Théodore de Banville, François Coppée, Jose-Maria de Heredia, Leconte de Lisle, Catulle Mendes en andere. Verlaine se eerste gepubliseerde versameling, getiteld Poèmes saturniens (1866), [2] alhoewel dit heftig gekritiseer is deur Charles Augustin Sainte-Beuve, het hy hom gevestig as 'n digter van belofte en oorspronklikheid.

Huwelik en militêre diens

[wysig | wysig bron]

Mathilde Mauté het in 1870 met Verlaine getrou. Toe die proklamasie van die Derde Republiek in dieselfde jaar plaasgevind het, het Verlaine aangesluit by die 160ste bataljon van die Garde nationale en by die Communards op 18 Maart 1871.

Hy het die hoof geword van die persburo van die Sentrale Komitee van die Paryse kommune. Verlaine het die dodelike straatgevegte wat bekend is as die "Bloedige Week" of "Semaine Sanglante" ontvlug en skuiling gaan soek in Pas-de-Calais.

Verhoudings met Rimbaud en Létinois

[wysig | wysig bron]
Gedenkplaat in Brussel
Paul Verlaine in 1893; foto deur Otto Wegener

Verlaine het in Augustus 1871 na Parys teruggekeer, en in September sy eerste brief van Arthur Rimbaud ontvang, wie sy digkuns bewonder het. Hy het Rimbaud aangemoedig om na Parys te gaan, en teen 1872 het hy belangstelling in Mathilde verloor en haar en hul seun vir alle doeleindes verlaat om sodoende die geselskap van sy nuwe minnaar na te jaag. [2] Rimbaud en Verlaine se stormagtige verhouding het hulle in 1872 na Londen geneem. In Brussel in Julie 1873 het hy in 'n besope toestand tydens 'n jaloerse woede uitbarsting twee skote met 'n pistool op Rimbaud afgevuur en sy linkerpols gewond; die digter is egter nie ernstig beseer nie. Die indirekte gevolg van hierdie voorval was dat Verlaine gearresteer is en opgesluit is in die tronk in Mons [3] , waar hy 'n hom weereens bekeer het tot die Katolisisme, wat op sy beurt sy werk beïnvloed het en skerp kritiek deur Rimbaud uitgelok het. [4]

Die gedigte wat versamel is in Romances sans paroles (1874) is tussen 1872 en 1873 geskryf, en is geïnspireer deur Verlaine se nostalgiese herinneringe aan sy lewe met Mathilde enersyds, en die impressionistiese sketse van sy jaar-lange wisselvallige eskapades saam met Rimbaud, andersyds. Romances sans paroles is gepubliseer terwyl Verlaine in die gevangenis was. Na sy vrylating uit die gevangenis het hy weer na Engeland gereis, waar hy 'n paar jaar as onderwyser gewerk het en Frans, Latyn en Grieks onderrig het, asook tekenkuns aan 'n skool in Stickney, Lincolnshire.[5] Van daar het hy onderrig gegee in die nabygeleë Boston, Lincolnshire, voordat hy aanbeweeg het na Bournemouth.[6] Terwyl hy in Engeland was het hy nog 'n suksesvolle bundel getiteld Sagesse gepubliseer. Hy het in 1877 na Frankryk teruggekeer en, terwyl hy Engels aan 'n skool in Rethel onderrig het, verlief geraak op een van sy leerlinge, Lucien Létinois, wat Verlaine geïnspireer het om verdere gedigte te skryf. [7] Verlaine was beteuterd gelaat toe Létinois in 1883 aan tifus gesterf het.

Laaste jare

[wysig | wysig bron]

Verlaine het in sy laaste jare toenemend verslaaf geraak aan dwelms en alkohol en in armoede geleef. Hy het in krotbuurte en openbare hospitale gewoon, en sy tyd verwyl deur absinthe in Parys se kafees te drink. Die bewondering vir sy besonderse kuns het egter weer steun en 'n inkomste vir Verlaine gebring: sy vroeë poësie is herontdek, sy lewenstyl en vreemde gedrag voor skares het bewondering ontlok, en in 1894 is hy deur sy eweknieë as Frankryk se "Prins onder digters" gekies.

Sy poësie is bewonder en erken as baanbrekerswerk, en was 'n inspirasiebron vir komponiste. Gabriel Fauré het vele melodieë daarop gebaseer, soos sy liedere siklus Cinq mélodies 'de Venise' en La bonne chanson, synde toonsettings van Verlaine se gedigte. [8] Claude Debussy het Clair de lune en ses van die Fêtes galantes gedigte getoonset, laasgenoemde synde deel van die mélodie versameling wat bekendstaan as die Recueil Vasnier; hy het ook 'n verdere toonsetting van Clair de lune gemaak. Die gedig was ook die inspirasie agter sy Suite bergamasque. [9] Reynaldo Hahn het verskeie van Verlaine se gedigte getoonset, asook die Belgies-Britse komponis Poldowski (dogter van Henryk Wieniawski).

Sy afhanklikheid van dwelmmiddels en sy alkoholisme het egter hul tol begin eis. Paul Verlaine is op 8 Januarie 1896 in Parys oorlede; hy is begrawe in die Cimetière des Batignolles (hy is eers in die 20ste afdeling begrawe, maar sy graf is verskuif na die 11de afdeling - op die rotonde, 'n baie beter ligging - toe die Boulevard Périphérique gebou is). [10]

Verlaine terwyl hy absinthe drink in the Café François 1er in 1892, afgeneem deur Paul Marsan Dornac

Baie van die Franse poësie wat tydens die fin de siècle geskryf is, is as dekadent beskou vanweë die gure inhoud daarvan. Verlaine het in dieselfde luim in 1884 gebruik gemaak van die uitdrukking "poète maudit" ("vervloekte digter"), verwysende na 'n aantal digters soos Stéphane Mallarmé, Arthur Rimbaud, Aloysius Bertrand, Comte de Lautréamont, Tristan Corbière of Alice de Chambrier, wat geveg het teen poëtiese gebruike en derhalwe onder sosiale teregwysings gely het of bloot eenvoudig deur die kritici geïgnoreer is.

Met die publikasie van Jean Moréas se Simboliese-manifes in 1886, was dit egter die term simboliek wat die pas vorentoe aangedui het. Daar is begin om na Verlaine, Mallarmé, Rimbaud, Paul Valéry, Albert Samain en vele ander te verwys as "simboliste". Hierdie digters het dikwels temas gedeel wat Schopenhauer se estetika gereflekteer het, sowel as idees soos die wil, sterflikheid en die onbewuste verstand of onbewuste krag, met gebruikmaking van temas soos seks (soos bv. prostitute), die stad , irrasionele verskynsels (delirium, drome, dwelmmiddels, alkohol, en soms 'n vae Middeleeuse atmosfeer.

In poësie het die simboliese prosedure; soos getipeer deur Verlaine; die gebruik van subtiele suggesties in plaas van presiese stellinge (retoriek was verbode) ingehou, asook die opwekking van gemoedstemming en gevoelens deur die wonder van woorde, herhaalde klanke en die kadens van die vers (musikaliteit) en metriese innovasie. Verlaine het sy tipies dekadente styl breedvoerig beskryf in sy gedig "Art Poétique", waarin hy die belangrikheid van musikaliteit en ontwyking en "die vreemde" beskryf het. [11]

Werke

[wysig | wysig bron]

Verlaine se Volledige Werke is beskikbaar in kritiese uitgawes deur die Bibliothèque de la Pléiade.

  • Libretti vir Vaucochard et fils Ier en Fisch-Ton-Kan (1864)[12] (musiek deur Chabrier)
  • Poèmes saturniens (1866)
  • Les Amies (1867)
  • "Clair de Lune" (gedig; 1869)
  • Fêtes galantes (1869)
  • La Bonne Chanson (digbundel; 1870)
  • Romances sans paroles (1874)
  • Sagesse (1880)
  • Les Poètes maudits (1884)
  • Jadis et naguère (1884)
  • Les Mémoires d'un veuf (1886)
  • Amour (1888)
  • À Louis II de Bavière (1888)
  • Parallèlement (1889)
  • Dédicaces (1890)
  • Femmes (1890)
  • Hombres (digbundel) (1891)
  • Bonheur (1891)
  • Mes hôpitaux (1891)
  • Chansons pour elle (1891)
  • Liturgies intimes (1892)
  • Mes prisons (1893)
  • Élégies (1893)
  • Odes en son honneur (1893)
  • Dans les limbes (1894)
  • Épigrammes (1894)
  • Confessions (1895)

Verwysings

[wysig | wysig bron]
  1. Shapiro, Norman R., One Hundred and One Poems by Paul Verlaine, University of Chicago Press, 1999
  2. 2,0 2,1 "Paul Verlaine". Litweb.net (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 14 Maart 2009. Besoek op 18 Julie 2007. {{cite web}}: More than one of |archiveurl= en |archive-url= specified (hulp)
  3. Willsher, Kim (17 Oktober 2015). "How 555 nights in jail helped to make Paul Verlaine a 'prince of poets'". The Observer (in Engels (VK)). ISSN 0029-7712. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 16 April 2019. Besoek op 31 Maart 2020.
  4. Hanson, Ellis. (1998). Decadence and Catholicism. Harvard University Press. ISBN 0-674-19444-6. OCLC 502187924.
  5. Delahave, Ernst (2006). "Paul Verlaine" (PDF). Martin and Bev Gosling. Besoek op 5 September 2010.[dooie skakel]
  6. Delahave, Ernst (22 Mei 2010). "Biography of Paul Verlaine" (in Engels). The Left Anchor. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 12 Mei 2013. Besoek op 5 September 2010.
  7. "Lucien Létinois | French author". Encyclopedia Britannica (in Engels). Besoek op 31 Maart 2020.
  8. Orledge, Robert (1979). Gabriel Fauré. Londen: Eulenburg Books. p. 78. ISBN 0-903873-40-0.
  9. Rolf, Marie. Bladsy 7 van die biljetnotas tot Forgotten Songs deur Claude Debussy, met Dawn Upshaw en James Levine, Sony SK 67190.
  10. Wilson, Scott. Resting Places: The Burial Sites of More Than 14,000 Famous Persons, 3d ed.: 2 (Kindle Locations 48689-48690). McFarland & Company, Inc., Publishers. Kindle Edition.
  11. Verlane, Paul (1882). "Art Poétique". Aesthetic Realism Online Library. Translated by Eli Siegel (1968). Besoek op 18 Februarie 2017.
  12. Delage R. Emmanuel Chabrier. Paris, Fayard, 1999, bl. 692-3.

Eksterne skakels

[wysig | wysig bron]