Thomas Edward Lawrence
Tomas Edvard Lorens | |||
---|---|---|---|
Lični podaci | |||
Puno ime | Tomas Edvard Lorens | ||
Nadimak | Lorens od Arabije, El Aurens | ||
Datum rođenja | 16. avgust 1888. | ||
Mesto rođenja | Tremadog, Okrug Kernarfon, Vels (Velika Britanija) | ||
Datum smrti | 19. maj 1935. | ||
Mesto smrti | Bovington Kamp, Dorset (Engleska, Velika Britanija) | ||
Vojska | Ujedinjeno Kraljevstvo Kraljevstvo Hedžaz | ||
Najviši čin | Pukovnik i Aircraftman | ||
Godine služenja | Britanska armija Kraljevsko vazduhoplovstvo | ||
Bitke i ratovi | Prvi svetski rat
| ||
Nagrade | Orden kupatila Orden za istaknutu službu Orden Legija časti Orden Ratni krst |
Tomas Edvard Lorens (engl. Thomas Edward Lawrence; 16. avgust 1888 — 19. maj 1935) bio je britanski arheolog, avanturista, pisac i vojnik, profesionalno poznat kao TE Lorens, jer je više voleo inicijale od imena.
Stekao je svetsku slavu kao Lorens od Arabije zahvaljujući svojoj ulozi tokom pohoda na Sinaj i Palestinu i tokom arapske pobune protiv turske vladavine 1916-1918.
Nije bio samo vojskovođa i pokretačka sila arapske pobune protiv Turaka, nego je bio i uticajan teoretičar gerilskog rata. NJegova posvećenost zadatku i raznovrsnost aktivnosti, kao i sposobnost da ih doslovno prenese u pisanoj formi, doneli su mu svetsku slavu i svetu ga predstavili kao Lorensa od Arabije, kako je nazvan i film iz 1962. godine, koji se bavi tematikom Prvog svetskog rata. Lorensov imidž delom je izgrađen iz senzacionalne reportaže o pobuni, koju je napisao američki novinar, Lauel Tomas (engl. Lowell Thomas), kao i iz Lorensovog autobiografskog dela po imenu Sedam stubova mudrosti[1] (1922). Godine 1935, bio je smrtno povređen u saobraćajnoj nezgodi u Dorsetu.
Tomas Edvard Lorens je rođen u Tremadogu, Vels, u avgustu 1888. godine, kao vanbračno dete Tomasa Čepmena i Sare Džaner, guvernante koja je i sama bila vanbračno dete. Čepmen je ostavio svoju prvu suprugu i porodicu u Irskoj da bi živeo sa Sarom Džaner i odlučili su da se predstavljaju kao gospodin i gospođa Lorens. U leto 1896, Lorensovi se sele u Oksford, gde je mladi Lorens od 1907-10 studirao istoriju na Isusovom koledžu, i diplomirao je sa počastima prvog reda. Postao je arheolog na Bliskom istoku, radeći na različitim iskopavanjima sa Davidom Džordžom Hogartom i Leonardom Vulijem. Godine 1908. pristupio je oficirskoj vojnoj obuci na Okfordskom Univerzitetu, prolazeći kroz dvogodišnji kurs obuke.[2] U januaru 1914, pre izbijanja Prvog svetskog rata, Lorensa je mobilisala britanska vojske da preduzme vojnu ofanzivu u pustinji Negev, vršeći ujedno i arheološka istraživanja.
Kada je počeo Prvi svetski rat, Lorens se kao civil zaposlio u Odeljenju za izradu mapa Ratne kancelarije u Londonu. NJegovo zaduženje bilo je da pripremi mapu Sinaja koja će biti od koristi vojsci. Do decembra 1914. godine postao je poručnik u Kairu. Stručnjaka za arapska pitanja bilo je malo, pa je Lorens raspoređen u obaveštajnu službu u kojoj je proveo više od godinu dana, uglavnom saslušavajući zatvorenike, crtajući mape, primajući i prosleđujući podatke koje je dobijao od svojih ljudi koji su bili neprijatelju za petama, i pišući priručnik o turskoj vojsci.
- ↑ Sedam stubova mudrosti
- ↑ Stratford Writing Services. „A Biography of T.E. Lawrence”. Arhivirano iz originala na datum 2012-12-17. Pristupljeno 15 November 2011. »Kurs oficirske obuke je od strane mnogih smatran jednakim, ili čak boljim od rigoroznih standarda na britanskoj Kraljevskoj vojnoj akademiji Sandhurst«
- Richard Aldington, Lawrence of Arabia. A Biographical Enquiry, London, Collins, 1955.
- Flora Armitage, The Desert and the Stars: a Biography of Lawrence of Arabia, illustrated with photographs, New York, Henry Holt and Company, 1955.
- Malcolm Brown and Julia Cave, A Touch of Genius. The Life of T. E. Lawrence, London, J. M. Brent, 1988.
- Malcolm Brown, Lawrence of Arabia: the Life, the Legend. London, Thames & Hudson : [In association with] Imperial War Museum, 2005. ISBN 0-500-51238-8
- Victoria K. Carchidi, Creation Out of the Void: the Making of a Hero, an Epic, a world: T. E. Lawrence, 1987 diss., U. Pennsylvania, (Ann Arbor, MI University Microfilms International).
- Giuseppe Ciampaglia, "Quando Lawrence d'Arabia passò per Roma rompendosi l'osso del collo", Roma 2010, Strenna dei Romanisti, Roma Amor edit.
- Richard Perceval Graves, Lawrence of Arabia and His World
- Robert Graves , Lawrence and the Arabs, London, Jonathan Cape, 1927 (published in the USA as Lawrence and the Arabian Adventure, New York, Doubleday, Doran, 1928).
- George Amin Hoffman, T. E. Lawrence (Lawrence of Arabia) and the M1911.
- John C. Hulsman, To Begin the World over Again: Lawrence of Arabia from Damascus to Baghdad, New York, Palgrave Macmillan, 2009. ISBN 978-0-230-61742-1
- H. Montgomery Hyde, Solitary in the Ranks. Lawrence of Arabia as Airman and Private Soldier, London, Constable, 1977. ISBN 0-09-462070-9
- Lawrence James, The Golden Warrior: The Life and Legend of Lawrence of Arabia, Skyhorse Publishing, New York, 2008. ISBN 978-1-60239-354-7
- Phillip Knightley and Colin Simpson The Secret Lives of Lawrence of Arabia
- John E. Mack, A Prince of Our Disorder: The Life of T. E. Lawrence, Boston, Little, Brown, 1976, ISBN 0-316-54232-6.
- Karl E. Meyer and Shareen Blair Brysac, Kingmakers: the Invention of the Modern Middle East, New York, London, W.W. Norton, 2008, ISBN 978-0-393-06199-4.
- Suleiman Mousa, T.E. Lawrence: An Arab View, London, Oxford University Press, 1966.
- Anthony Nutting, Lawrence of Arabia: The Man and the Motive, London, Hollis & Carter, 1961.
- Victoria Ocampo, 338171 T. E. (Lawrence of Arabia), 1963.
- Harold Orlans, T. E. Lawrence: Biography of a Broken Hero, Jefferson, North Carolina, and London, McFarland, 2002, ISBN 0-7864-1307-7.
- Guy Penaud, Le Tour de France de Lawrence d'Arabie (1908), Editions de La Lauze (Périgueux, France), 336 pages, 2007/2008, ISBN 978-2-35249-024-1.
- Jacob Rosen, The Legacy of Lawrence and the New Arab Awakening, Israel Journal of Foreign Affairs, Vol. V, No. 3 (2011) Arhivirano 2016-03-04 na Wayback Machine-u
- François Sarindar, Lawrence d'Arabie. Thomas Edward, cet inconnu, collection Comprendre le Moyen-Orient, L'Harmattan (Paris, France), 334 pages, 2010, ISBN 978-2-296-11677-1.
- Andrew R.B.Simpson, Another Life: Lawrence after Arabia, The History Press, 366 pages, 2008, ISBN 978-1-86227-464-8.
- Charles M. Stang, editor, The Waking Dream of T. E. Lawrence: Essays on His Life, Literature, and Legacy, Palgrave Macmillan, 2002.
- Desmond Stewart, T. E. Lawrence, New York, Harper & Row Publishers, 1977
- Lowell Thomas, With Lawrence in Arabia, 1924
- Jeremy Wilson, Lawrence of Arabia: The Authorised Biography of T.E. Lawrence, 1989, ISBN 0-689-11934-8.
- Lawrence of Arabia: The Battle for the Arab World, directed by James Hawes. PBS Home Video, 21 October 2003. (ASIN B0000BWVND)
- T. E. Lawrence by His Friends [1], insights about Lawrence by those who knew him. Doubleday Doran, (1937). Republished 1967
- Korda, Michael (2010). Hero: The Life and Legend of Lawrence of Arabia. Harper. ISBN 978-0-06-171261-6.
- Anderson, Scott (2013). Lawrence in Arabia: War, Deceit, Imperial Folly and the Making of the Modern Middle East. Doubleday. ISBN 978-0-385-53292-1.
- Footage of Lawrence of Arabia with publisher FN Doubleday and at a picnic
U Wikimedijinoj ostavi nalazi se članak na temu: Category:Thomas Edward Lawrence | |
Wikizvor ima izvorni tekst na temu: Thomas Edward Lawrence | |
Potražite izraz no u W(j)ečniku, slobodnom rječniku. | |
Wikiknjige imaju materijala na temu: no |
- T. E. Lawrence Studies Arhivirano 2013-09-20 na Wayback Machine-u, maintained by Lawrence's authorised biographer Jeremy Wilson
- The T. E. Lawrence Society
- T. E. Lawrence's Original Letters on Palestine[mrtav link] Shapell Manuscript Foundation
- Works by T. E. Lawrence
- T. E. Lawrence's Collection Arhivirano 2012-02-18 na Wayback Machine-u at The University of Texas at Austin's Harry Ransom Center
- The Guardian 19 May 1935 - The death of Lawrence of Arabia
- The Legend of Lawrence of Arabia: The Recalcitrant Hero Arhivirano 2012-12-31 na Wayback Machine-u
- "Creating History: Lowell Thomas and Lawrence of Arabia" online history exhibit at Clio Visualizing History.
- T. E. Lawrence: The Enigmatic Lawrence of Arabia Arhivirano 2007-07-01 na Wayback Machine-u article by O'Brien Browne
- Lawrence of Arabia: True and false (an Arab view) by Lucy Ladikoff Arhivirano 2007-12-17 na Wayback Machine-u
- T. E. Lawrence and Clouds Hill by Westrow Cooper in www.theglobaldispatches.com Arhivirano 2019-07-07 na Wayback Machine-u
- "Another Lawrence - 'Aircraftman Shaw' and Air-cushion Craft" a 1966 Flight article
- Europeana Collections 1914-1918 makes 425,000 World War I items from European libraries available online, including manuscripts, photographs and diaries by or relating to Lawrence