I Tre Volti della Paura (1963)

Naar deze Horror-anthologie van Horror-meester Mario Bava was ik al erg lang benieuwt. Heb hem uiteindelijk voor de Kerst bewaard en dat was een goede keuze, want de film is bijzonder sfeervol.

Ik baal er enorm van dat ik de Amerikaanse versie van American International Pictures (bekend van Roger Coreman en Vincent Price) heb gekeken. De volgorde van de clips is namelijk anders, de mooie muziek van Roberto Nicolosi is vervangen door de bombastische jazzmuziek van Les Baxter en ik heb het idee dat er veel uit is geknipt (zo mis je shots als het mes dat in de rug van het slachtoffer steekt en is het afgehakte hoofd nauwelijks in beeld). Ook schijnt bij de dubbing het hele verhaal veranderd te zijn. Wat dan wel mooi was van deze versie waren het haarscherpe beeld en Boris Karloff als verteller, maar ik wil zeker de Italiaanse versie zien bij een tweede kijkbeurt.

Het eerste verhaal ‘A Drop of Water’ was een bijzonder sfeervol spookverhaal dat me een klein beetje deed denken aan Le Locataire van Roman Polanski. Inhoudelijk had het beter gekund, maar de beklemmende sfeer en de angstaanjagende Barones zijn haast ongeëvenaard. Het tweede verhaal ‘The Telephone’ was een matige vroege Giallo die in de Amerikaanse versie op zeer amateuristische wijze tot iets bovennatuurlijks is gemaakt. De zwarte handschoenen zijn al van de partij en het had wel een Hitchcockiaans sfeertje, maar het is veel te saai in vergelijking met het vorige segment. Met ‘The Wurdalak’ laat Bava zien dat hij de meester is als het op Gotische horror aankomt. Een bijzonder sfeervol geschoten Oost-Europese vampierengeschiedenis. Het segment was helaas te kort voor een uitgediept verhaal, maar het fenomenale sfeervolle kleurgebruik maakt dat ruimschoots goed. Ik wou dat alle Gotische horror’s het kleurgebruik van Mario Bava hadden. Hammer heet ook een aantal zeer sterke films, maar die missen vaak goede belichting, met name de indoor-shots zijn meestal overbelicht en sfeerloos.

De film heet eigenlijk I Tre Volti della Paura (Drie aangezichten van de verschrikking), maar de Amerikaanse producent wilde op het succes van Black Sunday teren en dus werd de titel Black Sabbath, terwijl de film helemaal niets met Hekserij te maken heeft. De metal-band Black Sabbath heeft zich vernoemt naar deze film. Toen ze aan het optreden waren ging iedereen weg omdat deze film in de bioscoop draaide, horror sells vond Ozzy. De naam zou overigens beter bij Iron Maiden passen, die maakte namelijk ook daadwerkelijk muziek over oude horrorfilms (Dario Argento en Lamberto Bava zijn ook grote Metal-fans overigens). Het blijft niet bij Metal, want Quentin Tarantino beweerd dat hij van deze film het idee heeft gekregen om Pulp Fiction in drie korte verhalen te vertellen.

Het was misschien niet helemaal wat ik er van had verwacht, maar Black Sabbath mag er zeker wezen en is een echte must voor Horror-liefhebbers. Een bijzonder gaaf spookverhaal, een erg vroege Giallo en een ontzettend sfeervolle Gotische horror met Boris Karloff als vampier.

Muziek van Iron Maiden is gebruik in Demoni en Phenomena van Dario Argento (het is een van zijn favoriete bands als ik het goed heb). Verder heeft Iron Maiden nummers geschreven over The Wicker Man, Children of the Damned en Village of the Damned en zijn voor clips en promotiemateriaal veel beelden uit Horror-films gebruikt. Maar ze hebben inderdaad meer ben Scienece-fiction en oorlog denk ik. Europe heeft ook een aantal nummers over (Italiaanse) Horror, maar die zie je dan weer helemaal niet met Horror-films in clips en dergelijke.

Dat ze gebruik maken van horrorfilms in hun videoclips haalde ik zelf al aan trouwens. Je statement dat Iron Maiden muziek maakt(e) over oude horrorfilms verbaasde me gewoon aangezien één a twee nummers (als we Wicker Man mee in de running nemen) over horrorfilms in het niets valt ten opzichte van de science-fiction en oorlogsfilms waar ze mee dwepen.

Je hebt ook gelijk hoor. Ik snap ook niet waarom Iron Maiden me net te binnen schoot. Black Sabbath heeft volgens mij helemaal geen horror-achtige nummers en Iron Miaden heeft het horror-achtige album Number of the Beast, maar verder houd het wel op ja.

Het giallo horror-drieluik van Mario Bava is met recht een klassieker. Boris Karloff introduceert aan het begin de drie verhalen. Dat is helaas een van de mindere dingen, iets wat duidelijk de tand des tijds niet heeft overleeft. En dan begint het eerste verhaal:

Il telefono: Een stijl-oefening in minimalisme alles speelt zich af in één kamer. Meisje is alleen in die kamer en krijg steeds mysterieuze telefoontjes waardoor er een constante claustrofobische sfeer hangt. (is dit een soort andere intrepetatie van Call-girl? ) Een duidelijke prototype voor een giallo script inclusief de seksuele spanning en een onverwachte twist.

I Wurdalak: is gebaseerd op de novelle The Family of the Vourdalak van Tolstoy. Ook verreweg de langste van de drie. Boris Karloff speelt hierin de vader/opa van een Russisch gezin. Deze heeft een bandiet gedood waarvan werd gezegd dat het een Wurdalak was. Hierdoor ontstaat er een griezelige atmosfeer met de vraag is hij het nu wel of niet. Deze Russische variatie van een vampier dood alleen zijn geliefden en uiteindelijk eindigt dit dan ook in een luguber liefdesverhaaltje. Dit verhaal heeft trouwens ook nog een prachtige bewerking gekregen in La Notte dei Diavoli (1972)

La goccia d'acqua: Naar een verhaal van Ivan Chekhov en met een geniale griezelige atmosfeer. Verpleegster krijg het verzoek om een overleden oude vrouw aan te kleden voor de begrafenis. Nu is deze gestorven tijdens een seance, wat natuurlijk de nodige angst oplevert. Een fantastische Gothic horror film.

Het eerste deel was niet zo bijzonder maar heeft wel een schoonheid als protagoniste. Het tweede deel was sfeervol maar echt spannend werd dit wat doorsnee vampierenverhaal toch ook niet. Het derde deel was dan wel behoorlijk creepy. Bij alledrie de verhalen valt het inventieve gebruik van ruimte en licht op.

De proloog en epiloog waren beter achterwege gebleven, met name het laatste stukje voelde erg misplaatst. De vraag dringt zich op waarom voor deze afsluiter is gekozen...misschien om de kijker niet met knikkende knieën terug naar huis te laten keren?

Dit is dus zo een film die zijn tijd ver voorbij was.

Aardige old school horror die je als horror liefhebber gezien moet hebben. Maar het heeft me toch niet helemaal kunnen betoveren helaas.

Van de drie losse verhaaltjes is mijn favoriet wel het verhaal met de ring. Dat zag er bijzonder sfeervol uit door het kleurgebruik en prachtige decor.

De overige twee verhalen waren ridicuul met het telefoonverhaaltje als dieptepunt.

Het vampierverhaal was ondanks Boris Karloffs inbreng helaas niet echt memorabel, spannend of indrukwekkend.

Bij herziening vond ik dit toch een fijnere ervaring. In deze versie kwam het beste verhaaltje 'The Drop of Water' aan het begin. Zonder meer het meest sfeervolle en griezelige van het drieluik. Als tweede dan 'The Telephone' die beter was in mijn herinnering maar uiteindelijk redelijk flut blijkt te zijn. Als laatste 'The Wurdalak' met in een van de hoofdrollen voor horroricoon Boris Karloff (die eveneens optreedt als host en de verhaaltjes aan elkaar praat op een ludieke manier). Deze was me nu een stuk beter bevallen. Ook hier zit de kracht weer in de setting en de sfeer. Zowel verhaal 1 als 3 hadden die gothic setting waar ik wel van hou. Maar nogmaals The Drop of Water blijft met stip het beste segement van alle horror anthologies die ik heb gezien. Ik stel voor de verhalen in deze volgorde te bekijken:

1) The Telephone

2) The Wurdalak

3) The Drop of Water

Een vroeg werk van Mario Bava. Een anthologiefilm bestaande uit drie episoden, die losjes zijn gebaseerd op verhalen van Anton Tsjechov, Aleksei Tolstoj en Guy de Maupassant. In navolging van de succesvolle Edgar Allan Poe adapties van Roger Corman, die zeer lucratief bleken, bedacht men dat het tijd werd om eens te putten uit het werk van andere klassieke auteurs van naam. Vanwege rechten en geldkwesties werden de drie verhalen niet heel herkenbaar verfilmd, maar gebruikte men de basis ervan. Net herkenbaar genoeg om het bronmateriaal te herkennen, maar niet herkenbaar genoeg om met vervelende kwesties betreffende auteursrechten te maken te krijgen. Het filmische resultaat is met een draaitijd van acht weken, een snel in elkaar geflanste B-film, die in handen van Mario Bava zeer vermakelijk vertier oplevert.

Blikvanger in de film is Boris Karloff. Hij speelt zelf een rol in de tweede episode en vervult daarnaast de rol van gastheer die met een korte stemmige introductie de film aftrapt en met een leuk ironisch optreden de film afsluit.

De eerste episode is getiteld “The Telephone”. Hierin wordt de mooie Michèle Mercier in haar woning telefonisch bedreigd. Wat mij betreft de zwakste episode uit de trilogie. Een stilistisch vingeroefeningetje van Bava met elementen uit de giallo. Een tamelijk vlak verhaaltje waarin de spanning nooit tot grote hoogten reikt, omdat de kijker te vroeg in het verhaal al te weten komt hoe de vork in de steel zit, zodat hem dientengevolge een spectaculaire verrassing wordt ontnomen. Goed geslaagd zijn daarentegen de stilistische elementen. Geen spannend verhaal, maar visueel zeker aantrekkelijk.

The Wurdulak is de langste episode en de episode waarin Karloff een rol heeft. Een Gotisch verhaal dat zich in een winters landschap vol nevelflarden afspeelt. Het handelt over een bloeddorstig familiehoofd. Het verhaal is inhoudelijk niet heel intrigerend, maar atmosferisch is het top. Prachtige Middeleeuwse set design. Sfeervol grauw kleurgebruik. Fraaie belichting. Tot de verbeelding sprekende mimiek van de acteurs. Gewoon een fijne beklemmend e beleving.

De film besluit met “The Drop of Water”. Een verpleegster steelt een ring van een overleden medium en moet daar voor boeten. Voor mij de beste episode. Spannend en sfeervol. Het verhaal speelt zich volledig in het halfdonker af. De korte speelduur van 20 minuten maakt het verhaal prettig puntig. Geen afleidende manoeuvres en weinig spraak. De aandacht blijft voortdurend gericht op de verpleegster en haar angstwekkende beleving. Een leuk en spannend slot van het drieluik.

De laatste minuten zijn vervolgens weer voor Karloff die de kijker middels een grappige scène verlost uit de angstige verkramping die hij tijdens het kijken heeft ontwikkeld. Leuke scène.

Fijne film.

Redelijk saai eerste verhaal maar wat daarna volgt is een masterclass in horror. Niet het engste wat je ooit gaat zien maar de sfeer en de liefde voor het genre spat er vanaf!

Leuke film toch wel. Het ziet er allemaal prima en sfeervol uit. Het vampierenverhaal

Ziet er zo nu en dan uit als een schilderij van Caspar David Friedrich.

Verhaal 1 en 3 dikke 3.5. Verhaal 2 net aan 3.5. Maar sowieso 3 aangename verhaaltjes van 3.5st in een mooi aangekleed pakketje gestoken, met daarbij nog eens een aardige intro van niemand minder dan Boris Karloff die je al een beetje bang probeert te maken, krijgt ie van mij een nipte 4*.

Af en toe wel leuk zo'n anthology horror met korte verhalen waarbij je direct to the point komt. Leuke intro en afsluiting van de legendarische Boris Karloff. Toch wel beter gedaan dan de Creepshow franchise. Ik vond ook het eerste en de derde het meest interessant.

Pure horror is het nooit, maar de drie verhalen bevatten wel een goede sfeer. Het eerste verhaal met de inbreker heeft meer weg van een giallo. Het duurt misschien net te lang vooraleer het to the point kwam. Maar wel goed gedaan, stijlvol, mede door het antieke decor.

Het tweede verhaaltje vond ik het minst boeiend. Iets meer de gothic stijl met een mooi middeleeuwse setting. Daarnaast vond ik het wel wat langdradig, al heb ik de indruk dat dit met alle plots zo was, maar hier kon ik het het minst trekken. Het derde verhaal was spannend en wat karma. Dat gebeurt er dus met lijkenpikkers. Gewoon erg vermakelijk.

Matigjes.

Van tevoren was ik niet op de hoogte dat Black Sabbath een anthologiefilm betrof, ik wist enkel dat het onder handen genomen zou worden door regisseur Mario Bava (en Salvatore Billitteri). Een grote naam onder de horrorliefhebbers, maar ik werd er niet bepaald warm van. Zo slecht als ik dacht werd de film uiteindelijk niet, maar er zat niettemin geen segment tussen dat wist te charmeren.

The Telephone (1,5*). De potentie is er zeker, vooral aangezien dit stukje film als een raket uit de startblokken schiet. Geen introducties of achtergronddramatiek, de mysterieuze belletjes gaan meteen af en voeren de horror direct op. Het spijtige is dat het daarna niet zoveel meer te bieden heeft. Het acteerwerk is erbarmelijk, de spanningsopbouw slordig en de plotwending compleet stompzinnig. Het appartement ziet er verder gedetailleerd uit, maar de makers vangen er simpelweg niets mee aan.

The Wurdulak (2,5*). Binnen deze volledige anthologiefilm zeker het beste segment, maar slechts gematigd boeiend. Met name de locaties ogen sprookjesachtig en sfeervol, bijgestaan door knappe details en eigenzinnige decors. Het acteerwerk is niettemin (wederom) schandalig onder de maat en de concepten die uiteindelijk uit de doeken worden gedaan zijn wel heel vergezocht. Dit stukje moet het toch hebben van de psychologische onderlaag waardoor het uiteindelijk bij een dood eind terechtkomt, aangezien geen van de personages maar enigszins weten te boeien.

The Drop of Water (2,0*). Het enige segment met een zeker gevoel voor spanningsopbouw, maar de uiteindelijke pay-off oogt zo idioot dat het de rest van dit stukje omver blaast. Het acteerwerk is bovendien opnieuw zeer slecht, toch bijzonder hoe er zoveel actrices worden gestrikt die niet kunnen acteren. Je zult bijna denken dat ze er enkel als sit-still-look-pretty figuren staan. Het huis ziet er verder gedetailleerd uit en er komt een zekere dreiging van het onbekende vanaf, maar eenmaal bekend wordt wat er precies gaande is mondt de film uit in een flinke domper.

Het gemiddelde cijfer is een 2,0*. Tot op zekere hoogte kon ik er wel wat mee, maar de ideeën komen toch wel wat armoedig over. Alsof dit de concepten waren die niet voor een langspeelfilm uitgevoerd konden worden en daarom half uitgewerkt bij elkaar worden gesmeten. Ik ben best te porren voor een anthologiefilm, maar het blijft bijzonder hoe er zelden eentje op een goed gemiddelde uitkomt.

Nog eens iets uit de oude doos. Blijf het moeilijk hebben met naar zulke films te kijken. Het heeft nochtans wel iets. De filmaffiche doet me terugdenken aan de tijd dat ik 10 à 12 jaar was en soms eens naar de cinema ging. Ik kan me herinneren dat er zulke filmposters hingen. Die ouderwets geschilderde posters met daarrond foto's uit de film (waar soms witte stickers werden geplaatst op strategische plaatsen ).

Maar het heeft zeker en vast een hoge nostalgische waarde. "Il telefono" vond ik meer een hitchcocksiaanse thriller. Mijn aandacht werd teveel afgeleid door de negligé van Michèle Mercier

"I Wurdalak" was echt zo'n ouderwetse vampierenfilm die me deed terugdenken aan die oude Dracula films die ik jong zijnde op ZDF of ARD 's avonds laat keek. Met Boris Karloff in een hoofdrol vanzelfsprekend. En "La goccia d'acqua" een standaard griezelverhaal met een wel echt slechte pop als spookfenomeen.

Het einde vond ik nog het beste met Boris Karloff op hobbelpaard terwijl mensen van de filmstudio voor de camera stormden met takken. Hilarisch.

2.5*

Een nieuwe president in USA en een groot deel van de wereld zal dan ook deze titel door hun hoofd hebben zien flitsen die bewuste 6 november. I tre volti della paura of Black sabbath of als letterlijke vertaling the three faces of fear is geregisseerd door de – volgens sommige hier – grote Bava. Deze film is alvast zeker het kijken waard. Prachtig spel met kleur, geluid en camera bewegingen (zelfs in een donkere grot in het bos heb je paarse en blauwe achtergronden ??) maar inhoudelijk blijft het voor mij te evident. Het zijn drie aparte verhalen. Het eerste Il telephono is meer een idee dan film met een eerste aanzet van giallo, het tweede IL Wurdalak een klassiek vampieren verhaal in de eeuw 1800 en het derde La Goccia d'Acqua, het beste vind ik over de wraak van een geest in de eeuw 1900. Het zijn dus ook drie verschillende tijdsperioden. Op zijn best als ouderwets griezelen.

Ter info : er zijn op You Tube 2 versies. Versie 1 met Italiaans gesproken en Versie 2 met Engels gesproken. Beiden hebben een verschillend epiloog (de knipoog van de Italiaanse versie is best leuk) en een verschillende chronologie en er is klein verschil in de montage van Il telephono op het einde.