آنتیستنس

آنتیستنس
د آنتیستنس انځور
د شخص مالومات
پيدايښت	۰۴۴۴ م.ز
مړینه	کال 365 م ز   آتن
عملي ژوند
استاد	سوکرات
نامتو زده کونکي	دیو جانس کلبی
کار/مسلک
کاروونکي ژبه	زړه يوناني
د کړنې څانګه	فلسفه
مؤثر	سوکرات
خوځښت	كلبيان

آنتیستنس (په انگرېزي: Antisthenes) د سپيانو فلسفې (كلبي فلسفې) بنسټ اېښودونكې دى. چې په ۴۴۵م ز كال د آتن ښار كې دې نړۍ ته سترگې پرانېستي دي. په ځوانه ځوانۍ كې د وخت په پوځ كې سرتېرۍ ؤ، كله چې د گوجياس سوفيست يا گوگياس سوفيست په نامه فېلسفوف دده وړتيا وليده، نو د خپلې روزنې لاندې يې ونيوو. خو له يو څه مودې وروسته يې له پامه بد راغې. نو له دې وروسته د سقرات څنگ ته ورغې او د هغه څخه په اغيزمن كېدو سره چې يو ساده ډوله، په لږ څه بسيا كوونكې سړې ؤ، څنگ يې ونيول.

دې د سقرات په غونډو كې له شلېدلو جامو او چاودلي مخ سره كښېناست. نكل كا چې يوه ورځ سقرات ده ته وويل: ولې دومره ځانښودنه! زه ستا لويي (غرور) د شلېدلو او زړو جامو له سوريو څخه گورم. انتيستنس د سقرات له مرگ څخه وروسته د خپل ښوونځې د بنسټ ډبره په ۳۹۹م.ز كال كېښوده. هغه ځاى چې ده د ښوونځي لپاره ټاكلې ؤ، د لوبو د لوبغاړي څنگ ته د سينارگس (Cynosarges) په نامه ځاى، چې د سپن سپي مانا وركوي، وټاكه. داسې دلائل وړاندې كېږي، چې د ښوونځي په داسې ځاى كې جوړونه چې د سپين سپي په مانا دى، نو له دې وجې دده ښوونځې د كلبيانو په نام يادېږي. ډېر هغه كسان چې دې ښوونځي ته يې مخه كړې ده، ناداره، او بېچاره خلك ول.

انتیستنس به يو څادر او چپنه اغوستله، او تل مدام په يې د خپلو شيانو د ساتلو لپاره يوه بوجۍ له ځان سره ساتله. دده د دا ډول جامو اغوستل، ورو ورو د كلبيانو د ښوونځي لپاره رسمي جامې وگرځېدې. د سقرات په څېر انتيستنس هم فضيلت د نېكمرغۍ او خوشبختۍ لپاره اړين او په ځينو وختونو كافي گڼلو. دده په گروهه فضيلت هم د پوهې يوه څانگه ده، چې په زدړه كړې سره نه ترلاسه كېدونكې دى. هغه د خپلو مذهبي غوښتنو ته په پام سره يې فضيلت له شيطاني غوښتنو (خوند، هوى او هوس) څخه لرېوالې گاڼه. ده د همدې مذهبي نظر په اساس نړۍ هم د خداي هوش تر كنټرول لاندې گڼله.

ژوند

آنتیستنس له ميلاد څخه ۴۴۵م.ز كاله مخكې په اتن ښار كې وزېږېد. دده مور يوه Thracian. وه. ده په ځوانۍ د تناگرا په جگړه كې برخه واخيسته. دې لومړې د گورجيوس او بيا د سقرات زده كوونكې پاتې شوې دى. دا ښوونكي يې ترمرگه هم پرې نښودل، ان تردې چې ددوي په مړينو كې هم حاضر ؤ. دی د ليوکټرا له جگړې څخه ژوندی پاتې شوی و . د جگړې نېټه (۳۷۱ مخزېږدي) ،همدارنگه ېې يو وخت د يوه ښوونځي د هلک لخوا د هغه د ښوونکي د وهلو ننداره د تېبنز د وخت د بري سره پرتله کړې وه . ځینې سرچينې د انتيستېنيس د مړينې په وخت عمر ۷۰ کاله بلي ، خو بيا ځينې ېې ردوي او وايي چې دی د ۳۶۶ مخزېږدي پورې هم ژوندی و. او داسې پتېېل شوي چې د هغه مړينه د ۸۰ کلونو شاوخوا عمر کې د اتن په ښار کې د ۳۶۵ مخزېږدي شاوخوا پېښه شوې ده.دی هرکيوليس زيارت ته نژدې د اتن والو په يوې داسې لېسې کې ښوونکی و چېرته چې د بهرنيو میندو بچيانو سبق وېلې . ډيوگينېس لايرټيوس وايي ، چې د هغه ټول کار او اثار د لسو ټوکو په شاوخوا راغونډېږي ، خو له هغو څخه ېې څو ټوټې پاتې دي . داسې هم ښايي چې د هغه پزړه پورتيا د ډايلاگ سره ډېره وه ،ځکه چې هغه په خپل سايرس نومي اثر کې د السيبياديس نومي هم عصر شخصیت باندې ښه زورور ډايلاگونه کارولي و . همدا رنگه ېې د گورجيا نومي اثر کې په زورورو دلايلو ډايلاگونه کښلي دي .

His favourite style seems to have been dialogues, some of them being vehement attacks on his contemporaries, as on [[Alcibiades in econd of his two works entitled Cyrus, on Gorgias in his Archelaus and on Plato in his Satho. His style was pure and elegant, and Theopompus even said that Plato stole from him many of his thoughts. Cicero, however, calls him "a man more intelligent than learned" ((په [[{{{ژبنوم}}} ژبه|{{{ژبنوم}}} ژبه]]: ، لاتين)). He possessed considerable powers of wit and sarcasm, and was fond of playing upon words; saying, for instance, that he would rather fall among crows (korakes) than flatterers (kolakes), for the one devour the dead, but the other the living. Two declamations of his are preserved, named Ajax and Ulysses, which are purely rhetorical.

د آنتیستنس فلسفي اندونه

اخلاق

Antisthenes was a pupil of Socrates, from whom he imbibed the fundamental ethical precept that virtue, not pleasure, is the end of existence. In all that the wise man does, Antisthenes said, he conforms to perfect virtue, and pleasure is not only unnecessary to man, but a positive evil. He is reported to have held pain and even ill-repute (په يوناني ژبه: ἀδοξία) to be blessings, and that madness is preferable to pleasure. It is, however, probable that he did not consider all pleasure worthless, but only that which results from the gratification of sensual or artificial desires, for we find him praising the pleasures which spring "from out of one's soul", and the enjoyments of a wisely chosen friendship. The supreme good he placed in a life lived according to virtue, - virtue consisting in action, which when obtained is never lost, and exempts the wise man from error. It is closely connected with reason, but to enable it to develop itself in action, and to be sufficient for happiness, it requires the aid of Socratic strength (په يوناني ژبه: Σωκρατικὴ ἱσχύς).

له طبيعت څخه وراخوا آند

The Physics of Antisthenes contained a theory of the nature of the gods, in which he contended for the Unity of the Deity, and that man is unable to know him by any sensible representation, since he is unlike any being on earth.

منطق

In logic, Antisthenes was troubled by the problem of the One and the Many. As a proper nominalist, he held that definition and predication are either false or tautological, since we can only say that every individual is what it is, and can give no more than a description of its qualities, e. g. that silver is like tin in colour. Thus he disbelieved the Platonic system of Ideas which do not exist save for the consciousness which thinks them. "A horse", said Antisthenes, "I can see, but horsehood I cannot see." Definition is merely a circuitous method of stating an identity: "a tree is a vegetable growth" is logically no more than "a tree is a tree."

آنتیستنس او كلبيان

In later times, Antisthenes became to be seen as the founder of the Cynics, but it is by no means certain that he would have understood or recognized the term. Aristotle, writing a generation later refers several times to Antisthenes (and his followers "the Antistheneans") but never associates him with Cynics, nor with Aristotle's contemporary Diogenes of Sinope. There are many later tales about Diogenes dogging Antisthenes footsteps and becoming his faithful hound, but it is not certain whether the two men ever actually met. Even the story about Antisthenes lecturing in the Cynosarges gymnasium may be a later desire to link him with a place associated with Cynic philosophy, although as the son of a foreign-born mother, Antisthenes would probably have frequented the place. It is true, however, that Antisthenes adopted a rigorous ascetic lifestyle, and he certainly developed many of the principles of Cynic philosophy which became an inspiration for Diogenes and many later Cynics.

تړلي موضوعگانې

• کلبیان
• دیو جانس کلبی

سرچينې

1. د فېلسوفان په تشيالي كې پاړسو وېبپاڼه

باندنۍ تړنې

• آنتیستنس د نړېوال جال پرمخ د فلسفې پوهنغونډ, .