Aleksander Kwaśniewski
| Aleksander Kwaśniewski | |
 Aleksander Kwaśniewski in 2005 | |
3de President van Pole
| |
| Ampstermyn 23 Desember 1995 – 23 Desember 2005 | |
| Eerste minister | Józef Oleksy Włodzimierz Cimoszewicz Jerzy Buzek Leszek Miller Marek Belka Kazimierz Marcinkiewicz |
|---|---|
| Voorafgegaan deur | Lech Wałęsa |
| Opgevolg deur | Lech Kaczyński |
Leier van die Sosiaaldemokratiese Party
| |
| Ampstermyn 30 Januarie 1990 – 23 Desember 1995 | |
| Voorafgegaan deur | Amp is nuut geskep |
| Opgevolg deur | Józef Oleksy |
Persoonlike besonderhede
| |
| Gebore | 15 November 1954 Białogard, Pole |
| Politieke party | Onafhanklik (1995 tot hede) Verenigde Arbeidersparty (1977-1990) Sosiaaldemokratiese Party (1990-1995) |
| Eggenoot/-note | Jolanta Konty |
| Kind(ers) | Aleksandra Kwaśniewska |
| Alma mater | Universiteit van Gdańsk |
| Religie | Geen |
| Handtekening | 
|
Aleksander Kwaśniewski [alεkˈsandεr kfaɕˈɲεfski] (* 15 November 1954 in Białogard, Pole) was die derde staatspresident van die Derde Poolse Republiek. Hy het die amp van staatshoof vir twee aaneenlopende ampstermyne tussen 23 Desember 1995 en 23 Desember 2005 beklee.
Lewe
[wysig | wysig bron]Kwaśniewski het reeds in die tyd van die Volksrepubliek van Pole tussen 1985 en 1987 as minister van jeugsake in die kabinet van Zbigniew Messner gedien. Sy politieke loopbaan is deur Wojciech Jaruzelski bevorder. Gedurende die politieke omwenteling in Pole, waartydens die land van 'n kommunistiese volksrepubliek tot die huidige parlementêre demokratiese regeringstelsel oorgeskakel het, het hy as regeringsverteenwoordiger aan die sogenaamde Ronde Tafel-onderhandelinge met die onafhanklike vakbond Solidarność deelgeneem.
Kwaśniewski was 'n medestigter van die Sosiaaldemokratiese Party van Pole (SdRP) en het tussen 1990 en 1995 as leier van dié party gedien. In die presidensiële verkiesings van 1995 het hy 'n oorwinning teen die konserwatiewe kandidaat Lech Wałęsa behaal en is op 23 Desember 1995 as die derde president van die Derde Poolse Republiek ingesweer. In dieselfde jaar het hy die Sosiaaldemokratiese Party verlaat om sy onsydigheid as staatshoof te demonstreer. In 2000 is hy reeds in die eerste verkiesingsrondte as president herverkies.
Belangrike prestasies gedurende Kwaśniewski se twee ampstermyne was Pole se toetreding tot die Noord-Atlantiese Verdedigingsverdrag (NAVO) in 1999 en tot die Europese Unie in 2004. Noue en vriendelike bande is met die staatshoofde in Pole se buurlande gehandhaaf - Valdas Adamkus in Litaue, Rudolf Schuster in Slowakye en Václav Havel in Tsjeggië. 'n Besonder goeie verhouding is met die Oekraïnse president Leonid Koetsjma opgebou. Saam met die Litause president het Kwaśniewski gedurende die politieke krisis in Oekraïne in November 2004 as bemiddelaar tussen die konflikpartye van die sogenaamde Oranje Rewolusie opgetree.
Alhoewel Kwaśniewski in meningspeilings groot steun geniet het (tussen 65 en 75 persent), was sy binnelandse beleid in Pole nogal omstrede. So het Kwaśniewski onder meer 'n reeks sosiale, administratiewe en belastinghervormings, wat deur die konserwatiewe regering van premier Jerzy Buzek voorgestel is, belemmer, net soos 'n wetsontwerp oor herprivatisering van ondernemings. Volgens sy politieke teenstanders het hy ook te min aandag aan korrupsie geskenk het wat indertyd in Pole gepleeg is. 'n Reeks skandale het hom genoodsaak om baie van sy nouste medewerkers te ontslaan.
Kwaśniewski was een van die kandidate vir die amp van sekretaris-generaal van die NAVO wat as opvolgers van Jaap de Hoop Scheffer voorgestel is. Ná die verkiesings van 2005 het hy op 23 Desember van dié jaar as staatshoof afgetree aangesien die Poolse grondwet die getal ampstermyne, wat 'n staatshoof mag dien, tot twee beperk. Kwaśniewski het vervolgens weer aktief by die politieke lewe betrokke geraak en vanaf 2007 as voorsitter van 'n nuwe alliansie van linksgesinde partye gedien wat deur drie Sosiaaldemokratiese partye - SLD, Unia Pracy en SdPL - en die sosiaal-liberale Demokratiese Party gevorm is.
Hy het egter besluit om nie self as kandidaat vir die alliansie, wat as LiD (Linkses en Demokrate) bekendgestaan het, op te tree nie. As afgetrede staatspresident het hy die linkse opposisie in hul verkiesingsveldtog teen die regerende party van Jarosław Kaczyński gesteun om in die verkiesings van 21 Oktober 2007 'n groter persentasie stemme en setels vir linkse kandidate in die Poolse parlement, die Sejm, te verseker. Een van sy belangrikste optredes was 'n televisiedebat teen premier Kaczyński wat op 1 Oktober 2007 gehou is.
Aleksander Kwaśniewski is getroud met Jolanta Kwaśniewska (née Konty) wat as Eerste Dame van Pole baie gewild geraak het by die bevolking.
Eksterne skakels
[wysig | wysig bron]- Amptelike webtuiste van die kantoor van Aleksander Kwaśniewski Geargiveer 28 September 2007 op Wayback Machine (pl) , (en)
