Jerzy Brudny

Jerzy Brudny (ur. 1863 w Pogórzu koło Skoczowa^[1], zm. 17 maja 1940 w Ogrodzonej) – polski poeta.

Pochodził z Kowali. Uczył się w szkole ewangelickiej w Skoczowie. Ze względów zdrowotnych^[1] lub finansowych^[2]^[3] nie mógł kontynuować edukacji. Po odbyciu służby wojskowej ożenił się w 1888 z Zuzanną Cholewik i zamieszkał w Roztropicach^[3]. Mieli jedną córkę, Annę (ur. 1892 r.) Po rozwodzie przeniósł się do Skoczowa, gdzie podjął pracę jako robotnik kolejowy.

Później zajmował się ogrodnictwem i zbieraniem ziół. Od 1903 do 1936 wydał kilkanaście tomików swoich wierszy, rozważań religijnych oraz powieści historyczno-religijnych. Pisał je literacką polszczyzną. Często poruszał temat dziejów protestantyzmu na Śląsku Cieszyńskim, unikał za to tematów społecznych i polityczno-narodowych. Pochwalał jednocześnie lojalność monarchii habsburskiej oraz działalność narodową wykraczającą poza próby zachowania języka polskiego^[3].

Badacze zwracają uwagę, że Był jedynym wśród pisarzy ludowych na Śląsku, który nie publikował swych utworów w gazetach, a wydawał je w formie samodzielnych zwartych publikacji^[2].

Prowadził głównie żywot wędrowca, szukając na jarmarkach i odpustach okazji do sprzedania swoich ziół i tomików wierszy^[3]. Jeszcze po wybuchu II wojny światowej wędrował z Gumien, gdzie w tym czasie najczęściej mieszkał, w okolice Goleszowa i Trzyńca. Zmarł w czasie jednej z takich wędrówek w Ogrodzonej, gdzie zatrzymał się u jednego z gospodarzy.

Tomiki

Jerzy Brudny napisał kilkanaście tomików, wśród nich^[3]:

Pociecha w utrapieniu. Na zasadzie Pisma świętego w 11 wierszach ułożył... (1903)
Utwierdzenie w wierze, ułożył w pieśniach, w wierszach, w historii i w powiastkach... (1904)
Głosy wołające do Boga. Śpiewy i powieści (1905)
Dzieci wołające w kościele. Pieśni, wiersze, rozprawa i powieści (1906)
Głosy kościelne. Wiersze, rozprawa, powiastki (1909)
Pieśni o założeniu kościoła Jezusowego w Cieszynie z łaski Bożej danego. Ku uczczeniu radosnej pamiątki 200-letniego istnienia zboru, tej matki zborów śląskich i austriackich (1909)
Ewangelik. Opis życia, historia zboru jaworskiego, wiersze, przysłowia i powiastki (1909)
Głos Pana nad Pany. Pieśni, wiersze i historia frydeckiego zboru (1912)
Śpiewki ludowe dla użytku dorosłej młodzieży, osobliwie kochających i żołnierzy. Ku wspomnieniu i rozweseleniu ułożył... (1914)
Wiązanka kwiatów naszej młodzieży (1936)

Przypisy

↑ ^a ^b J. Golec, S. Bojda, Słownik biograficzny ziemi cieszyńskiej, t. 1, Cieszyn 1993, s. 47.
↑ ^a ^b L. Miękina, Znów minie wiek... Antologia literatury nadolziańskiej, Cieszyn 2001, s. 102.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e MirosławM. Fazan MirosławM., Śląski słownik biograficzny. Seria nowa, MirosławM. Fazan, FranciszekF. Serafin (red.), wyd. 1, Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 1999, s. 41-42, ISBN 83-226-0833-0, OCLC 43050464 [dostęp 2020-01-17] .

Bibliografia

Broda J., Skoczów i jego okolica w słowie pisanym, w: Skoczów. Od zarania do współczesności, wyd. 2, Skoczów 1993, s. 243.
Golec J., Bojda S., Słownik biograficzny ziemi cieszyńskiej, t. 1, Cieszyn 1993, s. 47.
Miękina L., Znów minie wiek... Antologia literatury nadolziańskiej, Cieszyn 2001, s. 102-106.

[Golec-1] J. Golec, S. Bojda, Słownik biograficzny ziemi cieszyńskiej, t. 1, Cieszyn 1993, s. 47.

[Miękina-2] L. Miękina, Znów minie wiek... Antologia literatury nadolziańskiej, Cieszyn 2001, s. 102.

[fazan-3] MirosławM. Fazan MirosławM., Śląski słownik biograficzny. Seria nowa, MirosławM. Fazan, FranciszekF. Serafin (red.), wyd. 1, Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 1999, s. 41-42, ISBN 83-226-0833-0, OCLC 43050464 [dostęp 2020-01-17] .

[1]

[2]

[3]