Jaganie
 Kobiety jagańskie | |
| Miejsce zamieszkania | |
|---|---|
| Język | |
| Religia | |
| |
Jaganie, Yamana (także Yagan, Yahgan, Yámana) – plemię rdzennych mieszkańców Ziemi Ognistej.
Dawniej spędzali większość życia w łodziach, polując na wydry morskie i foki, a także łowiąc kraby. Poszukiwali również wyrzuconych na brzeg morski wielorybów. W 2000 roku chilijska komisja do spraw rdzennych ludów oszacowała populację Jaganów na 90–100 osób[1]. Posługiwali się językiem jagańskim, który na przełomie XX i XXI wieku był na skraju wymarcia, z tylko jednym pozostałym przy życiu użytkownikiem[2]. Ponieważ Cristina Calderón była ostatnim żyjącym Jaganem jednolitego etnicznie pochodzenia, szacowano, że cała populacja ludu to jedna osoba[3]. Calderón zmarła 16 lutego 2022[4].
Plemię zakładało osobliwego rodzaju szkoły szamanistyczne zwane szkołami loima[5].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Recovering the world’s southernmost indigenous culture in Chile. 7 grudnia 2010. [dostęp 2011-12-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-11-12)]. (ang.).
- ↑ Jackie Hailey: Extinction on the Horizon for Indigenous Tribe in Chile. 14 października 2005. [dostęp 2011-12-12]. (ang.).
- ↑ Camila Álvarez: Última representante del pueblo Yagan cumple 83 años en Puerto Williams. 26 maja 2011. [dostęp 2011-12-12]. (hiszp.).
- ↑ Muere en Chile Cristina Calderón, la última hablante del pueblo Yagán. france24.com, 2022-02-16. [dostęp 2022-02-17]. (hiszp.).
- ↑ Aleksander Posern-Zieliński, Mirosława Posern-Zielińska: Indiańskie wierzenia i rytuały. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1977, s. 43–44.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Rajmund Mydel, Jerzy Groch (red.): Przeglądowy Atlas Świata, Ameryka Południowa, Popularna Encyklopedia Powszechna. Kraków: Wyd. Fogra Oficyna Wydawnicza, 1999. ISBN 83-85719-39-3 – Ameryka Południowa, ISBN 83-85719-31-8 – komplet.