Dresden

Dresden
Kaart	Wapen voor 1990
	Huidige wapen
Land	Duitsland
Deelstaat	Sakse
Koördinate	51°03′N 13°44′O
Stigting	1206 (eerste verwysing)
Oppervlakte:
- Totaal	328,31 vk km
Hoogte bo seevlak	113 m
Bevolking:
- Totaal (31 Desember 2013)	530 754
- Bevolkingsdigtheid	1616,6 vk/km
- Metropolitaanse gebied	760 000
Tydsone	UTC +01:00
Burgemeester	Dirk Hilbert (FDP)

Dresden (Sorbies: Drježdźany; afgelei van die Oud-Sorbiese Drežďany, "bewoner van 'n moerasland") is die administratiewe hoofstad van die Duitse deelstaat Vrystaat Sakse. Dit is in die suide van Oos-Duitsland in die Dresdense Elbe-riviervallei aan die oorgang van die bo- tot die middelloop van die Elbe en in die oorgangsgebied tussen die Noord-Duitse Laagvlakte en die Middelgebergtes geleë.

Argeologiese spore in die huidige stadsgebied dui daarop dat die eerste menslike bewoners hulle al in die steentydperk in die Dresden-streek gevestig het. Die eerste historiese verwysing na Dresden dateer uit 1206. Dresden het as regeringsetel vir die Keurvorstedom Sakse, die latere Koninkryk van Sakse en hoofstad van die Saksiese Republieke gefungeer.

Vandag vorm Dresden - naas Leipzig een van Sakse se twee groot kernstede - die politieke sentrum van Sakse. Ook die meeste belangrike kulturele staatsinstellings is hier gesetel, net soos talle tersiêre onderwysinstellings. Dresden is daarnaas 'n beduidende nywerheidsentrum in 'n metropolitaanse gebied wat by die mees dinamiese in Duitsland gereken word.

Dikwels word na Dresden as Elbflorenz verwys - 'n bynaam wat die stad aan die Italiaanse kunsmetropool Florence gelykstel en 'n sinspeling op sy kunsversamelings, sy erfenis van barok- en mediterreense boukuns asook sy skilderagtige ligging aan die Elbe-rivier is.

Vuurstorm

Frauenkirche/Vrouekerk - gebou 18de eeu, verwoes 13 Februarie 1945, in ruïne tot 1989

Frauenkirche/Vrouekerk - Herbouing voltooi in 2005

Enkele jare lank is Dresden nouliks deur die oorlogsgebeure geraak. Die eerste groot lugaanval op die stad is in Oktober 1944 deur geallieerde vliegtuie uitgevoer; maar eers op 13 Februarie 1945 is Dresden swaar getref deur een van die dodelikste lugaanvalle van die Tweede Wêreldoorlog.

Op 13 en 14 Februarie 1945 het Geallieerde bomwerpers Dresden aangeval en 'n vuurstorm veroorsaak wat 25 000 burgerlike ongevalle tot gevolg gehad het. Die vuurstorm word veroorsaak deur 'n mengsel van brandbomme en gewone bomme op die stad te gooi. Die gewone bomme verseker dat alle vensters en deure breek terwyl die brandbomme die wonings se dakke en plafonne aan die brand steek. Hierdie vure suig dan suurstof deur die stukkende deur en vensters in en verseker dat die vure verder ontvlam en groter word en aanhou brand totdat alle brandbare materiaal opverbruik is. Stormsterk winde word so veroorsaak.

Gedurende die nag van 13 Februarie om 22:00 het 'n eerste golf van 230 Avro Lancasters en Mosquitos binne 10 minute duisende tonne bomme en brandbomme oor die stad laat val. Om 00:30 op die 14 Februarie het die tweede golf bomwerpers van 550 vliegtuie nog duisende tonne bomme en brandbomme losgelaat. Later die dag van die 14de om 12:00 het nog 431 Amerikaanse Boeing B-17 Flying Fortress bomwerpers ook toegeslaan. Die aanval was egter nie so suksesvol nie omrede die weer betrokke was.

Toe die vuur op sy hewigste was, was dit 50km ver sigbaar. Temperature van tot 1600° C is bereik. Teer het gesmelt en mense wat in bomskuilings skuiling gesoek het is verkool of het versmoor.

Daar was agterna argumente oor die morele regverdiging van sulke aanvalle op burgerlikes. In elk geval het die lugaanvalle aanleiding gegee tot talle mites soos dié van 'n histories unieke en onskuldige barokstad wat deur Anglo-Amerikaanse bomwerpers vernietig is. Die amptelike geskiedskrywing in die Duitse Demokratiese Republiek het die vernietigende aanvalle vanuit 'n ideologies getinte anti-imperialistiese standpunt bekyk, net soos ver-regse politieke groeperings wat die gebeure steeds in 'n nasionalistiese manier probeer uitbuit.

Meestal word egter verswyg dat Dresden een van die strategies belangrikste vervoerspilpunte van die Derde Ryk was, met groot militêre kasernes en wapenfabrieke wat van die stad een van die laaste militêre teikens in die oorlog gemaak het. Naas historiese barokgeboue is in Februarie 1945 veral woonkwartiere en winkelstrate van die meer welgestelde middelklas asook werkersbuurte uit die 19de en vroeë 20ste eeu vernietig.

Bevolking

Teen die begin van die 20ste eeu was Dresden een van die vyf grootste stede in Duitsland. Die inwonertal het sy historiese hoogtepunt in 1933 met 642 143 bereik. Die sensus van 17 Mei 1939 het die bevolking as 629 713 bepaal, van wie 281 379 mans en 348 334 vroue.

As gevolg van die Tweede Wêreldoorlog het die inwonertal van Dresden verminder tot sowat 468 000 volgens die sensus van 1946. In die volgende dekades het die bevolking tot in die middel van die 1980's toegeneem tot 520 000. Daarna het migrasie vanuit die kernstad na voorstede buite die stadsgrens asook na ander dele van Duitsland die inwonertal weer laat daal tot 453 000 in 1998.

Die bevolkingsgroei in die vroeë 21ste eeu was die gevolg van administratiewe hervormings waarby nedersettings in die omgewing van Dresden ingesluit is, positiewe migrasiesyfers en 'n geboorteoorskot. Volgens amptelike statistieke is Dresden se bevolking op 31 Desember 2014 op 541 304 beraam.

Sien ook

• Brandnag