Australopithecus sediba
| Australopithecus sediba | |
|---|---|
| |
| ’n Skedel van "Karabo" | |
| Wetenskaplike klassifikasie | |
| Koninkryk: | |
| Filum: | |
| Klas: | |
| Orde: | |
| Familie: | |
| Genus: | |
| Spesie: | †A. sediba
|
| Binomiale naam | |
| †Australopithecus sediba (Lee Rogers Berger et al., 2010)[1]
| |
Australopithecus sediba is ’n spesie van Australopithecus uit die vroeë Pleistoseen wat sowat 2 miljoen jaar oud is. Ses skelette is in die Wieg van die Mensdom in Suid-Afrika gevind – die een ’n jong man (MH1, ook bekend as "Karabo"),[2] ’n volwasse vrou (MH2), ’n volwasse man en drie kinders.[1][3]
Die fossiele is saam in die bodem van die Malapagrot gevind waar hulle hulle oënskynlik doodgeval het, en is tussen 1,977 en 1,98 miljoen jaar oud.[4][5]
Meer as 220 stukke van die spesie is ontdek.[1] Die gedeeltelike skelette is aanvanklik in die tydskrif Science deur die paleoantropoloog Lee R. Berger van die Universiteit van die Witwatersrand in Johannesburg en sy kollegas beskryf as ’n nuut ontdekte spesie van die vroeë mens met die naam Australopithecus sediba ("sediba" beteken "fontein" of "put" in Sotho).[1]
Australopithecus sediba het dalk in die grasvelde gewoon, maar het vrugte en ander kos uit die woud geëet – nes moderne sjimpansees.
Ontdekking
[wysig | wysig bron]Die eerste voorbeeld van A. sediba is op 15 Augustus 2008 deur die paleoantropoloog Lee Berger se negejarige seun, Matthew, gevind[6] naby sy pa se uitgrawingsterrein in die Malapa-natuurreservaat noord van Johannesburg.[6] Dit het later geblyk die fossiel behoort aan ’n jong man van 1,27 m waarvan die skedel in Maart 2009 deur Berger se span ontdek is.[6] Die vonds is op 8 April 2010 bekend gemaak.
Op dieselfde terrein is verskeie dierefossiele gevind.[6] Berger en die geoloog Paul Dirks het gereken die diere het in die diep grot geval nadat hulle deur die reuk van water daarheen gelok is.[6]
Ouderdom
[wysig | wysig bron]Toetse wys die fossiele is nie ouer as sowat 2 miljoen jaar nie en die teenwoordigheid van dierespesies wat sowat 1,5 miljoen jaar gelede uitgesterf het, wys die fossiele is nie jonder as 1,5 miljoen jaar nie.
Vertolking
[wysig | wysig bron]Die skedel van A. sediba verskil van beide die ouer Australopithecus anamensis, Australopithecus garhi en Australopithecus afarensis en die jonger spesies in die genus Homo. Die klein breinkapasiteit en kort lengte van die fossiele is die belangrikste rede dat die ontdekkers hul vonds as Australopithecus geklassifiseer het en nie as Homo nie.[1][3] Die morfologie van die bekken en die heupe herinner egter sterk aan dié van die mens.
Die ontdekkers beskou A sediba as ’n soort tussenganger tussen Australopithecus africanus (die spesie waartoe die Taung-kind en Mev. Ples behoort) en Homo habilis of selfs die latere Homo erectus (waarvan in Afrika onder andere die Turkana-seun ’n voorbeeld is).[1] Ander ondersoekers wys op die verskille met Homo en is daarom versigtiger. Hulle beskou A. sediba as ’n laat Suider-Afrikaanse soort Australopithecus, wat ’n tydgenoot van die eerste mense was.[7] Die oudste fossiele wat tot die genus Homo gereken word, is dié van Homo rudolfensis en is sowat 2,5 miljoen jaar oud, ouer as A. sediba.
Verwysings
[wysig | wysig bron]- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 Berger, L. R.; de Ruiter, D. J.; Churchill, S. E.; Schmid, P.; Carlson, K. J.; Dirks, P. H. G. M.; Kibii, J. M. (2010). "Australopithecus sediba: a new species of Homo-like australopith from South Africa". Science. 328 (5975): 195–204. doi:10.1126/science.1184944. PMID 20378811.
- ↑ Juliet King (4 Junie 2010). "Australopithecus sediba fossil named by 17-year-old Johannesburg student". Origins Centre. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 25 Maart 2012. Besoek op 9 Julie 2011.
- ↑ 3,0 3,1 Ann Gibbons (2011). "A new ancestor for Homo?". Science. 332 (6029): 534. doi:10.1126/science.332.6029.534-a. PMID 21527693.
- ↑ African fossils put new spin on human origins story - BBC News - Jonathan Amos – Besoek op 9 September 2011.
- ↑ Dirks, P. H. G. M.; Kibii, J. M.; Kuhn, B. F.; Steininger, C.; Churchill, S. E.; Kramers, J. D.; Pickering, R.; Farber, D. L.; Mériaux, A.-S. (2010). "Geological setting and age of Australopithecus sediba from Southern Africa". Science. 328 (5975): 205–208. doi:10.1126/science.1184950. PMID 20378812.
- ↑ 6,0 6,1 6,2 6,3 6,4 Celia W. Dugger; John Noble Wilford (8 April 2010). "New hominid species discovered in South Africa". New York Times (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 23 Desember 2019. Besoek op 8 April 2010.
- ↑ Balter (2010)
Eksterne skakels
[wysig | wysig bron]
Wikispecies het meer inligting verwant aan Australopithecus sediba
