Warszawa 223

Dzięki "przyjaźni" polsko--radzieckiej mamy dzisiaj klasyka w postaci Warszawy. Niezależnie od wybranej wersji nadwoziowej samochód wzbudza zaciekawienie, gdy pojawi się na ulicy.

Pierwszym samochodem osobowym, jaki był wytwarzany w Polsce po wojnie, była Warszawa. Do jej produkcji doszło na podstawie licencji na model GAZ M20 Pobieda, podpisanej między Polską a Związkiem Radzieckim 22 lipca 1950 roku. Notabene pierwowzór również nie był w pełni radziecki, bo produkowano go na licencji Forda.

Wytwarzanie Warszawy rozpoczęło się 6 listopada 1951 r. Tę datę przyjmuje się jednocześnie jako dzień narodzin FSO na Żeraniu. Do końca tego roku powstało łącznie 75 samochodów. Wówczas były one jeszcze montowane z części dostarczanych z ZSRR. Sukcesywnie zwiększano zakres prac wykonywanych w kraju. Jednak dopiero w 1956 roku Warszawa była w całości produkowana z części wytwarzanych w Polsce.

Warszawa M20 wyposażona była w dolnozaworowy silnik o pojemności 2120 ccm i mocy 50 KM. Wystarczyło to do uzyskania szybkości 105 km/h.

Pierwszej modernizacji pojazdu dokonano w 1957 r. Zastosowano nową atrapę chłodnicy, boczne i progowe listwy ozdobne oraz znak fabryczny, a w miejsce prostokątnych kierunkowskazów wprowadzono okrągłe. Inna była tapicerka oraz umiejscowienie niektórych przyrządów na kokpicie, a silnik uzyskiwał 52 KM. Jednak te zmiany odnawiające na niewiele pomogły, bo Warszawa była już pojazdem przestarzałym.
W roku 1960 nazwę M20 zmieniono na 201, a poza tym zmieniono niektóre detale nadwozia. Ważniejsza modyfikacja nastąpiła dwa lata później, gdy silnik dolnozaworowy zastąpiono górnozaworowym. Nowa jednostka uzyskiwała 70 KM.

Wiele razy modyfikowana nigdy nie była nowoczesna

Pierwsza poważniejsza modyfikacja nadwozia nastąpiła w 1964 r., gdy do produkcji wprowadzono sedana. Jednocześnie ponownie zmieniono nazwę, tym razem na 223/224. Było to spowodowane protestem Peugeota, który rościł sobie prawo do określania modeli trzycyfrową nazwą z zerem
w środku. Jednocześnie zastosowano inną atrapę chłodnicy i kierunkowskazy, a przednią dzieloną szybę zastąpiono pojedynczą. W takiej postaci samochód powstawał do całkowitego zakończenia produkcji w 1973 r. Łącznie powstało ponad 250 tys. Warszaw w różnych wersjach nadwoziowych. Oprócz „garbusa” oraz sedana od 1965 roku powstawało również kombi, a cztery lata później wdrożono do produkcji pikapa.

Ciekawa była drezyna zbudowana w oparciu o nadwozie Warszawy. Pojazd wyglądał niemal tak jak odmiana drogowa, ale miał wymienione koła na drewniane opasane metalową obręczą, a układ kierowniczy zablokowano, uniemożliwiając skręcanie kół.

Część produkcji Warszaw została przeznaczona na eksport, głównie do krajów socjalistycznych. Pierwsze samochody zostały sprzedane w 1954 r. do Chin, Albanii, Bułgarii oraz Rumunii. W roku 1968 za granicę sprzedano około 9 tys. pojazdów, co stanowiło ponad 25 procent produkcji. Tym razem samochody trafiły do Czechosłowacji, Korei, Mongolii, Turcji, Wenezueli, Kolumbii, Egiptu oraz do Finlandii i na Węgry.

Jeszcze w czasie produkcji trwały prace nad zbudowaniem następcy Warszawy. Wynikiem tego był model 210 z 6-cylindrowym silnikiem o mocy 82 KM. Niestety, samochód nigdy nie był produkowany seryjnie. Konstruowanie Warszawy 210 przerwano, gdy nawiązano współpracę z Fiatem w celu wytwarzania w naszym kraju Polskiego Fiata 125p.