Rope (1948)

Twisted logic

Hoog gemiddelde voor deze voorloper van de "éénlocatie" films met een beperkt aantal acteurs. Ik vind dit een minder werk van The Master of Suspense. Een beetje vergezocht allemaal maar de manier waarop Stewart het vermoeden krijgt dat de verdwenen David in het flatje ligt ligt er nogal dik op. Heel ongeloofwaardig dat de twee mannen, die zo bekommerd zijn om de perfectie van hun moord, het nalaten de hoed van hun slachtoffer te doen verdwijnen . Stewart fantastisch in zijn rol en een vrij experimentele en macabere film van Hitchcock.

Rope blijft niet alleen in al die jaren na release indrukwekkend, ook na 4x kijken blijven er nieuwe dingen opvallen, en dat is knap voor een film die net na de 2de wereldoorlog het levenslicht zag!

De dialogen zijn haarscherp en zeker voor die tijd! En de manier van filmen en regisseren was geheel vernieuwend voor zijn tijd! Heerlijk in kleur ook trouwens. Een wat mij betreft vergeten Hitchcock werkje, wat minimaal even veel aandacht verdiend dan bijvoorbeeld Psycho of The Birds! :O

eerder gaf ik een 5, toen een 4,5.. inmiddels gewoon weer terug op 5 en (misschien?) een top 10 plek.

Rope was ook een film van Hitchcock die ik al eventjes op mijn lijstje had staan. Rope is vervolgens één van mijn voorlopig lijst van favoriete films gekomen van Hitchcock. Een film uit 1948, reeds 70 jaar oud. Het is er niet aan te zien. Het kon best een film zijn van 25-30 jaar later.

Rope kent een erg fijn plot. Rope valt meteen met de deur in huis en de kijker weet onmiddellijk wat er aan de hand is. De daders komen perfect in beeld en het is aan de kijker om Columbo-gewijs uit te zoeken welke gedragingen, gebeurtenissen of gesprekken de daders de das zullen omdoen. De film kent een korte speelduur en zakt nergens in. Het blijft de volledige speelduur spannend. De twee daders zijn goed op elkaar ingespeeld. Brandon (John Dall) is de ijzige manipulatieve psychopaat die fantaseert over het recht of superieuren inferieure personen de dood mogen injagen. Het neigt wat naar nazistische praktijken. Ook de onoverwinnelijkheid en de arrogantie komt goed naar voren. Philip (Farley Granger) daarentegen is zowat het meelopertje die zijn gevoelens veel minder onder controle heeft. Het levert een leuk schouwspel op tussen beiden en dit wordt nog versterkt wanneer de derde partij op de proppen komt met Rupert (James Stewart). Fijne acteur die laatste. Steeds tevreden wanneer ik een film van hem gezien heb!

Rope wordt gefilmd vanop één locatie. Het decor met de skyline van één of andere Amerikaanse grootstad is prachtig. Het viel wel op wanneer de gordijnen werden opgedaan dat de lichtinval van de studiolampen iets te opvallend was. Rope geeft het gevoel van een toneelstuk te zijn omdat alles op één locatie (studio) wordt gefilmd met dat verschil dat de camera meeloopt met de personages. Ook het kleurgebruik is een aangenaam pluspunt. Maar wat Rope echt ijzersterk maakt zijn de meer dan uitstekende dialogen tussen het twee- en drietal. En bij momenten zelfs erg humoristisch met de woordspelingen over dood, wurging, kist, enz ...

Fijn film deze Rope, eentje die dicht aanleunt tegen de 4,5*!

Een van de betere hitchcock's vind ik. Het one-shot experiment is zeer geslaagd in deze film. Verder zit de film vol met boeiende en grappige dialogen en wordt het tegen het einde ook nog vrij spannend. John dall en Farley granger spelen erg goed met z'n tweeën en James Stewart tja..... Die is zoals altijd geweldig!

Heerlijke film, 4,5 sterren

Ik kom moeilijk meer door de Hitchcocks heen. Ik zie wel dat het beter is dan het meeste uit die tijd en je kunt het moeilijk vergelijken met cinema van nu, maar het blijft vaak zo ontzettend knullig. De karakters zijn zo over the top en het acteren is zo geanimeerd. Als je ziet hoe overdreven verdacht die ene dader zich constant gedraagt, dan bel je toch direct de politie? Maar nee, hier wordt een kat-en-muisspel opgetuigd alsof hij zich slechts licht heeft versproken.

Dan kan zo'n film 70 jaar oud zijn, maar ook toen gedroegen zich mensen heus niet zo.

Voor de geschiedenisles rond ik af naar een klein zesje, maar om nou te zeggen dat ik hiervan geniet? Nee, absoluut niet.

Nah, het is maar goed dat deze film maar kort duurt, want meer zat er ook echt niet in. Je valt meteen in het verhaal van Rope: twee mannen die een studievriend vermoorden voor de kick van het moorden. Geen introductie of wat dan ook, maar daardoor wordt na de moord langzaam duidelijk hoe de vork in de steel zit. De film zit vol met heel veel conversaties en heel weinig spanning en daar gaat het dan ook meteen fout. De spanning is gewoon té weinig aanwezig en dan blijft er niet veel over.

Omdat ik het algehele sfeertje wel kan waarderen krijgt Hitchcock van mij het voordeel van de twijfel: *2.5

Ik vind dit beslist een mindere film van Hitchcock. Vanaf de eerste minuut is alles onafgebroken gericht op een reeds gepleegde misdaad. Andere zaken of bijzaken komen verder niet of nauwelijks aan de orde. De lange shots en het constant heen-en-weer zwenken ("pannen") van de camera, wekken bovendien de indruk van een gefilmd toneelstuk. De latere film "Rear Window" is op dezelfde manier opgenomen, maar de opbouw van die film is gevarieerder en logischer.

Meer dan een magere '3' kan ik er niet van maken.

Simpel concept wordt door Hitchcock omgezet in een film met een spannend sfeertje. Langs de ene kant is het natuurlijk nogal dom van de moordenaars om het zo te doen, langs de andere kant zou het wel eens geniaal kunnen zijn als ze hun plan goed uitspelen. Maar de vraag is lukt hun het ook om hun moord te verdoezelen?

Rope is dus een eenvoudige film die hier en daar een beetje de grenzen van de geloofwaardigheid aan het prikkelen was. Het is een single location film die niet lang duurt en door de sfeer en onderhoudende spanning makkelijk uit te zitten is. Vermakelijk maar de beste Hitchcock is het uiteraard niet.

In het algemeen zijn we dol op Alfred Hitchcock en zijn films/verhalen maar dit is voor ons duidelijk een van de mindere films. Waarschijnlijk zal het verhaal om te lezen beter zijn, vooral in de diepgang.

Hier werden bepaalde types irritant vanwege hun übermensch ideeën en zogenaamde intelligentie die zij in pacht zouden hebben.

Wel, misschien hadden ze dat maar wijsheid ontbrak helaas voor hen.

Het is een typisch jaren -50 tafereel, we zijn in een huiskamer waar net iemand de laatste adem uitblaast.

Daar omheen staan 2 studenten die menen de perfecte moord gepleegd te hebben en waarvan al snel een in twijfel raakt vanwege de komst van Rupert, iemand waarvan hij vreest dat die de moord zal ontdekken.

De film speelt zich af in 2 kamers van een appartement maar dat is voor HItchcock geen probleem.

Even terug naar de irritatie, op een bepaald moment wilden wij de deur op slot gooien en de jongeren richting hun boerderij sturen. WIjsneus Rupert is iets vergeten, wij hadden gezegt dat hij een week later wel terug kon komen voor dat voorwerp en hadden hem gesmeerd!

Verder een prima film met de juiste lengte en een goed verhaal.

Waardering is ondanks dat het een van de mindere films van Hitchcock is, toch een mooie 7+.

Amusant, maar niet uitzonderlijk. Dostojevski’s Misdaad en straf gaf de aanleiding, maar - niet verwonderlijk voor een film van wat 80 minuten? - het haalt het niet bij het boek. Toch amusante stukjes, niet alleen het afruimen van de tafel maar ook hoe de camera de reconstructie laat zien.

Maar op de een of andere manier wordt het niet écht spannend. Jimmy Stewart is wat houterig, Phillip gaat wel erg makkelijk plotseling over de schreef. Nu ja, het overtuigt niet helemaal,

Als je de film zonder enige voorkennis zou bekijken, dan zou je zweren dat ie ergens in de jaren 60 is geproduceerd.

Allereerst is het natuurlijk een kleurenfilm. Toch wel ongebruikelijk in 1948. Na de kleur valt meteen het real-time principe op. De film maakt geen sprongetjes heen of terug in de tijd. De film begint met een moord en houdt zich daarna in een aaneengesloten tijdsbestek bezig met de verwikkelingen die daar het gevolg van zijn. Een bijzondere verteltechniek voor een film uit 1948, lijkt me.

Ook opvallend is dat de film in één take gedraaid lijkt te zijn. Aangezien een filmrol in die tijd goed was voor 10 minuten film, is dat schijn. Hitchcock zoomt dus elke 10 minuten in op een bewegingsloos object om daarna met een nieuwe rol exact vanaf die positie verder te filmen. Geen one take dus maar het effect is hetzelfde. Bijzonder.

Fijne benauwende setting. De setting is een appartement, dat bestaat uit twee ruimtes. Twee podia als het ware. Door op die podia geen tijdsprongen te gebruiken en geen zichtbare cuts te laten zien, heeft de film veel weg van een theaterstuk. Dat is niet vreemd want de film is daadwerkelijk gebaseerd op een toneelstuk.

De camera gedraagt zich echter niet als een statische toeschouwer maar beweegt als een personage over het toneel en geeft de kijker aldus het idee zelf gast te zijn op een verontrustend en luguber feestje.

En luguber is het zeker. Het feestje vindt plaats nadat de bewoner en zijn vriend zojuist een moord hebben gepleegd en het lijk in een boekenkist in het appartement hebben verstopt.

In 1948 zijn de principes van het naziregime nog stof tot discussie. Op het feestje komen Nietzsche en zijn übermensch voorbij. De discussie wordt geïnitieerd door de kille gastheer, die besmet met een superioriteitsgevoel net een moord heeft gepleegd. De hamvraag in de discussie luidt of een mens op grond van zijn intellectuele overwicht het recht heeft om de lotsbeschikking van een intellectueel minderwaardiger mens te bepalen. De onaangename sfeer die vanaf het begin over de film hangt wordt er nog onaangenamer door.

Behalve dat de film een fijne onbehaaglijke sfeer heeft, is de film ook gewoonweg spannend. En eigenlijk is dat een beetje vreemd, want de film is van begin tot eind voorspelbaar. De daders zijn vanaf de eerste minuut bekend en het einde ligt met de inbreng van de emotieloze James Stewart (als intellectuele filosoof) ook voor de hand.

Waarom dan toch zo spannend? Dat komt vooral omdat de kijker meer weet dan de personages. Zelfs onschuldige uitspraken en handelingen krijgen in het licht van die alwetendheid (bedoeld of onbedoeld) een minder onschuldige lading. De onderlinge interacties zijn soms ongemeen spannend.

Het appartement speelt als lokatie uiteraard ook een spannende rol. Binnen dat kleine dichtbevolkte speelveld dat beheerst wordt door een akelig geheim, komt een gevoel van beklemming al snel tot leven.

Fijne film. Toch heb ik iets gemist. Een leuk spelletje is het herkennen van Hitchcock in een Hitchcockfilm. Zijn cameo is mij in deze film ontgaan. Beetje balen. Volgens deze site zouden het er zelfs twee zijn...

Wist het publiek in 1948 dat de twee hoofdpersonen in deze film een homoseksueel koppel speelden? Uit de lichaamstaal en de nabijheid die beide spelers ten opzichte van elkaar innemen wordt subtiel gespeeld met dit gegeven in een tijd waarin bekende acteurs als homo zijnde hun hele leven in de kast moesten blijven. Rope is een bijzondere film. Hitchcock geeft de kijker bij aanvang informatie waardoor deze een zekere voorsprong heeft op de spelers, de vraag is niet óf maar hóe Rupert de misdaad blootlegt. Het camerawerk is subliem en de acteurs, vooral John Dall, spelen hun rollen overtuigend. Hitchcockiaanse suspense is er in de scene waarin mrs Wilson na afloop van het feestje de boel opruimt, heen en weer tussen en kamer en keuken pendelt en de kaarsen één voor één uitblaast en vervolgens de boeken in de kist wil opbergen waarin het lijk ligt. Minpuntje in de film is de moralistische slot-preek van James Stewart die in die tijd dat de film uitkwam waarschijnlijk als vanzelfsprekende noodzakelijkheid werd aanvaard door het publiek: Times are a changing.

Deze film mag wel 70 jaar oud zijn, maar het gaat helemaal nergens over. Nee tot dusver de minste film die ik van Hitchcock heb gezien.

Brandon: I've always wished for more artistic talent. Well, murder can be an art, too. The power to kill can be just as satisfying as the power to create.

Rupert Cadell: After all, murder is - or should be - an art. Not one of the 'seven lively', perhaps, but an art nevertheless. And, as such, the privilege of committing it should be reserved for those few who are really superior individuals.

Brandon: And the victims: inferior beings whose lives are unimportant anyway.

Rupert Cadell: Obviously. Now, mind you, I don't hold with the extremists who feel that there should be open season for murder all year round. No, personally, I would prefer to have..."Cut a Throat Week"... or, uh, "Strangulation Day"...

Alfred Hitchcocks expermimentele film Rope, gebaseerd op de Leopold - Loeb moordzaak uit 1924, waarin twee studenten een moord pleegden om hun superieuriteit te laten zien, kan worden gezien als Hitchcocks kritiek op het fascisme en Nietzsche en diens theorie over de supermens. De kritiek van Hitchcock is dat een dergelijke ideologie ertoe leidt dat een groep mensen die zich superieur achten aan anderen op willekeurige wijze mogen gaan beslissen over het leven van die andere mensen en dat ze daarbij denken dat normale wetten niet op hen van toepassing zijn. Hitchcock pareert dit door de enorme arrogantie van de twee daders ten toon te stellen en door de vader van het slachtoffer als het geweten te laten optreden en later door Rupert Cadell (Stewart) te laten zeggen dat ze geen god zijn. Stewarts character kunnen we wel als de spirituele vader van de moord beschouwen.

Het experimentele element is dat Hitchcock met deze film een poging deed om het editen compleet uit te bannen en opnames van elk 10 minuten zonder enige onderbreking te maken (een filmrol kon maximaal 10 minuten aan film bevatten). We zien dus dat de camera na elke 10 minuten iets afwijkends doet, bjvoorbeeld inzoomen op iemands rug, waarna de camera weer uitzoomt en de scene weer verder gaat. Later gaf Hithccock toe dat juist in het editen zijn film werd geboren en heeft dit experiment dan ook nooit meer herhaald.

Een belangrijk element in de films van Hitchcock is het isolement, en vooral in zijn films die zich in slechts één kamer afspelen. Rear Window (1954) is daar ongetwijfeld het bekendste voorbeeld van, zij het dat voyeurisme in die film het belangrijkste element is, maar hij experimenteerde hier al eerder mee: eerst in Lifeboat (1944) en dus ook in Rope. Rope is in feite een ensemble stuk dat zich in één kamer afspeelt, een kamer overigens die een van de beste set-designs heeft, compleet met werkend uitzicht op de grote stad en weersveranderingen.

Een ander subtieler element is de homoseksualiteit van de twee moordenaars, oftewel 'het'. Hitchcock wist hoe zwaar het taboe erop was dankzij de restricties van de Production Code, en 'het' wordt dan ook nooit genoemd, maar de Master of Suspense wist deze altijd handig te omzeilen, iets dat hij later weer zou doen in Strangers on a Train, (eveneens met Fairley Granger).

Het acteerwerk is goed, en vooral John Dall maar ook Fairley Granger stelende de show met hun weergave van de twee moordenaars. Er is veel gezegd en geschreven over Stewarts interpretatie van Rupert Cadell (en de naam James Mason, die in de film wordt genoemd, valt nogal eens in dit verband als mogelijk alternatief voor Stewart), maar Stewarts subtiele interpretatie van zijn personage maken het moeilijk iemand anders in die rol te zien.

Deze cocktail van elementen zorgen voor een uitstekende film en daarbij komt dat Hitchcock op zijn best is als hij het isolement in zijn ensemble stukken goed weet te exploiteren zoals hij hier doet en later nog beter in Rear Window. Hier is het thema niet voyeurisme, maar arrogantie en waartoe een dergelijke arrogantie kan leiden, en waarbij de kijker de rol van getuige krijgt toebedeeld.

Tevens doet Hitchcock op bepaalde momenten zijn naam als 'Master of Suspense' eer aan door de spanning op te voeren, met name in het derde bedrijf.

Rope is een ensemble stuk dat niet tot de toppers van Hitchcock wordt gerekend, maar waarin hij er wel in slaagt de bovengenoemde elementen goed te exploiteren en tot een prettig geheel te combineren.

Zoals een andere user eerder opmerkte, gaf deze film mij meer een Oscar Wilde dan een Dostoevsky indruk. De nonchalante reactie van het personage van John Dall na de gruwelijke daad is zó extreem speels, dat je nooit echt 'geloofd' dat er daadwerkelijk iets ergs is gebeurd. Het acteerwerk van de vertolkers van de heren psychopaat is ook niet erg goed, vooral de constante kunstmatige aarzelingen van Dall maakten dat ik geen suspension of disbelief had. Tevens is het personage van James Stewart ook veel te snel achterdochtig naar mijn smaak, terwijl het gaat om zo'n onwaarschijnlijk feit. En als laatste versterken de expliciete referenties naar andere films van Hitchcock (Notorious) en naar Misdaad en Straf het gevoel van naar een luchtige comedy of manners te kijken.

Dit klinkt allemaal negatief, maar ik vond de film op zich wel interessant wegens het technische gegeven, en wegens de absurde premise dat de moordenaars expres een etentje met de ouders en vriendin van het slachtoffer hebben gepland op de plaats delict. Ik ken de filmwijsheid dat plegers altijd terugkeren op de locatie van hun misdaad, maar zij maken het wel heel bont! Hierdoor kijkt Rope, en mede vanwege de betrekkelijke lengte, al met al vrij makkelijk weg (als ik mijn zin zou hebben, zouden de meeste films 80 minuten zijn:D). Mijn initiële opmerkingen slaan dan ook meer op het feit dat in mijn ogen je het gehele verhaal never nooit als een daadwerkelijke suspense kan kijken.

Alleen Notorious. Heb ik misschien wat ongelukkig geformuleerd, excuses. Wel grappig trouwens dat zelfs in deze film zonder figuranten Hitchcock een 'cameo' maakt.

Als de perfecte misdaad zo makkelijk zou zijn dan zouden er veel meer moorden worden gepleegd .
Toch is de film ook in al zijn ongeloofwaardigheid origineel en op momenten ( zeker aan het einde ) best spannend .
dat Stewart wel erg makkelijk de zaak verdacht begint te vinden wil ik de film wel vergeven maar eigenlijk had hij de hoed eerder moeten vinden om zijn achterdocht wat meer geloofwaardigheid te geven .

En maar weer eens aan de Hitchcock met deze onbekende titel.

Men laat er geen gras over groeien en als kijker val je eigenlijk in het moment van de moord en vooral de nasleep. Interessant in eerste instantie is het verschil in reactie tussen Phillip en Brandon, de ene vol twijfel en angst betrapt te worden, de andere vol van zichzelf en hun daad, en in staat de inzet van het spel te verhogen. Tussen de twee heren is meteen een soort wrijving voelbaar waarvan het duidelijk is dat deze veel spanning gaat veroorzaken.

Toch vind de film zijn sterkste fase wanneer de gasten binnen stromen en met name wanneer Rupert Cadell arriveert. Dit heerschap legt onmiddellijk, zonder te weten wat er speelt, de vinger een aantal keren op de zere plek waarna hij argwaan krijgt. Uitermate boeiend is het steekspel dat daarna volgt en door de heren daders verschillend ontvangen wordt. Phillip voelt zich steeds verder in het nauw gedreven maar de arrogante en narcistische Brandon ziet het nog steeds als een spel en gooit olie op het vuur waar hij kan. Boeiend is de discussie die op een gegeven gevoerd wordt over het om mogen brengen van domme mensen, iets dat tegenwoordig bekend staat als een 'purge'. Raar is dan weer de fout waarbij de wond op Phillip zijn hand verdwenen is.

Rope is vergeleken met Vertigo en Psycho zeker niet Hitchcocks beste, een compliment voor het innovatieve camera- en montagewerk dat tegenwoordig de 'one shot' stijl genoemd wordt, kan er ook zeker af en wellicht dat Hitchcock de eerste was die dit ooit toepaste. Dan zijn de dialogen vooral rond Rupert Cadell scherp te noemen en mag James Stewart ook een compliment verwachten die voor een keer een andere klank aanslaat dan de holle boerse geknauw dat bij anders uitbrengt. Dan moet John Dall nog even genoemd worden als de zelfingenomen egocentrische Brandon. Zoals gezegd er is beter werk van Hitchcock, maar een degelijke en sterke film is Rope zeker.

Brandon [John Dall] en Philip [Farley Granger] hebben de subversieve denkbeelden uit de lessen van hun voormalige docent Rupert Cadell [James Stewart] zo serieus genomen dat ze de daad bij het woord voegen: ze vermoorden hun studiegenoot David [Dick Hogan], verstoppen het lichaam in hun appartement en organiseren daar een etentje waar Davids vader [Cedric Parker] en tante [Constance Collier], zijn verloofde [Joan Chandler] en diens ex-vriend [Douglas Dick] voor op komen draven, evenals Rupert Cadell. Gefilmd in real time als één doorlopende take, waarbij meubels en decorstukken geruisloos wijken voor de camera, is dit zowel voor de regisseur als voor de acteurs een tour-de-force. Dankzij de sprankelende dialogen en het uitstekende spel is dit vermakelijk, maar dit is vooral een technische stunt en het behoort dan ook niet tot de allerbeste Hitchcockfilms. Maar tweederangs Hitchcock is nog altijd prima te verteren.

Pschologische thriller die zich vrijwel geheel in 1 kamer afspeelt. Een genre dat niet meer voorkomt. De moeite waard, maar de IMDB waardering vind ik wat overdreven.

Derde kijkbeurt. Deze keer als onderdeel van een projectje om alle Hitchcocks te (her)bekijken. Het blijft voor mij een briljante film. Het ziet er ook ogenschijnlijk simpel uit op visueel vlak maar dat was het allerminst. Omwille van de lange cuts werd er heel de tijd geschoven met wanden en meubilair om het allemaal goed in beeld te krijgen. Maar daar merk je als kijker uiteraard niks van. Het zit helemaal goed met een creepy sfeer en acteurs helemaal in hun rol. De dialogen zijn echt gesofisticeerd en komen niet gedateerd over.

Toen ik de film 25 j geleden voor het eerst zag, was ik mij niet bewust van de homoseksuele connotatie maar blijkbaar draait het daar wel om in deze film, na bekijken van de ‘making of’ en wat lectuur. Beide hoofdrolspelers waren in het echte leven ook gay en de scenarist had effectief een relatie met Farley Granger. Maar verder is het enkel een ondertoon ( mij eerder dus niet opgevallen is) bij een verhaal dat gebaseerd is op een true crime uit de Jazz Age.

hitchcock challenge # 2

@Bobbejaantje : veel succes met uw projectje (alhoewel, ongeveer 65 films !) om alle Hitchkock films te (her)bekijken. Rope wil ik ook wel nog eens terugzien; Volgens mij zat er daar ook een donker ondertoontje in van de Übermensch net na WO II. Een maatschappij kritiek dat heel ongewoon was bij Hitch. Ben zeker benieuwd hoe je deze films nu zal ervaren. Veel cinema plezier met deze Hitchkock challenge !

Ha cinemanukerke daar zat inderdaad een donkere ondertoon in.

De film is gebaseerd op een theaterstuk dat op haar beurt gebaseerd was op de Leopold en Loeb true crime murder case die op veel belangstelling kon rekenen in de jaren '20. Leopold en Loeb haalden voor hun moord inspiratie uit het Ubermensch concept van Nietschze waardoor de link met Hitler snel gelegd kan worden. Dat was denkelijk een soort van open doelkans die Hitch & co niet konden laten liggen.

En je hebt gelijk dat zijn films niet veel van die expliciete standpunten bevatten. Maar in een film als Foreign Correspondent (1940) wordt er toch ook wel expliciet van leer getrokken tegen de nazi's tijdens enkele speechmomenten. En dat op een moment dat de USA officieel nog neutraal was (evenals Hollywood). Het hangt misschien ook af van de scenaristen die meewerkten aan de films in kwestie? Hitchcock heeft dan ook effectief nog aan enkele regelrechte propagandafilms in opdracht van de geallieerden gewerkt tijdens WO II. Maar activisme en zo is toch nooit zijn ding geweest als je het brede plaatje bekijkt. Hij wilde het verhaal kunnen vertellen met de kijker op het puntje van de stoel. En daar stopte het. Fair enough