A Metaphoric Examination of the Meaning of Marriage

Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi Vol: 48 No: 1 Sayfa: 693-736 https://dergipark.gov.tr/cuefd A Metaphoric Examination of the Meaning of Marriage1 Nilüfer ÖZABACI a, Serdar KÖRÜK b*, Ahmet KARAc a, b, c Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Psikolojik Danışmanlık ve Rehberlik Anabilim Dalı, Eskişehir /Türkiye Article Info Abstract DOI: 10.14812/cufej.489292 Article history: Received 12.05.2018 Revised 22.02.2019 Accepted 17.04.2019 Keywords: Marriage Meaning Metaphor 1 Presented as oral presentation in V. International Eurasia Educational Research Congress, 02-05 May 2018, Antalya, Turkey. The aim of this study is to investigate the meaning of the marriage concept for married, non-married, engaged and divorced participants through metaphor analysis. The answers to the following questions were sought in this research; 1. What are the metaphors about the meaning of marriage developed by married, non-married, engaged and divorced individuals? 2. How do the metaphors differ based on gender, education level, and marital status of participants? The study group was determined by the maximum variation sampling technique. In this study, the sample group consisted of 110 participants including 44 men and 66 women. Participants were divided into groups as 53 married, 50 single, and 5 divorced and 2 engaged individuals. The data were collected in Turkish through sentence completion exercises: “Marriage is like … because …”. An otherwise blank piece of paper with this sentence completion exercise at the top of the page was given to all the participants. The data were analyzed through metaphor analysis. According to the findings, the sample group produced 101 different valid metaphors from total of 110 people. These metaphors were grouped under 11 different conceptual categories considering their common traits. The results indicated that the participants described the meaning of marriage metaphorically as happiness, confidence, realism, productivity, effort-labor-struggle, frustration-deprivation, reciprocity-expectation, togetherness-solidarity, uncertaintyambiguity, risk and development. Evlilik Anlamına İlişkin Metaforik Bir İnceleme1 Makale Bilgisi DOI: 10.14812/cufej.489292 Makale Geçmişi: Geliş 12.05.2018 Düzeltme 22.02.2019 Kabul 17.04.2019 Anahtar Kelimeler: Evlilik Anlam Metafor 1 V. Uluslararası Avrasya Eğitim Araştırmaları Kongresi’nde sözlü bildiri olarak sunulmuştur, 02-05 Mayıs 2018, Antalya, Türkiye. * Author: [email protected] Öz Bu araştırmanın temel amacı evli, bekar, nişanlı ve boşanmış bireylerin evliliğin anlamına ilişkin algılarının metafor analizi yoluyla incelenmesidir. Araştırmada belirtilen sorulara yanıt aranmaya çalışılmıştır; 1. Araştırma kapsamında evli, bekâr, nişanlı ve boşanmış bireylerin evlilik anlamı kavramına ilişkin geliştirdikleri metaforlar nelerdir? 2. Araştırma kapsamındaki katılımcıların cinsiyet, eğitim düzeyi ve medeni durum gibi demografik özelliklerine göre evliliğin anlamına ilişkin geliştirdikleri metaforlar nasıl farklılaşmaktadır? Araştırmanın çalışma grubu amaçlı örnekleme yöntemlerinden maksimum çeşitlilik örnekleme tekniği ile belirlenmiştir. Çalışma grubu 110 kişiden oluşmaktadır. 110 bireyin 66’sı kadın 44’ü erkek olmak üzere 53 evli, 50’si bekâr, 5’i boşanmış, 2’si nişanlı/sözlü bireylerdir. Katılımcıların evlilik olgusuna dair geliştirdikleri metaforları belirlemek amacıyla forma “Evlilik …………… gibidir, çünkü…………….” cümlesi konularak katılımcılardan bu cümleyi tamamlamaları istenmiştir. Veriler metafor analizi ile incelenmiştir. 110 katılımcının geliştirmiş olduğu 101 adet metaforun tanımlanmasından sonra metaforların oluşturduğu 11 adet kavramsal kategorinin geliştirilmesi tamamlanmıştır. 11 kategori şu isimlerle sıralanmıştır; mutluluk, güven, gerçekçilik, üretkenlik, çaba-emek-mücadele, engellenmişlik-yoksunluk, karşılıklılık-beklenti, birliktelik-dayanışma, bilinmezlikbelirsizlik, risk ve gelişim. Özabacı, Körük, & Kara.– Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 48(1), 2019, 693-736 Introduction Marriage is defined as a universal institution which is created by mutual agreement of two individuals for a lasting and permanent romantic union, with a legal and cultural basis, aiming to establish a family and maintain a generation, and where the partners assume a wide range of responsibilities to each other (Bowen, 1965, cited in Nichols, 2013; Minuchin, 1974, cited in Nichols, 2013). Marriage can also be defined as a union of individuals, a route chosen within the framework of rules placed by society. Marriage has an important place in the family life cycle. The individual breaks with their family of origin, and there is a transitional process to a new union and new order. It is very important in terms of providing possibilities to fulfill certain life targets like bringing order to life, sexuality, reproduction, belonging and having children (Özabacı & Erkan, 2014). The meaning attached to marriage may differ together with the marital experience, if individuals begin to question the meaning of marriage and whether they are fulfilled by the quality and expectations of coexistence with their partners. The concept of marriage has been studied for many years in a range of dimensions. Topics like marital adjustment, marital satisfaction and meaning of marriage form the basis of a range of research. Healthy marriages are defined as, where the partners know each other, meet each other's physiological, psychological and social needs, respect each other's differences and meet in common in various subjects. Unhealthy marriages; refers to marriages where spouses do not know each other well, differences are not met with tolerance and there is no compromise (Nazlı, 2014; Özabacı & Erkan, 2014; Saxton, 1982; Yalçın & Hamamcı, 2012). Minuchin (1974, cited in Nichols, 2013) defined two of the most important structural requirements of being a healthy couple as adaptation and creating boundaries. According to this, the parental, spouse and sibling subsystems, which are the structural subsystems in a healthy marriage, work in a functional way and protect their boundaries. Bowen (1965, cited in Nichols, 2013), one of the pioneers of family theorists, defined healthy marriages as marriages in which partners differentiate from their origin families, have low levels of anxiety and have a balanced emotional connection with their origin families. Several studies (Clarkberg, Stolzenberg & Waite, 1995; McGinnis, 2003) have defined the stability of a couple’s relationship relating to the conceptualization of marriage; the beliefs related to the marriage concept, how marriage is understood and how it works and the predicted difficulties or attractions of marriage. According to Mashiro (1978), there are four stages in the conceptualization of marriage. These are the magical stage where children learn about happy marriages in fairytales; the idealized conventional stage when they learn about socially permitted marriage concepts; the personal static stage where they create a definition of marriage that reflects them and the confirmation stage when confusion and conflict are finally accepted as inevitable aspects of marriage. The mental representations of marriage are shaped according to the experiences that individuals have experienced or witnessed about the phenomenon of marriage. Individuals evaluate their experiences related to the phenomenon of marriage and make various judgments. The evaluations are shaped according to the ratio of meeting the expectations and the ratio of prizes to prices. Marriage schemas created by people according to their experiences cause them to make generalizations about the phenomenon of marriage (Hovardaoğlu & Binici-Azizoğlu, 1996). These generalizations direct the individual's behaviors and preferences in the context of marriage. The study conducted by Hamamcı (2005) on 182 married individuals revealed that dysfunctional cognitive beliefs related to the relationship were highly correlated with conflict in marriage and stress. Similarly, studies have been conducted to explain the relationship between cognitive schemas related to relationship and partnerrelationship satisfaction (Chatav & Whisman, 2009; Whisman & Delinsky, 2002). The discovery of these mental schemas and generalizations in the same direction may give clues about the possible problems and difficulties that an individual may have in the current or probable future marital relationship. Therefore, experts working in the field of marriage and couple therapy can benefit from these generalizations. Metaphor analysis is one of the methods frequently used in determining the perceptions of people on any subject or phenomenon. 694 Özabacı, Körük, & Kara.– Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 48(1), 2019, 693-736 Metaphors are one of the most powerful mental tools directing and controlling our thoughts about the functioning of events. “The essence of metaphor is understanding and experiencing one kind of thing in terms of another.” (Lakoff & Johnson, 2007). The conceptualization of marriage may be investigated by researching the metaphors people use to define it. Lakoff and Johnson (1980) showed the prevalence of metaphor and proposed that conceptualization systems are largely metaphorical in nature (Lakoff, 1993; Lakoff & Johnson, 1980). Metaphors ease conceptualization by forming analogies with incarnate or previous experiences. Cognitive empirical studies have proven metaphors are “an important tool of cognition” (Bowdle & Gentner, 2005; Mischler 2013). Metaphors may function as mental models and affect thoughts and behaviors (Gentner & Gentner, 1983). Zaltman revealed that different mental models of metaphor may explain conscious and also subconscious thoughts (Zaltman, 1996, 1997, 2003) and this idea became an inspiration for some empirical studies showing how metaphors give clues about basic thoughts and feelings (Christensen & Olson, 2002; Piercy & Benson, 2005; Piercy et al., 2005). Communication of meaning through metaphors is unique in terms of combining the individual’s sensory experiences (what they see and feel) and the combination with conceptualization systems (general abstraction) (Lawley & Tompkins, 2000). Based on common experiences like climbing a mountain or completing a crossword, the messages that people attempt to communicate to others about marriage may be understood. When the literature investigating the interactions between metaphors and marriage concepts is examined, it is seen that a wide variety of studies were conducted. Quinn (1987, 2005) reported on married couples in the USA and researched how American people understood marriage by investigating metaphors used in explanations. These metaphors revealed permanency, sharing, mutual benefit, compliance, difficulty, effort, success or failure and risk topics. Dunn (2004) in a study of metaphor analysis from speeches at three Japanese wedding receptions found three conceptual metaphors of marriage; “marriage is a mutual creation”, “physical union” and “journey”. In research in Taiwan, Su (2002) used discourse analysis and found the majority of Taiwanese marriages were conceptualized as “a continuing journey”, “gambling”, “union” or “work”. Rosenblatt and Li (2012) determined seven main themes from 19 popular marriage metaphors in the first page results of internet search engines related to more than 5000 websites. For example, they determined a theme of marriage as not only a person’s adjustment with their partner but also self-discovery with “a pair of shoes”, “a car” and “a quilt”. They emphasized that in Chinese metaphors the importance of working in marriage was seen in “marriage is a pair of teapots”, “a glass of water”, “coffee”, “chess” and “a lifelong job”. In a study of 100 people in Turkey, Ümmet (2017) examined the concept of marriage for married individuals who were university graduates. It appeared participants produced 100 metaphors related to the concept of marriage with 47 valid metaphors. The metaphors were in the form of “marriage is something giving flavor to food and drink”, “marriage is something that makes life difficult”, “marriage is something that enlightens”, “marriage is something that ensures productivity” and “marriage is something that varies”. A study by Baltacı (2015) of 122 married couples in Turkey aimed to determine the perceptions of married individuals about the concept of “family” and “marriage” through metaphors and assess them in terms of the attachment styles of the individuals. They reported 82 different metaphors about the concept “marriage”. In the same study, it was determined that individuals preferred different metaphors according to their attachment styles. Moving from the results of these researches based on the importance of research of meaning given by individuals with different genders, different marital status and demographic characteristics, the basic aim of this research is to investigate the perceptions of married, single, engaged and divorced individuals about the meaning of marriage through metaphor analysis. Within the framework of this basic aim, the research attempted to answer the following questions: 695 Özabacı, Körük, & Kara.– Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 48(1), 2019, 693-736 1. What are the metaphors about the meaning of marriage developed by married, non-married, divorced and engaged individuals within the scope of research? 2. How do the metaphors developed about the meaning of marriage differ based on gender, education level and marital status of participants? Method Design In this research, one of the qualitative research designs phenomenology is used. Phenomenology research design is used in research areas where there is a certain accumulation of knowledge but no indepth and multidimensional awareness (Yıldırım & Şimşek, 2006). In the phenomenology design, individuals who have experiences related to the relevant phenomenon express their experiences with various conceptual expressions and meanings. One of these expressions is metaphor. Metaphors are figurative explanations by individuals of thoughts related to a case. According to Collins and Green (1990), metaphors may be used to understand the essence of the individual’s emotion, understanding, conception and thoughts. The Cognitive Metaphor Theory describes the metaphor as a mental schema being projected on another mental schema and also indicates communicating between these two schemas (Lakoff & Johnson, 2007). Metaphors can provide a way of explaining abstract and complex phenomena by providing an individual's cognition to shift from one particular mode to another (Morgan, 1998; Saban, 2008). In this context, it can be argued that the study of marriage through metaphors, which is an abstract and complex concept, will create more functional cognitive patterns in explaining the meaning of marriage. Study Group The study group of the study consisted of 110 participants in the central districts of Eskişehir province with a mean age of 30.39 (20-59 years). In determining the study group, the maximum variation sampling method was used from qualitative research sampling methods. The aim of the maximum variation sampling method is to provide the maximum variation of individuals in a relatively small study group who can reflect their experience with the relevant case. While the maximum variation is being sampled, the factors that will enable to obtain the wide variety information about the examined phenomenon are determined and the participants are selected according to these factors (Neuman & Robson, 2014). In this study, factors such as gender, education level and marital status, which were thought to affect the phenomenon of marriage, were determined and the participants in different categories were included in the study. In the phenomenology, the most important criterion to be taken into consideration is to have experiences related to the phenomenon (Moustakas, 1994). When the marriage phenomenon is considered in the psychological context, it can be said that even though they are not married, single and engaged individuals' observations about marriage in their origin families and experiences in their close environments shape their cognition about the phenomenon of marriage. In this respect, single and engaged individuals were also included in the study. The demographic information for the study group is presented in Table 1. 696 Özabacı, Körük, & Kara.– Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 48(1), 2019, 693-736 Table 1. Demographics Variables Gender Marital status Educational level f % Male 44 40 Female 66 60 Sum 110 100 Single 50 45 Married 53 48 Divorced 5 5 Engaged 2 2 Sum 110 100 Vocational school and below 10 9 Bachelor degree 48 44 Master degree 31 28 Doctoral degree 19 17 Sum 108 98 Data Collection Tools A two-part questionnaire was created by the researchers was used in data collection process. In the first part, there are questions about demographics (gender, age, education level, occupation, marital status, etc.). In the second part, the expression, “Marriage is like ………., because ………. “was directed to participants to determine the metaphors they developed about the meaning of marriage. The participants were asked to complete this statement. With this aim, each participant was given a blank sheet of paper with this sentence at the top and they were requested to use this statement to focus their thoughts on a single metaphor. Participants were given 20 minutes to develop their own metaphorical images. They were asked to write their immediate responses to the meaning of marriage within this time. These texts were assessed as the basic data source in the research. Data Analysis Participants were taken to metaphor analysis according to the following steps (Saban, 2008; 2009); Stage 1 / Naming stage: The metaphors expressed by the participants are listed temporarily in alphabetical order. The papers that do not define any metaphors are separated at this stage. Stage 2 / Classification stage: The metaphors were subjected to a differentiation in terms of their similarities and differences with other metaphors. This is based on the topic of the metaphor and the source of the metaphor. Stage 3 / Reorganize and review stage: 101 valid metaphors are listed. The listed metaphors were reanalyzed to be categorized. Stage 4/ Category development stage: Eleven categories of metaphors are grouped. The metaphors were collected within each conceptual category. The categories are shown in Table 2. 697 Özabacı, Körük, & Kara.– Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 48(1), 2019, 693-736 Table 2. Metaphors Categories Metaphors Honey Game Explanation (Because) / Codes Occupation Age Honey is very sweet, very pure and clean. Retired 59 (Beauty / like) (Married, Male) We play new games every day. Cleaning staff (Married, Female) 40 Civil servant 43 (Enjoy / innovation / like) Time goes fast. Jump up before you're late. High-speed train (Married, Male) (Enjoy / Having a nice time) Happiness I think your ties will be strong when you get along. Friendship Puzzle Romantic comedy Sea Confidence Birds standing on the bough Building Realism (Single, Female) You can do it alone, but two more fun. Academician (Enjoy / Having a nice time) (Single, Female) So much fun for me. NA (Enjoy) (Married, Female) Sometimes the storm, the wind, even though the sea waves when I look at the sea, I sit on the shore of peace and happiness. Lawyer 27 31 27 (Married, Female) (Trust/serenity) Civil servant 36 (Married, Male) (Being a robust and reliable structure) Those birds can fly and go to other places, but they're standing there just leaning against each other. Civil servant 44 (Married, Female) (Mutual trust) Water is the source of life. Marriage, like water, is a must, life source. Water 33 (Sharing / being happy) It is always green and long-lasting, balanced and robust. Spruce tree Teacher Canteen staff (Engaged, Female) 26 It is functional when it is built on solid foundation. Undergraduate student 21 (Being the baseline) (Single, Female) Although marriages, even though they have social and economic obligations, are over time due to these responsibilities, such phenomena as friendship should not be lost. Engineer (Being the baseline) Friendship (Mutual communication) Two whole apples It is the unity to unite the lives of two 698 23 (Single, Male) Psychological NA Özabacı, Körük, & Kara.– Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 48(1), 2019, 693-736 individuals. counselor (A formal union agreement) (Single, Female) Sometimes things that make you happy, Undergraduate and sometimes things that upset people student may happen. But in the end everything is (Single, Female) forgotten over time. Happy days, beautiful memories are remembered. Life (Experiencing positive and negative experiences) 20 A long and rough road I am aware of the obstacles and difficulties Undergraduate that may arise in this way and I believe student that I can cope. (Single, Female) (Accepting challenges) Everyone has a specific role in marriage. 21 (Work sharing) Football team Human Field Tree Tree Undergraduate student (Single, Male) A free brain in a solid skeleton and a loving heart Undergraduate student (Integrity) (Single, Female) Individuals both have children and they are ensured to exist. Academician 21 26 (Single, Male) (Creating offspring) Spouses are roos, love is body while the fruits are children. Productivity 22 Civil servant 41 (Married, Male) (Creating offspring) If the roots are healthy, it is long lasting. Teacher (Continuity) (Married, Male) When the different parts come together, it Undergraduate creates a tremendous image. student (Creating a new whole) 32 21 (Single, Female) Jigsaw pieces Pomegranate Effort-laborstruggle Exam Thousands of pomegranate seeds lie in the NA pomegranate. (Single, Male) (Creating new parts) 22 You will be successful if you try to continue Undergraduate your marriage with patience and patience, student and you will pass the exam but you cannot (Single, Female) succeed if you wait for it to continue. 21 (Fulfilling requirements) If it sinks, we will all sink. NA Ship (Maintaining its functionality) Closed box People can understand and recognize each Academician other in time. Marriage like a fruit, 699 36 35 Özabacı, Körük, & Kara.– Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 48(1), 2019, 693-736 sometimes it can be rotten. (Married, Female) (Fulfilling requirements) Garden Gives the product through common effort. Academician (Fulfilling requirements) (Married, Male) If you take care and make sacrifices, you will be happy, you will not be sad. But if you don't make sacrifice, you will be sad. Secretary 29 24 (Single, Female) Flower (Fulfilling requirements) 28 Cockboat From time to time, despite the external Lawyer influences, to survive and achieve the goal. (Married, Female) (Maintaining its functionality) As long as you give the love that it needs, Academician it gives you the most colorful flowers. (Married, Female) Otherwise it dies and prevents you from seeing the beauties of life. You must reveal your labor and your heart. 28 Flower (Fulfilling requirements) If the Captain's Lodge is seamless, the ship Academician takes you through the road so (Married, Male) comfortable. Ship (Fulfilling requirements) If you know how to chew, it's good and useful, and if you don't know it, it's annoying. Gum A cease-fire signing state State Ocean Sea Circle Civil servant 36 (Married, Female) (Fulfilling requirements) From that moment on, the attack is over and you go into routine life. Undergraduate student (Fulfilling requirements) (Single, Male) Partners need to be in love and respect in a regular manner. They need to know the responsibilities and act accordingly. Undergraduate student 21 21 (Single, female) (Fulfilling requirements) A world full of happiness, but hard. Civil servant (Fulfilling requirements) (Married, Male) It's blue, wavy, strong, cold, and sometimes endless. So sometimes, when you're shaking, sometimes it can warm you. Undergraduate student 43 34 (Married, Female) (Maintaining its functionality) Marriage is hollow like a circle. And when you get inside the circle, it's hard to get out. Frustrationdeprivation 29 (Entrapment) 700 Academician (Single, Female) 33 Özabacı, Körük, & Kara.– Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 48(1), 2019, 693-736 You think you have gone somewhere, you are flying, but you're actually counting where you are. Carousel Semi-custodial prison Apple candy Narcotic Labor court Cigarette A thick book Addiction Obligation Undergraduate student (Restriction of freedom) (Single, Female) As the years pass, it looks sharp. Academician (Unmet expectations) (Married, Male) First, excitement, peace, happiness. You increase the dose again, but the result is disastrous. Worker Reciprocityexpectation Mutualism 21 49 44 (Married, Female) (Unmet expectations) Queue doesn’t end. Chauffeur (Overwhelmed) (Married, Male) It makes you happy, but it makes you sick, and it ends. Lawyer 29 27 (Single, Female) (Addiction) Teacher 28 (Single, Female) (Restriction of freedom) Very boring. Academician (Unmet expectations) (Married, Female) You can't quit it even if you want to quit Teacher (Addiction) (Married, Female) Two people cannot have the same love for 20 years. Undergraduate student (Unmet expectations) (Single, Female) It requires too much dependency Undergraduate student 30 34 22 21 (Single, Female) Prison life Cigarette (Single, Female) You're free to do what you want within boundaries. (Dependency) A monotonous life 21 (Unmet expectations) Being dependent to someone makes you a slave. Captivity Undergraduate student Always the same person and the same things Undergraduate student (Unmet expectations) (Single, Female) At first, different and beautiful, then physical and psychological addiction. Undergraduate student (Addiction) (Single, Female) Both sides benefit. When this common benefit process is finished, the marriage ends. Academician (Mutual utilitarianism) 701 (Single, Male) 21 22 31 Özabacı, Körük, & Kara.– Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 48(1), 2019, 693-736 What make the bridge durable are its feet. Undergraduate Marriage is also to do things that need to student be done in the marriage. If not, the bridge (Single, Female) is destroyed. Bridge (Mutual duties) The existence of it is a problem; the absence of it is a concern. Money (Single, Male) Lawyer Seesaw Teacher (Married, Male) (Mutual compromise) (Single, Male) There are seats at both ends, there is a center of equilibrium. As long as you maintain that equilibrium center, things go well. Civil servant 22 45 (Married, Female) (Mutual compromise) (Mutual duties) Undergraduate student 22 (Single, Male) During our time in the world, while crossing, we are in the same boat with someone we love. Cockboat 26 (Mutual harmony) It is necessary to fulfill mutual obligations. A football player’s contract signing 27 (Married, Female) It refers a transition in the same world, on Undergraduate a different path, but in the same direction. student Bridge 28 (Mutual interest) One should step forward and the other should step back. Dance Academician (Mutual expectation) If I'm interested in the movie, I'll watch it to the end. Watching a movie 23 Psychological counselor 37 (Married, Male) (Mutual balance) Targets should be shared. It should be set up to serve the same purpose. The partners should cooperate. Lawyer 23 (Single, Female) (Cooperation) Teamwork You're with her like a caravan anywhere. Although you're never really home, it's always the best home. Togethernesssolidarity Caravan As like two peas in a pod Sharing Lawyer 26 (Single, Female) (Togetherness) It requires agreement with similarity. Academician (Unitary) (Married, Male) It is a process in which the experiences of individual life will continue to be lived together. Civil servant 702 (Divorced, Female) 29 48 Özabacı, Körük, & Kara.– Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 48(1), 2019, 693-736 (Togetherness) Common values are experienced in the framework of love, respect and loyalty. Intersection point (Married, female) Psychological counseling (Married, Female) Academician Eternal friendship Travel (Married, female) Uncertaintyambiguity 21 (Cooperation) It is possible to be together in this world and in the hereafter. Undergraduate student (Togetherness) (Single, Female) First passenger, then road Academician (Cooperation) (Married, Male) Couples are actually lonely before they get Academician married and they fall on a deserted island (Married, Male) at the same time. It's up to them to give the island life and meaning. Once they start exploring the island, they make the conditions right for it. A desert island 34 (Unitary) With marriage, people develop and grow. Undergraduate People release their roots to the soil, breed student and give fruit. From time to time, the (Single, Female) difficult times in the marriage are similar to the fall of the leaves in the autumn, but when the problems are solved, spring comes again. Tree 36 (Cooperation) If you don't have one piece of whole, it's always incomplete. Puzzle 38 (Partnership) If there is cooperation, you can understand some things even if they are non-verbal. Basketball Academician 21 34 34 (Obscurity) In the distance, the sound sounds nice, but Undergraduate it is unclear to experience it and to be student inside. (Single, Female) (Uncertainty) 21 When we turn the key, we don't know what's going to happen. Undergraduate student 21 (Obscurity) (Single, Female) It is a door of holy action that will result with your intention. Teacher Drum A key of obscurity A sacred duty A draw well 34 (Married, Male) (Obscurity) Since people can change when they are married, we are going to go out of sight without knowing what will happen and 703 House wife (Divorced, Female) 38 Özabacı, Körük, & Kara.– Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 48(1), 2019, 693-736 what we will experience. (Uncertainty) If you want to be happy, nobody can break Lawyer your happiness. You can't be happy no (Married, Male) matter what you do if you sit at that table to be unhappy and cry. A table for a drink (Uncertainty) Every day we open a new page and read something. Reading a book Ocean A bottomless pit (Married, Male) Nurse A long road Chamomile A little turbulent, a little stagnant. Banker (Uncertainty) (Married, Female) It is not known how deep or what will come out of the bucket. Academician (Single, Female) 28 Academician (Single, Female) 27 (Uncertainty) 29 (Uncertainty) You don't know what you're going to face. Teacher (Uncertainty) (Single, Male) Sometimes he/she loves, sometimes he/she doesn't. Teacher 37 32 (Married, Male) (Uncertainty) (Uncertainty) Undergraduate student 21 (Single, male) Meaninglessness If you make a good decision, you’ll be happy. If you make a bad decision, you're frustrated, you'll feel regret for life. Civil servant 45 (Married, Male) (Obscurity) It doesn't mean anything to me. (Obscurity) Nothing Sea 28 (Uncertainty) It is the process of uncertainty. Deciding 30 (Married, Female) Couples sometimes give water sometimes Civil servant sun. Environmental factors may also affect (Single, Female) the soil. A wind, a storm, may affect the tree. Tree 30 (Uncertainty) The outcome is not always predictable. Dice Doctor (Uncertainty) Even though you always see the same numbers, you have different moments. Clock 31 Undergraduate student 23 (Single, Female) Sometimes a monotonous and calm life Academician continues. There are times when the sea is (Married, female) fluctuating, some things change, and the 704 28 Özabacı, Körük, & Kara.– Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 48(1), 2019, 693-736 relationship with the tides gets tired. (Obscurity) Far future Gambling Right now, I don't have a thought and initiative about marriage. Undergraduate student (Obscurity) (Single, Female) Either you win or you lose. Civil servant (Divorced, Female) 38 Academician 40 (Risk) In our country, marriage is experienced on a very slippery ground. A soapy floor 22 (Divorced, Male) (Instability) No matter how much you are competent or how much you pay attention to some things, there may be many unexpected surprises. Academician (Divorced, Male) 36 Academician (Single, Male) 28 Teacher 37 Secondhand car buying (Unpredictability) Although the outside is nice, the inside may not be what you expect. Risk Watermelon (Unpredictability) The thorn can hurt you, the smell can attract you. Rose (Engaged, Male) (Unpredictability) When you choose a melon, you smell it Civil servant and you feel the taste is beautiful. If you're (Married, Female) lucky, it tastes nice, if you are not, it is tasteless, but you eat it. Melon 35 (Unpredictability) Bumpy. Psychological counselor (Instability) 31 (Married, Female) Bicycle It can grow with love and interest, and it may have a beautiful meaning, like carnation. Psychological counselor 28 (Single, Male) (Maturation) A blooming carnation If you take care, it grows, but if you don’t, it will rot. Development Tree Rebirth A child Academician 32 (Married, Male) (Maturation) The real life starts with it, with everything. Civil servant (Maturation) (Married, Male) There are stages of development and not static. Academician (Growth) 705 (Married, Female) 50 34 Özabacı, Körük, & Kara.– Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 48(1), 2019, 693-736 Steps in life A barrel of wine You're getting more mature every year. Academician (Maturation) (Married, Female) As we age, we get better, but with the right grapes. NA 32 28 (Single, Female) (Maturation) You always learn something. (Learning) School Undergraduate student 21 (Single, Female) Stage 5/ Ensuring validity and reliability: In this qualitative data analysis in order to ensure validity, the reasons for the metaphors to be categorized were tried to be expressed in a clear and understandable way. In order to ensure the reliability of the research, eleven categories and metaphors were presented to three field experts who had completed their doctoral degree in the field of psychological counseling and work as academician and their evaluations were taken into consideration. Then, inter-code reliability analysis was performed. For this, the reliability formula of Miles and Huberman (2015) was used. As a result of the analysis, reliability coefficient was found to be 0.72. This reliability coefficient was calculated as follows;    The three field experts were asked whether they agree with the specified metaphor codes in their classification under the specified categories. The disagreement of one of the three field experts was found to be sufficient for the negative evaluation. 28 negative code-category evaluations were determined in this direction. According to the reliability formula, 28 out of 101 valid metaphors were evaluated negatively, and the reliability coefficient according to the formula (101-28) / 101 was found .72. Stage 6/ Uploading data to SPSS program for quantitative data analysis: After defining a total of 101 metaphors and developing 11 conceptual categories containing these metaphors, all data were transferred to the SPSS statistical program and results were analyzed. All demographic information for 110 participants and the category of each metaphor used by participants for marriage were transferred to the SPSS program by listing each category as a number. Stage 7/ Analysis of data: Analysis of data firstly determined the most frequent metaphor categories in groups investigated according to marital status and gender (single male, married female, divorced male, etc.). At this point the frequency analysis technique was used. Later educational level and gender were investigated and again similar groups were formed (university graduate male, high school graduate female, doctoral graduate female, etc.) with the most frequent marriage metaphors determined in the groups. In this stage, the frequency analysis technique was used again. 706 Özabacı, Körük, & Kara.– Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 48(1), 2019, 693-736 Result Creating Themes According to Categories 11 categories are classified under three themes in terms of semantics and the codes they contain. These themes are happiness, togetherness/solidarity and anxiety. These themes and the categories they contain are presented in Table 3. Table 3. Themes and Metaphor Categories Themes Metaphor Categories Happiness Confidence Development Productivity Realism Effort-labor-struggle Reciprocity-expectation Togetherness-solidarity Frustration-deprivation Uncertainty-ambiguity Risk HAPPINESS TOGETHERNESS/SOLIDARITY ANXIETY The Metaphors of Marriage According to Marital Status and Gender The marriage metaphors according to marital status and gender are presented in Table 4. Table 4. The Marriage Metaphors According to Marital Status and Gender Marital status / gender Single male (Categories) Single male (Themes) Single female (Categories) Metaphor categories f % Realism 2 14 Productivity 2 14 Effort-labor-struggle 1 7 Reciprocity-expectation 4 30 Uncertainty-ambiguity 2 14 Risk 2 14 Development 1 7 Sum 14 100 HAPPINESS 1 7 TOGETHERNESS/SOLIDARITY 9 64 ANXIETY 4 29 Sum 14 100 Happiness 2 6 Confidence 1 3 Realism 5 15 Productivity 2 5 Effort-labor-struggle 2 5 Frustration-deprivation 9 25 Reciprocity-expectation 1 3 Togetherness-solidarity 3 8 707 Özabacı, Körük, & Kara.– Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 48(1), 2019, 693-736 Single female (Themes) Married male (Categories) Married male (Themes) Married female (Categories) Married female (Themes) Divorced male and female (Categories) Divorced male and female (Themes) Engaged male and female (Categories) Uncertainty-ambiguity 7 20 Development 2 5 Sum 34 95 HAPPINESS 5 14 TOGETHERNESS/SOLIDARITY 13 36 ANXIETY 16 45 Sum 34 95 Happiness 2 7 Confidence 1 4 Productivity 1 4 Effort-labor-struggle 4 14 Frustration-deprivation 2 7 Reciprocity-expectation 2 7 Togetherness-solidarity 3 11 Uncertainty-ambiguity 7 25 Development 2 7 Sum 24 86 HAPPINESS 5 18 TOGETHERNESS/SOLIDARITY 10 36 ANXIETY 9 32 Sum 24 86 Happiness 2 8 Confidence 2 8 Effort-labor-struggle 5 20 Frustration-deprivation 3 12 Reciprocity-expectation 2 8 Togetherness-solidarity 3 12 Uncertainty-ambiguity 3 12 Risk 2 8 Development 2 8 Sum 24 96 HAPPINESS 6 24 TOGETHERNESS/SOLIDARITY 10 40 ANXIETY 8 32 Sum 24 96 Risk 2 40 Togetherness-solidarity 1 20 Uncertainty-ambiguity 1 20 Sum 4 80 TOGETHERNESS/SOLIDARITY 1 20 ANXIETY 3 60 Sum 4 80 Risk 1 50 Confidence 1 50 708 Özabacı, Körük, & Kara.– Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 48(1), 2019, 693-736 Engaged male and female (Themes) Sum 1 100 HAPPINESS 1 50 ANXIETY 1 50 Sum 2 100 When the single male group including 14 individuals was investigated, they were determined to have the highest percentage of the marriage metaphor category reciprocity-expectation (f=4, 30%). When the single female group including 36 individuals is examined, the most frequent categories were found frustration-deprivation (f=9, 25%) and uncertainty-ambiguity (f=7, 20%). Among the 28 married male individuals, the most frequent marriage metaphor categories were identified as uncertainty-ambiguity (f=7, 25%) and effort-labor-struggle (f=4, 14%). Among the 25 married females, the effort-labor-struggle (f=5, 20%) metaphor category was found the most frequent. A divorced male individual described marriage in the category risk. One of the four divorced women described it as togetherness-solidarity, one described it as uncertainty-ambiguity and another described it in the risk metaphor category, while one female participant did not answer the question. An engaged male explained marriage as being in the risk metaphor group, while a female in the engaged group portrayed marriage with a metaphor in the confidence metaphor group. The Metaphors of Marriage According to Gender and Educational Level The metaphors of marriage according to gender and educational level are presented in Table 5. Table 5. The Marriage Metaphors According to Education Level and Gender Education level / Gender Metaphor categories f % Happiness 3 50 1 17 1 17 Frustration-deprivation 1 17 Sum 6 100 HAPPINESS 4 67 ANXIETY 2 23 Sum 6 100 Realism 2 14 Productivity 1 7 Effort-labor-struggle 3 22 Reciprocity-expectation 2 14 Uncertainty-ambiguity 4 29 Risk 1 7 Sum 13 93 TOGETHERNESS/SOLIDARIRY 8 57 ANXIETY 5 36 Sum 13 93 Happiness 1 7 Confidence 1 7 Productivity 1 7 Development High school and below graduates (Categories) Uncertainty-ambiguity High school and below graduates (Themes) Bachelor degree male (Categories) Bachelor degree male (Themes) Master degree male (Categories) 709 Özabacı, Körük, & Kara.– Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 48(1), 2019, 693-736 Master degree male (Themes) Doctoral degree male (Categories) Doctoral degree male (Themes) Vocational (Categories) school graduate female Vocational school graduate female (Themes) Bachelor degree female (Categories) Bachelor degree female (Themes) Master degree female (Categories) Effort-labor-struggle 1 7 Reciprocity-expectation 3 22 Togetherness-solidarity 3 22 Uncertainty-ambiguity 2 14 Risk 1 7 Sum 13 93 HAPPINESS 2 14 TOHETHERNESS/SOLIDARITY 8 57 ANXIETY 3 22 Sum 13 93 Productivity 1 9 Effort-labor-struggle 1 9 Frustration-deprivation 1 9 Reciprocity-expectation 1 9 Uncertainty-ambiguity 2 18 Risk 2 18 Development 2 18 Sum 10 91 HAPPINESS 2 18 TOGETHERNESS/SOLIDARITY 3 27 ANXIETY 5 46 Sum 10 91 Effort-labor-struggle 1 33 Reciprocity-expectation 1 33 sum 2 67 TOGETHERNESS/SOLIDARITY 2 67 Sum 2 67 Confidence 3 8 Realism 4 12 Productivity 2 6 Effort-labor-struggle 3 8 Frustration-deprivation 7 21 Reciprocity-expectation 2 6 Togetherness-solidarity 3 9 Uncertainty-ambiguity 7 21 Risk 1 3 Development 2 6 Sum 34 100 HAPPINESS 5 15 TOGETHERNESS/SOLIDARITY 14 42 ANXIETY 15 43 Sum 34 100 Happiness 2 12 Confidence 1 6 710 Özabacı, Körük, & Kara.– Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 48(1), 2019, 693-736 Master degree female (Themes) Doctoral degree female (Categories) Doctoral degree female (Themes) Realism 1 6 Effort-labor-struggle 2 12 Frustration-deprivation 3 17 Togetherness-solidarity 2 12 Uncertainty-ambiguity 1 6 Risk 1 6 Development 1 6 Sum 14 83 HAPPINESS 4 25 TOGETHERNESS 5 29 ANXIETY 5 29 Sum 14 83 Effort-labor-struggle 1 13 Frustration-deprivation 1 13 Togetherness-solidarity 2 25 Uncertainty-ambiguity 2 25 Risk 1 13 Development 1 13 Sum 8 100 HAPPINESS 1 13 TOGETHERNESS/SOLIDARITY 3 37 ANXIETY 4 50 Sum 8 100 The most frequent metaphor category was found to be happiness (f = 3, 50%) in high school and below graduate group consisting of six individuals. The male bachelor degree group including fourteen individuals were determined to have highest percentage for the uncertainty-ambiguity (f=4, 29%) marriage metaphor category. The most frequent marriage metaphor categories in the male master’s degree group of fourteen individuals were the reciprocity-expectations (f=3, 22%) and the togetherness-solidarity (f=3, 22%) metaphor categories. The conclusion was reached that the uncertainty-ambiguity (f=2, 18%), risk (f=2, 18%) and development (f=2, 18%) metaphor categories were most common among males with doctoral degrees. Among the thirty-four female bachelor graduates the highest percentages were identified for the marriage metaphor groups of frustration-deprivation (f=7, 21%) and uncertainty-ambiguity (f=7, 21%). Among seventeen female master’s graduates, the frustration-deprivation (f=3, 17%) marriage metaphor category was most frequent, while among the eight female doctoral graduates the most frequent categories were togetherness-solidarity (f=2, 25%) and uncertainty-ambiguity (f=2, 25%). 711 Özabacı, Körük, & Kara.– Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 48(1), 2019, 693-736 Discussion & Conclusion The aim of this study was to investigate the perceptions of married, single, engaged and divorced individuals about the meaning of marriage through metaphor analysis. In line with this aim, a total of 110 married, single, engaged and divorced individuals explained their perceptions of the meaning of marriage through metaphor analysis method and 11 metaphor categories of happiness, confidence, realism, productivity, effort-labor-struggle, frustration-deprivation, reciprocity-expectation, togetherness-solidarity, uncertainty-ambiguity, risk and development were reached. Conceptualization of marriage has been researched via marriage metaphors focusing on experiential meaning of marriage experiences. Within the scope of this research, the figurative meanings given by participants to the concepts of marriage were examined and it appeared that some metaphor categories developed by participants related to the meaning of marriage had positive meaning. Positive categories were named as happiness, confidence, realism, productivity, effort-labor-struggle, reciprocityexpectations, togetherness-solidarity and development. These categories emphasized that marriage is a mutual effort and labor requiring togetherness. It shows that mutual efforts to ensure adjustment bring people closer to each other. It appears that marriage is an institution that should be founded on realistic expectations. Conflict and being together is a reality and based on this reality it appears people’s expectations varied according to experiences within marriage as seen through the mediator of metaphors. A study of Chinese women showed that Chinese women explained marriage with assessments linked to marriage experience like couples communication, marriage satisfaction, romantic linkages, couple partnership and relationship contracts (Chiu & Zhou, 2013; Quinn, 2005; Zhou, 2012). In the study conducted by Dunn (2004), which examines the wedding talks in Japanese wedding receptions, the metaphor themes have been reached, where marriage is a common product, a physical association and a journey. According to Ng (1993), in eastern cultures like Turkey, India, the Middle East, China and Japan, while the psychological definition of a healthy individual is explained, family and community factors are emphasized rather than individual elements. In these cultures, which are defined as collectivist culture, being a part of a family or society becomes more prominent compared to the concept of being an independent individual (Aycan & Kanungo, 2000). When considered in the context of marriage, it is seen that the themes such as being part of a socially important structure, creating this structure with common effort, being a whole and integrated are prominent in collectivist societies. Some of the metaphor categories developed by participants related to the meaning of marriage contain negative meanings. Negative categories are frustration-deprivation, uncertainty-ambiguity and risk. It is considered that these metaphors were related to limitations of freedom brought about by the transition from individual life to living as a couple, differentiations in personal and social expectations and increased responsibilities and the uncertainty about whether the individual is ready for these changes or not. The social culture in which individuals live is structuring the behavior of individuals. In other words, the gender that individuals bring to their birth has different roles by the social structure (Powel & Greenkouse, 2010). These roles clearly manifest themselves in marriage and family life. In family life in Turkey, men are expected to be strong, gain control over family members and earn Money while women are expected to organize housework, undertake childcare and to regulate inter-family relations (Günay & Bener, 2011). This traditional perspective has begun to be shaken by the increase in women's educational level and economic empowerment, and women's demand for equality and division of labor in the marital relationship has increased (İmamoğlu, 1994; Fortin, 2005). It can be said that the transition conflict between this traditional perspective and the modern point of view leads to more negative perspective of women related to marriage. In terms of the conceptual properties of the conceptual metaphor categories of realism and productivity, they emphasize accepting marriage for all its properties whether negative or positive and the necessity to define the returns from marriage. They are equivalent to the message “Marriage should be accepted with all its good and bad properties and should be a way to feel productive”. The metaphor categories of reciprocity-expectation, togetherness-solidarity, effort-labor-struggle and development revealed concepts showing a person is strengthened by marriage and ensures the possibility of healthily 712 Özabacı, Körük, & Kara.– Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 48(1), 2019, 693-736 and confidently remaining upright through life. From these categories the message is “We will develop and strengthen as long as we are together and can respond to each other”. The happiness and confidence metaphor categories are categories showing the emotional meaning of marriage. They emphasize the positive feelings created in the individual by the union. According to findings showing how metaphor categories varied with gender, the reciprocityexpectation marriage metaphor category was chosen frequently in the single male group. This situation shows that males perceive marriage as a mutual sharing relationship. The frustration-deprivation and uncertainty-ambiguity metaphor categories were the most frequently chosen categories by the single female group. The effort-labor-struggle metaphor category was most frequently used by married women. This situation shows that female individuals who are married have higher levels of effort and linked to this, expectations. In line with the social gender roles for women, the responsibilities necessary within marriage are emphasized more linked to the perceptions of high expectations expected from them. Women may perceive this situation as frustration and uncertainty. In a study conducted on 575 married women by Günay and Bener (2011), it was found that women did not evaluate the basic social and economic responsibilities in the family in terms of gender. In another study by Vefikuluçay, Zeyneloğlu, Taşkın and Eroğlu (2007), it was determined that men make evaluations according to traditional perspective on working life, social life, marriage and family life. It can be considered that women do not want to accept the traditional role as their socio-economic status strengthens and this situation brings about negative marriage conceptions. In our culture, domestic tasks (child care, general housework, order etc.) are generally expected from women and women accepting these duties cause them to undertake the responsibility of marriage and to protect marriage / prevent problems. (Ersöz, 1999). The metaphor categories of uncertaintyambiguity and effort-labor-struggle were identified as the most frequent marriage metaphor categories for male individuals. The findings from Günay and Bener’s (2013) study show the positive attitudes related to marriage of women are significantly higher than for men. This study revealed that women used more negative metaphor categories related to marriage. A study of marital adjustment among men and women by Karadağ (2015) determined that the gender factor had no effect on marital adjustment. Zhou (2012) stated that female and male individuals used different conceptual metaphors to define marriage. It was concluded that the uncertainty-ambiguity category was more frequently used in the male group of university and doctoral graduates, with reciprocity-expectations and togetherness-solidarity categories more frequently in the male group of master’s graduates. Frustration-deprivation and uncertainty-ambiguity were the metaphor categories most chosen by females who are university and master’s graduates. The research by Aktaş (2011) stated that as educational level increased, partners displayed more responsible behaviors related to marriage. On one hand this data and information is supported by the majority of married individuals who are university graduates in this research having negative perceptions. Evidence has revealed that the educational level and working situation of individuals affects marital adjustment. Marital adjustment does not show a proportional increase with the increase in educational level. The reason for this may be explained by individuals with lower educational levels having lower expectations, while individuals with high educational levels have more developed communications skills (Karadağ, 2015). Different findings reached lead to the consideration that educational levels alone are not effective on perceptions of individuals related to marriage and that other variables are the source of perceptions. . 713 Özabacı, Körük, & Kara.– Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 48(1), 2019, 693-736 Türkçe Sürümü Giriş Evlilik, iki bireyin kalıcı bir romantik birliktelik için karşılıklı anlaşarak oluşturdukları, yasal ve kültürel temeli olan, aile kurmayı ve nesli devam ettirmeyi hedefleyen ve partnerlerin birbirlerine karşı çok çeşitli sorumluluklar üstlendikleri evrensel bir kurum olarak tanımlanmaktadır. (Bowen, 1965, akt. Nichols, 2013; Minuchin, 1974, akt. Nichols, 2013; ). Evlilik, bireylerin belirli bir birlikteliği, toplumun koyduğu kurallar çerçevesinde gerçekleştirmek üzere tercih ettikleri bir yoldur. Evlilik, aile yaşam döngüsü içinde önemli bir yere sahiptir. Bireyin köken ailesinden kopup, yeni bir birlikteliğe ve yeni bir düzene geçiş sürecidir. Yaşama bir düzen getirmesi, cinsellik, üretkenlik, ait olma, çocuk sahibi olma gibi belirli yaşam hedeflerini gerçekleştirmeye imkân sağlaması açısından son derece önemlidir (Özabacı ve Erkan, 2014). Evlilik yaşantısı ile birlikte, bireylerin evliliğin anlamını sorgulamaya başladıkları ve kişilerin yaşadıkları beraberliğin niteliğine ve beklentilerine karşılık bulup bulmamalarına bağlı olarak evlilik anlam ifadeleri farklılaşabilmektedir. Evlilik konusu değişik boyutları ile uzun yıllardır çalışılan bir konudur. Evlilik uyumu, evlilik doyumu, evlilik anlamı gibi konular çeşitli araştırmalara temel oluşturmaktadır. Partnerlerin birbirlerini iyi tanıdıkları, birbirlerinin fizyolojik, psikolojik ve sosyal ihtiyaçlarını karşıladıkları, birbirlerinin farklılıklarına saygı gösterdikleri ve çeşitli konularda ortak paydada buluşabildikleri evlilikler sağlıklı evlilikler olarak tanımlanmaktadır. Sağlıksız evlilikler ise; eşlerin birbirlerini iyi tanımadıkları, farklılıkların hoşgörü ile karşılanmadığı ve uzlaşma ortamının olmadığı evlilikleri ifade etmektedir (Nazlı, 2014; Özabacı ve Erkan, 2014; Saxton, 1982; Yalçın ve Hamamcı, 2012). Minuchin (1974, akt. Nichols, 2013) sağlıklı çift olabilmenin en önemli iki yapısal gerekliliğini uyum sağlama ve sınırlar oluşturma olarak tanımlamıştır. Buna göre sağlıklı bir evlilikte yapısal alt sistemler olan ebeveyn, eş ve kardeş alt sistemleri işlevsel bir şekilde çalışmaktadır ve sınırlarını korumaktadır. Aile kuramcılarının öncülerinden olan Bowen (1965, akt. Nichols, 2013) ise sağlıklı evlilikleri, partnerlerin farklılaştıkları, kaygı düzeylerinin düşük oldukları ve partnerlerin köken aileleri ile dengeli duygusal bağlantı kurdukları evlilikler olarak tanımlamıştır. Birkaç çalışmada (Clarkberg, Stolzenberg ve Waite, 1995; McGinnis, 2003), bir çiftin ilişkisinin istikrarı, evliliğin kavramsallaştırılmasıyla ilişkilendirilir; evlilik kavramı, evliliği nasıl anladığını, nasıl çalıştığına dair inançlarını ve bir evlilikte öngördükleri güçlükler veya cazibe merkezleri şeklinde tanımlanır. Mashiro'ya (1978) göre evliliğin kavramsallaştırmasında dört gelişme aşaması vardır. Bunlar; çocukların masallarda mutlu evlilikleri öğrenecekleri büyülü evre; sosyal olarak onaylanmış evlilik kavramları öğrenildiğinde idealleştirilen konvansiyonel aşama; kendini yansıtıcı bir evlilik tanımı elde edildiğinde kazanılan kişisel statik aşama ve karışıklık ve çatışmaların nihayetinde evliliğin kaçınılmaz yönleri olarak kabul edildiğinde ise doğrulama aşaması şeklindedir. Evliliğe ilişkin zihinsel temsiller, bireylerin evlilik olgusuyla ilgili deneyimledikleri veya şahit oldukları yaşantılar doğrultusunda şekillenmektedir. Bireyler, evlilik olgusu ile ilgili yaşantılarını değerlendirmekte ve çeşitli yargılara varmaktadırlar. Yapılan değerlendirmelere göre, evlilik ilişkisinde, sonuçların beklentileri karşılama oranı ve ödenilen bedeller ile kazanılan ödüller ekseninde şekillenmektedir. Kişilerin kendi yaşantıları doğrultusunda oluşturdukları evlilik şemaları, evlilik olgusuna dair genellemeler yapmalarına neden olmaktadır (Hovardaoğlu ve Binici-Azizoğlu, 1996). Bu genellemeler, evlilik olgusu bağlamında, bireyin davranışlarına ve tercihlerine yön vermektedir. Hamamcı (2005) tarafından 182 evli birey üzerinde yürütülen çalışmada ilişkiye yönelik sahip olunan işlevsiz bilişsel inançların evlilikteki çatışmayla ve stresle yüksek düzeyde ilişkili olduğu ortaya konulmuştur. Benzer şekilde ilişkiye ve partnere yönelik sahip olunan bilişsel şemaların ilişki doyumu ile ilişkisini açıklayan çalışmalar yürütülmüştür (Chatav ve Whisman, 2009; Whisman ve Delinsky, 2002). Bu zihinsel şemaların ve aynı doğrultuda yapılan genellemelerin ortaya çıkarılması, bireyin mevcut veya muhtemel bir evlilik ilişkisindeki yaşayabileceği olası sorunlar ve güçlükler hakkında ipuçları verebilmektedir. Dolayısıyla 714 Özabacı, Körük, & Kara.– Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 48(1), 2019, 693-736 evlilik ve çift terapisi alanında çalışan uzmanlar bu genellemelerden faydalanabilmektedirler. İnsanların herhangi bir konuya, olguya dair algılarını belirmede sıklıkla kullanılan yöntemlerden biri de metafor (eğretileme) analizidir. Metaforlar olayların işleyişi hakkında düşüncelerimizi yapılandıran yönlendiren ve kontrol eden en güçlü zihinsel araçlardan biridir. ”Metaforun özü bir tür şeyi başka bir tür şeye göre anlamak ve tecrübe etmektir” (Lakoff ve Johnson, 2007). Lakoff ve Johnson (1980) metaforların yaygınlığını göstermişler ve kavramsallaştırma sistemlerinin doğada büyük ölçüde mecazi olduğunu iddia etmişlerdir (Lakoff, 1993; Lakoff ve Johnson, 1980). Metaforlar, somutlaşmış ya da önceki deneyimlerden analojiler kurarak kavramsallaştırmayı kolaylaştırabilir. Bilişsel ampirik çalışmalar; metaforun "bilişin önemli bir aracı" olduğunu kanıtlar (Bowdle ve Gentner, 2005; Mischler, 2013) .Metaforlar zihinsel modelleri başlatabilir ve düşünce ve davranışları etkileyebilirler (Gentner ve Gentner, 1983). Zaltman (1996) metaforun bilinç ve bilinçdışı düşüncelerine farklı zihinsel modelleri ortaya çıkarmak için erişebileceğini ve bu nedenle metafor çıkarma tekniğini geliştirdiğini savunmuştur Zaltman'ın çalışmaları (1996, 1997, 2003), metaforun temel düşünce ve duyguyu nasıl ortaya çıkarabileceğini gösteren bazı ampirik çalışmalara ilham kaynağı olmuştur (Christensen ve Olson, 2002; Piercy ve Benson, 2005; Piercy vd., 2005). Metaforun altta yatan düşünce, duygu ve somut tecrübeleri ortaya koyabileceğini ve bunun da konuşma dilinde ifade edilmesinin kolay olmayacağını göstermektedir. Metaforlar yoluyla gerçekleşen anlam iletişimi bireylerin duyusal deneyimleri (insanların gördüğü ve duyduğu şeyi) ve kavramsallaştırma sistemlerini (genel soyutlama) birleştirmeleri açısından benzersizdir (Lawley ve Tompkins, 2000). Dağlara tırmanmak ve bulmaca yapmak gibi ortak deneyimlere dayanarak, insanlar evlilikleri hakkında başkalarının iletmeye çalıştığı mesajı anlayabilir. Metaforlar ve evlilik kavramları arasındaki etkileşimleri inceleyen alan yazın incelendiğinde çeşitli çalışmaların yürütüldüğü görülmektedir. Quinn (1987, 2005) ABD'deki evli çiftlerle röportaj yapmış ve anlatımlarında metaforları inceleyerek Amerikalıların evliliği nasıl anladıklarını araştırmıştır. Bu metaforlar, kalıcılığı, paylaşımı, karşılıklı yarar, uyumluluk, zorluk, çaba, başarı veya başarısızlık ve risk konularını ortaya koymuştur. Dunn (2004) üç Japon düğün resepsiyonundaki konuşmaların metafor analizini yaptığı çalışmasında üç evlilik kavramsal metaforu bulmuştur; “evlilik ortak bir yaratılıştır”, “fiziksel birlikteliktir”, “yolculuktur”. Su (2002) Tayvan'daki bir araştırmasın da söylem analizini kullanmıştır ve çoğu Tayvanlı evliliği "devam eden bir yolculuk", " kumar oynamak "," birleştirme " veya" iş "olarak kavramlaştırmıştır. Rosenblatt ve Li (2012) 5000'den fazla web sitesiyle bağlantılı olan internet arama motorlarının ilk sayfalık sonuçları üzerinden 19 popüler evlilik metaforundan yedi ana tema belirlemişlerdir. Örneğin, evlilik, insanların yalnızca eşlerinin uyumlu olup olmadığını kendilerinin keşfedeceği temayı ortaya koyan "bir çift ayakkabı", "bir otomobil" ve "bir yatak yorgan" dır şeklinde belirtilmiştir. Ümmet (2017) tarafından Türkiye’de 100 üniversite mezunu birey ile yapılan çalışmada, katılımcıların evlilik kavramına ilişkin 100 adet ve 47 farklı geçerli metafor ürettikleri görülmüştür. Metafor grupları; “yiyecek-içecek gibi tat veren bir olgu olarak evlilik”, “hayatı zorlayıcı bir olgu olarak evlilik”, “aydınlatıcı bir olgu olarak evlilik”, “üretkenlik sağlayan bir olgu olarak evlilik” ve “değişken bir olgu olarak evlilik” olarak isimlendirilmiştir. Baltacı (2015) tarafından Türkiye’de 122 evli çiftle yapılan çalışmada, evli bireylerin “aile” ve “evlilik” kavramlarına yönelik sahip oldukları metaforların belirlenmesi ve bu metaforların bağlanma stillerine göre değerlendirilmesi hedeflenmiştir. “Evlilik” kavramına yönelik 82 farklı metafor bildirilmiştir. Aynı çalışmada, bireylerin bağlanma stillerine göre farklı metaforları tercih ettikleri belirlenmiştir. Bu araştırma sonuçlarından hareketle farklı cinsiyet, medeni duruma sahip bireyler ile farklı demografik özelliklere sahip kişilerin evlilik kavramına ilişkin anlam yüklemelerini araştırmanın önemli olduğu ihtiyacından yola çıkarak; Bu araştırmanın temel amacı evli, bekar ve boşanmış bireylerin evliliğin anlamına ilişkin algılarının metafor analizi yoluyla incelenmesidir. Araştırmada bu temel amaç çerçevesinde aşağıdaki sorulara yanıt aranmaya çalışılmıştır: 715 Özabacı, Körük, & Kara.– Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 48(1), 2019, 693-736 1. Araştırma kapsamında evli, bekâr, boşanmış ve nişanlı/sözlü bireylerin evlilik anlamı kavramına ilişkin geliştirdikleri metaforlar nelerdir? 2. Araştırma kapsamındaki katılımcıların cinsiyet, eğitim ve medeni durum demografik değişkenlerine göre evliliğin anlamına ilişkin geliştirdikleri metaforlar nasıl farklılaşmaktadır? Yöntem Araştırma Deseni Bu araştırmada nitel araştırma desenlerinden biri olan “olgu bilim” kullanılmıştır. Araştırmacılar tarafından belli bir bilgi birikiminin olduğu fakat derinlemesine ve çok yönlü bir farkındalığın olmadığı araştırma alanlarında olgu bilim kullanılmaktadırlar (Yıldırım ve Şimşek, 2006). Olgu bilim deseninde, ilgili olgu ile ilgili yaşantılara sahip olan bireyler, bu yaşantılarını çeşitli kavramsal ifadelerle ve anlamlandırmalarla dışa vurmaktadırlar. Bu dışavurumlardan birisi de metafordur. Metaforlar, bireylerin bir olguya dair düşüncelerini başka bir mecazla anlatım biçimleridir. Collins ve Green’e (1990) göre metaforlar, özünde bireylerin duygu, anlayış, kavrayış ve düşüncelerinin anlaşılmasında kullanılabilmektedirler. Zihinsel Metafor Teorisi metaforu, bir zihinsel şemanın başka bir zihinsel şema üzerine yansıtılarak ve bu iki şema arasında ilişki kurularak açıklanması olarak tanımlamaktadır (Lakoff ve Johnson, 2007). Metaforlar bireyin bilişinin belli bir işleyiş biçiminden başka bir işleyiş biçimine kaymasını sağlayarak (Saban, 2008), soyut ve karmaşık olguları açıklamada bir düşünce biçimi oluşturabilmektedir (Morgan, 1998). Bu bağlamda düşünüldüğünde, soyut ve karmaşık bir kavram olan evliliğin metaforlar aracılığıyla incelenmesinin, evliliğin anlamını açıklamada daha işlevsel ve somut biliş örüntüleri oluşturacağı ileri sürülebilir. Çalışma Grubu Araştırmanın çalışma grubu Eskişehir ilinin merkez ilçelerinde ikamet eden, yaş ortalamaları 30.39 olan (20-59 yaş aralığında) 110 katılımcıdan oluşmaktadır. Çalışma grubunun belirlenmesinde nitel araştırma örnekleme yöntemlerinden maksimum çeşitlilik örnekleme yöntemi kullanılmıştır. Maksimum çeşitlilik örnekleme yönteminde amaç, görece küçük bir çalışma grubunda, ilgili olgu ile ilgili deneyimlerini yansıtabilecek bireylerin maksimum çeşitliliğini sağlamaktır. Maksimum çeşitlilik örneklemesi yapılırken, incelenen fenomen hakkında en fazla ve çok yönlü bilgi edinmeye olanak sağlayacak etkenler belirlenmektedir ve katılımcılar bu etkenlere göre seçilmektedir (Neuman ve Robson, 2014). Bu araştırmada da evlilik fenomenini etkilediği düşünülen cinsiyet, medeni durum ve eğitim düzeyi değişkenleri belirlenmiş olup, farklı kategorilerde katılımcılar çalışmaya dâhil edilmeye çalışılmıştır. Olgu bilimde, katılımcılar çalışmaya alınırken, dikkat edilmesi gereken en önemli kriterin ilgili fenomene ilişkin deneyimlere sahip olmak olduğu belirtilmektedir (Moustakas, 1994). Evlilik fenomeni psikolojik bağlamda düşünüldüğünde, her ne kadar evli olmasalar bile, bekâr ve nişanlı bireylerin köken ailelerindeki evliliğe ilişkin gözlemlerinin ve yakın çevrelerindeki deneyimlerinin evlilik fenomenine ilişkin bilişlerini şekillendirdiği söylenebilir. Bu doğrultuda bekâr ve nişanlı bireyler de araştırmaya dâhil edilmiştir. Çalışma grubuna ait demografik bilgiler Tablo 1.’de sunulmuştur. 716 Özabacı, Körük, & Kara.– Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 48(1), 2019, 693-736 Tablo 1. Demografik Bilgiler Değişkenler Cinsiyet Medeni durum Öğrenim durumu Sayı % Erkek 44 40 Kadın 66 60 Toplam 110 100 Bekâr 50 45 Evli 53 48 Boşanmış 5 5 Nişanlı/sözlü 2 2 Toplam 110 100 Ön lisans ve altı 10 9 Lisans 48 44 Yüksek lisans 31 28 Doktora 19 17 Toplam 108 98 Veri Toplama Araçları Araştırmacılar tarafından oluşturulan ve iki kısımdan oluşan soru formu veri toplama sürecinde kullanılmıştır. İlk kısımda demografik bilgilere (cinsiyet, yaş, eğitim, meslek, medeni durum, vb.) ilişkin sorular bulunmaktadır. İkinci kısımda ise katılımcıların evlilik anlamı olgusuna ilişkin geliştirdikleri metaforları belirlemek için “Evlilik …………… gibidir, çünkü …………….” ifadesi bulunmaktadır. Katılımcılardan bu ifadeyi doldurmaları istenmiştir. Bu amaç doğrultusunda her katılımcıya sayfanın üstünde bu ifadenin yazılı olduğu boş bir kağıt verilmiştir ve onlardan bu ifadeyi kullanarak sadece tek bir metafor üzerinde yoğunlaşarak düşüncelerini dile getirmeleri istenmiştir. Katılımcılara kendi metafor imgelerini geliştirmek için 20 dakika gibi bir süre verilmiştir. Onlardan bu süre içinde evlilik anlamı olgusuna ilişkin anlık tepkilerini yazmaları talep edilmiştir. Bu yazılar araştırmanın temel veri kaynağı olarak değerlendirilmiştir. Verilerin Analizi ve Çözümlenmesi Katılımcılar alınan veriler aşağıdaki aşamalar (Saban, 2008; 2009) doğrultusunda metafor analizine alınmıştır; Aşama 1 / İsimlendirme basamağı: Katılımcılar tarafından ifade edilen metaforlar alfabetik sıraya göre geçici olarak listelenmiştir. Herhangi bir metaforun tanımlanmadığı kâğıtlar bu aşamada ayrılmıştır. Aşama 2 / Tasnif etme basamağı: Metaforlar, diğer metaforlarla olan benzerlikleri ve farklılıkları bakımından bir ayrışmaya tabi tutulmuştur. Bu ayrışmada, metaforun konusu ve metaforun kaynağı temel alınmıştır. Aşama 3 / Yeniden organize etme ve derleme basamağı: 101 adet geçerli metafor listelenmiştir. Listelenen metaforlar kategorilere ayrılmak için tekrar analize tabi tutulmuştur. Aşama 4 / Kategori geliştirme basamağı: Metaforların gruplandığı on bir kategori oluşturulmuştur. Kavramsal kategori altında yer alan metaforlar bir araya toplanmıştır. Oluşturulan kategoriler Tablo 2. de gösterilmiştir. 717 Özabacı, Körük, & Kara.– Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 48(1), 2019, 693-736 Tablo 2. Metaforlar Dâhil edilen Kategoriler Açıklama (çünkü) / Kodlar Meslek Yaş Bal çok tatlıdır, çok saf ve temizdir. (Güzellik/hoşuna gitmek) Emekli 59 Her gün yeni oyunlar oynuyoruz. Temizlik gör. (Keyif almak/yenilik/hoşuna gitmek) (Evli, Kadın) Zaman çok hızlı geçiyor. Geç kalmadan zıpla sen de. Memur metaforlar Bal Oyun Hızlı tren Mutluluk (Paylaşım/mutlu olmak) Tek başına da yapabilirsin ama iki kişi daha eğlenceli olur. Puzzle yapmaya Romantik komedi 40 43 (Evli, Erkek) (Keyif almak/güzel vakit geçirmek) Dost gibi anlaştığın zaman bağların kuvvetli olacağını düşünüyorum. Dostluk (Evli, Erkek) Öğretmen 33 (Bekâr, Kadın) Akademisyen (Bekâr, Kadın) 27 Benim için çok eğlenceli. Belirtilmemiş 31 (Eğlenmek) (Evli, Kadın) Bazen fırtına çıksa, rüzgâr olsa, deniz dalgalansa da denize baktığımda, kıyısında oturduğumda huzur ve mutluluk duyarım. Avukat (Keyif almak/güzel vakit geçirmek) 27 (Evli, Kadın) (Güven duymak/huzur duymak) Deniz Ladin ağacı Güven Dalda duran kuşlar Her daim yeşildir ve uzun ömürlüdür, dengeli Memur ve sağlamdır. (Evli, Erkek) (Sağlam ve güvenilir bir yapı olmak) 36 O kuşlar uçup başka yerlere gidebilirler ama birbirlerine yaslanıp öylece orada duruyorlar. 44 (Evli, Kadın) (Karşılıklı güven duymak) Su hayat kaynağıdır. Evlilik de su gibi olmazsa olmazımız, hayat kaynağımız. Su Memur Kantin görevlisi (Nişanlı, Kadın) 26 Sağlam temellerle inşa edildiğinde işlevselliğini korur. Üniversite öğrencisi 21 (Sağlam ve güvenilir bir yapı olmak) (Bekâr, Kadın) Evliliğin her ne kadar sosyal ve ekonomik yükümlülükleri olsa da, zamanla bu sorumluluklardan dolayı bunalsan da, arkadaş gibi yine zaman geçirip eğlenme Mühendis (Dayanak notası olmak) Bina Gerçekçilik Arkadaşlık 718 (Bekâr, Erkek) 23 Özabacı, Körük, & Kara.– Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 48(1), 2019, 693-736 gibi olguları kaybetmemek gerekir. (Evlilikte karşılıklı iletişim kurmak) İki bütün elma Ayakları yere basan iki bireyin hayatını birleştirme ahdidir. Psikolojik danışman (Resmi bir birliktelik sözleşmesi) (Bekâr, Kadın) Bazen çok güzel mutlu eden şeyler, bazen de Üniversite can sıkıcı insanı üzen şeyler olabilir. Ama en öğrencisi sonunda her şey zamanla unutulur. Mutlu (Bekâr, Kadın) günler, güzel anılar hatırlanır. Hayat Uzun ve engebeli bir yol (Olumlu ve olumsuz deneyimler yaşamak) Bu yolda karşıma çıkabilecek engel ve zorlukların farkındayım ve başa çıkabileceğime inanıyorum. (Zorlukları kabullenmek) Evlilikte herkesin belirli bir görevi vardır. Bir futbol takımı (İşbölümü yapmak) Üniversite öğrencisi Üretkenlik 20 (Bekâr, Kadın) Üniversite öğrencisi 21 (Bekâr, Erkek) Sağlam bir iskelette özgür bir beyin ve seven Üniversite bir kalp öğrencisi İnsan 22 (Bütünlük) (Bekâr, Kadın) Bireylerin hem hayatı bebeklenir hem de var olmaları sağlanır. Akademisyen (Bekâr, Erkek) 21 26 Tarla (Yeni kuşaklar yaratmak) 41 Ağaç Eşler kökler, aşk, sevgi gövdesi, meyveleri ise Memur çocuklar. (Evli, Erkek) (Yeni kuşaklar yaratmak) Kökleri sağlamsa uzun ömürlü olur. Öğretmen 32 (Süreklilik) (Evli, Erkek) Farklı olan parçalar bir araya geldiğinde muazzam bir görüntü oluşturuyor. Üniversite öğrencisi (Yeni bir bütün oluşturmak) (Bekâr, Kadın) Narın içerisinde binlerce nar tanesi yatmaktadır. Belirtilmemiş (Bekâr, Erkek) 22 Üniversite öğrencisi 21 Ağaç Yapboz parçaları 21 (Yeni parçalar oluşturmak) Nar Emek verip, sabırla, hoşgörüyle evliliğini sürdürmeye çalışırsan başarılı olursun ve sınavı geçersin ancak emek vermez, öylece sürmesini beklersen başarılı olamazsın. Çaba-emekmücadele Sınav (Gereklilikleri yerine getirmek) Batarsa hep beraber batarız. Gemi (Bekâr, Kadın) (İşlevselliğini sürdürmek) 719 Belirtilmemiş 36 Özabacı, Körük, & Kara.– Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 48(1), 2019, 693-736 İnsanlar zamanla birbirini anlayabiliyor, tanıyabiliyor. Evlilik bazen bir meyve gibi bazen çürük de çıkabiliyor. Kapalı bir kutu Bahçe Çiçek Akademisyen (Gereklilikleri yerine getirmek) (Evli, Erkek) Özen gösterip, karşılıklı fedakârlık gösterip özveride bulunursan mutlu olursun, üzülmezsin. Ama fedakârlık göstermezsen üzülürsün. Sekreter 29 24 (Bekâr, Kadın) (Gereklilikleri yerine getirmek) Avukat 28 (Evli, Kadın) (İşlevselliğini sürdürmek) Akademisyen 28 (Evli, Kadın) (Gereklilikleri yerine getirmek) Kaptan köşkü ne kadar sorunsuz olursa, o geminin alamayacağı yoktur. Gemi (Evli, Kadın) Ortak çabayla ürün verir. İhtiyacı olan ilgiyi, sevgiyi verdiğiniz sürece size en renkli çiçeklerini sunar. Aksi takdirde solar ve hayatın güzelliklerini görmenize engel olur. Emeğinizi ve kalbinizi ortaya koymanız gerekir. Çiçek 35 (Gereklilikleri yerine getirmek) Zaman zaman dışardan gelen etkilere rağmen ayakta kalmayı başarıp hedefe ulaşmaktır. Sandal Akademisyen Akademisyen 29 (Evli, Erkek) (Gereklilikleri yerine getirmek) Çiğnemesini bilirsen iyi ve faydalı, çiğnemesini bilmezsen can sıkıcı ve sinir bozucudur. Memur 36 (Evli, Kadın) (Gereklilikleri yerine getirmek) Sakız Ateşkes imzalayan devlet O andan itibaren taarruz biter ve rutin yaşantıya girersin. Üniversite öğrencisi (Gereklilikleri yerine getirmek) (Bekâr, Erkek) Düzenli bir işleyiş içerisinde karşılıklı sevgi ve Üniversite saygı içerisinde olması gerekir. Herkesin öğrencisi sorumluluğunu bilip buna uygun davranması (Bekâr, Kadın) gerekir. Devlet Büyük okyanus Deniz 21 21 (Gereklilikleri yerine getirmek) Zor ama mutluluklarla dolu bir dünya Memur (Gereklilikleri yerine getirmek) (Evli, Erkek) Bezen hırçın, dalgalı, güçlü, soğuk, bazen ise uçsuz bucaksız sakinlikte ve mavilikte. Yani bazen içinizi titretirken, bazen içinizi sıcacık Üniversite öğrencisi 720 43 34 Özabacı, Körük, & Kara.– Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 48(1), 2019, 693-736 (Evli, Kadın) yapabilir. (İşlevselliğini sürdürmek) Evlilik de çember gibi içi boş. Ayrıca çemberin içine girdiğinizde çıkmaz zor oluyor. Akademisyen (Bekâr, Kadın) 33 Çember (Sıkışmışlık) 21 Lunaparktaki atlıkarınca İnsan bir yerlere gittiğini, havalara uçtuğunu Üniversite zannediyor ama aslında olduğun yerde öğrencisi sayıyorsun. (Bekâr, Kadın) (Beklentilerin karşılanmaması) Sınırlar dâhilinde istediğini yapmakta özgürsün. Üniversite öğrencisi 21 (Özgürlüğün kısıtlanması) (Bekâr, Kadın) Yıllar geçince sivri ucu gözüküyor. Akademisyen (Beklentilerin karşılanmaması) (Evli, Erkek) Açık cezaevi Elma şekeri Önceleri heyecan, huzur, mutluluk içinde gibi İşçi ayakların yerden kesilir, sonraları dozu (Evli, Kadın) arttıkça sıkılır sağa sola saldırırsın. Tekrar dozu arttırırsın ama sonuç felakettir. Uyuşturucu Engellenmişlik- İş mahkemesi yoksunluk Sigara 49 44 (Beklentilerin karşılanmaması) Bir türlü bana sıra gelmiyor. Şoför (Bunalmışlık) (Evli, Erkek) İçtikçe mutlu ediyor ama hasta ediyor ve bitiyor. Avukat (Bağımlılık) 29 27 (Bekâr, Kadın) Birine bağlı olmak kişiyi anca köle yapar. Öğretmen (Özgürlüğün kısıtlanması) (Bekâr, Kadın) Çok sıkıcı. Akademisyen (Beklentilerin karşılanmaması) (Evli, Kadın) İstesen de bırakamıyorsun. Öğretmen (Bağımlılık) (Evli, Kadın) İki insan 20 yıl aynı aşkla kalamaz. Üniversite öğrencisi 28 Esaret Kalın bir kitap Bağımlılık (Beklentilerin karşılanmaması) Zorunluluk Fazla bağımlılık gerektiriyor. Hapis hayatı (Bağımlılık) 34 22 (Bekâr, Kadın) Üniversite öğrencisi 21 (Bekâr, Kadın) Sürekli aynı insan ve aynı şeyler Monoton bir hayat 30 (Beklentilerin karşılanmaması) 721 Üniversite öğrencisi 21 Özabacı, Körük, & Kara.– Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 48(1), 2019, 693-736 (Bekâr, Kadın) Başlangıçta farklı ve güzelken, sonrasında fiziksel ve psikolojik bağımlılık. Üniversite öğrencisi (Bağımlılık) (Bekâr, Kadın) İki taraf da fayda sağlar. Bu ortak fayda sağlama süreci bittiğinde ise evlilik de biter. Akademisyen (Bekâr, Erkek) 31 Köprüyü sağlam yapan ayaklarıdır. Evliliği de Üniversite ayakta tutan kişilerin kendisi ve o evlilikte öğrencisi yapılması gereken şeyleri yapmaktır. Eğer (Bekâr, Kadın) yapılmazsa o köprü yıkılır. 23 22 Sigara Mutualizm Köprü (Karşılıklı faydacılık) (Karşılıklı görev bilinci) Varlığı ayrı dert, yokluğu ayrı dert. Para Film izlemek Karşılıklılık- Dans beklenti Akademisyen (Bekâr, Erkek) 28 Film sardıysa sonuna kadar izlerim. Avukat 27 (Karşılıklı ilgi) (Evli, Kadın) Biri ileri adım atarken diğeri geri adım atabilmeli. Öğretmen (Karşılıklı beklenti) 26 (Evli, Erkek) (Karşılıklı uyum) Aynı dünyada, farklı bir yolda ama aynı istikamette bir geçişi ifade ediyor. Üniversite öğrencisi (Karşılıklı uzlaşı) (Bekâr, Erkek) İki uçta oturaklar vardır, ortada da denge merkezi. O denge merkezini koruduğunuz sürece evlilikte işler yolunda gider. Memur 22 Köprü 45 (Evli, Kadın) (Karşılıklı uzlaşı) Tahterevalli Futbolcunun sözleşme imzalaması Kayık Birliktelikdayanışma Karşılıklı yükümlülükleri yerine getirmek gerekir. Üniversite öğrencisi (Karşılıklı görev bilinci) (Bekâr, Erkek) Üç günlük dünyada, karşıya geçerken sevdiğimiz birisiyle aynı kayığa bineriz. Psikolojik danışman (Karşılıklı denge) (Evli, Erkek) Hedefler ortak olmalıdır. Aynı amaca hizmet etmek üzere kurulmalıdır. Taraflar karşılıklı emek harcamalıdır. Avukat Ekip çalışması (İşbirliği) Karavan Eşinle karavan gibi her yerde birliktesindir. Hiçbir zaman tam anlamıyla ev olmasan da bir arada hep en güzel evsindir. 722 22 37 23 (Bekâr, Kadın) Avukat (Bekâr, Kadın) 26 Özabacı, Körük, & Kara.– Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 48(1), 2019, 693-736 (Beraberlik) Benzerlikle anlaşmayı gerektirir. Bir elmanın iki yarısı (Bütünsellik) Bireysel hayatın yaşanmışlıklarının birlikte yaşanmaya devam edeceği bir süreçtir. Paylaşma İki kümenin kesiştiği nokta Akademisyen (Evli, Erkek) 29 Memur (Boşanmış,Kadın) 48 Akademisyen (Evli, Kadın) 38 (Beraberlik) Ortak değer ve paydaların, sevgi, saygı ve sadakat çerçevesinde yaşanmasıdır. (Ortaklık) İşbirliği varsa bazı şeyleri artık sözsüz de olsa Psikolojik anlarsın. danışman Basketbol Puzzle (İşbirliği) (Evli, Kadın) Parçalardan biri yoksa hep eksik. Akademisyen (Evli, Kadın) (Bütünsellik) Evlilikle birlikte insan gelişir ve büyür. Üniversite Köklerini toprağa salar ve çoğalır, meyve öğrencisi verir. Zaman zaman evlilikte geçirilen zor (Bekâr, Kadın) zamanlar ise sonbahardaki ağaçların yaprak dökmesine benzer ancak problemler çözüldüğünde yeniden bahar gelir. Ağaç (Beraberlik) 21 Üniversite öğrencisi 21 (Bekâr, Kadın) Önce refik, sonra tarik Akademisyen (Evli, Erkek) 34 Akademisyen (Evli, Erkek) 34 Uzaktan sesi hoş geliyor fakat yaşamak, içinde olmak belirsiz. Üniversite öğrencisi 21 (Belirsizlik) (Bekâr, Kadın) Anahtarı çevirince karşımıza ne çıkacağını bilmeyiz. Üniversite öğrencisi (Bilinmezlik) (Bekâr, Kadın) Niyetin ile netice alınacak bir amel kapısıdır. Öğretmen Amel (Bilinmezlik) (Evli, Erkek) Ev hanımı Kör kuyu İnsanlar evlenince değişebileceğinden, karşımıza ne çıkacak, ne yaşayacağız bilmeden gözümüz kapalı gidiyoruz. Yolculuk (İşbirliği) Çiftler evlenmeden önce aslında yalnızlar ve aynı anda ıssız bir adaya düşüyorlar. Ona yaşam ve anlam katmak onların elinde. Adayı keşfetmeye başladıktan sonra koşulları ona uygun hale getiriyorlar. Issız bir ada Bilinmezlik- 34 (İşbirliği) İki dünyada birlikte olmak mümkün Sonsuz bir hayat arkadaşlığı 36 Davul belirsizlik Bilinmezlik anahtarı (Bilinmezlik) 723 (Boşanmış,Kadın) 21 34 38 Özabacı, Körük, & Kara.– Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 48(1), 2019, 693-736 (Bilinmezlik) Mutlu olmak amacın olursa mutluluğunu kimse bozamaz. Mutsuz olmak ve ağlamak için o masaya oturduysan ne yaparsan yap mutlu olamazsın. Rakı masası Okyanus Dipsiz kuyu Papatya 30 (Evli, Kadın) (Evli, Kadın) Ne kadar derin olduğunu ya da kuyudan çekilecek kovadan ne çıkacağı bilinmiyor. Akademisyen (Bekâr, Kadın) 28 Akademisyen (Bekâr, Kadın) 27 Memur 29 28 (Bilinmezlik) (Bilinmezlik) (Bekâr, Kadın) (Belirsizlik) Öğretmen (Bekâr, Erkek) 37 Bazen seviyor çıkıyor, bazen sevmiyor. Öğretmen 32 (Bilinmezlik) (Evli, Erkek) Belirsizlik sürecidir. Üniversite öğrencisi (Belirsizlik) (Belirsizlik) 21 (Bekâr, Erkek) İyi karar olursa mutlu mesut olursun. Kötü karar olursa hüsrana uğrarsın, ömür boyu pişmanlık duyarsın. Memur 45 (Evli, Erkek) (Belirsizlik) Benim için bir anlam ifade etmiyor. (Belirsizlik) Üniversite öğrencisi 23 (Bekâr, Kadın) Hiçbir şey Deniz Hemşire (Belirsizlik) Anlamsızlık Karar verme (Evli, Erkek) Bankacı Neyle karşılaşacağınız belli olmaz. Uzun bir yol 30 Biraz çalkantılı, biraz durgun. Taraflar bazen su verir bazen güneş. Çevresel faktörler toprak da olabilir. Bir rüzgâr, fırtına ağacı etkileyebilir. Ağaç Doktor (Belirsizlik) Soncunda ne çıkacağı her zaman tahmin edilemiyor. Zar (Evli, Erkek) (Bilinmezlik) Her zaman aynı rakamları görmene rağmen farklı anlar yaşarsın. Saat 31 (Bilinmezlik) Her gün yeni bir sayfa açıp bir şeyler okuyoruz. Kitap okumak Avukat Kimi zaman tekdüze ve durgun bir hayat devam ederken, denizin dalgalandığı, kimi şeylerin değiştiği, gel-gitlerle ilişkinin yorulduğu zamanlar da vardır. 724 Akademisyen (Evli, Kadın) 28 Özabacı, Körük, & Kara.– Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 48(1), 2019, 693-736 (Belirsizlik) Uzak gelecek Kumar Şu anda aklımda evliliğe dair bir düşünce ve girişim yok. Üniversite öğrencisi (Belirsizlik) (Bekâr, Kadın) Ya kazanırsınız ya kaybedersiniz. Memur (Boşanmış,Kadın) 38 Akademisyen 40 (Risk) Ülkemizde evlilik çok kaygan bir zeminde yaşanıyor. (Değişkenlik) 22 (Boşanmış,Erkek) Sabunlu zemin İkinci el araba alım satımı Siz ne kadar işin ehli olursanız olun veya bazı Akademisyen şeylere ne kadar dikkat ederseniz edin işin (Boşanmış,Erkek) içine birçok sürpriz, kontrol dışı değişken girebilir. (Öngörülemezlik) Dışı güzel olsa da içi beklediğin gibi çıkmayabilir. Risk Karpuz Akademisyen (Bekâr, Erkek) 28 Öğretmen (Nişanlı, Erkek) 37 (Öngörülemezlik) Dikeni sizi yaralayabilir, kokusu sizi cezbedebilir. Gül (Öngörülemezlik) Kavunu seçerken koklayıp alırsın, tadını da Memur kokusu gibi güzel sanırsın. Şanslıysan tadı da (Evli, Kadın) kokusu gibi güzel çıkar ya da tatsızdır ama yersin. Kavun (Değişkenlik) Bisiklet Ağaç Yeniden doğma Hayat yolundaki basamaklar 31 (Evli, Kadın) Psikolojik danışman (Olgunlaşma) (Bekâr, Erkek) İyi bakarsan büyür gelişir ama kötü bakarsan çürür, yok olur. Akademisyen (Evli, Erkek) 32 Memur 50 28 (Olgunlaşma) (Evli, Erkek) (Olgunlaşma) Gelişim aşamaları var ve durağan değil. Çocuk Psikolojik danışman Sevgi, ilgi ve bakımla büyüyüp kendisine karanfil gibi güzel anlamlar yükleyebilir. Asıl hayat ondan sonra başlıyor acısıyla tatlısıyla. Gelişim 35 (Öngörülemezlik) İnişli, çıkışlı. Yeni açan bir karanfil 36 (Büyüme) Her bir yılda daha da olgunlaşıyorsun. (Olgunlaşma) 725 Akademisyen (Evli, Kadın) 34 Akademisyen (Evli, Kadın) 32 Özabacı, Körük, & Kara.– Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 48(1), 2019, 693-736 Yıllandıkça oturuyor ve güzelleşiyoruz ama doğru üzüm ile yapılırsa. Bir fıçı şarap Belirtilmemiş (Bekâr, Kadın) 28 Üniversite öğrencisi 21 (Olgunlaşma) Sürekli bir şeyler öğreniyorsun. (Öğrenme) (Bekâr, Kadın) Okul Aşama 5 / Geçerlik ve güvenirliği sağlama basamağı: Yapılan bu nitel veri analizinde geçerliğin sağlanması için metaforların ilgili oldukları kategorilere alınma sebepleri açık ve anlaşılır bir şekilde ifade edilmeye çalışılmıştır. Araştırmanın güvenirliğini sağlamak için ise araştırmacılar tarafından oluşturulan kodlar ve bu kodlar doğrultusunda yapılandırılan on bir kategori ve içerdikleri metaforlar psikolojik danışmanlık ve rehberlik alanında doktora eğitimlerini tamamlamış ve akademisyen olarak çalışan üç alan uzmanının görüşüne sunulmuştur ve uzmanların değerlendirmeleri alınmıştır. Daha sonra kodlar arası güvenirlik analizi yapılmıştır. Bunun için Miles ve Huberman’ın (2015) güvenirlik formülü kullanılmıştır. Yapılan analiz sonucunda kodlar arası güvenirlik katsayısı 0.72 olarak bulunmuştur. Bu güvenirlik katsayısı şu şekilde hesaplanmıştır;    Üç alan uzmanına, belirtilen metafor kodlarının, belirtilen kategoriler altında sınıflanmalarına katılıp katılmadıkları sorulmuştur. Üç alan uzmanından birinin katılmaması olumsuz değerlendirme için yeterli bulunmuştur. Bu doğrultuda 28 olumsuz kod-kategori değerlendirmesi belirlenmiştir. Güvenirlik formülüne göre, 101 geçerli metafordan 28’i olumsuz değerlendirilmiş olup, (10128)/101 formülü doğrultusunda güvenirlik katsayısı. 72 olarak bulunmuştur. Aşama 6 / Nicel veri analizi için verilerin SPSS paket programına aktarılması: Toplam 101 adet metaforun tamamlanmasından ve bu metaforların oluşturduğu 11 adet kavramsal kategorinin geliştirilmesinden sonra bütün veriler SPSS istatistik programına aktarılmış ve betimsel istatistiksel yürütülmüştür. 110 katılımcının ölçülen tüm demografik bilgileri ve her bir katılımcı için evliliği benzettiği metaforun ait olduğu kategori, kategorilere birer sayı atayarak, SPSS programına aktarılmıştır. Aşama 7 / Verilerin analizi basamağı: Verilerin analizinde öncelikle medeni durum ve cinsiyet beraber incelenerek gruplara göre (bekar erkek, evli kadın, boşanmış erkek vb.) en sık görülen metafor kategorileri belirlenmiştir. Bu noktada betimleyici istatistiki analiz yürütülmüştür. Daha sonra öğrenim durumu ve cinsiyet birlikte incelenmiş ve yine benzer gruplar oluşturularak (üniversite mezunu erkek, lise mezunu kadın, doktora mezunu kadın vb.) bu gruplardaki en sık görülen evlilik metaforları ortaya çıkarılmıştır. Bu aşamada da betimleyici istatistik kullanılmıştır. 726 Özabacı, Körük, & Kara.– Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 48(1), 2019, 693-736 Bulgular Kategoriler Doğrultusunda Temaların Oluşturulması 11 kategori, anlamsal olarak ve içerdikleri kodlar doğrultusunda üç tema altında sınıflandırılmıştır. Bu temalar; mutluluk, birliktelik/dayanışma ve kaygı/endişe olarak belirlenmiştir. Bu temalar ve içerdikleri kategoriler Tablo 3’te sunulmuştur. Tablo 3. Temalar ve Metafor Kategorileri Temalar Metafor Kategorileri Mutluluk Güven Gelişim Üretkenlik Gerçekçilik Çaba/emek/mücadele Karşılıklılık/beklenti Birliktelik/dayanışma Engellenmişlik/yoksunluk Bilinmezlik/belirsizlik Risk MUTLULUK BİRLİKTELİK/DAYANIŞMA KAYGI/ENDİŞE Medeni Durum ve Cinsiyete Göre Evlilik Metaforları Medeni durum ve cinsiyete göre evlilik metaforları Tablo 4’te sunulmuştur. Tablo 4. Cinsiyet ve Medeni Duruma Göre Metafor Kategorileri ve Temaları Medeni durum / Cinsiyet Bekâr erkek (Kategoriler) Bekâr erkek (Temalar) Bekâr kadın (Kategoriler) Bekâr kadın (Temalar) Metafor Grupları Gerçekçilik Üretkenlik Çaba-emek-mücadele Karşılıklılık-beklenti Bilinmezlik-belirsizlik Risk Gelişim Toplam MUTLULUK BİRLİKTELİK/DAYANIŞMA KAYGI/ENDİŞE Toplam Mutluluk Güven Gerçekçilik Üretkenlik Çaba-emek-mücadele Engellenmişlik-yoksunluk Karşılıklılık-beklenti Birliktelik-dayanışma Bilinmezlik-belirsizlik Gelişim Toplam MUTLULUK 727 f 2 2 1 4 2 2 1 14 1 9 4 14 2 1 5 2 2 9 1 3 7 2 34 5 % 14 14 7 30 14 14 7 100 7 64 29 100 6 3 15 5 5 25 3 8 20 5 95 14 Özabacı, Körük, & Kara.– Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 48(1), 2019, 693-736 Evli erkek (Kategoriler) Evli erkek (Temalar) Evli kadın (Kategoriler) Evli kadın (Temalar) Boşanmış erkek ve kadın (Kategoriler) Boşanmış erkek ve kadın (Temalar) Nişanlı/sözlü erkek ve kadın (Kategoriler) Nişanlı/sözlü erkek ve kadın (Temalar) BİRLİKTELİK/DAYANIŞMA KAYGI/ENDİŞE Toplam Mutluluk Güven Üretkenlik Çaba-emek-mücadele Engellenmişlik-yoksunluk Karşılıklılık-beklenti Birliktelik-dayanışma Bilinmezlik-belirsizlik Gelişim Toplam MUTLULUK BİRLİKTELİK/DAYANIŞMA KAYGI/ENDİŞE Toplam Mutluluk Güven Çaba-emek-mücadele Engellenmişlik-yoksunluk Karşılıklılık-beklenti Birliktelik-dayanışma Bilinmezlik-belirsizlik Risk Gelişim Toplam MUTLULUK BİRLİKTELİK/DAYANIŞMA KAYGI/ENDİŞE Toplam Risk Birliktelik-dayanışma Bilinmezlik-belirsizlik Toplam BİRLİKTELİK/DAYANIŞMA KAYGI/ENDİŞE Toplam Risk Güven Toplam MUTLULUK KAYGI/ENDİŞE Toplam 728 13 16 34 2 1 1 4 2 2 3 7 2 24 5 10 9 24 2 2 5 3 2 3 3 2 2 24 6 10 8 24 2 1 1 4 1 3 4 1 1 1 1 1 2 36 45 95 7 4 4 14 7 7 11 25 7 86 18 36 32 86 8 8 20 12 8 12 12 8 8 96 24 40 32 96 40 20 20 80 20 60 80 50 50 100 50 50 100 Özabacı, Körük, & Kara.– Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 48(1), 2019, 693-736 14 bireyden oluşan bekar erkek grubu incelendiğinde en sık görülen evlilik metafor kategorisi karşılıklılık/beklenti (f=4, %30) olarak belirlenmiştir. 36 bireyden oluşan bekâr kadın grubuna bakıldığında ise en sık görülen kategorilerin engellenmişlik/yoksunluk (f=9, %25) ve bilinmezlik/belirsizlik (f=7, %20) kategorileri oldukları görülmüştür. Evli 28 erkek birey arasındaki en sık görülen evlilik metafor kategorileri bilinmezlik/belirsizlik (f=7, %25) ve çaba/emek/mücadele (f=4, %14) olarak saptanmıştır. Evli 25 kadın arasında ise çaba/emek/mücadele (f=5, %20) metafor kategorisi daha sık olarak belirtilmiştir. Boşanan bir erkek birey evliliği risk kategorisiyle betimlemiştir. Boşanan dört kadından birisi birliktelik/dayanışma, birisi bilinmezlik/belirsizlik ve diğeri ise risk metafor kategorisiyle evliliği betimlerken bir kadın katılımcı soruya cevap vermemiştir. Bir nişanlı/sözlü erkek evliliği risk metafor grubuyla açıklarken, aynı şekilde nişanlı/sözlü grubunda bulunan bir kadın evliliği güven metafor grubuna giren bir metafor ile betimlemiştir. Öğrenim Durumu ve Cinsiyete Göre Evlilik Metaforları Öğrenim Durumu ve cinsiyete göre evlilik metaforları Tablo 5’te sunulmuştur. Tablo 5. Cinsiyet ve Öğrenim Durumuna Göre Metafor Kategorileri ve Temaları Öğrenim durumu / Cinsiyet Metafor Grupları Mutluluk Gelişim Lise ve altı mezunu kadın ve erkek (Kategoriler) Bilinmezlik-belirsizlik Engellenmişlik-yoksunluk Toplam MUTLULUK KAYGI/ENDİŞE Lise ve altı mezunu kadın ve erkek (Temalar) Toplam Gerçekçilik Üretkenlik Çaba-emek-mücadele Üniversite mezunu erkek (Kategoriler) Karşılıklılık-beklenti Bilinmezlik-belirsizlik Risk Toplam BİRLİKTELİK/DAYANIŞMA Üniversite mezunu erkek (Temalar) KAYGI/ENDİŞE Toplam Mutluluk Güven Üretkenlik Çaba-emek-mücadele Karşılıklılık-beklenti Yüksek lisans mezunu erkek (Kategoriler) Birliktelik-dayanışma Bilinmezlik-belirsizlik Risk Toplam MUTLULUK BİRLİKTELİK/DAYANIŞMA Yüksek lisans mezunu erkek (Temalar) KAYGI/ENDİŞE Toplam Üretkenlik Doktora mezunu erkek (Kategoriler) Çaba-emek-mücadele 729 f 3 1 1 1 6 4 2 6 2 1 3 2 4 1 13 8 5 13 1 1 1 1 3 3 2 1 13 2 8 3 13 1 1 % 50 17 17 17 100 67 23 100 14 7 22 14 29 7 93 57 36 93 7 7 7 7 22 22 14 7 93 14 57 22 93 9 9 Özabacı, Körük, & Kara.– Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 48(1), 2019, 693-736 Doktora mezunu erkek (Temalar) Ön lisans mezunu kadın (Kategoriler) Ön lisans mezunu kadın (Temalar) Üniversite mezunu kadın (Kategoriler) Üniversite mezunu kadın (Temalar) Yüksek lisans mezunu kadın (Kategoriler) Yüksek lisans mezunu kadın (Temalar) Doktora mezunu kadın (Kategoriler) Doktora mezunu kadın (Temalar) Engellenmişlik-yoksunluk Karşılıklılık-beklenti Bilinmezlik-belirsizlik Risk Gelişim Toplam MUTLULUK BİRLİKTELİK/DAYANIŞMA KAYGI/ENDİŞE Toplam Çaba-emek-mücadele Karşılıklılık-beklenti Toplam BİRLİKTELİK/DAYANIŞMA Toplam Güven Gerçekçilik Üretkenlik Çaba-emek-mücadele Engellenmişlik-yoksunluk Karşılıklılık-beklenti Birliktelik-dayanışma Bilinmezlik-belirsizlik Risk Gelişim Toplam MUTLULUK BİRLİKTELİK/DAYANIŞMA KAYGI/ENDİŞE Toplam Mutluluk Güven Gerçekçilik Çaba-emek-mücadele Engellenmişlik-yoksunluk Birliktelik-dayanışma Bilinmezlik-belirsizlik Risk Gelişim Toplam MUTLULUK BİRLİKTELİK/DAYANIŞMA KAYGI/ENDİŞE Toplam Çaba/emek/mücadele Engellenmişlik-yoksunluk Birliktelik-dayanışma Bilinmezlik-belirsizlik Risk Gelişim Toplam MUTLULUK BİRLİKTELİK/DAYANIŞMA KAYGI/ENDİŞE Toplam 730 1 1 2 2 2 10 2 3 5 10 1 1 2 2 2 3 4 2 3 7 2 3 7 1 2 34 5 14 15 34 2 1 1 2 3 2 1 1 1 14 4 5 5 14 1 1 2 2 1 1 8 1 3 4 8 9 9 18 18 18 91 18 27 46 91 33 33 67 67 67 8 12 6 8 21 6 9 21 3 6 100 15 42 43 100 12 6 6 12 17 12 6 6 6 83 25 29 29 83 13 13 25 25 13 13 100 13 37 50 100 Özabacı, Körük, & Kara.– Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 48(1), 2019, 693-736 Altı bireyden oluşan lise ve altı mezunu grubunda en sık görülen metafor kategorisi mutluluk (f=3, %50) olarak bulunmuştur. On dört bireyden oluşan lisans mezunu erkek grubunda en sık görülen evlilik metafor kategorisi bilinmezlik/belirsizlik (f=4, %29) olarak belirlenmiştir. On dört bireyden oluşan yüksek lisans mezunu erkek grubunda en sık görülen evlilik metafor kategorileri karşılıklılık/beklenti (f=3, %22) ve birliktelik/dayanışma (f=3, %22) olarak bulunmuştur. Bilinmezlik/belirsizlik (f=2, %18), risk (f=2, %18) ve gelişim (f=2, %18) metafor kategorilerinin doktora mezunu erkekler arasında daha sık görüldüğü sonucuna ulaşılmıştır. Üniversite mezunu otuz dört kadın arasında en sık görülen evlilik metafor grupları engellenmişlik/yoksunluk (f=7, %21) ve bilinmezlik/belirsizlik (f=7, %21) olarak tespit edilmiştir. Yüksek lisans mezunu on yedi kadın birey arasında engellenmişlik/yoksunluk (f=3, %17) evlilik metafor kategorisinin daha sık görüldüğü, doktora mezunu sekiz kadın birey arasında ise birliktelik/dayanışma (f=2, %25) ve bilinmezlik/belirsizlik (f=2, %25) kategorilerinin daha sık oldukları bulgusuna ulaşılmıştır. Tartışma ve Öneriler Bu çalışmanın amacı evli, bekar, nişanlı ve boşanmış bireylerin evliliğin anlamına ilişkin algılarının metafor analizi yöntemi ile incelenmesidir. Bu amaç doğrultusunda evli, bekar, nişanlı ve boşanmış toplam 110 bireyin evlilik anlamına ilişkin algıları metafor analizi yöntemi ile incelenmiş olup; mutluluk, güven, gerçekçilik, üretkenlik, çaba-emek-mücadele, engellenmişlik-yoksunluk, karşılıklılık-beklenti, birliktelik-dayanışma, bilinmezlik-belirsizlik, risk ve gelişim olarak isimlendirilen 11 metafor kategorisine ulaşılmıştır. Evlilik kavramsallaştırması, evlilik yaşantılarının deneyimsel anlamlarına odaklanılarak, evlilik mecazları yoluyla araştırılmıştır. Bu araştırma kapsamında, katılımcıların evlilik kavramına yönelik mecazi anlam yüklemelerine bakılmış ve katılımcıların evliliğin anlamına ilişkin geliştirmiş oldukları bazı metafor kategorilerinin pozitif anlamlar içerdiği görülmüştür. Pozitif kategoriler; mutluluk, güven, gerçekçilik, üretkenlik, çaba-emek-mücadele, karşılıklılık-beklenti, birliktelik-dayanışma ve gelişim olarak adlandırılmıştır. Bu kategoriler, evlilikte karşılıklı bir çabalamayı ve beraberlik için gösterilmesi gereken emeği vurgulamaktadır. Çatışmanın ve bir arada olmanın bir gerçek olduğu ve bu gerçekten yola çıkarak kişilerin beklentilerinin evlilik içi deneyimlere göre değiştiği metaforlar aracılığıyla görülmektedir. Çinli kadınlarla yapılan bir çalışmada, Çinli kadınların evliliği; çift iletişimi, evlilik doyumu, romantik bağlanma, çiftin ortaklığı ve ilişki sözleşmesi gibi evlilik deneyimlerine bağlı değerlendirmelerle açıkladıkları görülmüştür (Chiu ve Zhou, 2013; Quinn, 2005; Zhou, 2012). Japon düğün resepsiyonlarında yapılan düğün konuşmalarının incelendiği Dunn (2004) tarafından yürütülen çalışmada, evliliğin ortak bir ürün olduğu, fiziksel bir birliktelik olduğu ve bir yolculuk olduğu metafor temalarına ulaşılmıştır. Ng’ye (1993) göre Türkiye’nin de içinde bulunduğu Hindistan, Orta Doğu, Çin ve Japonya gibi doğu kültürlerinde psikolojik olarak sağlıklı bireyin tanımı yapılırken bireysel unsurlardan ziyade aile ve toplum etmenleri üzerinde durulmaktadır. Kolektivist kültür olarak tanımlanan bu kültürlerde bağımsız bir birey olmak kavramı ile kıyaslandığında bir ailenin veya toplumun parçası olmak kavramları daha fazla ön plana çıkmaktadır (Aycan ve Kanungo, 2000). Evlilik bağlamında düşünüldüğünde, toplumsal olarak önem verilen bir yapının parçası olmak, bu yapıyı ortak çabayla oluşturmak, bir olmak ve bütünleşmek gibi temaların kolektivist toplumlarda öne çıktığı görülmektedir. Katılımcıların evliliğin anlamına ilişkin geliştirmiş oldukları metafor kategorilerinin bazıları olumsuz anlamlar içermektedir. Olumsuz kategoriler; engellenmişlik-yoksunluk, bilinmezlik-belirsizlik ve risktir. Bireysel yaşamdan ikili yaşama geçişin getirdiği özgürlükle ilişkili sınırlamalar, kişisel ve sosyal beklentilerin değişmesi ve sorumlulukların artması durumları ve bireylerin buna hazır olup olmadıkları konusundaki bilinmezliklerin bu metaforları ortaya çıkardığı düşünülebilir. Bireylerin içinde bulundukları toplumsal kültür bireylerin davranışlarını yapılandırmaktadır. Diğer bir ifade ile bireylerin doğuştan getirdikleri cinsiyetlerine toplumsal yapı tarafından çeşitli roller yüklenmektedir (Powel ve Greenkouse, 2010). Bu roller kendisini açık bir biçimde evlilik ve aile yaşantısında göstermektedir. Türkiye’deki aile yaşantısında, erkeklerden güçlü olmaları, evi geçindirmeleri ve aile bireyleri üzerinde kontrol sağlamaları 731 Özabacı, Körük, & Kara.– Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 48(1), 2019, 693-736 beklenirken, kadınlardan ev işlerini organize etmeleri, çocuk bakımını üstlenmeleri ve aile içi ilişkileri düzenlemeleri beklenmektedir (Günay ve Bener, 2011). Bu geleneksel bakış açısı, kadının eğitim düzeyinin artması ve ekonomik olarak güçlenmesiyle sarsılmaya başlamıştır ve kadınların evlilik ilişkisinde eşitliğe ve iş bölümüne olan talebi artmıştır (İmamoğlu, 1994; Fortin, 2005). Bu geleneksel bakış açısı ile modern bakış açısı arasındaki geçiş çatışmasının, kadın bireylerde, evliliğe yönelik daha fazla olumsuz yüklemelere neden oldukları söylenebilir. Kavramsal metafor kategorileri olarak gerçekçilik ve üretkenlik, evliliği, olumlu ve olumsuz bütün özellikleri ile kabul etmeyi ve evliliğin getirilerini tanımlamak adına yapılması gerekenleri vurgulamaktadır. “Evlilik, iyi ve kötü bütün özellikleri ile kabul edilmeli ve ürettiğini hissettiğin bir yol olmalı.” mesajı ile eşleştirilebilir. Karşılıklılık-beklenti, birliktelik-dayanışma, çaba-emek-mücadele ve gelişim metafor kategorileri evlilikte kişiyi güçlendiren ve yaşam içinde sağlıkla ve güvenle ayakta durmasına olanak sağlayan kavramlar olarak ortaya çıkmaktadır. Bu kategorilerden “Birlikte olduğumuz ve birbirimize karşılık verebildiğimiz sürece gelişip güçlenebiliriz.” mesajı çıkarılabilir. Mutluluk ve güven metafor kategorileri ise evliliğe duygusal anlamların yüklendiği kategorilerdir. Birlikteliğin bireyde yarattığı olumlu duyguları vurgulamaktadırlar. Metafor kategorilerinin cinsiyete göre nasıl şekillendiklerini gösteren bulgulara göre ise; Karşılıklılık/beklenti metafor kategorisi, bekar erkek gurubunda en sık olarak seçilmiştir. Bu durum erkeklerin karşılıklı paylaşıma açık olarak evliliği algıladıklarını gösterebilir. Engellenmişlik/yoksunluk ve bilinmezlik/belirsizlik metafor kategorisi bekâr kadın grubu tarafından en sık seçilen kategoridir. Çaba/emek/mücadele metafor kategorisi evli kadınlar arasında daha sık olarak belirtilmiştir. Bu durum evli kadın bireylerin çabalama düzeyinin ve buna bağlı olarak beklentilerinin daha yüksek olduğunu göstermektedir. Kadınların toplumsal cinsiyet rolleri doğrultusunda kendilerinden beklentilerin yüksek olduğu algısına bağlı olarak evlilik içinde almaları gereken sorumluluklar daha fazla vurgulanmaktadır. Kadınlar bu durumu engellenmişlik ve belirsizlik olarak algılıyor olabilirler. Günay ve Bener (2011) tarafından 575 evli kadın üzerinde yürütülen çalışmada, kadınların ailedeki temel sosyal ve ekonomik sorumlulukları toplumsal cinsiyet bağlamında değerlendirmedikleri bulgusuna ulaşılmıştır. Vefikuluçay, Zeyneloğlu, Taşkın ve Eroğlu (2007) tarafından yapılan başka bir araştırmada, çalışma yaşamı, toplumsal yaşam, evlilik ve aile yaşamı konularında erkeklerin geleneksel bakış açısına göre değerlendirmeler yaptıkları saptanmıştır. Kadınların sosyo-ekonomik statüleri güçlendikçe geleneksel rolü kabul etmek istemedikleri düşünülebilir. Kültürümüzde ev içi işleri yapma görevleri (yeme-içme, çocuk bakımı, genel ev işleri, düzen vb.) genellikle kadınlardan beklenmektedir ve kadınların bu görevleri kabul etmeleri, kendilerine, evliliğin sorumluluğunu üstlenme ve evliliği koruma/sorunları önleme gibi yüklemeler yapmalarına neden olmaktadır (Ersöz, 1999). Bilinmezlik/belirsizlik ve çaba/emek/mücadele metafor kategorileri, evli erkek bireylerin en yaygın evlilik metafor kategorileri olarak saptanmıştır. Günay ve Bener’in (2013) çalışmalarının bulguları, kadınların evliliğe ilişkin olumlu tutumlarının erkeklerinkinden anlamlı düzeyde yüksek olduğunu göstermektedir. Bu çalışmada ise kadınların evlilik ile ilgili olumsuz metafor kategorileri daha fazla gözlenmektedir. Karadağ (2015), kadın ve erkeklerin evlilik uyumlarını inceleyen çalışmalarda, cinsiyet faktörünün evlilik uyumuna etkisinin olmadığını belirtmiştir. Zhou (2012) kadın ve erkek bireylerin evliliği tanımlamak için farklı kavramsal metaforlar kullandıklarını ifade etmiştir. Bilinmezlik/belirsizlik kategorisinin lisans ve doktora mezunu erkek grubunda, karşılıklılık/beklenti ve birliktelik/dayanışma kategorilerinin yüksek lisans mezunu erkek grubunda daha sık olarak görüldüğü sonucuna ulaşılmıştır. Engellenmişlik/yoksunluk ve bilinmezlik/belirsizlik kategorileri üniversite mezunu ve yüksek lisans mezunu kadınlar tarafından sık seçilen metafor kategorileri olmuştur. Aktaş (2011) yürüttüğü araştırmasında, eğitim düzeyi yükseldikçe, eşlerin evlilik ilişkisinde sorumluluk alma davranışlarını daha fazla sergilediklerini ifade etmiştir. Bu veriler ve bilgiler, bu araştırmadaki üniversite mezunu olan evli bireylerin evlilikle ilgili çoğunlukla olumsuz bulunmuş olan algılarını destekler niteliktedir. Bireylerin eğitim durumu ve çalışma durumlarının da evlilik uyumunda etkili olduğu ulaşılan bulgular ışığında ortaya konulmuştur. Evlilik uyumu eğitim seviyesinin artışı ile orantılı bir şekilde artış göstermemektedir. Bunun nedeni eğitim seviyesi düşük olan bireylerin beklentilerinin düşük olması, 732 Özabacı, Körük, & Kara.– Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 48(1), 2019, 693-736 eğitim seviyesi yüksek bireylerin ise iletişim becerilerinin daha gelişmiş olması ile açıklanabilir (Karadağ, 2015). Ulaşılan farklı bulgular, esasen bireylerin evliliğe ilişkin algılarında sadece eğitim düzeylerinin etkili olmadığını, algıların kaynağında başka değişkenlerin de etkili olduğunu düşündürmektedir. 733 Özabacı, Körük, & Kara.– Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 48(1), 2019, 693-736 References Aktaş, Ö. (2011). Reasons of divorce and difficulties met following divorce (Unpublished doctoral dissertation). Dokuz Eylül University, Institute of Educational Sciences, İzmir, Turkey. Aycan, Z., & Kanungo, R. N. (2000). Toplumsal kültürün kurum kültürü ve insan kaynakları uygulamalan üzerine etkileri [The effects of social culture on corporate culture and human resources practices]. Ankara: Turkish Psychology Association. Baltacı, Ö. (2015). The evaluation of married individuals’ metaphorical perception towards the concepts “family” and “marriage” in terms of attachment styles. International Journal of Eurasia Social Sciences, 6(21), 223-243. Bowdle, B. F., & Gentner, D. (2005). The career of metaphor. Psychological Review, 112(1), 193–216. doi: 10.1037/0033-295X.112.1.193 Chatav, Y., & Whisman, M. A. (2009). Partner schemas and relationship functioning: A states of mind analysis. Behavior Therapy, 40(1), 50-56. Chiu, M. Y. L., & Zhou, R. D. H. (2013). Single mothers or women in single parenthood (WISP)? A report and reflection on the development of a brief marital metaphor questionnaire (MMQ-10). Asia Pacific Journal of Social Work and Development, 23(3), 198-214. doi: 10.1080/02185385.2013.803934 Clarkberg, M., Stolzenberg, R. M., & Waite, L. J. (1995). Attitudes, values, and entrance into cohabitational versus marital unions. Social Forces, 74(2), 609–634. doi: 10.2307/2580494 Collins, E. C., & Green, J. L. (1990). Metaphors: The construction of a perspective. Theory Into Practice, 29(2), 71-77. doi: 10.1080/00405849009543435 Dunn, C. D. (2004). Cultural models and metaphors for marriage: An analysis of discourse at Japanese wedding receptions. Journal of the Society for Psychological Anthropology, 32(3), 348–373. doi: 10.1525/eth.2004.32.3.348 Ersöz, A. G. (1999). Cinsiyet rollerine ilişkin beklenti, tutum, davranışlar ve eşler arası sorumluluk paylaşımı: Kamuda çalışan yönetici kadınlar örneği [Expectation, attitudes, behaviors and sharing of responsibilities among spouses: Example of executive women working in the public sector]. Ankara: Ministry of Culture and Tourism Press. Fortin, N. M. (2005). Gender role attitudes and the labour-market outcomes of women across OECD countries. oxford review of Economic Policy, 21(3), 416-438. Gentner, D., & Gentner, D. R. (1983). Flowing waters or teeming crowds: Mental models of electricity. In D. Gentner & A. L. Stevens (Eds.), Mental models. Hillsdale, NJ: Lawrence Erlbaum Associates. Günay, G., & Bener, Ö. (2011). Perception of family life in frame of gender roles of women. Turkish Journal of Social Researches, 15(3), 157-171. Günay, G., & Bener, Ö. (2013). Attitudes of young adults towards marriage and family life. Karabük University Journal of Institute of Social Sciences, 3(1), 1-16. Hamamci, Z. (2005). Dysfunctional relationship beliefs in marital conflict. Journal of Rational-Emotive and Cognitive-Behavior Therapy, 23(3), 245-261. Hovardaoğlu, S., & Binici-Azizoğlu, S. (1996). Marital comparison level index: Validity and reliability. Turkish Journal of Psychology, 11(38), 66-76. İmamoğlu, E.O. (1994). Değişim sürecinde aile; Evlilik ilişkileri bireysel gelişim ve demokratik değerler [Family in the process of change: Marriage relations, individual development and democratic values]. Ankara: Turkish Republic Prime Ministry Family Research Institution Publications. Karadağ, Ş. (2015). The role of inter family communication in marital adjustment (Unpublished doctoral dissertation). Selçuk University, Institute of Social Sciences, Konya, Turkey. 734 Özabacı, Körük, & Kara.– Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 48(1), 2019, 693-736 Lakoff, G. (1993). The contemporary theory of metaphor. In A. Ortony (Ed.), Metaphor and thought (2nd ed., pp. 202–251). Cambridge: Cambridge University Press. Lakoff, G., & Johnson, M. (2007). Metaforlar: Hayat, anlam ve dil (G. Y. Demir, Çev.). Ankara: Paradigma. Lakoff, G., & Johnson, M. (1980). Metaphors we live by. Chicago: University of Chicago Press. Lawley, J., & Tompkins, P. (2000). Metaphors in mind: Transformation through symbolic modelling. London: The Developing Company Press. McGinnis, S. L. (2003). Cohabiting, dating, and perceived costs of marriage: A model of marriage entry. Journal of Marriage and Family, 65(1), 105–116. doi: 10.1111/j.1741-3737.2003.00105.x Miles, M. B., & Huberman, A. M. (2015). Genişletilmiş bir kaynak kitap: Nitel veri analizi (Çev. Ed., S. Akbaba Altun ve A. Ersoy). Ankara: Pegem Akademi. Mischler III, J. J. (2013). Metaphor across time and conceptual space: The interface of embodiment and cultural models. Amsterdam: John Benjamins. Morgan G. (1998). Yönetim ve örgüt teorilerinde metafor (Çev. G. Bulut). İstanbul: BZD Yayıncılık. Moser, K. S. (2000). Metaphor analysis in psychology - method, theory, and fields of application. Forum: Qualitative Social Research [On-line journal], 1(2). Available at: https://www.qualitativeresearch.net/fqs-texte/2-00/2-00mosere.htm. Nazlı, S. (2014). Aile danışmanlığı [Family counseling] (11 ed.). Ankara: Anı. th Neuman, W. L. & Robson, K. (2014). Basics Of Social Research. Toronto: Pearson Canada. Nichols, M. (2013). Aile terapisi [Family therapy](O. Gündüz, Çev.) İstanbul: Kaknüs Psikoloji Ng, M. L. (1992). Cultural factors in psychiatric rehabilitation in Hong Kong. International Journal of Mental Health, 21(4), 33-38. Özabacı, N., & Erkan, Z. (2014). Aile danışmanlığı. Kuram ve uygulamalara genel bir bakış [Family counseling. An overview of the theory and practice]. Ankara: Pegem. Piercy, F. P., McWey, L. M., Tice, S., James, E. J., Morris, M., & Arthur, K. (2005). It was the best of times, it was the worst of times: Doctoral students’ experiences of family therapy research training through alternative forms of data representation. Family Process, 44(3), 363–378. doi: 10.1111/j.15455300.2005.00065.x Piercy, F., & Benson, K. (2005). Aesthetic forms of data representation in qualitative family therapy research. Journal of Marital and Family Therapy, 31(1), 107–119. doi: 10.1111/j.17520606.2005.tb01547.x Powell, G. N., & Greenhaus, J. H. (2010). Sex, gender, and decisions at the family→ work interface. Journal of Management, 36(4), 1011-1039. Quinn, N. (1987). Culture and contradiction: The case of Americans reasoning about marriage. Ethos, 24(3), 391–425. doi: 10.1525/eth.1996.24.3.02a00010 Quinn, N. (2005). How to reconstruct schemas people share, from what they say. In N. Quinn (Ed.), Finding culture in talk: A collection of methods (pp. 35–81). New York, NY: Palgrave Macmillan. Rosenblatt, P. C., & Li, X. (2012). Researching Chinese cultural understandings of marriage via similes and metaphors on the world wide web. Marriage & Family Review, 48(2), 109–124. doi: 10.1080/01494929.2011.626551 Saban, A. (2008). Metaphors about school. Educational Administration: Theory and Practice, 14(3), 459496. Saban, A. (2009). Prospective teachers’ mental images about the concept of student. The Journal of Turkish Educational Sciences, 7(2), 281-326. Saxton. L. (1982). Marriage. The nature of marriage, the individual, marriage, and the family. California: Wadsworth Publishing. 735 Özabacı, Körük, & Kara.– Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 48(1), 2019, 693-736 Su, L. I. (2002). What can metaphors tell us about culture? Language and Linguistics, 3(3), 589–613. Ümmet, D. (2017) A metaphoric examination of marriage perception of higher educated married persons. Kalem International Journal of Education and Human Sciences, 7(1), 205-235. Vefikuluçay, D., Zeyneloğlu, S., Eroğlu, K., & Taşkın, l. (2007). Perception of and views on gender roles of senior students enrolled at Kafkas University. Hacettepe University Journal of Nursing, 14(2), 26-38 Whisman, M. A., & Delinsky, S. S. (2002). Marital satisfaction and an information-processing measure of partner-schemas. Cognitive Therapy and Research, 26(5), 617-627. Yalçın, İ., & Hamamcı, Z. (2012). Evlilik öncesi psikolojik danışma [Pre-marital counseling]. Ankara: Anı. Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2006). Sosyal bilimlerde nitel arastirma yöntemleri [Qualitative research methods in social sciences]. Ankara: Seçkin. Zaltman, G. (1996). Metaphorically speaking: New technique uses multidisciplinary ideas to improve qualitative research. Marketing Research Forum, 8(2), 13–20. Zaltman, G. (1997). Breaking out of the box: Meaning and means. Advances in Consumer Research, 24, 12–14. Zaltman, G. (2003). How customers think? Boston: Harvard Business School Press.Christensen & Olson. Zhou, D.H. (2012). Conceptualization and metaphor: Exploring the marital conceptualization of young college students. In Youth Research and Practice Centre of Hong Kong Baptist University (Ed.), Youth as they are: New imagination of social work. Hong Kong: Red Publish, (In Chinese). 736