Бөек Ватан сугышы исемле битнең чыганагын карау

=== Алмания ===
Глобаль икътисад кризисы нәтиҗәсендә Алманиядә хакимияткә NSDAP ({{lang-de|Nationalsozialistische Deutsche Arbeiterpartei}}) - ''Милләтчел-социалистик алман эшчеләр фиркасе'' килә. Ул [[Беренче Бөтендөнья сугышы]]нда җиңелү өчен реванш алуга (югалтканны кире кайтаруга) әзерлекне җәелдереп җибәрә.

[[Беренче Бөтендөнья сугышы]]нда җиңүче дәүләтләр (АКШ, Бөекбритания, Франция) үзенең катнашмаучылык сәясәте нәтиҗәсендә Алмания [[Версаль килешүе]]ндә каралган икътисадый һәм хәрби чикләүләрне үтәми башлый.

[[1936 ел]]да Алмания үз гаскәрләрен тоткарлыксыз рәвештә демилитаризацияләнгән Рейн өлкәсенә кертә.

[[1938 ел]]ның [[12 март]]ында Алмания [[Австрия]]не үз составынә (составына) куша (плебисцит буенча, Австрия халкының күпчелеге Алманиягә кушылу өчен тавыш биргән дип санала), шушы вакыйга Австрия аншлүсе дип атала.

[[1938 ел]]ның декабрендә Алмания Польшага «Данциг мәсьәләсен»<ref>[[Данциг]] — Польшаның [[Балтыйк диңгезе]]нә чыгуын тәэмин итә торган порт-шәһәр. Үзәк Алмания белән Көнчыгыш Пруссия арасында ятканлыктан, Гитлер Польша коридоры, ягъни Данциг өстеннән өлешчә контрольне таләп иткән.</ref> чишәргә тәкъдим итә — Польша хөкүмәте бу "үтенеч"не кире кага. Соңрак, [[Гитлер]] "Данциг мәсьәләсен" Польшага каршы сугыш башлау өчен сылтау буларак файдалана.

[[1939 ел]]ның 23 августта [[Молотов һәм Риббентроп килешүе|Алмания һәм Советлар Берлеге үзара килешү төзи]] һәм Көнбатыш Европада йогынты сферасы турында яшерен беркетмәгә кул куя. Аннан соң Алмания һәм [[ССРБ]] [[:ru:Договор о дружбе и границе между СССР и Германией|дуслык һәм чикләре турында шартнамә]]  дә имзалана.

[[1939 ел]]ның [[1 сентябрь|1 сентябрен]]дә Алмания [[Польша кампаниясе (1939)|Польшага һөҗүм итә]]. [[2 сентябрь]]дә Бөекбритания һәм Франция Алманиягә сугыш игълан итә; [[Икенче бөтендөнья сугышы]] башлана. [[17 сентябрь]]дә [[ЭККГ Польша явы|Польшага көнчыгыштан Советлар Берлеге бәреп керә.]]

[[1940 ел]]да [[Франция]] капитуляциясеннән соң, Алманиянең бердәнбер дошманы булып рәсми рәвештә [[Бөекбритания]] генә кала, ләкин идеологик сәбәпләр буенча Алман башлыгы коммунист идеологияле дәүләтләргә каршы сугыш әзерли башлый. Алмания Бөекбританиягә килешү тәкъдим итә, ләкин Бөекбритания бу үтенечне кире кага. [[1940 ел]]ның [[16 июль|16 июлен]]дә Гитлер Бөекбританиягә басып керү турында боерык игълан итә ("Диңгез арысланы" операциясе). [[1940 ел]]ның август аенда алманнар Бөекбританияне бомбага тота башлый. Ләкин алманнарның диңгез көчләре җитенкерәмәү һәм һава торышы  начар булу сәбәпле, Өченче рейх илбашы бу операциядән баш тарта һәм инглизләрнең Азиядәге колонияләренә каршы сугыш әзерли башлый. Димәк, Алмания ул чакта Советлар Берлегенә каршы да сугышны планлаштыра башлаган, чөнки инглизләрнең Азия колонияләренә иң кыска юл Совет җирләре аша була.{{чыганагы юк}}

[[1940 ел]]ның 27 сентябрьдә [[Алмания]], [[Япония]] һәм [[Италия]] Өчлекле пакт төзиләр. 1940 елның ноябрендә алман дипломатлары совет-алман хәрби сөйләшүләрендә ССРБга бу пактка кушылырга тәкъдим итәләр. Совет хөкүмәте, совет гаскәрләрен [[Румыния]]гә, [[Болгария]]гә, [[Төркия]]гә һәм [[Финляндия]]гә кертү алшартын куеп, ризалык белдерә.

Шуннан соң Гитлер ССРБга һөҗүм итү планын кабул итә. [[1940 ел]]ның [[18 декабрь|18 декабрен]]дә Гитлер "Барбаросса" планына кул куя.

[[1940 ел]]ның [[20 ноябрь|20 ноябрен]]дә Өчлек пактына [[Маҗарстан]], 23 ноябрьдә — [[Румыния]], 24 ноябрьдә — [[Словакия]], 1941 елда — [[Болгария]], [[Финляндия]] һәм [[Испания]] кушыла.

[[1941 ел]]ның 25 мартында пактка Югославия дә керә, ләкин 27 мартта [[Белград]]та хәрби түнтәреш була. Яңа хөкүмәт Югославиянең нейтралитетын игълан итә. 5 апрельдә Югославия [[ССРБ]] белән дуслык һәм сугыш башламау турында килешү төзи. Вакыйгаларның  үзләре теләмәгәнчә үсеше аркасында, Алмания һәм [[Маҗарстан]] [[6 апрель]]дә Югославиягә һөҗүм итә. ССРБ белән сугыш кичектерелә. Баштарак Гитлер [[1941 ел]]ның [[1 май|1 маен]] ССРБга һөҗүм итү көне дип билгеләгән була.<ref>https://soviet-history.com/doc/1941/1941_05_01_barbarossa.php</ref>